Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học

Chia sẻ chuyên mục Đề tài Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm khóa luận tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm khóa luận thì với đề tài Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Giáo dục lao động là một trong các nguyên tắc giáo dục có ý nghĩa quan trọng trong việc hình thành nhân cách người học. Vấn đề giáo dục nhân cách, hình thành các kỹ năng sống luôn là một nhiệm vụ quan trọng đặt ra đối với nhà trường phổ thông. Do đó các trường dù ở cấp học nào cũng cần xác định rõ mục tiêu của giáo dục học sinh qua lao động và coi đây là yếu tố không thể thiếu được trong hành trình đưa các em trở thành con người hữu ích cho xã hội. Điều 3 – Luật giáo dục 2005, sửa đổi 2009 đã nêu: “Hoạt động giáo dục phải thực hiện theo nguyên lý học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, lý luận gắn với thực tiễn, giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”. Tổ chức hoạt động giáo dục lao động trong nhà trường phổ thông là thực hiện nguyên lý giáo dục của Đảng. Đây là nguyên lý giáo dục quan trọng của Đảng, là kim chỉ nam hướng dẫn toàn bộ hoạt động giáo dục trong nhà trường. Tổ chức văn hóa – khoa học – giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO) đã khẳng định 4 trụ cột của việc học là: Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để làm người. Điều 27 – Luật giáo dục nêu mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về mặt đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam Xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách về chất lượng công dân chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động tham gia xây dựng và bảo vệ tổ quốc”… “Giáo dục tiểu học nhằm hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về mặt đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học THCS”. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Thực tế hiện nay, hoạt động lao động của học sinh trong trường học dường như đã bị bỏ qua, những hoạt động đó dần được “dịch vụ hóa”. Nhiều trường lấy lý do lao động tốn thời gian, đi thêm buổi, ít nhiều ảnh hưởng đến việc học tập của các em nên đã thay bằng hình thức thu tiền lao động theo từng học kỳ. Chính vì vậy mà học sinh hiện nay rất ít được tham gia lao động. Thị xã Dĩ An cũng không ngoại lệ. Đa số các trường tiểu học trên địa bàn hiện nay đều tổ chức bán trú cho học sinh: Buổi sáng các em học chính khóa, buổi chiều học linh hoạt (theo trình độ học sinh). Do đó hầu hết thời gian của các em là học, hầu như không có thời gian lao động. Có chăng chỉ là quét, lau lớp vào giờ trưa. Thậm chí GVCN còn thuê phục vụ trong trường để vệ sinh lớp vào mỗi buổi chiều. Nhiều em còn được ba mẹ cho đi học thêm vào buổi tối. Do vậy hầu hết các em bị tách biệt khỏi môi trường lao động. Hoạt động giáo dục lao động và việc quản lý hoạt động giáo dục lao động dường như bị bỏ quên. Trong khi đó, giáo dục lao động là một phần quan trọng trong giáo dục đạo đức, giáo dục nhân cách học sinh. Đồng thời thông qua lao động giúp các em thấu hiểu được một phần giá trị của lao động và nỗi vất vả của người lao động. Giáo dục thông qua lao động là việc làm quan trọng trong giáo dục phát triển toàn diện, nhằm hình thành ở các em những phẩm chất của người lao động mới: Yêu lao động, quý trọng người lao động, giúp các em có được các kỹ năng lao động phục vụ cho sinh hoạt và chuẩn bị cho học sinh các kỹ năng lao động cần thiết trong tương lai. Giáo dục lao động là cần phải hình thành cho các em ý thức, thái độ, kỹ năng và phương pháp lao động. Đây không phải là nhiệm vụ của cá nhân người giáo viên mà là trách nhiệm của những người quản lý, nhất là HT nhà trường. Hoạt động giáo dục lao động chỉ đạt được hiệu quả khi HT có phương pháp quản lý hoạt động lao động một cách khoa học. Tuy nhiên, hoạt động giáo dục lao động cũng như quản lý hoạt động giáo dục lao động ở các trường tiểu học thị xã Dĩ An chưa được quan tâm đúng mức. Cần có nghiên cứu đánh giá thực trạng hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động ở các trường tiểu học tại địa phương một cách cụ thể, khách quan. Cần tìm ra biện pháp quản lý để giáo viên giáo dục lao động cho học sinh một cách hiệu quả. Với những lý do trên, chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương”.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>> Nhận Viết Thuê Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Quản Lý Giáo Dục

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở lí luận về quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học, đề tài khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục lao động ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Từ đó đề ra biện pháp quản lý hoạt động giáo dục lao động nhằm giúp hoạt động giáo dục lao động tốt hơn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

3.1. Khách thể nghiên cứu: Quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở trường tiểu học.

3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

4. Giả thuyết khoa học

Giáo dục lao động là một trong các nội dung giáo dục của nhà trường tiểu học. Hiện nay, hầu hết các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục lao động trong việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh nhưng việc quản lý hoạt động giáo dục lao động chưa được quan tâm đúng mức. Nếu đánh giá đúng thực trạng hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh các trường tiểu học ở địa phương thì đề tài có thể đề xuất được những biện pháp cần thiết và khả thi, góp phần nâng cao được chất lượng hoạt động giáo dục lao động nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

5.1. Hệ thống hóa cơ sở lí luận về quản lý hoạt động giáo dục lao động ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động tại các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục lao động trong các trường tiểu học của thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

6. Phạm vi nghiên cứu

6.1. Về nội dung

Đề tài phân tích thực trạng quản lý hoạt động giáo dục lao động tại các trường tiểu học công lập trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương, dưới sự điều hành, lãnh đạo của hiệu trưởng nhà trường.

6.2. Về đối tượng khảo sát

Đề tài khảo sát CBQL, GV của 6 trường tiểu học công lập trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương; phỏng vấn một số CBQL tại các trường nói trên để tìm hiểu thực trạng hoạt động giáo dục lao động cho học sinh và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh trường tiểu học công lập trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

6.3. Về thời gian Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Đề tài khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường tiểu học từ năm học 2017 – 2018 đến năm học 2018 – 2019.

7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

7.1. Phương pháp luận

7.1.1. Quan điểm hệ thống – cấu trúc

Quan điểm hệ thống – cấu trúc nghiên cứu hiện tượng một cách toàn diện, trên nhiều mặt, dựa vào việc phân tích đối tượng thành các bộ phận. Xác định mối quan hệ hữu cơ giữa các yếu tố của hệ thống để tìm quy luật phát triển. Qua cách tiếp cận quan điểm này, người nghiên cứu tìm hiểu công tác quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh trong mối quan hệ với quản lý các hoạt động giáo dục khác của nhà trường. Thông qua việc nghiên cứu, quan điểm hệ thống – cấu trúc giúp người nghiên cứu tìm hiểu chính xác thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

7.1.2. Quan điểm lịch sử – logic

Quan điểm lịch sử – logic trong đề tài là xem xét và phân tích, đánh giá các hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các tiểu học trên địa bàn Thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương trong điều kiện giáo dục cụ thể của đất nước và của địa phương, với những ưu điểm cần phát huy và tồn tại cần khắc phục. Quan điểm này giúp người nghiên cứu xác định phạm không gian, thời gian và điều kiện hoàn cảnh cụ thể, để điều tra thu thập số liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên cứu đề tài, trình bày công trình nghiên cứu theo một trình tự hợp lý.

7.1.3. Quan điểm thực tiễn Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường TH ở thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương xuất phát từ thực tiễn của công tác quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh TH trên địa bàn thị xã Dĩ An, phân tích nguyên nhân của ưu nhược điểm, tìm ra những tồn tại, khó khăn trong công tác quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở địa phương. Từ đó đề xuất các biện pháp cụ thể, khả thi nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh phù hợp với thực tiễn.

7.2. Các phương pháp nghiên cứu

7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận

Phương pháp này dùng để phân tích và tổng hợp sách báo và các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài; phân loại và hệ thống hoá những nội dung lý luận nói trên làm cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở trường tiểu học.

7.2.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn

Để đánh giá khách quan về thực trạng hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương, chúng tôi sử dụng phối hợp các phương pháp sau đây:

7.2.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi

Điều tra giáo dục là phương pháp khảo sát một số lượng lớn các đối tượng nghiên cứu ở một hay nhiều khu vực, vào một hay nhiều thời điểm nhằm thu thập số liệu phục vụ cho mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu.

Mục đích: thu thập các thông tin về hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Chúng tôi cũng dùng phương pháp này để khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương mà đề tài đề xuất.

Nội dung: khảo sát nhận thức của CBQL và GV về giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh. Đề tài tập trung hỏi ý kiến CBQL và GV về thực trạng giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Cách tiến hành: Xây dựng 2 phiếu khảo sát gồm:

Phiếu 1: Dành cho cán bộ quản lý (Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn) của 6 trường nghiên cứu nhằm tìm hiểu về công tác quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh.

Phiếu 2: Dành cho giáo viên chủ nhiệm và cha mẹ học sinh các lớp ở 5 khối của trường nghiên cứu về công tác giáo dục lao động cho học sinh.

7.2.2.2. Phương pháp phỏng vấn sâu

Phương pháp phỏng vấn là phương pháp thu thập thông tin dựa trên cơ sở quá trình giao tiếp bằng lời nói có tính đến mục đích đặt ra. Trong cuộc phỏng vấn, người phỏng vấn nêu những câu hỏi theo một chương trình được định sẵn.

Mục đích: Nhằm khẳng định những vấn đề được trả lời trong phiếu điều tra và thu thập thêm thông tin thực tiễn liên quan đến đề tài nghiên cứu mà chưa được trả lời rõ ràng trong số liệu điều tra viết đồng thời đây cũng là phương pháp hỗ trợ cho các phương pháp khác.

