Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Chia sẻ chuyên mục Đề tài Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm khóa luận tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm khóa luận thì với đề tài Luận văn: Thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.

LỜI MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, giáo dục ngày càng có vai trò và nhiệm vụ quan trọng trong việc xây dựng một thế hệ người Việt Nam mới, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội. Mục tiêu tổng quát của chiến lược phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2010-2020 của nước ta là: “đưa đất nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất, văn hóa tinh thần của nhân dân, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại hóa”. Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Đảng ta đã tiếp tục khẳng định “phát triển giáo dục và đào tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu; đầu tư cho giáo dục và đào tạo là đầu tư cho phát triển”. Chiến lược phát triển giáo dục từ nay đến năm 2020 ngành giáo dục đào tạo đứng trước ba mục tiêu lớn: Nâng cao dân trí – phát triển nguồn nhân lực – Bồi dưỡng nhân tài. Để đạt được các mục tiêu trên, vấn đề xây dựng đội ngũ của ngành giáo dục đặc biệt là xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý là hết sức quan trọng, có ý nghĩa chiến lược lớn vì đây là lực lượng đóng vai trò quyết định cho sự phát triển giáo dục quốc dân trong tương lai.

Trong hệ thống giáo dục quốc dân, trung học cơ sở cung cấp cho học sinh học vấn phổ thông cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để thực hiện phân luồng sau trung học cơ sở, tạo điều kiện để học sinh tiếp tục học tập hoặc đi vào cuộc sống lao động.

Thực tiễn công tác quản lý giáo dục, quản lý nhà trường trong những năm qua cho thấy đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục bậc trung học cơ sở thành phố Phan Thiết còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra cho giáo dục thời kỳ đổi mới, điều này tạo nên một số hạn chế nhất định trong việc cải thiện chất lượng quản lý trường học. Cho đến nay, vấn đề cán bộ quản lý trường trung học cơ sở ở thành phố Phan Thiết chưa được xem xét, nghiên cứu một cách đầy đủ khách quan. Xuất phát từ yêu cầu đổi mới quản lý trường học, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, thành phố Phan Thiết rất cần một đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở có năng lực để thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục – đào tạo của thành phố và đáp ứng yêu cầu mới của thời kỳ công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Chính vì vậy, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu “Thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết”.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>>  Dịch Vụ Viết Thuê Luận Văn Tốt Nghiệp Ngành Quản Lý Giáo Dục

2. Mục đích nghiên cứu Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng, đề xuất các giải pháp nhằm phát triển đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1- Khách thể nghiên cứu: công tác quản lý cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết

3.2- Đối tượng nghiên cứu: Thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết.

4. Nhiệm vụ nghiên cứu

Để đạt được mục đích nghiên cứu, luận văn tập trung giải quyết 3 nhiệm vụ chính sau:

• Hệ thống hóa cơ sở lý luận về vấn đề nghiên cứu
• Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết trong thời gian qua.
• Đề xuất một số giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết ngày càng hoàn thiện.

5. Giả thuyết khoa học Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Việc quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS TP. Phan Thiết bên cạnh những ưu điểm còn có những hạn chế cần khắc phục như: công tác dự báo, quy hoạch và bồi dưỡng chưa phù hợp. Từ kết quả nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng có thể đề xuất được các giải pháp nhằm phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS TP. Phan Thiết tốt hơn.

6. Phạm vi nghiên cứu

Đề tài chỉ đi sâu nghiên cứu tìm hiểu thực trạng công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý (gồm hiệu trưởng và các phó hiệu trưởng) các trường trung học cơ sở của Sở và Phòng Giáo dục & Đào tạo của thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận.

7. Phương pháp nghiên cứu

• Phương pháp nghiên cứu lý luận: thu thập và phân tích-tổng hợp tài liệu nhằm xác định cơ sở lý luận của đề tài.
• Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi đối với cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên.
• Các phương pháp nghiên cứu bổ trợ: Quan sát, tổng kết kinh nghiệm, ý kiến chuyên gia
• Phương pháp thống kê.

8. Cấu trúc luận văn:

MỞ ĐẦU

NỘI DUNG

CHƯƠNG 1: Cơ sở lý luận của vấn đề quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết.

CHƯƠNG 2: Thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết.

CHƯƠNG 3: Các giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở thành phố Phan Thiết.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ

1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục nói chung và đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học cơ sở nói riêng đã được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm và xem là công tác quan trọng của ngành giáo dục – đào tạo các cấp. Có nhiều nhà khoa học, cán bộ quản lý cũng đã quan tâm nghiên cứu vấn đề này.

Ngày 15/6/2004, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Chỉ thị số 40-CT/TW về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hóa, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo; thông qua việc quản lý, phát triển đúng định hướng và có hiệu quả sự nghịêp giáo dục để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghịêp công nghịêp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã khẳng định “đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa; đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học; đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, đào tạo”

Điều 16, Luật giáo dục (2005) khẳng định: “cán bộ quản lý giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức, quản lý, điều hành các hoạt động giáo dục”.

Thạc sĩ Văn Thị Tường Oanh (Bạc Liêu) với đề tài nghiên cứu “Biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tỉnh Bạc Liêu”.

Thạc sĩ Nguyễn Hiếu Liêm (Cần Thơ) với đề tài nghiên cứu “Một số biện pháp xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Cần thơ thời gian tới”.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Kim Ngân (Đồng Nai) với đề tài nghiên cứu “Biện pháp xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học phổ thông tỉnh Đồng Nai”.

Mỗi nghiên cứu nêu trên đều đề cập đến những mặt khác nhau của công tác quản lý, xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý trường học. Tuy nhiên ở thành phố Phan

Thiết – Bình Thuận chưa có công trình nghiên cứu nào đề cập đến vấn đề quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở ở thành phố Phan Thiết để từ đó có những đánh giá về thực trạng và đề xuất các giải pháp để góp phần xây dựng đội ngũ này đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong thời gian đến.

1.2. Một số khái niệm cơ bản Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục, quản lý trường học, đội ngũ CBQL trường THCS

1.2.1.1. Quản lý

Trong hoạt động của con người, quản lý là một trong những công việc quan trọng nhất, bởi vì, các nhà quản lý ở các cấp đều có nhiệm vụ cơ bản là thiết kế và duy trì tổ chức, điều hoà và phối hợp các cá nhân hoạt động nhằm hoàn thành mục tiêu quản lý đã xác định. Do đó, có thể đưa ra các khái niệm cơ bản sau về quản lý:

• Theo H. Cun (H. Coontn): quản lý “là hoạt động thiết yếu, nó bảo đảm phối hợp các nỗ lực cá nhân nhằm đạt được các mục đích của nhóm. Mục tiêu của quản lý là hình thành một môi trường mà trong đó con người có thể đạt được mục đích của nhóm với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn cá nhân ít nhất”. [15-tr.6]
• Theo F.Taylor “quản lý là biết được chính xác điều bạn muốn người khác làm, và sau đó hiểu được rằng họ đã hoàn thành công việc một cách tốt nhất và rẻ nhất”.[6-tr.89]
• Theo Henry Fayol “quản lý hành chính là dự đoán và lập kế hoạch, tổ chức, điều khiển, phối hợp và kiểm tra”.[6-tr.108]
• Quản lý “Là sự tác động của cơ quan quản lý vào đối tượng quản lý để tạo ra sự chuyển biến của toàn bộ hệ thống nhằm đạt mục tiêu nhất định”[15-tr.6]
• Quản lý còn là những tác động có định hướng, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến đối tượng bị quản lý trong tổ chức để vận hành tổ chức, nhằm đạt mục đích nhất định. [24, tr.130]
• Quản lý là nhằm phối hợp nỗ lực của nhiều người sao cho mục tiêu của từng cá nhân biến thành những thành tựu của xã hội. [20, tr .15]
• Các Mác đã nói về vai trò quản lý như người chỉ huy dàn nhạc: “Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động chung nào tiến hành trên quy mô tương đối lớn thì ít nhiều cũng cần tới sự lãnh đạo” (Các Mác và Ăngghen: toàn tập, NXB. Chính trị quốc gia, H.1995, t.23, tr.34).

