Khóa luận: Khái quát chung trong sản xuất sạch

Chia sẻ chuyên mục Đề tài Khóa luận: Khái quát chung trong sản xuất sạch hay nhất năm 2022 cho các bạn học viên ngành đang làm khóa luận tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm khóa luận thì với đề tài Khóa luận: Nghiên cứu các giải pháp sản xuất sạch hơn áp dụng trong sản xuất giấy dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.

2.1 Giới thiệu về sản xuất sạch hơn Khóa luận: Khái quát chung trong sản xuất sạch

Trong những năm gần đây cùng với sự phát triển nhanh của nền kinh tế, Việt Nam cũng đang phải đối mặt với những thách thức về ô nhiễm môi trường công nghiệp ngày càng nghiêm trọng hơn. Các nhà hoạch định chính sách Việt Nam bắt đầu nhận ra rằng sự ô nhiễm công nghiệp đang tăng là một trong những rủi ro tiềm tàng của quá trình phát triển kinh tế của đất nước. Để đạt được sự phát triển bền vững phải có những công cụ hữu hiệu đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển công nghiệp và bảo vệ môi trường. Sản xuất sạch hơn (SXSH) là một trong những công cụ đó.

Từ năm 1989, Chương trình Môi trường của Liên hiệp quốc – UNEP đã khởi xướng chương trình SXSH trên quy mô toàn cầu. Tiếp cận này đã được giới thiệu vào nước ta với nhiều khái niệm khác nhau như: giảm thiểu chất thải, phòng ngừa ô nhiễm, công nghệ sạch, sản xuất sạch hơn, hiệu suất sinh thái, năng suất xanh…. Dù dưới các tên gọi khác nhau, nhưng các khái niệm trên đều chung một tư tưởng chủ đạo là chủ động phòng ngừa ô nhiễm bằng việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên và ngăn ngừa việc tạo ra chất thải tại ngay nguồn phát sinh ra chúng.

Định nghĩa SXSH

Đó là sự áp dụng liên tục một chiến lược phòng ngừa tổng hợp đối với quá trình sản xuất, sản phẩm và dịch vụ, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất và giảm thiểu rủi ro cho con người và môi trường.

Đối với quá trình sản xuất:

Sản xuất sạch hơn nhằm giảm tiêu thụ nguyên liệu, nước và năng lượng, giảm các nguyên liệu có tính chất độc hại hay nguy hại, giảm độc tính của phát thải và chất thải tại nguồn trong quá trình sản xuất

Đối với sản phẩm:

Sản xuất sạch hơn nhằm giảm các tác động của sản phẩm đến môi trường, sức khoẻ và an toàn trong suốt đời sản phẩm, từ khâu nhập nguyên liệu, thông qua quá trình sản xuất và sử dụng cho đến khi thải bỏ. Khóa luận: Khái quát chung trong sản xuất sạch

Đối với dịch vụ:

Sản xuất sạch hơn lồng ghép các quan tâm về môi trường vào quá trình thiết kế và cung cấp dịch vụ.

Cho đến nay mối quan tâm chính của đa số các doanh nghiệp ở Việt Nam là thu hút đầu tư nhằm mở rộng quy mô sản xuất. Việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua nâng cao hiệu quả đầu tư vào sản xuất, trong đó có tính đến yếu tố môi trường vẫn chưa phổ biến. Mặt khác, suy nghĩ truyền thống về bảo vệ môi trường thường chỉ tập trung vào để xử lý các chất thải và khí thải đã được phát sinh ra, đó là kiểm soát ô nhiễm hay xử lý cuối đường ống. Sản xuất sạch hơn hạn chế hay giảm thiểu các thất thải và ô nhiễm trước khi chúng được sinh ra. Thông qua giảm thiểu các chất thải và ô nhiễm tại nguồn, tiếp cận này còn giảm tiêu thụ nguyên liệu và năng lượng trong quá trình sản xuất. Sản xuất sạch hơn nhằm đạt hiệu quả sử dụng nguyên, nhiên vật liệu sao cho cao nhất có thể được.

