Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non

Chia sẻ chuyên mục Đề tài Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm khóa luận tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm khóa luận thì với đề tài Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non ở trường Bồi dưỡng Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Giáo dục đào tạo có vị trí quan trọng để phát triển nguồn nhân lực, quyết định thành công của công cuộc xây dựng đất nước. Đại hội XI của Đảng đã xác định mục tiêu tổng quát trong thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội của nước ta là xây dựng được về cơ bản nền tảng kinh tế, văn hóa phù hợp, tạo cơ sở để nước ta trở thành một nước xã hội chủ nghĩa ngày càng phồn vinh. “Giáo dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng phát triển đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam”.

Trong báo cáo Tổng kết năm học 2015-2016 của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ ra một số hạn chế của ngành như sau: Công tác xây dựng và thực hiện chính sách còn nhiều bất cập; công tác quản lý và chỉ đạo, điều hành hiệu lực, hiệu quả chưa cao; Công tác quy hoạch hệ thống, phát triển đội ngũ, phân luồng học sinh, dạy và học ngoại ngữ, ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện tự chủ, hội nhập quốc tế, phát triển cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế; Công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống chưa được quan tâm đúng mức, công tác truyền thông giáo dục chưa tốt. Từ đó có thể thấy chất lượng giáo dục và đào tạo của chúng ta hiện chưa đáp ứng yêu cầu phát triển, nhất là đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao vẫn còn hạn; chưa chuyển mạnh sang đào tạo theo nhu cầu của xã hội; chưa giải quyết tốt mối quan hệ giữa tăng số lượng, quy mô với nâng cao chất lượng, giữa dạy chữ và dạy người; chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học lạc hậu, đổi mới chậm; cơ cấu giáo dục không hợp lý giữa các lĩnh vực, ngành nghề đào tạo; chất lượng giáo dục toàn diện giảm sút, chưa đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; quản lý nhà nước về giáo dục còn bất cập; xu hướng thương mại hóa và một số biểu hiện tiêu cực về đạo đức trong giáo dục còn chậm được khắc phục, hiệu quả thấp, đang trở thành nỗi bức xúc của xã hội. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Đảng, Nhà nước luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu của sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Trong đó luôn chú trọng đến công tác xây dựng phát triển đội ngũ nhà giáo một cách toàn diện. Điều này thể hiện rất rõ ở các văn kiện, Nghị quyết của Đảng và Nhà nước ta về giáo dục.

Để thực hiện được mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, trước hết cần tập trung vào khâu then chốt là đổi mới quản lý giáo dục, đó là: tổ chức lại hệ thống cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo. Đây là giải pháp có tính mở đường của khâu then chốt trong đổi mới quản lý giáo dục.

Theo chỉ thị số 40 – CT/TW ngày 28/06/2004 của Ban Bí thư TW Đảng về xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục cũng chỉ rõ: “Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hóa, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo thông qua việc quản lý, phát triển đúng hướng và có hiệu quả sự nghiệp giáo dục để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước”.

Thông báo số 242-TB/TW – Kết luận của Bộ Chính trị (khóa X) về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khóa VIII), phương hướng phát triển giáo dục và đào tạo đến năm 2020, trong đó xác định: “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng”.

Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đội ngũ Hiệu trưởng các trường mầm non Tỉnh Phú Thọ những năm qua đã phát triển về mọi mặt. Chất lượng đội ngũ Hiệu trưởng các trường mầm non ở Tỉnh Phú Thọ cũng nằm trong bối cảnh chung của công tác tổ chức cán bộ. Trong thời gian qua, vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL giáo dục nói chung, đội ngũ Hiệu trưởng trường mầm non nói riêng đã được quan tâm cả về mặt số lượng và chất lượng. Bộ GD&ĐT đã ban hành, sửa đổi Điều lệ trường mầm non, đã ban hành các văn bản quy định về bậc học mầm non và chuẩn Hiệu trưởng. Nâng cao chất lượng đào tạo ở tất cả các bậc học đã và đang là chủ để được quan tâm nhiều trong thời gian qua. Một trong những yếu tố quan trọng để có thể nâng cao chất lượng đào tạo không thể không nhắc đến đó là đội ngũ các nhà quản lý trong đó Hiệu trưởng các Nhà trường có vai trò quyết định. Với ý nghĩa đó, trong thời gian qua đã có một số đề tài nghiên cứu để đề xuất những giải pháp liên quan đến việc nâng cao chất lượng của công tác đào tạo và bồi dưỡng cho đội ngũ các nhà quản lý giáo dục trong đó có hoạt động bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ là Hiệu trưởng các trường ở các bậc học khác nhau.

Hiện nay, ở Tỉnh Phú Thọ đã và đang thực hiện công tác bồi dưỡng cho đội ngũ Hiệu trưởng các trường Mần non và đã thu được những kết quả đáng kể góp phần nâng cao phẩm chất chính trị và năng lực lãnh đạo, bước đầu bảo đảm sự ổn định và kế tục vững vàng giữa các thế hệ Cán bộ quản lý. Qua thực tế công tác, cho thấy mặc dù hoạt động đào tạo và bồi dưỡng đã thu được những kết quả đáng khích lệ xong công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường Mầm Non vẫn còn một số vấn đề bất cập và chưa thực sự đáp ứng với yêu cầu trong giai đoạn hiện nay.

Chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non ở trường Bồi dưỡng Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ ” để nghiên cứu làm luận văn tốt nghiệp của mình.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>> Viết Thuê Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Quản Lý Giáo Dục

2. Mục đích nghiên cứu

Đánh giá thực trạng Quản lý hoạt động đào tạo bồi dưỡng đội ngũ Hiệu trưởng các trường Mầm Non ở Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và cán bộ quản lý Tỉnh Phú Thọ và đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động bồi dưỡng đội ngũ Hiệu trưởng các trường mầm non thuộc Tỉnh Phú Thọ.