Nội dung: Thực trạng hoạt động giáo dục lao động cho học sinh và công tác quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh của Hiệu trưởng ở các trường TH trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

Cách tiến hành: Chúng tôi tiến hành chọn mẫu và phỏng vấn sâu một số cán bộ quản lý và giáo viên ở các trường TH trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

7.2.2.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động

Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động là phương pháp mà nhà nghiên cứu sẽ thông qua các sản phẩm mà đối tượng được nghiên cứu (học sinh, giáo viên, cán bộ quản lý,…) tạo ra như bài làm, bài chấm vở ghi, bài soạn, sổ sách, nhật ký, các sáng tạo văn học nghệ thuật, sản phẩm lao động, sản phẩm quản lý… để tìm hiểu thực trạng hoạt động lao động, giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Mục đích: Thu thập thông tin về quá trình giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động tại các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

Nội dung và cách thức tiến hành: Thu thập thông tin từ các sản phẩm hoạt động trong giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tại các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An tỉnh Bình Dương như: các bản kế hoạch, giáo án, báo cáo sơ kết, tổng kết có liên quan đến nội dung giáo dục lao động cho học sinh.

7.2.2.4. Phương pháp quan sát

Mục đích: ghi nhận và thu thập những thông tin thực tiễn có giá trị phục vụ cho việc đánh giá thực trạng và bổ sung cho kết quả nghiên cứu.

Nội dung: phương pháp này được thực hiện thông qua quan sát nề nếp vệ sinh lớp học, chăm sóc cây xanh trong lớp, khuôn viên trường, các hoạt động ngoại khóa, nhằm thu thập thông tin về hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

Thời gian: Quan sát giờ ra chơi, các buổi ngoại khóa, khuôn viên trường.

Địa điểm: 6 trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An.

7.2.3. Nhóm phương pháp xử lý thông tin

• Đối với dữ liệu định lượng: sử dụng phần mềm SPSS để phân tích những dữ liệu thu thập được phục vụ cho công tác nghiên cứu.
• Đối với dữ liệu định tính: các cuộc phỏng vấn sẽ được phân tích bằng phương pháp trích lọc nội dung theo từng phần nghiên cứu. Các nội dung này được sử dụng phối hợp với dữ liệu định lượng để làm rõ hơn thực trạng nghiên cứu.

8. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài

Về lý luận: Đề tài góp phần làm rõ thêm cơ sở lý luận về công tác quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường TH.

Về thực tiễn: Nhận xét, đánh giá đúng thực trạng hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường TH và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường TH trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở các trường TH có hiệu quả nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

9. Cấu trúc của luận văn

Cấu trúc của luận văn gồm:

• Mở đầu: Đề cập những vấn đề chung của đề tài
• Nội dung: Gồm 3 chương
• Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở trường tiểu học.
• Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
• Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở trường tiểu học trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC LAO ĐỘNG CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC

1.1. Khái quát về lịch sử nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài

Theo Đêmôcơrit (460 – 370 TCN), nhà duy vật kiệt sức của Hy Lạp cổ đại, trong giáo dục, ông coi trọng giáo dục lao động và là người đầu tiên đề xuất nguyên tắc kết hợp giáo dục với lao động và cuộc sống sinh hoạt của trẻ (Nguyễn Văn Hộ, 2007).

Theo Rabolen (1494 – 1553), nhà tư tưởng giáo dục thời kỳ Phục hưng và là đại biểu xuất sắc của chủ nghĩa nhân đạo Pháp thì giáo dục phải bao hàm cả “Trí dục, Đức dục, Thể dục, Mỹ dục” và ông đã có sáng kiến tổ chức các hình thức giáo dục như việc học tập ở lớp, ở nhà, ngoài ra còn có các buổi tham quan xưởng thợ, các cửa hàng, với các nhà văn, các nghệ sĩ, đặc biệt là mỗi tháng 1 lần thầy, cô và học trò về sống ở nông thôn một ngày (Trần Văn Tuấn, 2016).

Trong những năm gần đây, giáo dục ở các nước đã bắt đầu quan tâm đến việc tổ chức các hoạt động giáo dục lao động cho học sinh. Đặc biệt là giáo dục ở bậc tiểu học. Hiện nay, Nhật Bản đặc biệt quan tâm tới giáo dục lao động để thế hệ mầm non tương lai có thể phát triển toàn diện. Ngay từ bậc tiểu học, học sinh Nhật Bản đã được giáo dục lao động một cách rất kỹ lưỡng. Sau giờ học, các em dù là học sinh lớp 1, thường được phân công thành từng nhóm để trực nhật. Các em sẽ tự lau bàn, lau sàn lớp học, tham gia vệ sinh toàn trường vào ngày qui định. Ở Nhật Bản, các trường còn tổ chức các hoạt động lao động giữa các giờ học. Cụ thể như: Sau giờ học sáng, trước khi ăn trưa, học sinh làm vệ sinh lớp học, nhặt rác, lau chùi bàn ghế…Cuối ngày học, học sinh có một giờ tham gia các câu lạc bộ thể thao, nghệ thuật. Bên cạnh đó, hàng tuần, các em sẽ vệ sinh, quét dọn trạm dừng xe buýt gần trường. Trong bữa ăn hàng ngày, các em biết cách thay nhau chia thức ăn và tự thu dọn sau khi ăn xong. Các lễ hội cổ truyền của Nhật Bản và trên thế giới, ngày hội thể thao, liên hoan văn nghệ và các buổi dã ngoại cũng thường xuyên được tổ chức. Tất cả hoạt động được chuẩn bị chu đáo, tạo cơ hội để học sinh tìm hiểu phong tục, tập quán, truyền thống văn hóa của các nước. Học sinh trực tiếp chuẩn bị và thực hành, tham gia các hoạt động, làm tăng thêm niềm vui của các em khi đến trường. Các hoạt động cũng trau dồi cho các em những phẩm chất tốt đẹp cùng các kỹ năng sống, kỹ năng tổ chức, hoạt động tập thể, cách phối hợp làm việc theo nhóm. Qua đó, học sinh có ý thức với công việc chung, trân trọng sức lao động của người khác và tăng cường tính hợp tác trong sinh hoạt tập thể (Báo điện tử Đài tiếng nói Việt Nam, 2016). Đối với học sinh tiểu học thì việc lao động đơn giản nhất là vệ sinh lớp học. Vì lớp học là một nơi quan trọng trong sự phát triển của trẻ. Do đó để có một lớp học sạch sẽ thì giáo viên hình thành một lịch trình phù hợp phân bổ một số nhiệm vụ nhất định cho mỗi học sinh trong việc giữ gìn vệ sinh lớp học (Dini Metro-Roland, 2018). Nhờ vậy mà các em luôn có ý thức vệ sinh lớp học ngay từ thời học tiểu học. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Ngoài ra, Hàn Quốc cũng rất quan tâm đến giáo dục lao động qua phương pháp “Dạy học qua di sản”, dạy kỹ năng sống cũng được chứng kiến các hoạt động thực tế trong xã hội. Học sinh phải chịu trách nhiệm giữ gìn cảnh quan sạch đẹp của nhà trường và nơi sinh sống. Vào đầu buổi sáng, các học sinh sẽ phải dọn dẹp và làm sạch hành lang, phòng học, cầu thang và những thùng rác trên sân trường, chăm sóc. Trong khi những người lao công sẽ làm những công việc vất vả hơn như phòng tắm, nhà vệ sinh công cộng. Học sinh mầm non và phổ thông đến trường từ 8h đến 21h. Đây cũng là thời gian làm việc trong ngày của người lao động ở Hàn Quốc. Buổi trưa, học sinh tiểu học trở lên và cán bộ văn phòng không ngủ trưa. Ăn trưa xong nghỉ 30 phút, tiếp tục học tập, làm việc. Khi vào học, học sinh và giáo viên tất cả các cấp học đều phải bỏ giày ngoài cửa lớp, thay một đôi giày khác vào lớp để đảm bảo vệ sinh (Dư Lý Trí, 2015).

Từ những quan điểm trên, cho thấy vấn đề giáo dục lao động cần được đặt lên hàng đầu đặc biệt là lứa tuổi học sinh tiểu học. Cần phải có sự đồng thuận thống nhất về quan điểm, nội dung và phương pháp giáo dục lao động cho học sinh tiểu học góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh.

1.1.2. Các nghiên cứu trong nước

Ngày 11-1-1979, Bộ Chính trị đã ra Nghị quyết số 14-NQ/TW “về cải cách giáo dục”. Nghị quyết nêu mục tiêu của cải cách giáo dục lần này là “làm tốt việc chăm sóc và giáo dục thế hệ trẻ ngay từ tuổi ấu thơ cho tới lúc trưởng thành, nhằm tạo cơ sở ban đầu rất quan trọng của con người Việt Nam mới, người lao động làm chủ tập thể và phát triển toàn diện”. Nguyên lý cải cách giáo dục là việc học phải đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, nhà trường gắn với xã hội. Điều 27, Luật Giáo dục 2005 quy định: “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Đảng và nhà nước cũng nhận thấy được tầm quan trọng của giáo dục lao động và thể hiện trong Luật giáo dục 2005, sửa đổi 2009: “Hoạt động giáo dục phải thực hiện theo nguyên lý học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, lý luận gắn với thực tiễn, giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”.

Chỉ thị 40/2008/CT-BGDĐT về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ thông giai đoạn 2008 – 2013 có nội dung như sau: “Tổ chức để học sinh trồng cây vào dịp đầu xuân và chăm sóc cây thường xuyên. Học sinh tích cực tham gia bảo vệ cảnh quan môi trường, giữ vệ sinh các công trình công cộng, nhà trường, lớp học và cá nhân. Rèn luyện kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm. Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương. Mỗi trường đều nhận chăm sóc một di tích lịch sử, văn hóa hoặc di tích cách mạng ở địa phương, góp phần làm cho di tích ngày một sạch đẹp hơn, hấp dẫn hơn; tuyên truyền, giới thiệu các công trình, di tích của địa phương với bạn bè. Mặt khác, yêu lao động còn được xem là phẩm chất nhân cách đầu tiên trong số những phẩm chất của người Việt Nam cần phải giữ gìn và phát huy là: Yêu lao động, lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, lòng nhân ái, hiếu học, hiếu thảo (Trần Thị Tuyết Oanh, 2012).

Tác giả Nhất Nguyên 24/1/2013 đã nêu trong tác phẩm: “Giáo dục toàn diện để tạo ra con người toàn diện”. Trong đó đã nhắc đến lời dạy của chủ tịch Hồ Chí Minh: “Trong việc giáo dục và học tập, phải chú trọng đủ các mặt: đạo đức cách mạng, giác ngộ xã hội chủ nghĩa, văn hóa, kỹ thuật, lao động và sản xuất”. Đồng thời Người còn chỉ rõ: “Việc giáo dục gồm có: đức, trí, thể, mỹ”. Nền giáo dục toàn diện ngày nay chúng ta hướng tới không nằm ngoài lời dạy của Người, thể hiện qua sự vận dụng sáng tạo kết hợp với chắt lọc sự tiên tiến của các nền giáo dục trong khu vực và thế giới”.