Sự khác nhau cơ bản giữa kiểm soát ô nhiễm và sản xuất sạch hơn là thời điểm thực hiện. Kiểm soát ô nhiễm được thực hiện sau khi đã có chất thải, hay nói cách khác là tiếp cận bị động “phản ứng và xử lý”, trong khi đó sản xuất sạch hơn là tiếp cận chủ động, theo hướng “chủ động và phòng ngừa”. Hơn nữa các giải pháp xử lý chất thải là hình thức chuyển trạng thái ô nhiễm từ dạng này sang dạng khác sao cho giảm về lượng cũng như mức độ ô nhiễm và độc hại.

Sản xuất sạch hơn yêu cầu áp dụng công nghệ, thay đổi thái độ, từng bước cải tiến công nghệ hiện có và dần thay thế bằng những công nghệ tốt và công nghệ sạch.

Áp dụng sản xuất sạch hơn trong sản xuất công nghiệp không có nghĩa là sản xuất không có chất thải mà là quá trình áp dụg liên tục các chiến lược hoạt động thực tiễn và công nghệ nhằm làm giảm chất thải tới mức có thể trước khi đưa ra các giải pháp kiểm soát ô nhiễm. Như vậy, trong quản lý môi trường công nghiệp, trình tự ưu tiên thực hiện quản lý ô nhiễm sẽ là: Phòng ngừa phát sinh chất thải hay áp dụng sản xuất sạch hơn, tiếp theo là tuần hoàn, tái sử dụng chất thải và cuối cùng là xử lý và thải bỏ an toàn.

Sản xuất sạch hơn là việc áp dụng liên tục chiến lược phòng ngừa tổng hợp về môi trường vào các quá trình sản xuất, sản phẩm và dịch vụ nhằm nâng cao hiệu suất sinh thái và giảm thiểu rủi ro cho con người và môi trường

Đối với quá trình sản xuất: Sản xuất sạch hơn bao gồm giảm nguyên liệu và năng lượng trong quá trình sản xuất, loại trừ các nguyên liệu độc hại, giảm lượng và tính độc hại của tất cả các chất thải ngay tại nguồn.

Đối với sản phẩm: Sản xuất sạch hơn nhằm giảm thiểu tác động của sản phẩm lên môi trường, sức khỏe và sự an toàn.

Đối với dịch vụ: Sản xuất sạch hơn kết hợp những lợi ích về môi trường vào thiết kế cung cấp dịch vụ.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>> Khóa Luận Tốt Nghiệp Ngành Kỹ Thuật Môi Trường

2.2 Các lợi ích khi đầu tư vào sản xuất sạch hơn Khóa luận: Khái quát chung trong sản xuất sạch

Kinh nghiệm thực tế đã chỉ ra rằng sản xuất sạch hơn không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn cả lợi ích về mặt môi trường. Các lợi ích này có thể tóm tắt như sau:

• Cải thiện hiệu suất sản xuất
• Sử dụng nguyên liệu, nước, năng lượng có hiệu quả hơn
• Tái sử dụng phần bán thành phẩm có giá trị
• Giảm ô nhiễm
• Giảm chi phí xử lý và thải bỏ các chất thải rắn, nước thải, khí thải
• Tạo nên hình ảnh tốt hơn cho doanh nghiệp
• Cải thiện sức khoẻ nghề nghiệp và và an toàn
• Tiếp cận tài chính dễ dàng hơn
• Tạo ra các cơ hội thị trường mới
• Giúp doanh nghiệp tuân thủ luật BVMT tốt hơn

2.3 Khả năng thực hiện sản xuất sạch hơn

Các biện pháp SXSH được phổ biến rộng rãi và hiện có các kỹ thuật để xác định và đánh giá những hiệu quả khi thực hiện các giải pháp này ở một số ngành công nghệ. Đúng là chưa có các công nghệ SXSH cho tất cả các qui trình sản xuất, song ước tính ngay từ đầu có thể ngăn chặn được 70% lượng chất thải phát sinh từ các qui trình sản xuất công nghệ bằng cách sử dụng các biện pháp kỹ thuật hợp lý và mang lại lợi ích kinh tế.