3. Đối tượng, khách thể nghiên cứu

• Khách thể nghiên cứu: Hoạt động bồi dưỡng đội ngũ Hiệu trưởng các trường mầm non
• Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ Hiệu trưởng các trường mầm non ở Trường Bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý Tỉnh Phú Thọ. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

4. Phạm vi nghiên cứu

• Về nội dung: Nghiên cứu biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non tỉnh Phú Thọ.
• Về không gian: Tại tỉnh Phú Thọ
• Về thời gian: Năm học 2014- 2015 và 2015 – 2016.

5. Câu hỏi nghiên cứu

• Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng cho các Hiệu trưởng trường Mần Non ở Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và cán bộ quản lý Tỉnh Phú Thọ hiên nay như thế nào?
• Cần có những giải pháp quản lý nào để có thể nâng cao chất lượng hoạt động bồi dưỡng các Hiệu trưởng trường Mần Non ở Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và cán bộ quản lý Tỉnh Phú Thọ?

6. Giả thuyết nghiên cứu

Hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non ở trường Bồi dưỡng nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ đã đạt được kết quả nhất định, tuy nhiên trong bối cảnh đổi mới giáo dục, đặc biệt là những yêu cầu của chuẩn Hiệu trưởng trường mầm non được ban hành thì yêu cầu người Hiệu trưởng phải luôn luôn được trao dồi và cập nhật những kiến thức mới về quàn lý giáo dục ngành Mần Non thông qua các chương trình đào tạo bồi dưỡng kiến thức thông qua các chương trình ngắn hạn. Do đó, nếu đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng thì sẽ góp nâng cao chất lượng bồi dưỡng cho đội ngũ các HIệu trưởng các trường Mần Non và qua đó nâng cao chất lượng giáo dục của các trường mầm non của Tỉnh Phú Thọ đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

7. Nhiệm vụ nghiên cứu

Nghiên cứu, hệ thống hóa, phân tích tổng hợp các vấn đề lý luận về quản lý, về đội ngũ cán bộ quản lý về năng lực, nguồn nhân lực, về đào tạo, bồi dưỡng; những quan điểm cơ bản về giáo dục và phát triển giáo dục ở bậc mầm non trong bối cảnh đổi mới giáo dục.

• Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non ở Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý tỉnh Phú Thọ.
• Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non ở Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và cán bộ quản lý tỉnh Phú Thọ. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

8. Phương pháp nghiên cứu

8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

• Nghiên cứu các văn kiện, các chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác cán bộ, về nhiệm vụ phát triển giáo dục đào tạo trong giai đoạn mới.
• Nghiên cứu các công trình nghiên cứu, các tài liệu khoa học có liên quan đến vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL, về đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực nói chung, CBQL trường học nói riêng.

8.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn

8.2.1. Phương pháp điều tra bằng hỏi

Tác giả sử dụng phiếu hỏi để lấy ý kiến của học viên là Hiệu trưởng một số trường mầm non trong tỉnh đã và đang tham gia các chương trình bồi dưỡng để đánh giá về thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non trong thời gian 2 năm vừa qua.

8.2.2. Phương pháp phỏng vấn sâu

Tác giả phỏng vấn sâu Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, trưởng các khoa phòng chuyên môn của Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và cán bộ quản lý Tỉnh Phú Thọ để tìm hiểu công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng của Nhà trường.

8.2.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm

Dựa trên hoạt động cụ thể của nhà trường trong những năm gần đây để rút ra bài học kinh nghiệm về các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng

8.2.4. Phương pháp xin ý kiến chuyên gia

Sử dụng phương pháp này tác giả lấy ý kiến một số chuyên gia có kinh nghiệm trong công tác quản lý trường mầm non, những người am hiểu về công tác bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục nhằm xác định các nội dung và biện pháp bồi dưỡng hiệu trưởng ở Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý Tỉnh Phú Thọ

8.2.5 Phương pháp xử lý số liệu bằng toán thống kê

Sử dụng các công thức toán học để xử lý các số liệu thu thập được.

9. Những đóng góp của đề tài Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Về lý luận: Tổng kết lý luận về công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ Hiệu trưởng trường mầm non ở tỉnh Phú Thọ.

Về thực tiễn: Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non do tác giả đề xuất có thể áp dụng ngay vào thực tiễn công tác quản lý tại Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và cán bộ quản lý của tinh Phú Thọ và đồng thời có thể áp dụng đối với các trường, các khoa có nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục trong điều kiện tương tự.

10. Cấu trúc của đề tài

Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn dự kiến được trình bày theo 3 chương:

• Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng mầm non ở trường Bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
• Chương 2: Thực trạng hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng và quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non ở trường Bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ.
• Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non ở trường Bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ trong bối cảnh đổi mới giáo dục.

CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU TRƯỞNG MẦM NON Ở TRƯỜNG BỒI DƯỠNG NHÀ GIÁO VÀ CÁN BỘ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

Cùng với sự phát triển kinh tế xã hội, các quốc gia luôn coi trọng phát triển giáo dục của nước mình nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về trình độ dân trí, chất lượng nguồn nhân lực phục vụ cho sự phát triển kinh tế, chính trị xã hội theo hướng hiện đại hóa, hội nhập với xu thế phát triển chung của thế giới. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Chất lượng giáo dục của mỗi một trường học chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố trong đó có sự ảnh hưởng trực tiếp của người Hiệu trưởng. Những quan điểm, chủ trương về giáo dục có trở thành hiện thực hay không phụ thuộc rất lớn vào năng lực, kỹ năng quản lý của người Hiệu trưởng. Do đó người Hiệu trưởng ngoài việc phải đáp ứng chuẩn về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ chính trị thì cần phải thường xuyên được bồi dưỡng cập nhật kiến thức về quản lý, quản lý nhà trường để dáp ứng yêu cầu của nhà trường trong từng giai đoạn cụ thể và đặc biệt là trong giai đoạn đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo như hiện nay. Đồng thời phải có khả năng thích ứng với những đổi mới của nhà trường trong suốt thời gian giữ chức vụ Hiệu trưởng của mình. Đội ngũ Hiệu trưởng chính là người biến mục tiêu giáo dục thành hiện thực. Tuy nhiên xu thế mới về giáo dục trong thế kỷ XXI đặt ra những yêu cầu mới về phẩm chất, năng lực của người Hiệu trưởng. Chính vì vây, mối quan tâm của các nhà lãnh đạo trong lĩnh vực giáo dục cùng với phương thức bồi dưỡng Hiệu trưởng đang là mối quan tâm lớn, đang được đặc biệt trú trọng trong hệ thống giáo dục của mỗi quốc gia hiện nay.