Điều 5 Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28/08/2014 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về quy định một trong những nội dung đánh giá định kỳ sự hình thành và phát triển một số phẩm chất của học sinh là “Chăm học, chăm làm; tích cực tham gia hoạt động giáo dục”. Trong đánh giá thường xuyên sự hình thành và phát triển năng lực học sinh cũng đã quy định: “Giáo viên đánh giá mức độ hình thành và phát triển một số năng lực của học sinh thông qua các biểu hiện hoặc hành vi về năng lực tự phục vụ, tự quản của các em như: thực hiện được một số việc phục vụ cho sinh hoạt của bản thân như vệ sinh thân thể, ăn, mặc; một số việc phục vụ cho học tập như chuẩn bị đồ dùng học tập ở lớp, ở nhà; các việc theo yêu cầu của giáo viên, làm việc cá nhân, làm việc theo sự phân công của nhóm, lớp; bố trí thời gian học tập, sinh hoạt ở nhà; chấp hành nội quy lớp học; cố gắng tự hoàn thành công việc”. Cũng trong Thông tư này đã quy định đánh giá học sinh tiểu học có nội dung đánh giá sự hình thành và phát triển một số năng lực học sinh qua năng lực tự phục vụ, tự quản. Để thực hiện đánh giá nội dung này thì giáo viên cần phải quan sát việc tự phục vụ của các em từ vệ sinh cá nhân đến lao động vệ sinh lớp, trường, ý thức giữ gìn vệ sinh chung.

Trong tác phẩm “Vận dụng và phát huy tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục và đào tạo trong công cuộc đổi mới hiện nay”. Chuyên trang “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” của Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Bình ngày 29/ 11/2016 có nhắc đến Quan điểm của Hồ Chí Minh về giáo dục toàn diện bao gồm thể dục, trí dục, mỹ dục, đức dục và kết hợp các nội dung trên. Người chỉ rõ: Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

• Thể dục: làm thân thể mạnh khỏe, đồng thời cần giữ vệ sinh riêng và vệ sinh chung.
• Trí dục: ôn lại những điều đã học, học thêm những tri thức mới.
• Mỹ dục: phân biệt cái gì là đẹp, cái gì là không đẹp.
• Đức dục: là yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, yêu trọng của công (5 cái yêu).

Như vậy, Bác Hồ cũng đã coi nội dung giáo dục “yêu lao động” là một trong những nội dung giáo dục quan trọng trong việc giáo dục “đức dục” cho học sinh. Bác còn khẳng định: Ở bậc tiểu học thì cần giáo dục các cháu thiếu nhi: yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, trọng của công. Cách dạy phải nhẹ nhàng và vui vẻ, chớ gò ép thiếu nhi vào khuôn khổ của người lớn. Phải đặc biệt chú ý giữ gìn sức khoẻ của các cháu (Theo Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh).

Trong tác phẩm “Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục – Giá trị và sự vận dụng trong phát triển giáo dục ở Việt Nam hiện nay” của tác giả Nguyễn Hiền (2017) của Chủ tịch Hồ Chí Minh về phương pháp giáo dục. Người nhấn mạnh, muốn học tập có kết quả tốt thì phải có phương pháp giáo dục đúng đắn. Ngay từ những ngày còn dạy học ở trường Dục Thanh, Người đã chú ý phương pháp giáo dục “Học phải suy nghĩ, học phải liên hệ với thực tế, phải có thí nghiệm và thực hành. Học và hành phải kết hợp với nhau”. Người cho rằng: “Một người học xong đại học, có thể là có trí thức. Song y không biết cày ruộng, không biết làm công, không biết đánh giặc, không biết làm nhiều việc khác. Nói tóm lại: Công việc thực tế, y không biết làm gì cả. Thế là y chỉ có trí thức một nửa. Trí thức của y là trí thức đọc sách, chưa phải là trí thức hoàn toàn. Y muốn thành người trí thức hoàn toàn, thì phải đem cái trí thức đó áp dụng vào thực tế” (Nguyễn Hiền, 2017).

Trong bài “Dạy con ý thức lao động từ nhỏ” Báo Giáo Dục Thời Đại ngày 9/7/2017 đã nêu: “Như chúng ta thường thấy, có nhiều những gia đình có con đã tầm 8 – 9 tuổi hay đôi khi hơn thế đều không biết làm việc nhà hoặc không muốn làm, chúng sẽ chỉ ì ạch chờ đến tay bố mẹ làm hết cho mình. Ngay thậm chí đôi khi chỉ là việc quét nhà hay rửa bát, những chuyện đơn giản cũng không bao giờ động tay đến. Nhưng nguyên nhân từ đâu ra? Cũng không thể đổ tội cho những đứa trẻ, mà chính những bậc phụ huynh đã không biết dạy bảo con đúng cách và hợp lí rồi tạo ra cho chúng những thói quen xấu. Có nhiều người bố, người mẹ nghĩ hồi xưa thời đói kém, mình quá cực khổ vì phải lao động từ nhỏ ở đồng ruộng, nên bây giờ có con sẽ phải nuông chiều con hết sức, muốn gì sẽ cho cái đó, không bao giờ phải để con phải “động chân động tay” làm việc nhà. Nhưng bản thân họ lại không biết rằng cách nuôi con như vậy là sai, sẽ khiến chúng chỉ biết sống ỉ lại vào bố mẹ, những người xung quanh hay đôi khi khiến chúng còn bị “tồ” do quá được chiều chuộng. Thực tế nếu các con được bố mẹ hướng dẫn và giao nhiệm vụ làm những việc nhà phù hợp với độ tuổi từ ngày còn nhỏ, các bé sẽ có thêm rất nhiều cơ hội để học hỏi, phát triển các kỹ năng, rèn luyện sự khéo léo, tính bền bỉ và tinh thần trách nhiệm (Khang Trần, 2017).

Nói tóm lại, các tác giả Việt Nam cũng như nước ngoài nghiên cứu đã có một số nghiên cứu về giáo dục lao động. Giáo dục lao động là một trong các nội dung giáo dục toàn diện học sinh. Tuy nhiên, theo nghiên cứu của chúng tôi chưa có công trình nào đi sâu nghiên cứu một cách hệ thống về giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh ở trường tiểu học, đặc biệt là trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

1.2.1. Khái niệm quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trường tiểu học

1.2.1.1. Khái niệm quản lý

Dưới góc độ khoa học, khái niệm về “quản lý” có nhiều cách tiếp cận khác nhau. Với nghĩa thông thường, phổ biến thì quản lý có thể hiểu là hoạt động tác động một cách có tổ chức và định hướng của chủ thể quản lý tới những đối tượng quản lý để điều chỉnh chúng vận động và phát triển theo những mục tiêu nhất định đề ra.

Với cách hiểu trên, quản lý bao gồm những yếu tố sau:

• Chủ thể quản lý: là các tác nhân tạo ra các tác động quản lý. Chủ thể có thể là cá nhân hoặc tổ chức. Chủ thể quản lý tác động lên đối tượng quản lý bằng các công cụ, hình thức và phương pháp thích hợp, cần thiết và dựa trên cơ sở những nguyên tắc nhất định.
• Đối tượng quản lý: Tiếp nhận sự tác động của chủ thể quản lý.
• Mục tiêu quản lý: là cái đích cần phải đạt tới tại một thời điểm nhất định do chủ thể quản lý đề ra. Đây là căn cứ để chủ thể quản lý thực hiện các tác động quản lý cũng như lựa chọn các hình thức, phương pháp thích hợp.
• Có rất nhiều tác giả, nhà nghiên cứu tiếp cận thuật ngữ QL với những góc nhìn khác nhau. Vì vậy, định nghĩa về QL rất đa dạng, phong phú.
• Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa Hà Nội (2001): “QL là HĐ hay tác động có định hướng, có chủ định của chủ thể QL đến khách thể QL trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức”.
• Theo tác giả Nguyễn Quốc Chí – Nguyễn Thị Mỹ Lộc: “QL là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo (lãnh đạo) và kiểm tra” (Trần Văn Tuấn, 2016).
• Như vậy, mặc dù khái niệm QL được tiếp cận từ nhiều góc độ khác nhau nên có khác nhau về cách diễn đạt nhưng đều có những điểm chung và được nhiều giáo trình, nhà nghiên cứu sử dụng, đó là: QL được xem là quá trình tác động tự giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của chủ thể QL đến đối tượng QL nhằm sử dụng tất cả các nguồn lực của tổ chức (con người, tài chính, vật chất và thông tin) để đạt được những mục tiêu của tổ chức. Quản lý là quá trình tác động của chủ thể quản lý thông qua việc thực hiện các chức năng quản lý.

1.2.1.2 Khái niệm quản lý giáo dục Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Quản lý giáo dục là hệ thống những tác động có mục đích, hợp quy luật của chủ thể quản lý ở các cấp khác nhau ở tất cả các khâu, các yếu tố, các quá trình của hệ thống giáo dục làm cho hệ thống vận hành, ổn định và phát triển bền vững.

Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quát, là hoạt động điều hành, phối hợp các lực lượng xã hội nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo thế hệ trẻ theo yêu cầu phát triển xã hội.

Quản lý giáo dục thực chất là tác động đến nhà trường, làm cho nó tổ chức tối ưu được quá trình dạy học, giáo dục thể chất theo đường lối nguyên lý giáo dục của Đảng, quán triệt được những tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bằng cách đó tiến tới mục tiêu dự kiến tiến lên trạng thái chất lượng mới về chất (Nguyễn Ngọc Quang, 2017).

Cũng như khái niệm quản lý, khái niệm quản lý giáo dục cũng có nhiều cách tiếp cận khác nhau. Ở đây chúng tôi chỉ đề cập tới khái niệm giáo dục trong phạm vi quản lý một hệ thống giáo dục nói chung mà hạt nhân của hệ thống đó là các cơ sở trường học.