Từ những khái niệm, định nghĩa về quản lý trên, ở mức độ nào đó tuy khác nhau song chúng có chung những dấu hiệu chủ yếu sau đây:

• Quản lý là một loại lao động để điều khiển lao động.
• Quản lý là một hệ thống xã hội ở trên nhiều phương diện (quản lý văn hoá, quản lý hành chính, quản lý giáo dục, quản lý sản xuất…). Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết
• Quản lý là một nghệ thuật tác động vào hệ thống
• Đối tượng quản lý chủ yếu là con người

Có thể hiểu khái niệm quản lý một cách chung nhất “quản lý là quá trình hoạt động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý lên đối tượng của quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của hệ thống để đạt các mục tiêu đề ra trong điều kiện biến động của môi trường”.[30-tr.54]

Sơ đồ 1.1: Mô hình về quản lý

Quản lý là một loại lao động đặt biệt, lao động sáng tạo, hoạt động quản lý cũng phát triển không ngừng từ thấp đến cao; gắn liền với quy trình đó là sự phân công, chuyên môn hóa lao động quản lý. Sự phân công, chuyên môn hóa lao động quản lý là cơ sở hình thành các chức năng quản lý.

Các công trình nghiên cứu khoa học quản lý tuy có ý này hay ý khác chưa thật đồng nhất trong khi sử dụng thuật ngữ để chỉ ra các chức năng của quản lý, song về cơ bản đã thống nhất rằng có 04 chức năng cơ bản của quản lý, đó là: Kế hoạch hóa – Tổ chức – Chỉ đạo – Kiểm tra.

• Kế hoạch hóa: là chức năng cơ bản nhất trong số các chức năng quản lý, nhằm xây dựng quyết định về mục tiêu, chương trình hành động và bước đi cụ thể trong một thời gian nhất định của một hệ thống quản lý. Đây là căn cứ cho việc kiểm tra đánh giá quá trình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của tổ chức, đơn vị và của từng cá nhân.
• Tổ chức: là quá trình thiết lập nên những cấu trúc quan hệ giữa các thành viên, bộ phận nhằm đạt mục tiêu kế hoạch. Nhờ cấu trúc đó chủ thể quản lý tác động đến đối tượng quản lý một cách có hiệu quả dựa trên sự phối hợp điều phối các nguồn lực: nhân lực, vật lực, tài lực.
• Chỉ đạo: đó chính là phương thức tác động của chủ thể quản lý nhằm điều hành tổ chức – nhân lực đã có của đơn vị vận hành theo đúng kế hoạch. Chỉ đạo bao hàm việc liên kết, liên hệ với người khác động viên họ hoàn thành nhiệm vụ để đạt được mục tiêu của tổ chức.
• Kiểm tra: là hoạt động của chủ thể quản lý tác động đến khách thể quản lý thông qua một cá nhân, nhóm hay tổ chức để xem xét thực tế, đánh giá, giám sát thành quả hoạt động, đồng thời tiến hành uốn nắn sửa chữa, xử lý nếu có sai sót. Đây chính là quá trình tự điều chỉnh của hoạt động quản lý.

Các chức năng quản lý trong thực tế gắn bó chặt chẽ, đan xen lẫn nhau trong quá trình quản lý. Việc phân chia như trên chỉ có tính tương đối, giúp người cán bộ quản lý hình dung, định hướng các hoạt động của mình trong quá trình quản lý nhằm đảm bảo sự phối hợp đồng bộ các hoạt động tạo ra sức mạnh tổng hợp của toàn bộ hệ thống quản lý hướng vào mục tiêu chung. Với các chức năng đó, quản lý có vai trò quan trọng đối với sự phát triển xã hội. Nó nâng cao hiệu quả của hoạt động, đảm bảo trật tự, kỷ cương trong bộ máy và nó là nhân tố tất yếu của sự phát triển. Trong quá trình quản lý, các chức năng quản lý lặp đi lặp lại, nên còn gọi là những chu trình quản lý. Trong chu trình quản lý có một yếu tố thâm nhập vào mọi chức năng: yếu tố thông tin. Đây là yếu tố quan trọng đảm bảo hiệu quả của từng chức năng quản lý.

Sơ đồ 1.2: Các chức năng quản lý

1.2.1.2. Quản lý giáo dục Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Giáo dục là một bộ phận trong hệ thống xã hội, có chức năng đào tạo nguồn nhân lực phục vụ sự tồn tại và phát triển xã hội tương lai. Vì vậy, quản lý giáo dục là sự vận dụng khoa học quản lý vào các hoạt động giáo dục nhằm thực hiện mục tiêu mong muốn của giáo dục

Quản lý giáo dục thực chất là quản lý nhà nước trong giáo dục, đó là sự xử dụng công quyền trong việc quản lý các hoạt động thuộc lĩnh vực giáo dục. Theo Luật giáo dục: “Nhà nước thống nhất quản lý hệ thống giáo dục quốc dân về mục tiêu, chương trình, nội dung, kế hoạch giáo dục, tiêu chuẩn nhà giáo, quy chế thi cử và hệ thống văn bằng”.

Tiếp cận khái niệm quản lý trong quản lý giáo dục cần xác định rõ chủ thể và đối tượng, khách thể quản lý giáo dục.

Quản lý giáo dục là thiết kế và duy trì một môi trường mà trong đó các cá nhân làm việc với nhau trong các nhóm có thể hoàn thành các nhiệm vụ và các mục tiêu giáo dục đã định.

Quản lý giáo dục là “sự tác động liên tục có tổ chức, có định hướng, của chủ thể quản lý (người quản lý hay tổ chức quản lý) lên đối tượng giáo dục và khách thể quản lý giáo dục về các mặt chính trị, văn hóa, xã hội, kinh tế,…bằng một hệ thống các luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các phương pháp, các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự phát triển của đối tượng”. [12, tr.7]

Quản lý giáo dục là quá trình đạt đến mục tiêu giáo dục của hệ thống giáo dục bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra.

Quản lý giáo dục bao giờ cũng phải được định hướng tới những mục đích, mục tiêu nhất định. Người quản lý phải trả lời được câu hỏi: quản lý để làm gì? đạt đến cái đích nào? Đích phải đến của từng chặng đường là mục tiêu; Đích ở xa hoặc cuối cùng gọi là mục đích. Mục đích tổng quát của sự nghiệp giáo dục chính là mục đích tổng quát nhất của quản lý giáo dục. Quản lý giáo dục trong xã hội ta hiện nay là hướng tới việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Ở cấp độ nhân cách, quản lý giáo dục là quản lý sự hình thành và phát triển nhân cách.

Mục tiêu quản lý là trạng thái được xác định trong tương lai của đối tượng quản lý hoặc của một số yếu tố cấu thành của nó.

Quản lý giáo dục là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý giáo dục đến khách thể quản lý trong một tổ chức, làm cho tổ chức đó vận hành và đạt được mục đích của tổ chức.