Mỗi quốc gia đều có hình thức khác nhau trong quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng nhưng hầu hết đều tập trung vào tăng cường nghiệp vụ quản lý như: Đại học Nam Florida đã quy định Chuẩn chương trình đào tạo cho Hiệu trưởng và cho nhà quản lý trường học là chương trình tích hợp gồm mười một vùng kiến thức và kỹ năng theo bốn lĩnh vực lớn: lãnh đạo chiến lược; lãnh đạo tổ chức; lãnh đạo giáo dục; lãnh đạo chính trị và cộng đồng. Chương trình đào tạo nhà lãnh đạo trường học theo các nhóm năng lực: năng lực sư phạm, giáo dục và thiết lập; năng lực kiểm soát; năng lực lãnh đạo; năng lực tổ chức; năng lực tư vấn. Chương trình đào tạo nhà lãnh đạo, quản lý trường học theo các năng lực: năng lực lãnh đạo, năng lực xã hội, năng lực cá nhân, năng lực giáo dục, năng lực phát triển trường học, năng lực tổ chức quản lý và chuẩn chương trình đào tạo CBQL trường học cung cấp cho những người chuẩn bị làm lãnh đạo trường học (kế cận) các năng lực lãnh đạo và quản lý. Ngoài ra còn có nhiều công trình nghiên cứu về phát triển giáo dục.

Cộng hòa liên bang Đức chú ý vào kỹ năng sư phạm, kiểm soát, lãnh đạo, tổ chức và tư vấn. Các tác giả Daivis S Darling, Hammond L, LaPointe M, Mayerson D (2005) đã nghiên cứu về công tác lãnh đạo trường học, chương trình bồi dưỡng Hiệu trưởng, phương pháp bồi dưỡng để có thể bồi dưỡng những Hiệu trưởng đồng thời là những nhà quản lý, lãnh đạo trường học đáp ứng được vai trò lãnh đạo quản lý nhà trường phát triển tốt trong điều kiện hiện nay. (Trích từ Một số suy nghĩ về công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế tri thức – Tạp chí giáo dục 127)

Trong khuôn khổ luận văn và phạm vi nghiên cứu của tác giả chưa có khả năng và điều kiện để có thể đề cập đầy đủ đến các khía cạnh nghiên cứu về vấn đề bồi dưỡng hiệu trưởng trường học ở mọi quốc gia trên thế giới nhưng quan một số phân tích trên cũng có thể nhận thấy vai trò quan trọng trong công tác bồi dưỡng hiệu trưởng.

Trong chiến lược phát triển giáo duc̣ và đào taọ giai đoạn 2011-2020 đã xác định hệ thống mục tiêu nhằm phát triển giáo dục đáp ứng yêu cầu CNH – HĐH đất nước. Muốn thực hiện được nhiệm vụ nặng nề nhưng hết sức vẻ vang mà xã hội giao cho, ngành giáo dục và đào tạo phải tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, thực hiện thống nhất đầu mối quản lý và hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về giáo dục. Tiếp tục thực hiện đề án quy hoạch phát triển nhân lực của các Bộ, Ngành, địa phương và đề án quy hoạch phát triển nhân lực ngành Giáo dục; tiếp tục thực hiện Chương trình phát triển ngành sư phạm và các trường sư phạm từ năm 2011 đến năm 2020 và đào tạo giáo viên, phục vụ triển khai chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông sau năm 2015; đào tạo giảng viên có trình độ tiến sĩ cho các trường Đại học, Cao đẳng.

Để thực hiện các mục tiêu này , Chính phủ đã xác định tám giải pháp lớn, trong đó giải pháp “Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bô ̣quản lý giáo dục” được coi là một trong những giải pháp trọng tâm.

Trong những năm gần đây có nhiều luận văn Thạc sỹ, Tiến sỹ nghiên cứu về vấn đề này ở nhiều góc độ khác nhau có thể kể tên một số công trình như: Một số biện pháp bồi dưỡng đội ngũ Hiệu trưởng trường THCS huyện Mê Linh tỉnh Vĩnh Phúc”- Luận văn Thạc sỹ của Phùng Quang Thơm – Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2005 – tác giả đã nghiên cứu, đề xuất được một số biện pháp bồi dưỡng đội ngũ Hiệu trưởng Trường THCS tại huyện Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc trong đó chú trọng đến biện pháp xây dựng kế hoạch bồi dưỡng và tăng cường, đổi mới công tác kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng. Luận án của Nguyễn Duy Hưng (2014) Quản lý chất lượng bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay của Trường Đại học giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội đã đề xuất một số giải pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng CBQLGD phù hợp với bối cảnh của giáo dục Việt Nam từ đó góp phần nâng cao kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ quản lý và phấp chất đạo đức cho đội ngũ CBQL trong giai đoạn hiện nay. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Hay trong phạm vi nghiên cứu về vấn đề bồi dưỡng CBQL ở trường Bồi dưỡng Nhà giáo và CBQLGD tỉnh Phú Thọ, đã có một số đề tài nghiên cứu về về vấn đề này nhưng với những góc độ khác nhau như tác giả Hà Xuân Hùng với đề tài: “ Đổi mới công tác bồi dưỡng năng lực quản lý trường học cho Hiệu trưởng các trường THCS ở trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ”- Luận văn đã đưa ra những yêu cầu cần đổi mới công tác bồi dưỡng năng lực quản lý trường học cho Hiệu trường trường THCS đó là đổi mới phương pháp bồi dưỡng cho phù hợp với đối tượng người học, đổi mới cập nhật kiến thức trong chương trình bồi dưỡng đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong từng giai đoạn. Đó là những công trình cần được kế thừa và phát triển. Các công trình trên đã đề cập đến vấn đề liên quan đến hoạt động của hiệu trưởng, bồi dưỡng hiệu trưởng và đưa ra một số biện pháp giúp hiệu trưởng nâng cao năng lực quản lý trường học. Các biện pháp đó bao gồm cả đào tạo và bồi dưỡng. Đồng thời cũng gợi ý một số nội dung về công tác bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý cho Hiệu trưởng trường học.