Quản lý giáo dục là tác động liên tục, có tổ chức, có định hướng, có mục đích của chủ thể quản lý lên hệ thống giáo dục nhằm tạo ra tính trôi của hệ thống; sử dụng một cách tối ưu các tiềm năng, các cơ hội của hệ thống nhằm đưa hệ thống đến mục tiêu một cách tốt nhất trong điều kiện đảm bảo sự cân bằng với môi trường bên ngoài luôn luôn biến động.

Quản lý giáo dục là hệ thống những tác động tự giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, công nhân viên, tập thể học sinh, cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường.

Quản lý giáo dục là hệ thống tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý (hệ thống giáo dục) nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối và nguyên tắc giáo dục của Đảng thực hiện được những tính chất của nhà trường XHCN Việt Nam, mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học – giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ giáo dục tới mục tiêu dự kiến tiến lên trạng thái mới về chất (Phạm Minh Hạc, 2017).

Như vậy, quản lý giáo dục là hệ thống những tác động có mục đích, hợp quy luật của chủ thể quản lý ở các cấp khác nhau đến tất cả các khâu, các yếu tố, các quá trình của hệ thống giáo dục nhằm làm cho hệ thống vận hành, ổn định và phát triển bền vững. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

1.2.1.3 Khái niệm quản lý nhà trường tiểu học

Theo Phạm Minh Hạc và nhiều tác giả (2002) thì “Quản lý trường học là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lí giáo dục, để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh”.

Tác giả Phạm Viết Vượng (2003) cho rằng: “Quản lý nhà trường là hoạt động của các cơ quan quản lý nhằm tập hợp và tổ chức các hoạt động của giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục khác, huy động tối đa các nguồn lực giáo dục để nâng cao giáo dục và đào tạo trong nhà trường”.

Điều 26, Luật Giáo dục 2005, bổ sung năm 2009 ghi rõ: Giáo dục tiểu học được thực hiện trong năm năm học, từ lớp một đến lớp năm. Tuổi của học sinh vào học lớp một là sáu tuổi.

Mục tiêu của giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở.

Quản lý nhà trường tiểu học chính là quản lý giáo dục trong một phạm vi xác định đó là đơn vị giáo dục là trường tiểu học. Do đó quản lý trường tiểu học là vận dụng tất cả các nguyên lý chung của quản lý giáo dục để đẩy mạnh mọi hoạt động của nhà trường theo mục tiêu đào tạo. Bản chất quản lý trường tiểu học là quản lý hoạt động dạy học, giáo dục để đạt được mục tiêu giáo dục đề ra.

Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, với thế hệ trẻ và từng học sinh (Thái Duy Tuyên, 2017).

Theo tác giả Nguyễn Minh Đạo: “Quản lý nhà trường phổ thông là quản lý dạy và học, tức là làm sao đưa hoạt động đó từ trạng thái này sang trạng thái khác, để dần tới mục tiêu giáo dục (Nguyễn Minh Đạo, 2017).

Như vậy QL trường tiểu học là những tác động của chủ thể QL nhà trường (Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng) đến tập thể giáo viên, công nhân viên, tập thể học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường. Cũng như quản lý nói chung, quản lý trường tiểu học là quá trình tác động của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng nhà trường đến đối tượng quản lý thông qua việc thực hiện các chức năng quản lý: lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo, chỉ đạo và kiểm tra. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Lập kế hoạch là hành động đầu tiên của người quản lý nhà trường, là quá trình xác định các mục tiêu và lựa chọn các phương thức để đạt các mục tiêu đó, là việc làm cho tổ chức phát triển theo kế hoạch. Chức năng tổ chức là người quản lý hình thành bộ máy, quy định chức năng nhiệm vụ từng bộ phận, mối quan hệ giữa chúng, là tổ chức hệ thống thông tin hai chiều thông suốt, kịp thời, chính xác, đầy đủ đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý. Chức năng lãnh đạo, chỉ đạo đòi hỏi cán bộ quản lý nhà trường phải vận dụng khéo léo các phương pháp và nghệ thuật QL, phải hướng dẫn, động viên thúc đẩy cấp dưới thực hiện nhiệm vụ với hiệu quả cao. Chức năng kiểm tra là quá trình thu thập thông tin phản hồi về quá trình thực hiện kế hoạch, đánh giá việc thực hiện các mục tiêu đề ra.

1.2.2. Khái niệm lao động, giáo dục lao động, hoạt động giáo dục lao động

1.2.2.1 Khái niệm lao động

Lao động là loại hình đặc biệt của con người nhằm sản xuất các sản phẩm vật chất và tinh thần cho xã hội. Lao động là hoạt động cơ bản của con người và là nguồn gốc của mọi sự tiến bộ xã hội. Lao động cũng là điều kiện cần thiết cho sự phát triển nhân cách mỗi con người (Trần Thị Hương, Nguyễn Đức Danh, Hồ Văn Liên và Ngô Đình Qua, 2015).

Ngoài ra, lao động còn được hiểu là hoạt động có mục đích, có ý thức của con người nhằm thay đổi các vật thể tự nhiên phù hợp với nhu cầu của con người. Thực chất là sự vận động của sức lao động trong quá trình tạo ra của cải vật chất cho xã hội, lao động cũng chính là quá trình kết hợp của sức lao động và tư liệu sản xuất để sản xuất ra sản phẩm phục vụ nhu cầu con người. Có thể nói lao động là yếu tố quyết định cho mọi hoạt động kinh tế.

1.2.2.2 Khái niệm giáo dục lao động

Giáo dục là hoạt động có ý thức có mục đích của con người, là hệ thống các tác động nhằm làm cho người học lĩnh hội hệ thống giá trị văn hóa của loài người và tổ chức cho người học sáng tạo thêm những giá trị văn hóa đó. Giáo dục làm nhiệm vụ chuyển giao những tinh hoa văn hóa, đạo đức, thẩm mĩ… của nhân loại cho thế hệ sau nối tiếp nhau sáng tạo, nâng cao những gì mà nhân loại đã đạt được. Tóm lại giáo dục là một hiện tượng xã hội đặc biệt chỉ có trong xã hội loài người. Nó nảy sinh, biến đổi và phát triển cùng với sự nảy sinh, biến đổi và phát triển của xã hội loài người. Bản chất của hiện tượng giáo dục là sự truyền thụ và lĩnh hội kinh nghiệm lịch sử – xã hội của các thế hệ loài người, chức năng trọng yếu của giáo dục đối với xã hội là hình thành và phát triển nhân cách con người. Với ý nghĩa đó giáo dục là nhu cầu không thể thiếu được cho sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người (Trần Thị Hương, Nguyễn Đức Danh, Hồ Văn Liên và Ngô Đình Qua, 2015).

Giáo dục (theo nghĩa rộng) là hoạt động giáo dục tổng thể được tổ chức một cách có mục đích, có kế hoạch nhằm hình thành và và phát triển toàn diện nhân cách con người (Trần Thị Hương, Nguyễn Đức Danh, Hồ Văn Liên và Ngô Đình Qua, 2015).

Giáo dục (theo nghĩa hẹp) là một bộ phận của hoạt động giáo dục tổng thể nhằm tổ chức, hướng dẫn người được giáo dục hình thành thế giới quan khoa học, tư tưởng chính trị, đạo đức, thẩm mỹ, lao động, phát triển thể lực, những hành vi và thói quen ứng xử đúng đắn của cá nhân trong xã hội (Trần Thị Hương, Nguyễn Đức Danh, Hồ Văn Liên và Ngô Đình Qua, 2015).

Giáo dục lao động là một bộ phận quan trọng của giáo dục phát triển toàn diện học sinh, nhằm hình thành ở trẻ những phẩm chất người lao động mới: yêu lao động, quý trọng người lao động, giúp học sinh nắm được những kĩ năng lao động đơn giản phục vụ cho sinh hoạt và chuẩn bị sau này cho học sinh tham gia vào cuộc sống lao động.

1.2.2.3 Khái niệm hoạt động giáo dục lao động Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Hoạt động giáo dục là một loại hoạt động xã hội nên nó có đặc trưng chung như: tính định hướng; độ lâu về thời gian, là một dạng vận động và phát triển liên tục, kế tiếp của các trạng thái; vận động do tác động của những điều kiện bên trong và bên ngoài; tuân theo những quy luật khách quan vốn có của nó và biểu hiện thông qua hoạt động của con người…Tuy nhiên, HĐGD có những đặc trưng chủ yếu, riêng biệt:

HĐGD là một hoạt động có mục đích, có tổ chức, có kế hoạch hợp lý, khoa học hướng vào việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách con người theo những mục đích và điều kiện do xã hội quy định ở những giai đoạn lịch sử nhất định.

HĐGD luôn có sự tương tác và phối hợp chặt chẽ thống nhất giữa hoạt động của nhà giáo dục (người dạy) và hoạt động của người được giáo dục (người học), trong đó nhà giáo dục giữ vai trò chủ đạo và người được giáo dục là chủ thể hoạt động độc lập, sáng tạo. Mối quan hệ giữa nhà giáo dục và người được giáo dục trong HĐGD là một mối quan hệ xã hội đặc biệt – quan hệ giáo dục.

HĐGD là một dạng vận động và phát triển liên tục của các hiện tượng, các tình huống dạy học và giáo dục, các loại hình hoạt động, giao lưu của người được giáo dục…được nhà giáo dục tổ chức, hướng dẫn thực hiện theo những quy trình nhất định.

HĐGD (theo nghĩa rộng) hay hoạt động sư phạm bao gồm hoạt động dạy học và hoạt động giáo dục (theo nghĩa hẹp). Các hoạt động này phản ánh những quy luật chung của hoạt động giáo dục tổng thể, nhưng chúng cũng phản ánh các quy luật đặc thù riêng của từng hoạt động cụ thể.

HĐGD có mối quan hệ chặt chẽ với các hoạt động xã hội khác.