Quan niệm về quản lý giáo dục cũng khác nhau ở những nước khác nhau, cho đến nay có nhiều cách định nghĩa nhưng cơ bản đều thống nhất với nhau về nội dung, bản chất.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Gia Quý: “Quản lý giáo dục là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động giáo dục tới mục tiêu đã định, trên cơ sở nhận thức và vận dụng đúng những quy luật khách quan của hệ thống giáo dục quốc dân”. [25, tr.12]

Quản lý giáo dục là tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể QLGD lên khách thể và đối tượng nhằm sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, những cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đề ra trong điều kiện biến động của môi trường, làm cho tổ chức vận hành có hiệu quả.

Quản lý giáo dục là hoạt động điều hành, phối hợp, huy động các lực lượng giáo dục và xã hội nhằm thực hiện có hiệu quả công việc giáo dục; không chỉ là sự nghiệp của các nhà trường, của ngành giáo dục – đào tạo mà là sự nghiệp chung của cả xã hội.

Hệ thống giáo dục hiện nay được xây dựng và phân cấp theo chiều dọc và chiều ngang; tạo thành mạng lưới trường lớp, cơ sở giáo dục ngày càng đa dạng, phong phú. Số lượng người dạy và người học ngày càng nhiều; các hình thức tổ chức dạy học và giáo dục đang được xác định đúng đắn, phù hợp hơn. Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Thực hiện công tác giáo dục của quốc gia và địa phương là không thể thiếu được các công việc quản lý như: kế hoạch hoá công tác giáo dục dài hạn, trung hạn, ngắn hạn-tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục và phát triển giáo dục-chỉ đạo các lực lương tham gia quản lý và thực hiện công tác giáo dục-kiểm tra, đánh kết quả hoạt động giáo dục nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục.

Do sự cần thiết của quản lý giáo dục mà Đảng và Nhà nước ta đã rất quan tâm đến việc đào tạo cán bộ quản lý giáo dục các cấp, thường xuyên xem xét để cải tiến cơ chế quản lý giáo dục.

Đối tượng của QLGD là một hệ thống bao gồm 4 thành tố :

• Thực hiện các quan điểm, đường lối, chính sách, chế độ… trong giáo dục.
• Con người (giáo viên, học sinh, cán bộ, nhân viên…)
• Hoạt động (dạy và học diễn ra trong không gian và thời gian).
• Vật chất (trường sở và trang thiết bị kỹ thuật phục vụ cho dạy và học) và tài chính.

Công cụ quản lý giáo dục

Công cụ quản lý giáo dục là các phương tiện, điều kiện (mang tính chủ quan và khách quan) mà chủ thể quản lý giáo dục dùng nó để tác động vào đối tượng quản lý thông qua các chức năng quản lý giáo dục. Các công cụ quản lý giáo dục bao gồm:

Các chế định, đó là các chính sách, chế độ, qui định của nhà nước về mục tiêu, nội dung, phương pháp, tổ chức đào tạo; các chính sách chế độ đối với giáo viên và học sinh, các qui định đối với các hoạt động của nhà trường; chính sách đầu tư cho giáo dục. Trường học với tư cách là một cơ quan Nhà nước cũng cần quản lí bằng pháp luật, cần tăng cường trật tự kỷ cương trong việc quản lý mọi hoạt động của nhà trường.

Các chế định được xây dựng từ đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước, từ quy luật phát triển của xã hội, trong đó có hệ thống giáo dục. Song thực tiễn luôn luôn biến đổi, khi đó chủ trương, đường lối cũng thay đổi. Do đó mà các chế định cũ không còn phù hợp, không phát huy được tác dụng tích cực trong công tác quản lý và sự phát triển của xã hội. Trong trường hợp đó phải sửa đổi – Điều này đòi hỏi, một mặt người quản lý phải luôn nắm vững các chế định để sử dụng một cách thích hợp; mặt khác người quản lý phải có tư duy linh hoạt, mềm dẻo khi thấy chế định không còn phù hợp nữa thì không thể cứ máy móc áp dụng các quy định đã lạc hậu đó.

Thiết chế tổ chức bộ máy

Để thực hiện mỗi nhiệm vụ công tác thì công cụ tổ chức là rất cần thiết đối với người quản lý. Nó giúp xây dựng một cơ cấu bộ máy thích hợp cho công việc, hoặc nó giúp cải tiến cho bộ máy hoạt động có hiệu quả hơn, nó đổi mới quy chế làm việc, nó giúp giảm biên chế làm cho bộ máy gọn nhẹ hơn.

Các nguồn lực: Bao gồm nhân lực, vật lực, tài lực.

• Nhân lực: Con người là nguồn lực quan trọng nhất. Nguồn nhân lực chủ yếu trong trường học là đội ngũ giáo viên, đội ngũ cán bộ, công nhân viên khác và học sinh.
• Vật lực: Bao gồm tất cả vật tư, trang thiết bị, tài sản cố định phục vụ cho việc thực hiện một nhiệm vụ công tác. Trường sở và thiết bị dạy học là sức mạnh vật chất của trường học. Có cơ sở vật chất hiện đại thì mới có nền giáo dục hiện đại. Vì vậy cần từng bước nâng cấp cơ sở vật chất trường học theo hướng hiện đại hóa.
• Tài lực: Là vốn đầu tư tài chính cho trường, bao gồm ngân sách nhà nước, địa phương, vốn tự có và sự giúp đỡ, đóng góp của nhân dân, có thể cả nguồn tài trợ nước ngoài .

1.2.1.3. Quản lý trường học Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Trường học là một thiết chế xã hội trong đó diễn ra quá trình đào tạo, giáo dục với sự hoạt động tương tác giữa hai nhân tố thầy – trò. Trường học là một bộ phận của cộng đồng và trong guồng máy của hệ thống giáo dục quốc dân, nó là đơn vị cơ sở của hệ thống giáo dục quốc dân. Điều 48 Luật giáo dục quy định: “Nhà trường trong hệ thống giáo dục quốc dân thuộc mọi loại hình đều được thành lập theo quy hoạch, kế hoạch của Nhà nước nhằm phát triển sự nghiệp giáo dục ”

Trường học nằm trong hệ thống giáo dục và hệ thống xã hội, có sự kết hợp chặt chẽ hữu cơ giữa đặc điểm nhà nước và đặc điểm xã hội. Vì thế trường học luôn có mối quan hệ và tác động qua lại với môi trường xã hội.

Quản lý trường học trước hết và chủ yếu là quản lý dạy và học, quản lý các hoạt động bên trong của nhà trường, đồng thời phải quản lý các quan hệ giữa nhà trường và xã hội bên ngoài.

Theo giáo sư, viện sĩ Phạm Minh Hạc: “Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh”. [13, tr.213]

Quản lý trường học có thể hiểu là một hệ thống những tác động sư phạm hợp lý và có hướng đích của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh, các lực lượng xã hội trong và ngoài trường nhằm huy động và phối hợp sức lực, trí tuệ của họ vào mọi mặt hoạt động của nhà trường hướng vào việc hoàn thành có chất lượng và hiệu quả mục tiêu dự kiến

Quản lý trường học là tập hợp những tác động tối ưu của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh và các bộ phân khác. Tận dụng các nguồn đầu tư của Nhà nước cũng như các lực lượng xã hội đóng góp hoặc vốn tự có của nhà trường. Hướng vào việc đẩy mạnh mọi hoạt động của nhà trường và tiêu điểm hội tụ là quá trình đào tạo thế hệ trẻ, tất cả nhằm thực hiện có chất lượng mục tiêu và kế hoạch đào tạo, đưa nhà trường tiến đến một trạng thái mới tốt đẹp hơn.