Cùng với công tác đào tạo, đào tạo lại thì công tác bồi dưỡng trong giai đoạn hiện nay là một hoạt động rất phong phú và đa dạng, luôn có yêu cầu cao nhằm bổ sung kịp thời những kiến thức, kỹ năng, thái độ để không ngừng nâng cao về năng lực, trình độ, phẩm chất của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên ở các cơ sở giáo dục.

Trước những yêu cầu phát triển về số lượng và chất lượng giáo dục nói chung và giáo dục tỉnh Phú Thọ nói riêng trong thời kỳ đổi mới hiện nay, vai trò của công tác quản lý giáo dục và đào tạo ngày càng được coi trọng. Trong đó, công tác quản lý chuyên môn, quản lý hoạt động dạy và học đã có nhiều nghiên cứu của các tác giả tại các cơ sở giáo dục nhưng đề tài nghiên cứu về quản lý hoạt động bồi dưỡng cho Hiệu trưởng Trường mầm non chưa nhiều và đặc biệt là những nghiên cứu về hoạt động đào tạo bồi dưỡng ở địa bàn có những đặc thù riêng về đối tượng cũng như điều kiện hỗ trợ cho hoạt động bồi dưỡng như ở tỉnh Phú Thọ chưa nhiều. Bởi vậy, với tư cách là cán bộ giảng dạy của Trường BDNG&CBQLGD tỉnh, trực tiếp tham gia thực hiện các chương trình bồi dưỡng CBQL trường học, trong đó có các chương trình bồi dưỡng cho Hiệu trưởng các trường mầm non xuất phát từ thưc̣ tế công tác của mình, bản thân tôi mong muốn đươc̣ tim_̀ hiểu sâu hơn, cụ thể hơn vào vấn đề nghiên cứu, đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non tỉnh Phú Thọ..

1.2. Năng lực và năng lực quản lý của Hiệu trưởng trường mầm non Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

1.2.1. Năng lực

Trong cuốn tài liệu “ Quản lý và lãnh đạo nhà trường hiệu quả” tác giả Trần Kiểm cho rằng: Năng lực là tổng hợp các đặc điểm, thuộc tính tâm lý của cá nhân phù hợp với yêu cầu đặc trưng của một hoạt động nhất định nhằm đảm bảo cho hoạt động đó đạt hiệu quả cao.

Năng lực được chia thành các dạng khác nhau như: năng lực chung và năng lực chuyên môn.

• Năng lực chung: là năng lực cần thiết cho nhiều ngành hoạt động khác nhau như năng lực phán xét, tư duy lao động, năng lực khái quát hoá, năng lực tưởng tượng.
• Năng lực chuyên môn: là năng lực đặc trưng trong lĩnh vực nhất định của xã hội như năng lực tổ chức, năng lực âm nhạc, năng lực kinh doanh, hội hoạ, toán học, giáo dục…

Những năng lực cơ bản này không phải do bẩm sinh, mà nó phải được giáo dục, bồi dưỡng và phát triển ở con người. Năng lực của một người phối hợp trong mọi hoạt động là nhờ khả năng tự điều khiển, tự quản lý, tự điều chỉnh ở mỗi cá nhân được hình thành trong quá trình sống và giáo dục của mỗi người.

Năng lực còn được hiểu theo một cách khác đó là: năng lực là tính chất tâm sinh lý của con người chi phối quá trình tiếp thu kiến thức, kỹ năng và kỹ xảo tối thiểu, là cái mà người đó có thể dùng khi hoạt động.

Tuy nhiên, cần phân biệt năng lực với trí thức, kỹ năng, kỹ xảo.

• Trí thức: là những hiểu biết thu nhận được từ sách vở, từ học hỏi và từ kinh nghiệm cuộc sống của mình.
• Kỹ năng: là sự vận dụng bước đầu những kiến thức thu lượm vào thực tế để tiến hành một hoạt động nào đó.
• Kỹ xảo: là những kỹ năng được lặp đi lặp lại nhiều lần đến mức thuần thục cho phép con người không phải tập trung nhiều ý thức vào việc mình đang làm. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Để nắm được cơ bản các dấu hiệu khi nghiên cứu bản chất của năng lực ta cần phải xem xét trên một số khía cạnh sau:

• Năng lực là sự khác biệt tâm lý của cá nhân người này khác người kia, nếu một sự việc thể hiện rõ tính chất mà ai cũng như ai thì không thể nói về năng lực.
• Năng lực chỉ là những khác biệt có liên quan đến hiệu quả việc thực hiện một hoạt động nào đó chứ không phải bất kỳ những sự khác nhau cá biệt chung chung nào.
• Khái niệm năng lực không liên quan đến những kiến thức kỹ năng, kỹ xảo đã được hình thành ở một người nào đó. Năng lực chỉ làm cho việc tiếp thu các kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo trở nên dễ dàng hơn.
• Năng lực con người bao giờ cũng có mầm mống bẩm sinh tuỳ thuộc vào sự tổ chức của hệ thống thần kinh trung ương, nhưng nó chỉ được phát triển trong quá trình hoạt động phát triển của con người, trong xã hội có bao nhiêu hình thức hoạt động của con người thì cũng có bấy nhiêu loại năng lực. Có người có năng lực về điện, có người có năng lực về lái máy bay, có người có năng lực về thể thao, có người có năng lực sư phạm…

Tóm lại: Năng lực là một tổ hợp các phẩm chất tương đối ổn định, tương đối cơ bản của cá nhân, cho phép nó thực hiện có kết quả một hoạt động.