SXSH chỉ phụ thuộc một phần vào các công nghệ mới hoặc công nghệ thay thế và có thể đạt được SXSH thông qua các hình thức tổ chức công việc và áp dụng nhiều biện pháp khác cho sản phẩm và qui trình sản xuất. SXSH phụ thuộc nhiều vào thái độ cùa con người về sản xuất và môi trường, phương pháp quản lý cũng như vào công nghệ.

2.4 Các kỹ thuật Sản xuất sạch hơn Khóa luận: Khái quát chung trong sản xuất sạch

Sản xuất sạch hơn là phương pháp tiếp cận mới và sáng tạo để giảm mức độ sử dụng tài nguyên trong quá trình sản xuất dựa vào một loạt các kỹ thuật. Các kỹthuật này có thể được phân thành 3 nhóm như sau:

Giảm chất thải tại nguồn

• Quản lý tốt nội vi:đây là kỹ thuật phòng ngừa các chỗ rò rỉ, chảy tràn thông qua bảo dưỡng phòng ngừa và kiểm tra thiết bị thường xuyên, cũng như kiểm soát việc thực hiện đúng hướng dẫn công việc hiện có thông qua đào tạo và giám sát phù hợp.
• Thay đổi quy trình kỹ thuật này bao gồm:
• Thay đổi nguyên liệu đầu vào: Thay thế nguyên liệu đầu vào bằng các nguyên liệu tái tạo, ít độc hại hơn hoặc dùng các vật liệu phụ trợ có tuổi thọ hữu ích dài hơn.
• Kiểm soát quy trình tốt hơn:

Theo dõi việc tuân thủ thông số vận hành của quy trình thiết kế, sửa đổi các quy trình làm việc, các hướng dẫn vận hành thiết bị để đạt hiệu quả cao hơn hơn, giảm lãng phí và phát thải.

Cải tiến thiết bị:

Cải tiến các thiết bị sản xuất và phụ trợ hiện có, ví dụ lắp thêm bộ phận đo đạc kiểm soát nhằm vận hành các quy trình với hiệu quả cao hơn và giảm tỉ lệ phát thải.

Thay đổi công nghệ:

Thay thế công nghệ, trình tự trong quy trình hoặc cách thức tổng thể nhằm giảm thiểu lãng phí và phát thải trong quá trình sản xuất.

Tuần hoàn và tái sử dụng:

• Thu hồi và tái sử dụng tại chỗ: Tái sử dụng các nguyên liệu bị lãng phí cho công đoạn khác trong dây chuyền sản xuất hoặc cho một ứng dụng hữu ích khác trong công ty.
• Sản xuất các sản phẩm phụ: Thay đổi quy trình phát sinh chất thải nhằm biến nguyên liệu bị lãng phí thành một dạng nguyên liệu có thể được tái sử dụng hoặc tuần hoàn cho ứng dụng khác ngoài công ty.

Cải tiến sản phẩm:

Các tính chất, mẫu mã và bao bì của sản phẩm có thể được điều chỉnh để giảm thiểu tác động môi trường khi sản xuất hoặc sau khi đã sử dụng (thải bỏ).