Chúng tôi cho rằng: Quản lý nhà trường là những tác động hợp quy luật của chủ thể quản lý nhà trường (hiệu trưởng) đến khách thể quản lý nhà trường (giáo viên, nhân viên, học sinh,…) nhằm đưa các hoạt động giáo dục và dạy học của nhà trường đạt tới mục tiêu phát triển giáo dục của nhà trường.

1.2.1.4. Đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS

Đội ngũ là khối đông người được tập hợp và tổ chức thành một lực lượng.

Cán bộ là người giữ chức vụ, phân biệt với người bình thường, không giữ chức vụ, trong các cơ quan, tổ chức nhà nước.

Cán bộ quản lý là người được cơ quan có thẩm quyền bổ nhiệm, giao giữ một công việc thường xuyên và có trách nhiệm quản lý các nguồn lực và hoạt động trong phạm vi quyền hạn nhất định.

Từ những khái niệm nêu trên, có thể hiểu CBQL giáo dục là những người được cơ quan nhà nước có thẩm quyền bổ nhiệm giữ một chức vụ trong bộ máy lãnh đạo, quản lý ở các tổ chức đơn vị giáo dục, cơ sở giáo dục.

Đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS là các hiệu trưởng và phó hiệu trưởng trường THCS.

1.3. Trường Trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Căn cứ Luật giáo dục năm 2005, hệ thống giáo dục quốc dân gồm:

• Hệ thống giáo dục quốc dân gồm giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên.
• Các cấp học và trình độ đào tạo của hệ thống giáo dục quốc dân bao gồm:
• Giáo dục mầm non có nhà trẻ và mẫu giáo;
• Giáo dục phổ thông có tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông;
• Giáo dục nghề nghiệp có trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề;
• Giáo dục đại học và sau đại học (sau đây gọi chung là giáo dục đại học) đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ đại học, trình độ thạc sĩ, trình độ tiến sĩ.

Như vậy giáo dục THCS:

Về vị trí: Điều lệ Trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học do Bộ giáo dục và Đào tạo ban hành cụ thể như sau: “Trường trung học là cơ sở giáo dục phổ thông của hệ thống giáo dục quốc dân. Trường có tư cách pháp nhân và có con dấu riêng” [3].

Về nhiệm vụ, quyền hạn: Điều 3, Điều lệ trường THCS, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học (2007) quy định nhiệm vụ và quyền hạn của trường THCS như sau:

Tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác của chương trình giáo dục phổ thông;

• Quản lý giáo viên, cán bộ, nhân viên; tham gia tuyển dụng và điều động giáo viên, cán bộ, nhân viên;
• Tuyển sinh và tiếp nhận học sinh, vận động học sinh đến trường, quản lý học sinh theo qui định của Bộ GD&ĐT;
• Thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục trong phạm vi cộng đồng; Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết
• Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực cho hoạt động giáo dục. Phối hợp với gia đình học sinh, tổ chức và cá nhân trong hoạt động giáo dục;
• Quản lý, sử dụng và bảo quản cơ sở vật chất, trang thiết bị theo qui định của Nhà nước;
• Tổ chức cho giáo viên, nhân viên, học sinh tham gia hoạt động xã hội;
• Tự đánh giá chất lượng giáo dục và chịu sự kiểm định chất lượng giáo dục của cơ quan có thẩm quyền kiểm định chất lượng giáo dục;
• Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo qui định của pháp luật;

1.3.1. Về mục tiêu và nội dung quản lý trường THCS

Mục tiêu:

• Bảo đảm kế hoạch phát triển giáo dục: Tuyển chọn học sinh vào lớp đầu cấp đúng theo số lượng và chất lượng của Bộ giáo dục – đào tạo qui định, duy trì số lượng học sinh đang học và hạn chế đến mức thấp nhất học sinh lưu ban, bỏ học.
• Bảo đảm chất lượng và hiệu quả dạy học, giáo dục: tiến hành các hoạt động giáo dục theo đúng chương trình và bảo đảm yêu cầu đối với môn học và các hoạt động giáo dục.
• Xây dựng đội ngũ giáo viên của trường có đủ phẩm chất, năng lực, đồng bộ về cơ cấu, có đủ loại hình để đảm bảo dạy học và giáo dục học sinh đạt chất lượng cao. Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ thích hợp, phục vụ tích cực cho nhiệm vụ giáo dục – đào tạo của nhà trường .
• Từng bước hoàn thiện cơ sở vật chất – kỹ thuật phục vụ thiết thực cho dạy học và giáo dục.
• Xây dựng và hoàn thiện môi trường giáo dục trong nhà trường, thống nhất giáo dục với địa phương, cộng đồng …
• Thường xuyên cải tiến công tác quản lý, lãnh đạo trường học theo tinh thần dân chủ hóa nhà trường, tạo hoạt động đồng bộ, có trọng điểm, có hiệu quả các hoạt động dạy học và giáo dục.

Nội dung quản lý trường THCS gồm những vấn đề chủ yếu sau đây:

• Quản lý quá trình GD&ĐT, chỉ đạo tốt các hoạt động chuyên môn theo chương trình giáo dục của Bộ GD&ĐT và của các cấp quản lý giáo dục. Làm sao để chương trình được thực hiện nghiêm túc và các phương pháp giáo dục luôn được cải tiến, chất lượng dạy và học ngày một nâng cao.
• Quản lý nhân sự, tổ chức đội ngũ giáo viên, công nhân viên và tập thể học sinh thực hiện tốt các nhiệm vụ trong chương trình công tác của nhà trường.
• Quản lý toàn bộ cơ sở vật chất và thiết bị của nhà trường nhằm phục vụ tốt nhất cho việc giảng dạy, học tập và giáo dục học sinh.
• Quản lý tốt nguồn tài chính hiện có của nhà trường theo đúng nguyên tắc quản lý tài chính của Nhà nước. Đồng thời biết động viên, thu hút các nguồn tài chính khác nhằm xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm thiết bị phục vụ các hoạt động giáo dục và dạy học.
• Quản lý tốt việc học tập của học sinh theo qui chế của Bộ GD&ĐT và các cấp quản lý giáo dục.
• Quản lý nhà trường cũng có ý nghĩa là chăm lo đến đời sống vật chất và tinh thần của tập thể giáo viên, công nhân viên.

1.3.2. Về hoạt động của cán bộ quản lý trường THCS Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Chức năng của hiệu trưởng trường THCS

Hiệu trưởng là người tổng chỉ huy một trường THCS cụ thể, là thủ trưởng của trường. Do đó, hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm và có quyền quyết định về mọi mặt hoạt động của nhà trường theo quy định của pháp luật.

Nhiệm vụ và quyền hạn của hiệu trưởng trường THCS

• Xây dựng, tổ chức bộ máy nhà trường;
• Thực hiện các quyết nghị của Hội đồng trường được quy định tại khoản 2 điều 20 của Điều lệ trường Trung học cơ sở;
• Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học;
• Quản lý giáo viên, nhân viên; quản lý chuyên môn; phân công công tác, kiểm tra, đánh giá xếp loại giáo viên, nhân viên; thực hiện công tác khen thưởng, kỉ luật đối với giáo viên, nhân viên theo quy định của Nhà nước; quản lý hồ sơ tuyển dụng giáo viên, nhân viên;
• Quản lý học sinh và các hoạt động của học sinh do nhà trường tổ chức; xét duyệt kết quả đánh giá, xếp loại học sinh, ký xác nhận học bạ, ký xác nhận hoàn thành chương trình tiểu học vào học bạ học sinh tiểu học (nếu có) của trường phổ thông có nhiều cấp học và quyết định khen thưởng, kỷ luật học sinh theo quy định của Bộ GD&ĐT;
• Quản lý tài chính, tài sản của nhà trường;
• Thực hiện các chế độ chính sách của Nhà nước đối với giáo viên, nhân viên, học sinh; tổ chức thực hiện quy chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường; thực hiện công tác xã hội hoá giáo dục của nhà trường.
• Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật;
• Chịu trách nhiệm trước cấp trên về toàn bộ các nhiệm vụ được quy định trong khoản 1 Điều này.