1.2.2. Năng lực quản lý của Hiệu trưởng

Theo một công trình nghiên cứu tại hơn 80 trường xuất sắc của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đã rút ra kết luận: Quyết định sự thành bại của nhà trường là Hiệu trưởng. Như vậy ta thấy, vai trò của Hiệu trưởng là vô cùng quan trọng. Nhưng điều này phụ thuộc cơ bản vào năng lực của ông ta hay nói đúng hơn là phụ thuộc vào nhân cách bao gồm phẩm chất và năng lực của người Hiệu trưởng (Trích trong cuốn: Quản lý và lãnh đạo nhà trường hiêụ quả của Tác giả Trần Kiểm – NXB Đaị hoc̣ sư phaṃ)

Năng lực của Hiệu trưởng nhà trường là tổng hợp ba năng lực thành phần:

• Năng lực về chuyên môn, sư phạm

Người lãnh đạo, quản lý điều hành đơn vị còn phải có năng lực sư phạm, bởi vì năng lực sư phạm là hệ thống những đặc điểm tâm lý cá nhân đảm bảo cho nhà quản lý có những ảnh hưởng tích cực trên phương diện giáo dục đối với các nhân viên dưới quyền và cả những thành viên khác trong đơn vị. Sở dĩ, nhà quản lý phải có khả năng sư phạm là do tập thể lao động trong đơn vị là một nhóm không thống nhất, không phải mọi người đều được giáo dục đào tạo một cách đầy đủ toàn điện như nhau. Vì vậy, người quản lý phải có sự giám sát đặc biệt tinh tế mới hiểu được ưu, khuyết điểm của mỗi cá nhân, những khó khăn mà họ vấp phải cũng như khả năng hay định hướng nghề nghiệp của mỗi người. Có khả năng sư phạm, người lãnh đạo, quản lý dễ dàng truyền đạt những mệnh lệnh, phương hướng, định hướng, quyết định của mình một cách nhanh chóng, rõ ràng, dễ hiểu, làm cho người nghe, người dưới quyền hiểu chính xác để nghiêm túc thực hiện một cách nhanh chóng.

Người Hiệu trưởng phải là người am hiểu sâu sắc về lĩnh vực mình giảng dạy, nắm vững các nguyên tắc tổ chức chương trình giáo dục trong nhà trường; đặc biệt, am hiểu tư tưởng khoa học của từng môn học theo chuẩn kiến thức, kỹ năng, thái độ, cập nhật kiến thức theo xu thế mới trong dạy học Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

• Năng lực quản lý

Năng lực quản lý của Hiệu trưởng chính là năng lực tổ chức, điều hành hoạt động của đơn vị nhằm đạt mục tiêu đề ra, được thể hiện qua một số yếu tố: Sự linh hoạt sáng tạo trong xây dựng chỉ đạo thực hiện kế hoạch nhà trường, Sự minh mẫn trong tiếp nhận thông tin và tài sắp xếp công việc; sự hiểu biết mọi người; tính cởi mở hay là năng lực thâm nhập vào các nhóm người; sự sắc sảo về trí tuệ và óc tháo vát trong thực tiễn; các phẩm chất ý chí; khả năng hiểu biết mọi người và kỹ năng tiếp xúc với con người. Do đó, khi xem xét kết quả công việc của một người cần phân tích rõ những yếu tố đã làm cho cá nhân hoàn thành công việc. Người ta không chỉ xem cá nhân đó làm gì, kết quả ra sao mà còn xem làm như thế nào người đó có thể đạt được kết quả như vậy. Năng lực quản lý thể hiện ở chỗ, người ta làm tốn ít thời gian, ít sức lực, của cải vật chất mà kết quả lại tốt. Cuối cùng là có ký năng, phương pháp kiểm tra đánh gia hiệu quả.

Năng lực lãnh đạo: Hiệu trưởng phải là người dám nghĩ, dám làm. Có nghệ thuật trong nêu gương, phê bình và thuyết phục cán bộ giáo viên. Luôn là tâm điểm thống nhất mọi giá trị trong nhà trường. Người cán bộ lãnh đạo, quản lý còn phải là người có hiểu biết về tâm lý để đi sâu vào hiểu biết tâm tư tình cảm của người lao động để động viên họ phấn khởi, hăng say công tác. Yếu tố tâm lý ngày càng tác động mạnh mẽ lên người lao động, nó là động lực kích thích con người lao động hăng say hơn, hiệu quả hơn khi được giải quyết thoả đáng những quyền lợi về vật chất và tinh thần. Đó không chỉ chú ý đến bản thân người lao động mà còn là sự quan tâm đến điều kiện sống, tương lai và gia đình. Một khi, người lao động được động viên kịp thời, được quan tâm đúng mực họ mới có điều kiện phát huy năng lực, sở trường và có cơ hội phát triển bản thân, từ đó họ mới có thể đóng góp cho sự phát triển của đơn vị.

Như vậy, có thể hiểu, năng lực quản lý nhà trường của Hiệu trưởng là năng lực lập kế hoạch, chỉ đạo, tổ chức triển khai kế hoạch và điều hành toàn bộ hoạt động của Nhà trường nhằm đạt mục tiêu giáo dục đã đề ra

1.2.3. Năng lực quản lý của Hiệu trưởng trường mầm non

Theo Khoản 3 Điều 16. Điều lệ Trường mầm non Ban hành kèm theo Quyết định số 14/2008/QĐ-BGDĐT ngày 07 tháng 4 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo người được bổ nhiệm hoặc công nhận làm Hiệu trưởng trường mầm non, nhà trẻ phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau: Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Có trình độ chuẩn được đào tạo là có bằng trung cấp sư phạm mầm non, có ít nhất 5 năm công tác liên tục trong giáo dục mầm non. Trường hợp do yêu cầu đặc biệt của công việc, người được bổ nhiệm hoặc công nhận là Hiệu trưởng có thể có thời gian công tác trong giáo dục mầm non ít hơn theo quy định;

Đã hoàn thành chương trình bồi dưỡng cán bộ quản lý; có uy tín về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, chuyên môn, nghiệp vụ; có năng lực tổ chức, quản lý nhà trường, nhà trẻ và có sức khoẻ.