HĐGD tổng thể là một hệ thống lớn (vĩ mô) bao gồm những hệ thống nhỏ (vi mô) là những hoạt động giáo dục bộ phận: hoạt động dạy học và hoạt động giáo dục (theo nghĩa hẹp). Những hoạt động bộ phận này thống nhất với nhau, có quan hệ mật thiết, hỗ trợ nhau và có thể thâm nhập vào nhau, nhưng chúng không phải đồng nhất mà có tính độc lập tương đối của nó. Hoạt động dạy học với chức năng trội là trau dồi học vấn, truyền thụ và lĩnh hội tri thức khoa học, kĩ năng, kĩ xảo nhận thức và thực hành cho người học. Hoạt động giáo dục (theo nghĩa hẹp) với chức năng trội là hình thành, phát triển thế giới quan khoa học, những phẩm chất đạo đức, pháp luật, lao động, thẩm mĩ, thái độ, tích cách, thói quen…cho người được giáo dục. Hai hoạt động này gắn bó chặt chẽ với nhau: dạy học phải đi đến giáo dục và giáo dục dựa trên cơ sở dạy học thúc đẩy dạy học (Trần Thị Hương, Nguyễn Đức Danh, Hồ Văn Liên và Ngô Đình Qua, 2015).

Hoạt động giáo dục lao động là hệ thống những tác động giáo dục, hình thành ở học sinh những quan điểm, niềm tin, thái độ đúng đắn đối với lao động, có thói quen lao động, rèn luyện kĩ năng lao động cần thiết, có văn hóa lao động, chuẩn bị tâm thế cho thế hệ trẻ sẵn sàng đi vào cuộc sống lao động trong tương lai.

1.2.3. Khái niệm quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Từ khái niệm quản lý nhà trường, hoạt động giáo dục lao động cho học sinh, có thể nêu khái niệm quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh như sau:

Quản lý hoạt động giáo dục lao động là tác động của chủ thể QL nhà trường (đặc biệt là Hiệu trưởng) đến tập thể giáo viên, công nhân viên, tập thể học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường nhằm triển khai hoạt động giáo dục lao động để hình thành quan điểm, niềm tin, thái độ đúng đắn đối với lao động, rèn cho học sinh các kỹ năng lao động cần thiết để chuẩn bị đi vào cuộc sống lao động trong tương lai.

1.3. Hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học

1.3.1. Đặc điểm học sinh tiểu học

Điều 40 của Thông tư 03/VBHN-BGDĐT ngày 22/1/2014 ban hành Điều lệ trường tiểu học quy định: Tuổi của học sinh tiểu học là từ sáu đến mười bốn tuổi (tính theo năm).

Khi trẻ bắt đầu vào lớp 1, trước mắt trẻ là một môi trường hoàn toàn mới. Muốn giảng dạy và giáo dục có hiệu quả thì cha mẹ mà đặc biệt là thầy cô phải nắm bắt được đặc điểm tâm sinh lý của các em. Học sinh ở lứa tuổi tiểu học thường có một số đặc điểm như sau:

Trẻ em ở lứa tuổi tiểu học là thực thể đang hình thành và phát triển cả về mặt sinh lý, tâm lý, xã hội, các em đang từng bước gia nhập vào xã hội thế giới của mọi mối quan hệ. Do đó các em chưa đủ ý thức, chưa đủ phẩm chất và năng lực như một công dân trong xã hội. Do đó các em luôn cần sự bảo trợ, giúp đỡ của người lớn, gia đình, nhà trường và xã hội. Nếu như ở bậc mầm non hoạt động chủ đạo của trẻ là vui chơi, thì đến tuổi tiểu học hoạt động chủ đạo của trẻ đã có sự thay đổi về chất, chuyển từ hoạt động vui chơi sang hoạt động học tập. Tuy nhiên, song song với hoạt động học tập ở các em còn diễn ra các hoạt động khác như: Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Hoạt động vui chơi: Trẻ thay đổi đối tượng vui chơi với đồ vật sang các trò chơi vận động.

Hoạt động lao động: Trẻ bắt đầu tham gia lao động tự phục vụ bản thân và gia đình như tắm giặt, nấu cơm, quét dọn nhà cửa,…Ngoài ra, trẻ còn còn tham gia lao động tập thể ở trường lớp như trực nhật, trồng cây, trồng hoa,…

Hoạt động xã hội: Các em đã bắt đầu tham gia vào các phong trào của trường, của lớp và của cộng đồng dân cư, của Đội thiếu niên tiền phong,…

Do các em đang trong thời kỳ phát triển về hệ xương: xương sống, xương hông, xương chân, xương tay nên dễ bị cong vẹo, gẫy dập…Do đó khi cho các em tham gia vào các hoạt động lao động, giáo viên cần phải chú ý đến sự phát triển về mặt thể chất để đảm bảo an toàn cho các em. Mặc dù hoạt động “học tập” là hoạt động chủ yếu của học sinh ở lứa tuổi này, tuy nhiên muốn giáo dục đạt hiệu quả thì cần phải tổ chức cho các em tham gia các hoạt động (trong đó có hoạt động giáo dục lao động) nhằm phát triển những kĩ năng cần thiết góp phần phát triển toàn diện cho các em.

1.3.2. Vị trí vai trò của hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học

Luật giáo dục 2005, sửa đổi 2009 đã nêu: “Hoạt động giáo dục phải thực hiện theo nguyên lý học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, lý luận gắn với thực tiễn, giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”. Điều 27 – Luật giáo dục nêu mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về mặt đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam XHCN, xây dựng tư cách về chất lượng công dân chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động tham gia xây dựng và bảo vệ tổ quốc”; “Giáo dục tiểu học nhằm hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về mặt đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học THCS”. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Giáo dục lao động là một bộ phận quan trọng của giáo dục phát triển toàn diện học sinh. Điều 29 khoản 3 Thông tư 03/VBHN-BGDĐT ngày 22/1/2014 ban hành Điều lệ trường tiểu học quy định: “Hoạt động giáo dục bao gồm hoạt động giáo dục trong giờ lên lớp và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm rèn luyện đạo đức, phát triển năng lực, bồi dưỡng năng khiếu, giúp đỡ học sinh yếu phù hợp đặc điểm tâm lý, sinh lý lứa tuổi học sinh tiểu học. Hoạt động giáo dục trong giờ lên lớp được tiến hành thông qua việc dạy học các môn học bắt buộc và tự chọn trong Chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp bao gồm hoạt động ngoại khóa, hoạt động vui chơi, thể dục thể thao, tham quan du lịch, giao lưu văn hóa; hoạt động bảo vệ môi trường; lao động công ích và các hoạt động xã hội khác”. Có thể nói, hoạt động giáo dục lao động giữ một vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục đạo đức, nhân cách học sinh.

Như vậy, hoạt động giáo dục lao động góp phần tích cực vào việc đào tạo học sinh theo mục tiêu, nguyên lý giáo dục của Đảng. Giáo dục lao động trong trường phổ thông nói chung, trường tiểu học nói riêng trước hết là phục vụ cho giảng dạy và học tập, sau đó mới là tạo ra của cải vật chất cho xã hội; có tác dụng giáo dục, rèn luyện học sinh, qua đó hình thành cho học sinh ý thức lao động và giá trị lao động, tôn trọng lao động và thành quả lao động.

Ngoài ra, tại Điều 3, Luật Phổ cập giáo dục tiểu học ban hành ngày 12/8/1991 quy định: “Giáo dục tiểu học phải bảo đảm cho học sinh nắm vững các kỹ năng nói, đọc, viết, tính toán, có những hiểu biết cần thiết về thiên nhiên, xã hội và con người; có lòng nhân ái, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ, yêu quý anh chị em; kính trọng thầy giáo, cô giáo, lễ phép với người lớn tuổi; giúp đỡ bạn bè, các em nhỏ; yêu lao động, có kỷ luật; có nếp sống văn hoá; có thói quen rèn luyện thân thể và giữ gìn vệ sinh; yêu quê hương đất nước, yêu hoà bình”.

Chương trình giáo dục cấp tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự hình thành và phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, phẩm chất và năng lực; định hướng chính vào giá trị gia đình, dòng tộc, quê hương, những thói quen cần thiết trong học tập và sinh hoạt; có được những kiến thức và kỹ năng cơ bản nhất để tiếp tục học trung học cơ sở (Phương Thảo, 2015).

Chỉ thị 2919/CT – BGDĐT về nhiệm vụ chủ yếu năm học 2018 – 2019 của ngành giáo dục ngày 10/08/2018 quy định: “Nâng cao chất lượng giáo dục và các điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục; thực hiện nghiêm kỷ cương, nề nếp, dân chủ trong trường học, xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực học đường và thực hiện tốt vệ sinh trường học; tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống, ứng xử văn hóa cho học sinh, sinh viên trong các cơ sở giáo dục.

Những quy định trên cho thấy, giáo dục lao động là một phần quan trọng trong việc giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh tiểu học trong giai đoạn hiện nay.

1.3.3. Mục tiêu hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Ba mục tiêu giáo dục quan trọng của học sinh tiểu học hiện nay là: Đạo đức và nhân cách, kiến thức, kỹ năng sống. Mục tiêu giáo dục tiểu học đầu tiên của người GV đó là đào tạo đạo đức và nhân cách. Giai đoạn tiểu học là khoảng thời gian trẻ bắt đầu bước vào môi trường học tập thực thụ, chính vì vậy các giáo viên cần giáo dục cho trẻ biết yêu thương, quan tâm, giúp đỡ bạn bè và những người xung quanh, biết cách cảm ơn, xin lỗi và biết chia sẻ với những người không may mắn. Định hướng nhân cách được coi là mục tiêu giáo dục tiểu học quan trọng nhất ở giai đoạn này, bởi khi được tiếp xúc với môi trường mới, các em rất dễ học theo những điều không tốt nếu không được định hướng ngay từ đầu.

Như vậy đạo đức và nhân cách luôn được đặt lên hàng đầu trong quá trình giáo dục học sinh tiểu học. Không phải ngẫu nhiên mà câu “Tiên học lễ, hậu học văn” luôn được chọn để trang trí trong tất cả các phòng học ở các trường tiểu học. Bác Hồ đã từng nói:

“ Người có tài mà không có đức thì vô dụng

Người có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”.

Để hình thành nhân cách cho học sinh thì một trong những biện pháp quan trọng nhất là giáo dục thông qua lao động. Đầu tiên là giáo dục học sinh ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, lao động vệ sinh lớp…

Như vậy, mục tiêu giáo dục lao động ở bậc tiểu học là hình thành ý thức, hành vi, kỹ năng và thái độ lao động để góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh.