Nhiệm vụ và quyền hạn của phó hiệu trưởng trường THCS

• Thực hiện và chịu trách nhiệm trước hiệu trưởng về nhiệm vụ được hiệu trưởng phân công;
• Cùng với hiệu trưởng chịu trách nhiệm trước cấp trên về phần việc được giao;
• Thay mặt hiệu trưởng điều hành hoạt động của nhà trường khi được hiệu trưởng uỷ quyền;
• Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.

1.4. Những yêu cầu cơ bản đối với cán bộ quản lý trường THCS trong giai đoạn hiện nay Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Theo Điều lệ trường trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học (2007) quy định tiêu chuẩn Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng như sau:

• Về trình độ đào tạo và thời gian công tác: phải đạt trình độ chuẩn đào tạo của nhà giáo theo quy định của Luật Giáo dục đối với cấp học, đạt trình độ chuẩn ở cấp học cao nhất đối với trường phổ thông có nhiều cấp học và đã dạy học ít nhất 5 năm (hoặc 3 năm đối với miền núi, hải đảo, vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặt biệt khó khăn) ở cấp học đó.
• Đạt tiêu chuẩn phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và chuyên môn, nghiệp vụ; có năng lực quản lý, đã được bồi dưỡng lý luận, nghiệp vụ và quản lý giáo dục; có đủ sức khỏe theo yêu cầu nghề nghịêp; được tập thể giáo viên, nhân viên tín nhiệm.

Căn cứ Thông tư số 29/2009/TT-BGDĐT, ngày 22/10/2009 về ban hành Quy định chuẩn hiệu trưởng trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học. Căn cứ vào thực tế quản lý, luận văn nêu lên các yêu cầu về phẩm chất và năng lực của cán bộ quản lý các trường THCS, được phân loại theo 04 nhóm như sau:

• Nhóm phẩm chất chính trị – tư tưởng.
• Nhóm phẩm chất đạo đức nghề nghịêp.
• Nhóm năng lực chuyên môn, nghịêp vụ sư phạm.
• Nhóm năng lực quản lý.

Nhóm 1: Nhóm phẩm chất chính trị – tư tưởng

• Yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, vì lợi ích dân tộc.
• Gương mẫu chấp hành chủ trương đường lối của Đảng, hiểu biết và thực hiện đúng pháp luật, chế độ, chính sách, quy định của Nhà nước, các quy định của ngành, địa phương
• Tích cực tham gia các hoạt động chính trị, xã hội.
• Có ý chí vượt khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ được giao
• Có khả năng động viên, khích lệ giáo viên, cán bộ, nhân viên và học sinh hoàn thành tốt nhiệm vụ; được tập thể giáo viên, cán bộ, nhân viên tín nhiệm.

Nhóm 2: Nhóm phẩm chất đạo đức nghề nghiệp

• Gương mẫu trong đạo đức, lối sống; giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín của nhà giáo.
• Trung thực, tâm huyết với nghề nghiệp và có trách nhiệm trong quản lý nhà trường.
• Ngăn ngừa và kiên quyết đấu tranh chống những biểu hiện tiêu cực
• Không lợi dụng chức vụ vì mục đích vụ lợi, đảm bảo dân chủ trong hoạt động nhà trường
• Có lối sống lành mạnh, phù hợp với bản sắc văn hóa dân tộc trong xu thế hội nhập
• Có tác phong làm việc khoa học Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết
• Có cách thức giao tiếp, ứng xử đúng mực và có hiệu quả
• Là hạt nhân tạo sự đoàn kết và thống nhất, được tập thể nhà trường tín nhiệm và cấp trên tin tưởng
• Thực sự là con chim đầu đàn của tập thể sư phạm nhà trường

Nhóm 3: Nhóm năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm

• Nắm vững nội dung, chương trình giáo dục phổ thông.
• Có trình độ chuyên môn đạt chuẩn.
• Có khả năng tự học tập nghiên cứu để nâng cao trình độ chuyên môn, quản lý
• Biết xây dựng môi trường học tập và tạo điều kiện học tập cho mọi thành viên trong nhà trường
• Sử dụng được một trong các ngoại ngữ (Anh, Pháp, Nga, Đức…)
• Sử dụng được công nghệ thông tin trong công việc.

Nhóm 4: Nhóm năng lực quản lý

• Am hiểu đời sống văn hóa và tình hình phát triển kinh tế – xã hội ở địa phương
• Nắm bắt kịp thời chủ trương, chính sách và quy định của ngành giáo dục
• Có tư duy chiến lược tốt. Nắm vững lý luận quản lý và nghịêp vụ quản lý trường học.
• Có khả năng vận dụng lý luận vào thực tiễn để thực hiện tốt vai trò quản lý. Linh hoạt điều chỉnh, thay đổi quyết định quản lý khi thấy chúng không còn phù hợp với thực tiễn nhà trường
• Năng động sáng tạo, dám làm dám chịu trách nhiệm nhằm đảm bảo cơ hội học tập cho học sinh, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục của nhà trường
• Có xây dựng quy hoạch, tuyển chọn, sử dụng và thực hiện đúng chế độ chính sách đối với đội ngũ giáo viên, cán bộ và nhân viên.
• Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, cán bộ và nhân viên đáp ứng yêu cầu chuẩn hóa và đảm bảo sự phát triển lâu dài của nhà trường
• Có năng lực chỉ đạo, kiểm tra các hoạt động dạy – học và các hoạt động khác
• Biết vận động phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường để tham gia quản lý các hoạt động giáo dục, thực hiện xã hội hóa giáo dục.
• Có năng lực tổng kết kinh nghiệm, nghiên cứu khoa học
• Tổ chức có hiệu quả các phong trào thi đua và biết động viên thi đua, khen thưởng bằng tinh thần, vật chất
• Có tổ chức xây dựng hệ thống thông tin phục vụ các hoạt động giáo dục
• Tổ chức đánh giá khách quan, khoa học, công bằng kết quả học tập và rèn luyện của học sinh; kết quả công tác rèn luyện của giáo viên, nhân viên và lãnh đạo nhà trường.

Những yêu cầu về phẩm chất và năng lực nêu trên cũng là cơ sở để tác giả nghiên cứu thực trạng, đánh giá đội ngũ cán bộ quản lý, đồng thời đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS thành phố Phan Thiết trong giai đoạn hiện nay.

1.5. Quản lý đội ngũ CBQL trường THCS trong giai đoạn mới Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Toàn bộ sự nghịêp đổi mới của Đảng hiện nay đã thành công đến mức nào là do việc đổi mới cán bộ và công tác cán bộ quyết định. Nghị quyết hội nghị Trung ương lần thứ ba khóa VIII đã chỉ rõ “cán bộ là nhân tố quyết định đến sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng”. Chính vì vậy cần tạo bước chuyển quan trọng về công tác cán bộ “xây dựng đội ngũ cán bộ, trước hết là cán bộ lãnh đạo và quản lý các cấp, vững vàng về chính trị, gương mẫu về đạo đức, trong sạch về lối sống, có trí tuệ, kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn, gắn bó với nhân dân” [7-tr.141].