Theo Thông tư 17/2011/TT-BGD&ĐT ngày 14/4/2011 đã quy định chuẩn Hiệu trưởng trường mầm non bao gồm 4 tiêu chuẩn và 19 tiêu chi_́, cụ thể l à:

Tiêu chuẩn 1: Phẩm chất chinh_́ tri, đạọ đức ngề nghiêp̣. (Gồm 5 tiêu chi))_́

• Tiêu chí 1 Phẩm chất chính trị (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 2. Đạo đức nghề nghiệp (4 yêu cầu)
• Tiêu chí 3.Lối sống, tác phong (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 4.Giao tiếp ứng xử (4 yêu cầu)
• Tiêu chí 5. Học tập bồi dưỡng (2 yêu cầu)

Tiêu chuẩn 2: Năng lưc̣ chuyên môn, nghiêp̣ vu ̣sư phaṃ(Gồm 03 tiêu chí)

• Tiêu chí 6. Trình độ chuyên môn (4 yêu cầu)
• Tiêu chí 7. Nghiệp vụ sư phạm (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 8: Khả năng tổ chức triển khai chương trình giáo dục mầm non (3 yêu cầu)

Tiêu chuẩn 3: Năng lưc̣ quản l ýtrường mầm non (Gồm 09 tiêu chi)_́

• Tiêu chí 9: Hiểu biết nghiệp vụ quản lý (2 yêu cầu)
• Tiêu chí 10: Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển nhà trường (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 11. Quản lý tổ chức bộ máy cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 12. Quản lý trẻ em của nhà trường (4 yêu cầu)
• Tiêu chí 13. Quản lý hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 14. Quản lý tài chính, tài sản nhà trường (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 15. Quản lý hành chính và hệ thống thông tin (4 yêu cầu)
• Tiêu chí 16. Tổ chức kiểm tra, kiểm định chất lượng giáo dục (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 17. Thực hiện dân chủ trong hoạt động của nhà trường (2 yêu cầu)

Tiêu chuẩn 4: Năng lưc̣ tổ chức phối hơp̣ với gia đinh_̀ trẻ và các tổ chức xã hội (Gồm 2 tiêu chi)_́

• Tiêu chí 18. Tổ chức phối hợp với gia đình trẻ (3 yêu cầu)
• Tiêu chí 19. Phối hợp giữa nhà trường và địa phương (3 yêu cầu)

Những yêu cầu đối với công tác quản lý của hiêụ trưởng trường mầm non. Hiệu trưởng trường mầm non có trách nhiệm tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của trường mầm non được quy định trong Điều lệ trường mầm non.

Tổ chức thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ trong độ tuổi mầm non theo chương trình giáo dục mầm non do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Huy động trẻ em lứa tuổi mầm non đến trường; Tổ chức hòa nhập cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em khuyết tật.

Quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên để thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em.

Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực theo quy định của pháp luật. Xây dựng cơ sở vật chất theo yêu cầu chuẩn hóa, hiện đại hóa hoặc theo yêu cầu tối thiểu đối với vùng đặc biệt khó khăn.

Phối hợp với gia đình trẻ em, tổ chức cá nhân để thực hiện hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ.

Tổ chức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và trẻ em tham gia các hoạt động xã hội trong cộng đồng.

Thực hiện kiểm định chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em theo quy định.

Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật Các nhiệm vụ cụ thể của Hiệu trưởng trường mầm non theo quy định trong Điều lệ trường mầm non.

Xây dựng quy hoạch phát triển nhà trường; lập kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục từng năm học; báo cáo, đánh giá kết quả thực hiện trước hội đồng trường và các cấp có thẩm quyền.

Thành lập các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và các hội đồng tư vấn trong nhà trường, nhà trẻ; bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó. Đề xuất các thành viên của hội đồng tường trình cấp có thẩm quyền quyết định.

Phân công, đánh giá, quản lý xếp loại, tham gia quá trình tuyển dụng, thuyên chuyển; khen thưởng, thi hành kỷ luật đối với giáo viên, nhân viên theo quy định.

Quản lý và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài chính, tài sản của nhà trường Tiếp nhận trẻ em, quản lý trẻ em và các hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em của nhà trường; quyết định khen thưởng, phê duyệt kết quả đánh giá theo các nôị dung ND,CS,GD trẻ em do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định.

Dự các lớp bồi dưỡng về chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ quản lý, tham gia các hoạt động giáo dục theo số giờ quy định.

Thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và tạo điều kiện cho các tổ chức chính trị- xã hội trong nhà trường nhằm nâng cao chất lượng CSGD trẻ. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Thực hiện xã hội hóa giáo dục, phát huy vai trò của nhà trường

Những đăc̣ thù trong công tác quản lý của Hiệu trưởng trường mầm non. Quản lý toàn diện các hoạt động nuôi dưỡng , chăm sóc, giáo dục trẻ trong thời gian trẻ ở trường, do đó hiệu trường trường mầm non cần nắm vững các kiện thức về tâm sinh lý của trẻ, kiến thức về nhu cầu dinh dưỡng các độ tuổi , y tế học đường … Do đó Hiệu trường phải có kỹ năng , năng lưc̣ quản lý các hoạt động trong nhà trường hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Trường mầm non cần c ó mối quan hệ với nhiều ngành nghề khác nhau như môi trường làm việc đa số là nữ nên cần có sự mềm dẻo, có uy tín cao, có tâm huyết với nghề.

Thường xuyên quan tâm và làm tốt công tác XHHGD để tạo nhiều nguồn lực cho nhà trường phát triển.