1.3.4. Nội dung hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học

Giáo dục lao động cho học sinh tiểu học là một trong những yếu tố quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh. Hoạt động giáo dục lao động cần đảm bảo các yêu cầu:

• Đảm bảo tính giáo dục, rèn luyện của học sinh.
• Đảm bảo tính khoa học.
• Đảm bảo phù hợp lứa tuổi.
• Đảm bảo gắn với điều kiện khả năng của nhà trường.

Hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học cần tập trung vào những những nội dung cơ bản như sau:

• Giáo dục ý thức lao động: Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Lao động là hoạt động có mục đích, có ý thức của con người nhằm thay đổi các vật thể tự nhiên phù hợp với nhu cầu của con người. Ý thức lao động là tinh thần, trách nhiệm khi lao động kể cả lao động phục vụ bản thân. Ý thức lao động ảnh hưởng rất lớn đến hành vi, kĩ năng, thái độ và phương pháp lao động. Do đó ý thức lao động có vai trò quan trọng trong việc quyết định giá trị lao động. Ý thức lao động còn quyết định hiệu quả của lao động. Giáo dục ý thức lao động là làm cho học sinh có ý thức, trách nhiệm trong lao động, lao động với tinh thần tự giác, say mê và đạt hiệu quả cao. Giáo dục ý thức lao động cần phải chú trọng giáo dục những nội dung sau:

• Ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, tự phục vụ.
• Ý thức giữ gìn vệ sinh lớp học, khuôn viên trường học.
• Ý thức chăm sóc, giữ gìn cây xanh trong lớp, trường.
• Ý thức tự giác tham gia các hoạt động của Đội TNTPHCM.
• Ý thức tự thực hiện các nhiệm vụ học tập trên lớp cũng như ở nhà.
• Ý thức sẵn sàng lao động (tự giác, tích cực), không ỷ lại vào người lớn.
• Ý thức tổ chức kỷ luật trong lao động.
• Ý thức bảo vệ của công, tiết kiệm thời gian và vật liệu…

Khi học sinh có ý thức lao động, các em sẵn sàng lao động; lao động có tổ chức, kỷ luật, năng suất, hiệu quả; biết bảo vệ của công, tiết kiệm thời gian và vật liệu.

• Giáo dục thái độ lao động:

Thái độ là sự thể hiện bằng lời nói, cử chỉ hành động về những sự vật hiện tượng và con người bằng những đánh giá, nhận xét có giá trị bao gồm về sự nhận thức, ảnh hưởng và hành vi. Thái độ mang tính chất tiêu cực hoặc tích cực qua những biểu hiện bên ngoài của người đưa ra thái độ. Thái độ lao động quan trọng hơn trình độ: “Một người dù có tài năng đến đâu nếu không có thái độ lao động tốt, sớm muộn gì cũng “trượt” chân khỏi đường ray. Vì vậy, trước khi nói đến trình độ, hãy thể hiện mình là người có thái độ lao động hiệu quả” (Dung Mai, 2017)

Giáo dục thái độ lao động là giúp học sinh biết tôn trọng lao động, thành quả lao động, yêu quý, kính trọng người lao động, biết phê phán những hành vi lười lao động. Có thái độ lao động đúng đắn giúp học sinh hình thành các phẩm chất như: kiên trì, nhẫn nại; trách nhiệm trong việc làm; khắc phục khó khăn…

• Giáo dục kĩ năng lao động Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Kỹ năng là năng lực hay khả năng của chủ thể thực hiện thuần thục một hay một chuỗi hành động trên cơ sở hiểu biết (kiến thức hoặc kinh nghiệm) nhằm tạo ra kết quả mong đợi.

Kỹ năng lao động là sự thuần thục khi thực hiện các nhiệm vụ lao động. Ở lứa tuổi học sinh tiểu học, học sinh cần có những kĩ năng lao động đơn giản, tác phong nhanh nhẹn khi thực hiện các nhiệm vụ lao động trong lớp, trường; biết lựa chọn vật liệu để thực hiện nhiệm vụ lao động được giao, sử dụng thành thạo một số công cụ lao động thông thường; biết làm một số công việc vừa sức, đơn giản như: Kỹ năng trồng và chăm sóc cây xanh, quét lớp, lau bảng, lau bàn ghế, giữ gìn vệ sinh lớp, trường, không vứt rác bừa bãi, tự vệ sinh thân thể…; Rèn cho học sinh một số thói quen như: Sạch sẽ, ngăn nắp, gọn gàng, tiết kiệm, vệ sinh, an toàn…

• Giáo dục phương pháp lao động

Phương pháp là lề lối và cách thức phải theo để tiến hành công tác với kết quả tốt nhất. Có thể hiểu, phương pháp lao động là cách thức thực hiện các nhiệm vụ lao động một cách có hiệu quả. Giáo dục phương pháp lao động cho học sinh tiểu học là giúp học sinh biết cách thực hiện các nhiệm vụ lao động một cách gọn gàng, nhanh chóng và đạt hiệu quả cao. Biết sắp xếp thời gian học tập khoa học, biết cách thực hiện nhiệm vụ vệ sinh lớp học, biết thực hiện việc lao động giúp đỡ bố mẹ các công việc trong gia đình…

Hoạt động lao động ở trường tiểu học chủ yếu thực hiện 2 nội dung sau:

• Lao động tự phục vụ: Vệ sinh cá nhân, vệ sinh gia đình, trực nhật, vệ sinh trường sở, trồng cây, chăm sóc bảo vệ cây.
• Lao động công ích: tu sửa sân chơi, chăm sóc các khu di tích lịch sử, văn hóa cách mạng ở địa phương, vệ sinh đường phố, giúp các gia đình thương binh, liệt sỹ…

Hiện nay giáo dục lao động ở trường tiểu học cũng được tổ chức gắn với hoạt động đội, sao nhi đồng trong phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Chỉ thị 40/2008/CT – BGDĐT về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ thông giai đoạn 2008 – 2013 đã nêu: Tổ chức để học sinh trồng cây vào dịp đầu xuân và chăm sóc cây thường xuyên. Học sinh tích cực tham gia bảo vệ cảnh quan môi trường, giữ vệ sinh các công trình công cộng, nhà trường, lớp học và cá nhân. Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương. Như vậy các nội dung giáo dục lao động cần được thực hiện với nội dung cụ thể, rõ ràng nhằm giáo dục đạo đức, nhân cách một cách hiệu quả. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

1.3.5. Phương pháp hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học

Khi thực hiện bất kỳ nhiệm vụ lao động nào thì phương pháp thực hiện cũng chính là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả của nhiệm vụ đó. Vì vậy, trong nhà trường thì phương pháp giáo dục lao động quyết định đến hiệu quả giáo dục lao động. Nó là cách thức tiến hành các hoạt động giáo dục lao động. Trong trường tiểu học, phương pháp giáo dục lao động chủ yếu là tích hợp, lồng ghép trong các môn học, thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp, thực hiện nội quy trường lớp, các hoạt động ngoại khóa, hoạt động trải nghiệm, kết hợp với các tổ chức đoàn thể trong nhà trường để đề ra những phương pháp giáo dục lao động hiệu quả.

1.3.6. Hình thức tổ chức hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học

Khi tổ chức các hoạt động giáo dục lao động cần phải có nhiều hình thức tổ chức đa dạng, phong phú và thường xuyên đổi mới. Có như vậy mới thu hút được các em tham gia. Bởi vì lứa tuổi học sinh tiểu học là lức tuổi thích tham gia các hoạt động vui chơi hơn học tập. Do đó cần phải thay đổi hình thức giáo dục lao động theo hướng “học mà chơi, chơi mà học”. Các trường tiểu học có thể tổ chức thông qua các hoạt động thực hành, trải nghiệm, thí nghiệm…Khuyến khích các em tự thực hiện các nhiệm vụ học tập ở các môn thủ công, kĩ thuật…

1.4. Quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học

1.4.1. Tầm quan trọng của quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học

Giáo dục lao động trong nhà trường là một trong những yếu tố quan trọng trong việc giáo dục đạo đức, nhân cách của học sinh. Bởi vì “Học phải đi đôi với hành, lý luận phải gắn liền với thực tiễn”. Một trong những phương pháp giáo dục hiệu quả hiện nay là giáo dục thông qua “các hoạt động trải nghiệm”. Tuy nhiên để tổ chức các hoạt động giáo dục lao động cho học sinh một cách hiệu quả thì vai trò của người quản lý nhà trường cực kỳ quan trọng. Trong khi nhiều nhà trường hiện nay hầu như thuê nhân viên để lao động vệ sinh kể cả vệ sinh lớp học với lý do là sợ ảnh hưởng đến việc học của các em. Vì vậy người quản lý trong trường đặc biệt là trong trường tiểu học cần phải nhận thức rõ tầm quan trọng của hoạt động giáo dục lao động trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh nói riêng và mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh tiểu học nói chung. Khi quản lý hoạt động giáo dục lao động hiệu quả sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, ý thức trách nhiệm và sự phối hợp của các thành viên trong nhà trường cũng như CMHS trong giáo dục ý thức, kĩ năng, thái độ và phương pháp lao động cho học sinh. Khi học sinh tự giác lao động, các em sẽ hiểu được giá trị của lao động, biết quý trọng các thành quả lao động và lao động một cách tự giác và sáng tạo hơn. Bất kỳ đơn vị trường học nào, phương pháp quản lý có vai trò quyết định đến chất lượng giáo dục, tạo uy tín, thương hiệu cho nhà trường. Do đó cần phải có kế hoạch, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra và đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục lao động của giáo viên và các đoàn thể khác trong nhà trường, sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội nhằm đạt được kết quả cao nhất.

1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Quản lý hoạt động giáo dục lao động là tác động của chủ thể QL nhà trường (đặc biệt là Hiệu trưởng) đến tập thể giáo viên, công nhân viên, tập thể học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường đến hoạt động giáo dục lao động nhằm hình thành quan điểm, niềm tin, thái độ đúng đắn đối với lao động, rèn cho học sinh các kỹ năng lao động cần thiết để chuẩn bị đi vào cuộc sống lao động trong tương lai. Quản lý hoạt động giáo dục lao động đòi hỏi người quản lý nhà trường thực hiện các chức năng quản lý. Khi thực hiện quản lý hoạt động giáo dục lao động, nhà quản lý cần phải lập kế hoạch giáo dục lao động, tổ chức, chỉ đạo thực hiện kế hoạch để giáo dục ý thức, kĩ năng, thái độ và phương pháp lao động cho học sinh. Đồng thời cần phải tiến hành kiểm tra, đánh giá và điều chỉnh kế hoạch nhằm giáo dục lao động đạt hiệu quả cao nhất.