Trong thực tiễn cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm khẳng định “cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, “công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Ở mỗi giai đoạn, mỗi thời kỳ cách mạng cần có một đội ngũ cán bộ cán bộ tương ứng có đủ phẩm chất và tài năng đáp ứng được những yêu cầu, nhiêm vụ từng giai đoạn cách mạng đặt ra.

Chỉ thị số 40-CT/TW, ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đã nêu rõ “phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghịêp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người. Đây là trách nhiệm của toàn đảng, toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng nòng cốt, có vai trò quan trọng”, “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hóa, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo”.

Sự nghiệp giáo dục và đào tạo nói chung, giáo dục THCS nói riêng được chỉ đạo bởi hệ thống quan điểm:

• Giáo dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
• Phát triển giáo dục và đào tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hành đầu.
• Đầu tư cho giáo dục và đào tạo là đầu tư phát triển.

Giáo dục ngày nay luôn đặt trong sự phát triển để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, do đó vấn đề quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở là yêu cầu quan trọng. Bởi vì cán bộ quản lý là nhân vật chủ yếu, quyết định chất lượng giáo dục. Các trường chỉ có thể hoàn thành nhiệm vụ, mục tiêu đề ra khi nhà trường có được đội ngũ cán bô quản lý có đủ phẩm chất, năng lực, trình độ trước yêu cầu đổi mới.

Xuất phát từ quan điểm phát triển giáo dục của Đảng, xuất phát từ việc khẳng vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS và yêu cầu hiện nay của sự nghiệp giáo dục – đào tạo, công tác quản lý giáo dục phải được quan tâm thỏa đáng. Do đó, rất cần có những biện pháp phù hợp, khả thi để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS nhằm làm cho đội ngũ này đủ về số lượng, mạnh về chất lượng và đồng bộ về cơ cấu. Điều này phụ thuộc vào các khâu cơ bản, đó là: công tác qui hoạch, tuyển chọn, bổ nhiệm cán bộ; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; công tác sử dụng, luân chuyển, miễn nhiệm cán bộ; công tác kiểm tra, thanh tra và đánh giá…

1.5.1. Nội dung quản lý cán bộ quản lý trường trung học cơ sở Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

1.5.1.1. Công tác qui hoạch

Qui hoạch cán bộ với phương châm “động” và “mở”. Một chức danh có thể qui hoạch nhiều người và một người có thể qui hoạch nhiều chức danh; qui hoạch luôn phải được xem xét đánh giá để bổ sung điều chỉnh hàng năm, đưa ra khỏi qui hoạch những người không đủ tiêu chuẩn, điều kiện. Đồng thời bổ sung những người có đủ tiêu chuẩn, có triển vọng. Qui hoạch cán bộ phải mang tính khoa học và thực tiễn, vừa tạo nguồn cho việc đào tạo đội ngũ CBQL, vừa tạo động lực thúc đẩy, phấn đấu vươn lên của cán bộ.

Muốn làm tốt công tác qui hoạch CBQL trường THCS thì phải căn cứ vào nhiệm vụ chính trị của ngành giáo dục, căn cứ vào hệ thống tổ chức hiện có và dự báo qui mô tổ chức trong thời gian sắp tới, qui mô về hạng trường, về định mức biên chế CBQL. Đồng thời phải căn cứ vào thực trạng đội ngũ CBQL hiện có, căn cứ vào tiêu chuẩn CBQL theo qui định hiện hành và qui định mang tính đặc thù của địa phương.

Dự báo là báo trước về tình hình có nhiều khả năng sẽ xảy ra, dựa trên cơ sở những số liệu, thông tin đã có.

Một trong những bộ phận quan trọng nhất của chức năng quản lý là việc tiên đoán, lập các dự báo có tính đến quá trình phát triển của nhà trường THCS.

Khi tiến hành dự báo người quản lý căn cứ vào việc thu thập xử lý số liệu trong quá khứ và hiện tại để xác định xu hướng vận động của các hiện tượng trong tương lai nhờ vào một số mô hình toán học.

Dự báo có thể là một dự đoán chủ quan hoặc trực giác về tương lai. Để cho dự báo được chính xác hơn, cần loại trừ những tính chủ quan của người dự báo.

Có thể chia dự báo làm 2 loại:

• Dự báo định tính: các phương pháp này dựa trên cơ sở nhận xét của những nhân tố nhân quả, dựa theo kết quả hoạt động và dựa trên những ý kiến về các khả năng có liên hệ của những nhân tố nhân quả này trong tương lai. Những phương pháp này có liên quan đến mức độ phức tạp khác nhau, từ những khảo sát ý kiến được tiến hành một cách khoa học để nhận biết về các sự kiện tương lai.
• Dự báo định lượng: mô hình dự báo định lượng dựa trên số liệu quá khứ, những số liệu này giả sử có liên quan đến tương lai và có thể tìm thấy được. Tất cả các mô hình dự báo theo định lượng có thể sử dụng thông qua chuỗi thời gian và các giá trị này được quan sát đo lường các giai đoạn theo từng chuỗi.

Các bước tiến hành dự báo: xác định mục tiêu dự báo; xác định loại dự báo, chọn mô hình dự báo, thu thập số liệu và tiến hành dự báo, ứng dụng kết quả dự báo và đánh giá tính chính xác của dự báo.

Khi công tác qui hoạch đội ngũ CBQL đã được thực hiện theo qui trình chặt chẽ, thì đội ngũ cán bộ kế cận đã được chuẩn bị sẵn cho việc bổ nhiệm khi có nhu cầu.

Trong công tác quy hoạch cán bộ phải giữ vững nguyên tắc công tác cán bộ của Đảng:

• Công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý phải đặt dưới sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của các cấp uỷ Đảng, đồng thời có sự phân cấp hơp lý về thẩm quyền quy hoạch cán bộ, phù hợp với phân cấp quản lý, sử dụng cán bộ.
• Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác quy hoạch cán bộ;

Đảng thống nhất lãnh đạo và quản lý đội ngũ cán bộ, đảm bảo vai trò lãnh đạo tập trung của cấp ủy đi đôi với việc phát huy trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị, nhất là người đứng đầu; đồng thời mở rộng dân chủ trong việc phát hiện nguồn, phát hiện tài năng.

Trong công tác quy hoạch cán bộ phải đảm bảo các nội dung sau:

• Công tác quy hoạch cán bộ phải xuất phát từ những quan điểm cơ bản của Đảng ta về công tác cán bộ, đó là lấy việc phục vụ nhiệm vụ chính trị trong từng thời kỳ cách mạng để xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, phải thông qua thực tiễn của sự nghịêp đổi mới. Phong trào thi đua yêu nước của quần chúng nhân dân để phát hiện những người có phẩm chất và năng lực, nhất là năng lực chỉ đạo thực tiễn tốt, làm việc năng động, sáng tạo, có hiệu quả, cũng như các nhân tố mới có nhiều triển vọng phát triển để đưa vào quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý.
• Quy hoạch cán bộ phải thực sự gắn kết với các khâu khác trong công tác cán bộ như: nhận xét, đánh giá cán bộ; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; luân chuyển, sắp xếp, bố trí, sử dụng cán bộ. Phải đặc biệt coi trọng khâu đánh giá cán bộ; coi đánh giá cán bộ là khâu bắt buộc trước khi tiến hành quy hoạch.
• Quy hoạch cán bộ phải sát với thực tiễn, trên cơ sở làm tốt việc rà soát, nắm chắc đội ngũ cán bộ cán bộ hiện có và dự nguồn; dự báo được yêu cầu trước mắt và lâu dài; đề ra được các biện pháp tích cực, khả thi, đáp ứng được nhiệm vụ chính trị của đơn vị và định hướng phát triển trong những năm tới. Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết
• Quy hoạch cán bộ phải đảm bảo phương châm “động” và “mở”: một chức danh có thể quy hoạch nhiều người và một người có thể quy hoạch nhiều chức danh; quy hoạch phải luôn được xem xét, đánh giá để bổ sung, điều chỉnh hành năm, đưa ra khỏi quy hoạch những người không còn đủ tiêu chuẩn và điều kiện, bổ sung vào quy hoạch những nhân tố mới có triển vọng.