Tóm lại, Hiệu trưởng cần có những phẩm chất và năng lực sau: có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức trong sáng, gương mẫu, chuẩn mực trong lối sống; có tác phong tốt để làm gương cho cán bộ , giáo viên và học sinh; có đủ năng lực quản lý, uy tín để lãnh đạo, điều hành nhà trường, có khả năng dự báo để xây dựng kế hoạch phát triển nhà trường trong tương lai; biết nhìn xa, trông rộng, phân công nhiệm vụ đúng người, đúng việc để đạt hiệu quả cao trong công việc; có năng lực tổ chức, thực hiện công việc, tổ chức các phong trào quần chúng; Hiệu trưởng phải giỏi về chuyên môn để có thể điều hành nhà trường phát triển bền vững; Hiệu trưởng phải có tín nhiệm với địa phương, với cộng đồng nhân dân trên địa bàn đóng cơ sở giáo dục.

1.2.4. Quản lý

Quản lý là gì là câu hỏi mà bất cứ người học quản lý ban đầu nào cũng cần hiểu và mong muốn lý giải. Quản lý được định nghĩa là một công việc mà một người lãnh đạo học suốt đời không thấy chán và cũng là sự khởi đầu của những gì họ nghiên cứu. Quản lý được giải thích như là nhiệm vụ của một nhà lãnh đạo thực thụ, nhưng không phải là sự khởi đầu để họ triển khai công việc. Như vậy, có bao nhiêu nhà lãnh đạo tài ba thì có bấy nhiêu kiểu định nghĩa và giải thích về quản lý.

Vậy suy cho cùng tìm hiểu định nghĩa quản lý là yêu cầu tối thiểu nhất của việc lý giải vấn đề quản lý dựa trên lí luận và nghiên cứu quản lý học. Xét trên phương diện nghĩa của từ, quản lý thường được hiểu là chủ trì hay phụ trách một công việc nào đó.

Bản thân khái niệm quản lý có tính đa nghĩa nên có sự khác biệt giữa nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Hơn nữa, do sự khác biệt về thời đại, xã hội, chế độ, nghề nghiệp nên quản lý cũng có nhiều giải thích, lý giải khác nhau. Cùng với sự phát triển của phương thức xã hội hoá sản xuất và sự mở rộng trong nhận thức của con người thì sự khác biệt về nhận thức và lý giải khái niệm quản lí càng trở nên rõ rệt. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Xuất phát từ những góc độ nghiên cứu khác nhau, rất nhiều học giả trong và ngoài nước đã đưa ra giải thích không giống nhau về quản lý. Cho đến nay, vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về quản lý. Đặc biệt là kể từ thế kỷ 21, các quan niệm về quản lý lại càng phong phú.

Sau đây là một khái niệm thường gặp của một số tác giả trong nước:

Theo từ điển Hán Việt của Đào Duy Anh: Quản lý là sự sắp đặt, trông nom công việc.

Theo từ điển Hán Việt của Viện ngôn ngữ học: Quản lý là tổ chức và điều khiển những hoạt động trông coi và giữ gìn theo những yêu cầu nhất định.

• Theo Nguyễn Ngọc Quang: “Quản lý là tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến tập thể những người lao động (nói chung là khách thể quản lý) nhằm thực hiện những mục tiêu dự kiến”.[33, tr.32]
• Theo Phan Văn Kha: “ Quản lý là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra công việc của các thành viên thuộc hệ thống, đơn vị và việc sử dụng các nguồn lực phù hợp để đạt mục đích đã định”.[25,tr.6]
• “Quản lý” theo quan niệm của các tác giả nước ngoài:
• Theo F.W Tay lor (Mỹ): Quản lý là nghệ thuật biết rõ ràng, chính xác cái gì cần làm và làm cái đó thế nào bằng phương pháp tốt nhất, rẻ tiền nhất.
• Theo H. Koontz: “Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo những nỗ lực cá nhân nhằm đạt được mục đích của nhóm với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn ít nhất. Với tư cách thực hành thì quản lý là một nghệ thuật, còn với kiến thức thì quản lý là một khoa học”.
• Theo Peter F Druker: “Suy cho cùng, quản lý là thực tiễn. Bản chất của nó không nằm ở nhận thức mà là ở hành động; kiểm chứng nó không nằm
• sự logic mà ở thành quả; quyền uy duy nhất của nó là thành tích”.“ Trich_́ trong cuốn Đaị cương khoa hoc̣ quản ly–́Nhà xuất bản Đại học Quốc gia”

Tóm lại, quản lý là một quá trình tác động có chủ đích của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm khai thác, lựa chọn, tổ chức, và thực hiện có hiệu quả những nguồn lực, những tiềm năng, và cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu của tổ chức đã đề ra trong một môi trường đầy biến động và phụ thuộc vào nhiều yếu tố: chủ thể, đối tượng, mục tiêu, phương pháp và công cụ quản lý. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Quản lý có các chức năng sau:

• Chức năng lập kế hoạch

Chức năng kế hoạch là vạch ra mục tiêu cho bộ máy, xác định các bước đi để đạt được mục tiêu, xác định các nguồn lực và các biện pháp để đạt tới mục tiêu. Để vạch ra được mục tiêu và xác định được các bước đi cần có khả năng dự báo, tức là đòi hỏi nhà quản lý phải có khả năng lường trước sự phát triển của các sự vật (của bộ máy). Vì thế, trong chức năng hoạch định bao gồm cả chức năng dự báo.

Chức năng kế hoạch giúp cho toàn bộ hệ thống hình dung trước được kết quả cần đạt và con đường để đạt tới kết quả đó, nó được xem như đầu máy của đoàn xe lửa có đủ lực cần thiết để kéo theo các toa tàu phía sau, nó là căn cứ cho việc kiểm tra, đánh giá quá trình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của từng tổ chức, đơn vị, cá nhân.