1.4.2.1. Lập kế hoạch giáo dục lao động cho học sinh

Lập kế hoạch là một trong những chức năng đầu tiên của hoạt động quản lý. Lập kế hoạch giáo dục lao động gồm:

• Phân tích thực trạng giáo dục lao động của nhà trường.
• Xác định mục tiêu và phương pháp quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh.
• Đưa nội dung giáo dục lao động cho HS vào kế hoạch giáo dục của nhà trường, của các tổ chuyên môn vào đầu năm học.
• Xây dựng kế hoạch huy động nguồn kinh phí để trang bị CSVC, khen thưởng cho các hội thi, các phong trào.
• Rà soát lại cơ sở vật chất cần thiết phục vụ cho hoạt động giáo dục lao động trong năm. Từ đó, có kế hoạch mua sắm các dụng cụ lao động vệ sinh trong lớp, vệ sinh toàn trường.
• Tham mưu với lãnh đạo cấp trên trang bị đầy đủ các đồ dùng dạy học, máy chiếu ở các phòng học để giáo viên tích hợp giáo dục lao động một cách phù hợp và hiệu quả vào từng tiết dạy.
• Lập kế hoạch tổ chức tọa đàm, trao đổi làm cho GV, CNV hiểu rõ về tầm quan trọng của việc giáo dục lao động trong việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh.
• Lập kế hoạch tập huấn, bồi dưỡng giáo viên về nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục lao động cho học sinh tiểu học. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

1.4.2.2. Tổ chức hoạt động giáo dục lao động cho học sinh

Tổ chức là chức năng thứ hai trong hoạt động quản lý. Tổ chức hoạt động giáo dục lao động là thực hiện những công việc sau:

Kết hợp với tổ chức đoàn thể trong trường tổ chức các hội thi (với sự tham gia của học sinh) theo từng chủ điểm trong năm học như: Hội thi trang trí lớp học, làm lồng đèn trung thu, thời trang giấy chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, tổng vệ sinh … tạo điều kiện cho HS tham gia lao động.

Kết hợp với Đội TNTP HCM đưa nội dung giữ gìn vệ sinh lớp học, trường học vào thi đua hàng tuần giữa các lớp.

• Tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, các hoạt động ngoài giờ lên lớp để các em được tham gia các hoạt động lao động đơn giản.
• Thành lập đội sao đỏ theo dõi ý thức lao động của các em học sinh nhằm phát hiện những em tự giác giữ gìn vệ sinh chung để nêu gương trong giờ sinh hoạt đầu tuần.
• Tăng cường công tác chủ nhiệm, nhắc nhở giáo viên theo dõi, quan sát thái độ của học sinh trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân, giữ gìn đồ dùng học tập, tinh thần tự giác thực hiện nhiệm vụ được giao…
• Tham mưu với địa phương tổ chức phong trào chủ nhật xanh, ngày thứ bảy tình nguyện chăm sóc di tích lịch sử tại địa phương, vệ sinh đường phố…
• Trang bị đầy đủ dụng cụ cho các tiết thực hành, thí nghiệm tại lớp. Đối với các môn thực hành như Thủ công, Kĩ thuật, Khoa học, cần chuẩn bị đầy đủ dụng cụ thực hành để đảm bảo tất cả các em được thực hành và tự thể hiện sự sáng tạo.

1.4.2.3. Chỉ đạo thực hiện các hoạt động giáo dục lao động cho học sinh Chỉ đạo là việc làm rất quan trọng để hoạt động quản lý mang lại hiệu quả cao. Đặc biệt là chỉ đạo thực hiện các hoạt động giáo dục lao động cho học sinh.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy “Học với hành phải đi đôi, học mà không hành thì vô ích, hành mà không học thì hành không trôi chảy”. Ông bà ta thường nói “Trăm hay không bằng tay quen”. Chính vì vậy, giáo dục đạo đức, nhân cách thông qua các hoạt động lao động có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Nhà trường cần tạo điều kiện tham gia lao động. Chỉ khi nào các em tự lao động mới hiểu được giá trị của lao động. Từ đó hình thành ý thức lao động, tự giác, hăng say lao động và lao động có hiệu quả, góp phần giáo dục những kĩ năng lao động cần thiết để chuẩn bị bước vào cuộc sống lao động trong tương lai. Hiệu trưởng nhà trường cần thực hiện một số nội dung sau: Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

• Chỉ đạo GV chú trọng đến việc rèn ý thức tự học cho HS.
• Thường xuyên chỉ đạo, đổi mới phương pháp giảng dạy và giáo dục HS. Từ đó, nâng cao ý thức tự thực hiện các nhiệm vụ học tập trên lớp cũng như ở nhà.
• Chỉ đạo GV lồng ghép, tích hợp giáo dục ý thức, thái độ, kỹ năng lao động và phương pháp lao động qua các môn học như: Đạo đức, Kĩ thuật, Khoa học…
• Chỉ đạo cho GVCN đưa nội dung giáo dục lao động trong các cuộc họp CMHS để tranh thủ sự đồng thuận của CMHS trong việc giáo dục lao động cho các em tại nhà từ những việc nhỏ nhất.
• Động viên, khích lệ GV nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nề nếp dạy học, thực hiện nội quy trường lớp, chú trọng rèn kĩ năng sống cho HS.
• Chỉ đạo tăng cường các hoạt động ngoại khóa, hoạt động trải nghiệm về giáo dục lao động.

Chỉ đạo GV giáo dục cho HS hiểu giá trị của lao động thông qua hoạt động trồng cây, tạo mảng xanh trong lớp, thành lập các phòng thí nghiệm để các em tự tay làm nên những sản phẩm phục vụ cho nhiệm vụ học tập.

Tạo điều kiện tổ chức các hội thi “Sáng tạo trẻ” dành cho thiếu niên và nhi đồng hàng năm do Hội đồng Đội Trung ương tổ chức.

• Sử dụng phương pháp nêu gương đối với HS tham gia lao động tốt trong các tiết sinh hoạt dưới cờ, sinh hoạt chủ nhiệm nhằm nhân rộng gương điển hình trong toàn trường.
• Chỉ đạo GV coi trọng công tác đảm bảo an toàn lao động cho các em khi tham gia các hoạt động lao động.
• Chỉ đạo quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giáo dục lao động.

1.4.2.4. Kiểm tra việc thực hiện các hoạt động giáo dục lao động cho học sinh

Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện các nhiệm vụ của GV, CNV và các đoàn thể khác trong nhà trường để kịp thời điều chỉnh kế hoạch, tuyên dương, khen thưởng các cá nhân thực hiện nhiệm vụ giáo dục lao động một cách hiệu quả. Cần thực hiện các nội dung sau:

• Xây dựng và ban hành các tiêu chí để đánh giá mức độ hoàn thành các mục tiêu trong giáo dục lao động cho HS.
• Kiểm tra việc tích hợp, lồng ghép các nội dung giáo dục lao động thông qua các môn học qua hoạt động dự giờ, thao giảng.
• Kiểm tra đánh giá việc giáo dục lao động cho HS qua các phong trào, các hoạt động trải nghiệm…
• Tuyên dương, khen thưởng những GV thực hiện tốt giáo dục lao động cho HS.
• Tuyên dương, khen thưởng các HS, nhóm HS, lớp HS thực hiện tốt phong trào thi đua, hoạt động học tập, hoạt động trải nghiệm… nêu gương điển hình các cá nhân (HS) tiêu biểu có ý thức tự giác trong lao động để các em noi theo.

Sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm việc thực hiện kế hoạch giáo dục lao động của nhà trường, tổ chuyên môn và GV.

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục lao động cho học sinh tiểu học Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

1.5.1. Yếu tố khách quan

Khi thực hiện quản lý hoạt động giáo dục lao động cho HS, có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động giáo dục lao động cụ thể như:

• Điều kiện kinh tế xã hội của đất nước và địa phương

Hiện nay, khoa học kĩ thuật trên thế giới luôn phát triển không ngừng, đòi hỏi giáo dục cần phải đào tạo ra nguồn lao động có chất lượng cao. Chính vì vậy, để đáp ứng những yêu cầu chung của thế giới thì một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo dục Việt Nam là cần phải giáo dục cho HS yêu lao động, tự giác, sáng tạo trong lao động. Muốn làm được điều đó cần phải giáo dục lao động cho các em từ nhỏ nhất là ở lứa tuổi HS tiểu học, các em phải tự giác lao động theo quá trình từ đơn giản tới trí tuệ cao. Chỉ khi nào các em tự giác lao động mới hiểu được giá trị lao động, biết trân trọng những thành quả lao động và sử dụng các sản phẩm lao động một cách tiết kiệm và hiệu quả. Ngày 04-11-2013, Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã thông qua Nghị quyết số 29-NQ/TW Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Quan điểm chỉ đạo đổi mới giáo dục của Nghị quyết là: “Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”. Như vậy, để phát triển toàn diện nhân cách người học thì một yếu tố quan trọng là phải giáo dục lao động cho các em HS nhất là HS tiểu học.

Ngày 04-5-2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg Về việc tăng cường năng lực tiếp cận Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với nhiều giải pháp quan trọng. Trong đó, Thủ tướng yêu cầu thay đổi mạnh mẽ các chính sách, nội dung, phương pháp giáo dục nhằm tạo ra nguồn nhân lực có khả năng tiếp nhận các xu thế công nghệ sản xuất mới. Ngày 05-5-2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã gửi Công văn số 1891/BGDĐT – GDĐH tới tất cả các cơ sở giáo dục đại học để định hướng chỉ đạo về đào tạo nguồn nhân lực có khả năng thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Từ năm 2018, đây sẽ là một trong các nội dung cơ bản để đánh giá, định hướng phát triển cho toàn ngành (Báo mới.com, 2011).