Quy trình quy hoạch:

Dự báo: đây là bước rất quan trọng của công tác quy hoạch. Thống kê được số lượng cán bộ quản lý hiện có, xem xét các yếu tố về tăng giảm học sinh; quy mô trường có tăng lên trong thời gian đến; từ đó đưa ra các nhận xét là lực lượng các bộ quản lý thiếu hay thừa; cần luân chuyển giữa các trường như thế nào, bao nhiêu cán bộ không bổ nhiệm hoặc số lượng sẽ được bổ nhiệm mới.

Lập Kế hoạch quy hoạch: trên cơ sở nhu cầu và dự báo, Phòng Giáo dục – Đào tạo sẽ lập kế hoạch trung hạn hoặc dài hạn, trong kế hoạch cần định ra từng mốc thời gian, đối tượng cụ thể để đưa cán bộ, giáo viên còn hạn chế về khả năng chuyên môn, nghiệp vụ quản lý, trình độ chính trị để tham dự các lớp nâng cao trình độ chuyên môn, quản lý.

Thực hiện kế hoạch: phòng giáo dục – đào tạo thành phố phải chủ động tham mưu, đề nghị với các cấp lãnh đạo mở các lớp đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ để việc thực hiện công tác này đúng kế hoạch.

Kiểm tra: phải thường xuyên kiểm tra việc thực hiện kế hoạch; kip thời chấn chỉnh những sai sót hoặc mạnh dạn đưa ra khỏi quy hoạch những cán bộ có biểu hiện không tốt, lơ là trong phấn đấu; đồng thời cũng bổ sung những nhân tố mới, có thành tích, nỗ lực phấn đấu.

1.5.1.2. Công tác đào tạo, bồi dưỡng

Để đáp ứng được nhiệm vụ thời kỳ mới đòi hỏi đội ngũ CBQL nhà trường phải được đào tạo đạt trình độ chuẩn về chuyên môn, nghiệp vụ quản lý và có trình độ lý luận chính trị. Hàng năm đội ngũ CBQL phải được bồi dưỡng để cập nhật kiến thức mới về những thành tựu trong công tác quản lý trường học, trong công tác chuyên môn. Mặt khác cũng tập trung đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ dự bị, kế cận, nằm trong qui hoạch để bổ nhiệm khi có nhu cầu.

Theo Điều 34, Nghị định 116/2003/NĐ–CP ngày 10/10/2003 của Thủ tướng Chính phủ về việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý cán bộ, công chức trong các đơn vị sự nghiệp của Nhà nước có nêu: Đơn vị sử dụng viên chức phải tạo điều kiện để viên chức được tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực theo tiêu chuẩn chức danh chuyên môn nghiệp vụ của ngạch viên chức và theo kế họach bồi dưỡng.

Từ những qui định trên, căn cứ vào tiêu chuẩn chức danh quản lý, ngành có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cho từng đối tượng CBQL đương chức, đối tượng trong qui hoạch để thực hiện chuẩn hoá trước khi bổ nhiệm.

Bồi dưỡng là quá trình tác động đến con người nhằm trang bị thêm kiến thức, kỹ năng cho mỗi con người với mục đích hoàn thiện, nâng cao khả năng hoạt động nghề nghiệp và các các hoạt động sống cho mỗi con người với mục đích hoàn thiện hoạt động thực tiễn trong mỗi lĩnh vực nhất định.

Nhu cầu bồi dưỡng bắt nguồn từ nhu cầu giải quyết các tồn tại hiện nay và vượt qua những thử thách trong tương lai. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục THCS việc bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý cần được chú trọng.

1.5.1.3. Công tác sử dụng Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Điều 18, Điều lệ trường THCS, trường trung học phổ thông và trường trung học có nhiều cấp học qui định: “Mỗi trường trung học có hiệu trưởng và một số phó hiệu trưởng. Nhiệm kỳ của hiệu trưởng là 5 năm, thời gian đảm nhiệm chức vụ hiệu trưởng không quá 2 nhiệm kỳ ở một trường trung học”.

Như vậy, hết nhiệm kỳ các cơ quan quản lý cấp trên phải tiến hành các thủ tục để bổ nhiệm lại hoặc không bổ nhiệm lại CBQL trường THCS. Riêng hiệu trưởng không được đảm nhận chức vụ đó hai nhiệm kỳ ở một trường trung học. Nếu hiệu trưởng đã giữ chức vụ đó ở một trường trung học hai nhiệm kỳ thì phải luân chuyển hoặc không bổ nhiệm lại nữa.

Quyết định số 27/2003/QĐ-TTg ngày 19/2/2003 của Thủ tướng Chính phủ qui định:

• Cán bộ công chức lãnh đạo khi hết thời hạn giữ chức vụ bổ nhiệm phải được xem xét để bổ nhiệm lại hoặc không bổ nhiệm lại.
• Điều kiện bổ nhiệm lại:
• Hoàn thành nhiệm vụ trong thời gian giữ chức vụ.
• Đạt tiêu chuẩn cán bộ, công chức lãnh đạo qui định tại thời điểm xem xét bổ nhiệm lại, đáp ứng được yêu cầu công tác trong thời gian tới.
• Cơ quan, đơn vị có nhu cầu.
• Đủ sức khoẻ để hoàn thành nhiệm vụ và chức trách được giao.

Việc luân chuyển cán bộ, công chức lãnh đạo giữ một chức vụ khác theo qui hoạch nhằm đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng có hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo phải căn cứ vào yêu cầu công tác và phù hợp với trình độ năng lực của cán bộ, công chức.

Cán bộ, công chức lãnh đạo do nhu cầu công tác hoặc trong các trường hợp như: Sức khoẻ không đảm bảo, hoặc không hoàn thành nhiệm vụ, hoặc vi phạm kỷ luật của Đảng và pháp luật của Nhà nước nhưng chưa đến mức bị thi hành kỷ luật bằng hình thức cách chức thì cấp có thẩm quyền có thể xem xét miễn nhiệm và bố trí công tác khác không chờ hết thời hạn bổ nhiệm.

1.5.1.4. Kiểm tra, thanh tra và đánh giá Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

Theo Đại từ điển tiếng Việt, kiểm tra có nghĩa là xem xét thực chất, thực tế của vấn đề, của con người; còn đánh giá là từ việc kiểm tra đưa ra những nhận xét, bình phẩm về giá trị, chất lượng, hiệu quả của vấn đề, công việc được giao hoặc con người thực hiện các công việc.

Đánh giá công chức để làm rõ năng lực, trình độ, kết quả công tác, phẩm chất đạo đức làm căn cứ để bố trí, sử dụng, bổ nhiệm, đề bạt, đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện chính sách đối với công chức.

Công tác kiểm tra, đánh giá cán bộ quản lý các trường THCS là nhằm kiểm tra, đánh giá việc thực hiện các chức năng quản lý của hiệu trưởng. Tức là xem xét các hoạt động sư phạm của nhà trường, nghiên cứu kết quả thực hiện của trường đó có đúng kế hoạch hay không, có được tổ chức thực hiện không, hiệu trưởng có chỉ đạo, hướng dẫn; có thực hiện việc kiểm tra, đánh giá, tổng kết sau khi thực hiện hay không.