2.5 Tình hình áp dụng sản xuất sạch hơn trên thế giới và Việt Nam Khóa luận: Khái quát chung trong sản xuất sạch

Trên thế giới, SXSH ngày càng được áp dụng rộng rãi, nhất là ở các nước công nghiệp phát triển như Mỹ, Canada, Australia, Thuỵ Điển, Đan Mạch… từ những năm 1985 – 1990. Một số nước Đông Âu như Ba Lan, CH Séc, Hungari… và Châu Á như Ấn Độ, Singapo, Thái Lan, Trung Quốc… cũng đã bắt đầu áp dụng SXSH từ khoảng năm 1993 trở lại đây và đã thu được các kết quả rõ rệt. SXSH trong ngành khai thác và chế biến khoáng sản đã được áp dụng Australia – một nước có nền công nghiệp khai thác mỏ vào tầm cỡ lớn nhất thế giới, điển hình như ở Công ty than Oceanic; mỏ vàng Osborne; mỏ than Mount Isa…

Tại Việt Nam “Chiến lược BVMT quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1216/QĐ-TTg ngày 5/9/2012 đã nêu rõ “khuyến khích áp dụng mô hình quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14000, SXSH, kiểm toán chất thải, đánh giá vòng đời sản phẩm, các mô hình quản lý môi trường tiên tiến trong sản xuất, kinh doanh”. Theo đó, SXSH là một trong những nội dung cơ bản được khuyến khích ưu tiên trong hoạt động sản xuất công nghiệp.

Bên cạnh đó, Nhà nước cũng ban hành “Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh” tại Quyết định số 1393/QĐ-TTg ngày 25/9/2012, trong đó, nhấn mạnh giai đoạn 2011-2020 Việt Nam sẽ giảm cường độ phát thải khí nhà kính 8 – 10% so với mức 2010, giảm tiêu hao năng lượng tính trên GDP 1 – 1,5% mỗi năm; “Chiến lược sử dụng công nghệ sạch giai đoạn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” cũng đặt ra mục tiêu đến năm 2020 có 60 – 70% cơ sở sản xuất đang hoạt động sử dụng nhiều năng lượng có khả năng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng như dệt nhuộm, sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu, luyện thép, khai thác chế biến khoáng sản, nhiệt điện, sản xuất giấy, xi măng và mía đường phải xây dựng, thực hiện lộ trình đổi mới công nghệ theo hướng sử dụng công nghệ sạch. Đến năm 2030, 100% các cơ sở sản xuất trong toàn ngành công nghiệp phải áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về công nghệ sạch.

Chính sách mang tính tổng thể và có ý nghĩa khuyến khích biện pháp SXSH trong sản xuất công nghiệp đó là “Chiến lược phát triển bền vững Việt Nam giai đoạn 2011 – 2020” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 432/QĐ-TTg ngày 12/4/2012, trong đó chỉ rõ: Đẩy mạnh áp dụng rộng rãi SXSH để nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên, nguyên vật liệu, năng lượng, nước, đồng thời giảm thiểu phát thải và hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm, bảo vệ chất lượng môi trường, sức khỏe con người, đảm bảo phát triển bền vững.

Ngoài ra, trong những năm qua, một số cơ sở sản xuất công nghiệp áp dụng biện pháp SXSH đã tiếp cận các nguồn quỹ khác nhau để được vay vốn và hưởng ưu đãi liên quan đến SXSH như: Quỹ BVMT; Quỹ Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ; Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ. Các nguồn tài chính từ các quỹ này chủ yếu được cấp từ ngân sách của Nhà nước, trong đó một số quỹ được bổ sung thường xuyên từ các nguồn thu trích lại của thuế/phí như Quỹ BVMT. Với nguyên tắc hoạt động của Quỹ là bảo toàn vốn, do vậy rất phù hợp với các dự án SXSH nếu vay từ các quỹ này.

Từ những văn bản có tính pháp lý và những chiến lược liên quan đến định hướng cho SXSH trong công nghiệp cho thấy, giai đoạn đến năm 2020 và tầm nhìn 2030, việc áp dụng các biện pháp SXSH trong công nghiệp sẽ tiếp tục được khuyến khích và ưu tiên trong lộ trình phát triển công nghiệp của Việt Nam. Khóa luận: Khái quát chung trong sản xuất sạch

XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY

===>>> Khóa luận: Giải pháp áp dụng sản xuất sạch trong sản xuất giấy