Nội dung, chương trình giáo dục: Hiện nay, Bộ giáo dục và đào tạo chưa có một chương trình chính thức nào yêu cầu đưa giáo dục lao động vào chương trình giáo dục tại các cơ sở giáo dục tiểu học. Có chăng cũng chỉ là những yêu cầu có liên quan đến giáo dục lao động trong đánh giá HS qua thông tư Thông tư số 22/2016/TT – BGDĐT ngày 22 tháng 9 năm 2016 về Sửa đổi, bổ sung một số điều của quy định đánh giá HS tiểu học ban hành kèm theo Thông tư số 30/2014/TT – BGDĐT ngày 28/08/2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Để đánh giá xếp loại HS, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quy định dựa trên bốn tiêu chí: Văn hóa, đạo đức, lao động và văn thể mĩ. Nhưng hiện nay, tiêu chí lao động trong trường học dường như đã bị bỏ qua, những hoạt động đó dần được “dịch vụ hóa”. Nhiều trường lấy lý do lao động tốn thời gian, đi thêm buổi, ít nhiều ảnh hưởng đến công việc học tập của các em nên đã thay bằng hình thức thu tiền lao động theo từng học kỳ. Do đó các em hầu như không được tham gia lao động. CBQL và GV trong trường cũng dường như quên đi nhiệm vụ phải giáo dục lao động cho các em mà chỉ chú tâm đến việc truyền thụ kiến thức. Mặt khác, áp lực về thành tích như GVG, học sinh giỏi…làm cho người GV chỉ tập trung vào giảng dạy và mở rộng kiến thức mà chưa quan tâm đến nhiệm vụ giáo dục lao động cho các em. Chính vì vậy, các em học sinh hiện nay được ví như “Những chú gà công nghiệp” chỉ biết ăn và học. Do đó, khi được yêu cầu làm những việc đơn giản như quét lớp, lau lớp…các em cũng không biết làm vì những việc đó các em chưa từng được làm.

• Quan niệm của xã hội về giáo dục lao động

Hiện nay, nhiều trường học chưa coi trọng hay thậm chí là bỏ qua nội dung giáo dục học sinh bằng lao động và thông qua lao động. Thay vì tổ chức cho các em lao động dưới hình thức thay phiên từng lớp trực nhật trong tuần với các công việc như quét dọn lớp, sân trường, nhổ cỏ, tưới cây, lau bàn ghế…như trước đây, thì nay tất cả những hoạt động này được “dịch vụ hóa” bằng cách thu “phí vệ sinh” để thuê nhân công làm thay. Như vậy, HS chỉ việc đi học và đóng tiền là không phải tham gia bất cứ một hoạt động lao động nào và tất nhiên nguyên tắc giáo dục trong lao động đã bị bỏ quên. Hiện tượng này diễn ra khá phổ biến tại các trường thuộc khu vực thành phố, thị trấn. Chính vì vậy mà đa số HS hiện nay lười lao động, ngại lao động. Thực tế cho thấy nhiều HS hiện nay, đặc biệt là học sinh tiểu học, các em không biết lau lớp, quét nhà, tưới cây… Vì những việc này các em chưa được yêu cầu làm bao giờ. Do đó, nhiều người hiện nay cho rằng, các em HS hiện nay thiếu kĩ năng sống cần thiết của một người công dân toàn cầu. Chính những tác động này đã làm cho việc quản lý hoạt động giáo dục lao động hiện nay ở hầu hết các trường tiểu học gặp vô vàng những khó khăn, đòi hỏi nhà quản lý cần phải có sự sáng tạo trong công tác quản lý để đạt được kết quả như mong muốn.

• Nhận thức của cha mẹ học sinh về giáo dục lao động

Trong giai đoạn hiện nay, CMHS thường có rất ít con thậm chí chỉ có một con nên thường làm thay mọi việc.Thậm chí cả việc vệ sinh cá nhân, chuẩn bị đồ dùng học tập trước khi đến lớp…Ngoài việc học, các em không được tham gia bất cứ hoạt động nào vì sợ ảnh hưởng đến việc học của các em. CMHS hiện nay thường quá kỳ vọng vào con cái, muốn con học giỏi nên ngoài việc học ở trường còn cho các em tham gia các lớp học thêm vào buổi tối, thứ 7, chủ nhật nên các em thường ít có thời gian tham gia các hoạt động của nhà trường. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

Chính vì vậy quản lý hoạt động giáo dục lao động đạt hiệu quả phụ thuộc rất nhiều vào giáo dục của gia đình. Nhiều cha mẹ còn yêu cầu thầy cô được đóng thêm tiền để thuê người quét dọn lớp vì sợ ảnh hưởng đến việc học của các em. Do đó muốn giáo dục lao động đạt hiệu quả ngoài sự cố gắng nỗ lực của nhà trường thì còn rất cần sự đồng hành của gia đình trong việc thực hiện giáo dục lao động cho các em.

Hiện nay, nhiều trường đã bỏ qua lao động. Đây là một hình thức gián tiếp khiến HS lười vận động và sợ lao động. Không chỉ vậy chính các em cũng sẽ bị thiệt thòi khi không được tham gia vào nội dung giáo dục bổ ích, đó là giáo dục nhân cách thông qua lao động và bằng chính lao động của bản thân. Tình yêu lao động, thái độ quý trọng người lao động và khả năng hoàn thiện các kỹ năng lao động phục vụ cho sinh hoạt, đời sống sẽ không thể hình thành nếu tách rời HS khỏi quá trình lao động thực tiễn. Nhận thức được điều này, nhiều CMHS bày tỏ mong muốn các trường nên khôi phục lại kế hoạch tổ chức lao động cho học sinh (Hoàng Dung, 2014).

1.5.2. Yếu tố chủ quan

• Nhận thức của CBQL, GV về giáo dục lao động cho HS

Nhận thức của CBQL, GV góp phần rất lớn trong việc thực hiện hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho HS. Trên thực tế, một số CBQL nhà trường đặc biệt là trường tiểu học thường làm việc theo lối mòn và chạy theo thành tích chung nên chỉ chú trọng việc cung cấp kiến thức để đối phó với những kì thi nên chưa mạnh dạn đổi mới, sáng tạo, cũng như chưa nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục lao động đối với giáo dục toàn diện cho HS. Người CBQL, GV, cần nhận thức được rằng hoạt động giáo dục thái độ, kỹ năng, phương pháp, giá trị lao động cho học sinh trong trường tiểu học là một nội dung quan trọng trong giáo dục toàn diện học sinh. Nhiệm vụ này phải được thực hiện thường xuyên và liên tục, là yêu cầu bắt buộc đối với mỗi GV trong quá trình giáo dục HS. Muốn giáo dục ý thức, thái độ, kĩ năng và phương pháp lao động hiệu quả thì cần một quá trình giáo dục lâu dài từ bé đến lớn chứ không phải ngày một ngày hai mà có được. Chỉ khi có nhận thức đúng thì GV mới thực hiện nhiệm vụ của mình một cách tự giác, tích cực và mang lại hiệu quả cao. Ngược lại, khi có nhận thức sai lệch thì họ thực hiện nhiệm vụ chỉ mang tính chất hình thức, chống chế, đối phó. Hiệu quả của công tác quản lý hoạt động giáo dục lao động còn chịu ảnh hưởng trực tiếp từ nhận thức của từng GV, đặc biệt là GVCN lớp. Do đó, cần có biện pháp kích thích, tạo động lực cho đội ngũ. Bản thân đội ngũ giáo viên phải có ý chí hoài bão vươn lên, không ngừng phấn đấu học tập, tu dưỡng và rèn luyện nhân cách. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

• Trình độ, năng lực quản lý của HT

Điều 16, luật GD khẳng định “CBQL giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức, quản lý điều hành các hoạt động giáo dục. CBQL phải không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, năng lực quản lý và trách nhiệm cá nhân” (Luật giáo dục, bổ sung sửa đổi, 2009). HT nhà trường có ảnh hưởng rất lớn đến kết quả giáo dục. HT phải là người đi đầu là thuyền trưởng, là người tổ chức thực hiện và xây dựng kế hoạch, bồi dưỡng lực lượng, giám sát, đánh giá, khen thưởng động viên GV trong hoạt động giáo dục lao động… HT cần có năng lực tiếp nhận và xử lý thông tin, là người có năng lực định hướng phát triển, tổ chức, điều hành và phối hợp các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường thực hiện nhiệm vụ giáo dục lao động cho HS.

• Nhận thức của HS về lao động

Hiện nay, hầu hết các em HS tiểu học ít được lao động kể cả trong gia đình, nhà trường nên đa số các em chưa có ý thức lao động, chưa tự giác tham gia các hoạt động lao động như vệ sinh lớp, trường, chăm sóc vườn cây thuốc nam, chưa biết giữ gìn đồ dùng học tập…Các em cứ nghĩ việc đó đã có nhân viên phục vụ làm nên mình không cần phải làm. Một số em còn có thái độ xem thường những nhân viên phục vụ. Muốn giáo dục cho HS, trước hết phải làm thay đổi nhận thức của HS về lao động, về giá trị lao động.

Tiểu kết chương 1

Hoạt động giáo dục lao động đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành đạo đức, nhân cách người học, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện cho HS tiểu học mà ngành Giáo dục đã đặt ra. Để hoạt động giáo dục đạt hiệu quả thì việc quản lý hoạt động giáo dục lao động cực kỳ quan trọng. Việc lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra quá trình giáo dục lao động một cách chặt chẽ sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục lao động cho HS tiểu học. Trong việc thực hiện hoạt động giáo dục lao động cần chú trọng giáo dục ý thức, kĩ năng, thái độ và phương pháp lao động cho HS. Từ đó hình thành cho các em sự say mê, tự giác lao động, biết quý trọng những thành quả lao động, kính trọng những người lao động, rèn luyện những kĩ năng cần thiết để sẵn sàng bước vào cuộc sống lao động trong tương lai. Tuy nhiên để giáo dục lao động có hiệu quả thì cần phải có sự kết hợp giáo dục giữa gia đình, nhà trường và xã hội để việc giáo dục lao động cho HS đạt hiệu quả như mong muốn. Kết quả nghiên cứu lý luận về giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động là cơ sở để chúng tôi khảo sát thực trạng hoạt động giáo dục lao động và quản lý hoạt động giáo dục lao động cho HS các trường tiểu học trên địa bàn nhằm đưa ra những biện pháp giáo dục lao động hiệu quả nhất góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho HS tiểu học. Luận văn: Quản lý hoạt động giáo dục lao động ở trường tiểu học.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>> Luận văn: Thực trạng hoạt động giáo dục lao động cho học sinh