Từ công tác này sẽ đánh giá được mức độ đạt được, chỉ ra được những sai lệch, có những ý kiến chỉ đạo bổ sung, uốn nắn để nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục đơn vị đó. 

Chương 3 của thông tư số 29/2009/TT-BGDĐT, ngày 22/10/2009 về ban hành Quy định chuẩn hiệu trưởng trường trung học cơ sở đã nêu rõ việc đánh giá, xếp loại hiệu trưởng theo chuẩn:

Yêu cầu đánh giá, xếp loại hiệu trưởng

Việc đánh giá, xếp loại hiệu trưởng phải đảm bảo khách quan, toàn diện, khoa học, công bằng và dân chủ; phản ánh đúng phẩm chất, năng lực, hiệu quả công tác, phải đặt trong phạm vi công tác và điều kiện cụ thể của nhà trường, địa phương.

Việc đánh giá, xếp loại hiệu trưởng phải căn cứ vào các kết quả được minh chứng phù hợp với các tiêu chí, tiêu chuẩn của chuẩn.

Lực lượng và quy trình đánh giá, xếp loại hiệu trưởng

• Lực lượng đánh giá, xếp loại hiệu trưởng gồm: hiệu trưởng, các phó hiệu trưởng, cấp ủy Đảng, Ban Chấp hành Công đoàn và Ban Chấp hành Đoàn TNCS HCM trường; cán bộ, giáo viên, nhân viên cơ hữu của nhà trường; thủ trưởng cơ quan quản lý trực tiếp hiệu trưởng.
• Quy trình đánh giá, xếp loại hiệu trưởng:

Đại diện của cấp ủy Đảng hoặc Ban Chấp hành Công đoàn nhà trường chủ trì thực hiện các bước sau:

• Hiệu trưởng tự đánh giá, xếp loại theo mẫu phiếu trong Phụ lục 1 và báo cáo kết quả trước tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường.
• Cán bộ, giáo viên, nhân viên cơ hữu của nhà trường đóng góp ý kiến và tham gia đánh giá hiệu trưởng theo mẫu phiếu trong Phụ lục 2.
• Các phó hiệu trưởng, cấp ủy Đảng, Ban Chấp hành Công đoàn và Ban Chấp hành Đoàn TNCS HCM trường, với sự chứng kiến của hiệu trưởng, tổng hợp các ý kiến đóng góp và kết quả tham gia đánh giá hiệu trưởng của cán bộ, giáo viên, nhân viên cơ hữu của nhà trường; phân tích các ý kiến đánh giá đó và có nhận xét, góp ý cho hiệu trưởng theo mẫu phiếu trong Phụ lục 3.

Thủ trưởng cơ quan quản lý trực tiếp hiệu trưởng chủ trì thực hiện các bước sau đây:

• Tham khảo kết quả tự đánh giá, xếp loại của hiệu trưởng, kết quả đánh giá của tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường (được thể hiện trong các mẫu phiếu của Phụ lục 1, 2, 3) và các nguồn thông tin xác thực khác, chính thức đánh giá, xếp loại hiệu trưởng theo mẫu phiếu trong Phụ lục 4.
• Thông báo kết quả đánh giá, xếp loại tới hiệu trưởng, tới tập thể giáo viên, cán bộ, nhân viên nhà trường và lưu kết quả trong hồ sơ cán bộ.

Thực hiện đánh giá, xếp loại hiệu trưởng

• Đánh giá, xếp loại hiệu trưởng được thực hiện hằng năm vào cuối năm học.
• Đối với hiệu trưởng trường công lập, ngoài việc đánh giá, xếp loại hiệu trưởng theo chuẩn còn phải thực hiện đánh giá, xếp loại công chức theo quy định hiện hành.
• Các bộ, cơ quan ngang bộ quản lý các trường có cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện Thông tư này và thông báo kết quả đánh giá, xếp loại hiệu trưởng cho Bộ Giáo dục và Đào tạo.
• Trưởng phòng giáo dục và đào tạo tổ chức chỉ đạo thực hiện Thông tư này đối với các trường trung học cơ sở và trường phổ thông có hai cấp tiểu học và trung học cơ sở; báo cáo kết quả đánh giá, xếp loại hiệu trưởng với ủy ban nhân dân cấp huyện và sở giáo dục và đào tạo. Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết
• Giám đốc sở giáo dục và đào tạo tổ chức, chỉ đạo thực hiện Thông tư này đối với các trường trung học thuộc sở và các phòng giáo dục và đào tạo; báo cáo kết quả đánh giá, xếp loại hiệu trưởng với ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Những nội dung quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở trong giai đoạn mới được nêu trên, căn cứ thực tế quản lý, tác giả đưa ra các nội dung để đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các Trường THCS của thành phố Phan Thiết trong thời gian vừa qua.

• Tranh thủ sự quan tâm của các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở đối với việc xây dựng đội ngũ CBQL trường học.
• Công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý được xây dựng, thực hiện, kiểm tra, rà soát, bổ sung, điều chỉnh hàng năm.
• Công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ CBQL các trường THCS luôn được sự quan tâm của các cấp, các ngành.
• Công tác sử dụng đội ngũ cán bộ quản lý đảm bảo khoa học.
• Công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá được thực hiện thường xuyên.
• Đội ngũ cán bộ quản lý được phát triển trong môi trường thuận lợi.

Trước những yêu cầu của xã hội về sự nghiệp giáo dục, nhất là trong giai đoạn hiện nay, đòi hỏi ngành giáo dục phải có được đội ngũ cán bộ quản lý trẻ, năng lực giỏi đáp ứng tốt công tác quản lý trường học. Văn kiện Hội nghị lần thứ 6, BCH Trung ương khóa IX nêu rõ “các cấp uỷ Đảng từ Trung ương đến địa phương quan tâm chỉ đạo thường xuyên công tác đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục về mọi mặt, coi đây là một phần của công tác cán bộ; đặc biệt chú trọng việc nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống của nhà giáo”.

Do vậy, việc quản lý đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường THCS chính là nhằm từng bước xây dựng đội ngũ này ngang tầm và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, làm cho đội ngũ này mạnh về chất, đủ về lượng, đồng bộ về cơ cấu nhằm phát huy hiệu quả công tác quản lý trường học trong từng giai đoạn phát triển của xã hội, góp phần thực hiện mục tiêu “nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” mà Đảng và Nhà nước ta đã đề ra. Điều này chỉ có thể là sự phối kết hợp một cách đồng bộ, tác động qua lại của các biện pháp sau:

• Nhận thức được tầm quan trọng của đội ngũ CBQL;
• Làm tốt công tác quy hoạch đội ngũ CBQL;
• Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL;
• Sử dụng hợp lý đội ngũ CBQL.
• Tạo môi trường thuận lợi để đội ngũ CBQL phát triển

Một số biện pháp trên đây cũng chính là cơ sở để chúng tôi tiến hành điều tra để đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ này trong giai đọan mới.

TIỂU KẾT LUẬN CHƯƠNG 1

Chương 1 đã trình bày một cách cụ thể cơ sở lý luận của công tác quản lý đội ngũ CBQL trường THCS nhằm xây dựng đội ngũ này đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng đồng bộ về cơ cấu. Những yêu cầu về phát triển đội ngũ CBQL trên đây là cơ sở để chúng tôi nghiên cứu thực trạng, đánh giá đội ngũ và đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS ở thành phố trong giai đoạn hiện nay. Luận văn: Đội ngũ cán bộ các trường THCS T.p Phan Thiết

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>> Luận văn: Khái quát cán bộ các trường THCS Tp Phan Thiết