Căn cứ vào những tiềm năng đã có và những khả năng sẽ có mà xác định rõ hệ thống mục tiêu, nội dung hoạt động, các biện pháp cần thiết để chỉ rõ trạng thái mong muốn của nhà trường khi kết thúc năm học. Bản kế hoạch năm học phải được sự thống nhất cao trong nhà trường. Đó chính là nội dung cơ bản của quá trình quản lý, vì thế giai đoạn này có vai trò rất to lớn. Để làm được điều đó, người quản lý cần phải thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:

• Hoạch định kế hoạch, mục tiêu phấn đấu cần đạt
• Lựa chọn các biện pháp phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tế của đất nước, của địa phương, của ngành giáo dục và của nhà trường.
• Xây dựng chương trình hành động cho nhà trường trong suốt năm học (kế hoạch năm học đã được cụ thể hóa thành từng học kì, từng tháng và tuần)
• Thông qua tập thể hội đồng sư phạm trong nhà trường, bàn bạc đóng góp xây dựng để có một kế hoạch thống nhất trình lên cơ quan cấp trên.
• Điều chỉnh và hoàn thiện kế hoạch phù hợp với tình hình thực tế. Như vậy, có thể hiểu, chức năng kế hoạch hoá là việc đưa toàn bộ hoạt động quản lý vào công tác kế hoạch, trong đó chỉ rõ các bước đi, biện pháp thực hiện và bảo đảm các nguồn lực để đạt tới mục tiêu của tổ chức.

Chức năng tổ chức

Chức năng tổ chức là quá trình phân phối và sắp xếp các nguồn nhân lực theo những cách thức nhất định để đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu đề ra. Chức năng này bao gồm hai nội dung

Nội dung thứ nhất: Tổ chức bộ máy Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Sắp xếp bộ máy đáp ứng được yêu cầu của mục tiêu và các nhiệm vụ phải đảm nhận. Nói cách khác phải tổ chức bộ máy phù hợp với cấu trúc, cơ chế hoạt động để đủ khả năng đạt được mục tiêu đề ra. Phân chia thành một bộ phận sau đó ràng buộc các bộ phận bằng các mối quan hệ.

Nội dung thứ hai: Tổ chức công việc

Sắp xếp công việc hợp lý, phân công phân nhiệm rõ ràng để mọi người hướng vào mục tiêu chung mà hành động. Đó chính là sự sắp đặt những con người, những công việc một cách hợp lý để mọi người đều thấy hài lòng và hào hứng làm cho công việc diễn ra trôi chảy hiệu quả.

• Chức năng chỉ đạo

Chức năng chỉ đạo là quá trình tác động ảnh hưởng tới hành vi, thái độ của những người khác nhằm đạt tới mục tiêu với chất lượng cao. Chỉ đạo vừa có nghĩa ra chỉ thị để điều hành vừa là tác động ảnh hưởng tới hành vi, thái độ của mọi thành viên trong toàn hệ thống trên cơ sở sử dụng đúng đắn các quyền của người quản lý.

Chức năng này tác động đến con người bằng các mệnh lệnh làm cho người dưới quyền phục tùng và làm việc đúng với kế hoạch, đúng với nhiệm vụ được phân công. Tạo động lực để con người hoạt động tích cực bằng các biện pháp động viên, khen, chê đúng mức phù hợp. Chức năng này thể hiện ở chỗ vạch ra phương hướng cho tổ chức, các đơn vị cấp dưới, tác động đến tổ chức, đến con người bằng các quyết định để hoạt động đưa bộ máy đạt đến mục tiêu., trong đó bao gồm cả việc khuyến khích, động viên.

Về thực chất đó là những hành động xác lập quyền chỉ huy và sự can thiệp của người lãnh đạo trong toàn bộ quá trình quản lý, là huy động mọi lực lượng vào việc thực hiện kế hoạch và điều chỉnh nhằm đảm bảo cho mọi hoạt của nhà trường diễn ra trong kỷ cương, trật tự.

Như vậy, chức năng chỉ đạo được xác định từ việc điều hành và hướng dẫn các hoạt động nhằm đạt được các mục tiêu có chất lượng và hiệu quả. Do vậy, chức năng chỉ đạo là cơ sở để phát huy các động lực cho việc thực hiện các mục tiêu quản lý và góp phần tạo nên chất lượng và hiệu quả cao của các hoạt động.

• Chức năng kiểm tra

Chức năng kiểm tra diễn ra ở giai đoạn cuối cùng của chu trình quản lý, là quá trình đánh giá và điều chỉnh nhằm đảm bảo cho các hoạt động đạt tới các mục tiêu của tổ chức, chức năng kiểm tra bao gồm những nhiệm vụ chính sau đây:

• Đánh giá thực trạng, xác định xem mục tiêu dự kiến ban đầu và toàn bộ kế hoạch đã đạt được ở mức độ nào, kết quả phù hợp đến đâu so với dự kiến. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.
• Phát hiện những lệch lạc, sai sót, những gì trong kế hoạch đã đạt được.
• Điều chỉnh kế hoạch, tìm biện pháp uốn nắn lệch lạc.

Trong những chức năng trên, mỗi chức năng đảm nhận vị trí, vai trò nhất định, song các chức năng này có mối quan hệ qua lại mật thiết với nhau. Điều này đòi hỏi nhà quản lý phải biết quan tâm coi trọng đến các chức năng trong quản lý, có như vậy mới chỉ đạo thực hiện đạt được mục tiêu đề ra.

Như vậy, chức năng quản lý là những vấn đế hết sức cơ bản của lý luận về quản lý, nó giữ một vai trò quan trọng trong thực tiễn quản lý. Chức năng quản lý và chu trình quản lý thể hiện đầy đủ nội dung hoạt động của chủ thể quản lý đối với khách thể quản lý. Chính vì vậy, việc thực hiện đầy đủ các giai đoạn quản lý trong một chu trình là cơ sở đảm bảo cho hiệu quả của toàn bộ hệ thống được quản lý. Việc thực hiện chu trình quản lý có hiệu quả hay không là nhờ có thông tin. Thông tin vừa là điều kiện, vừa là phương tiện tổng hợp các chức năng trên.

Sơ đồ 1.1. Về các mối quan hệ giữa các chức năng quản lý

Trong quản lý 4 chức năng trên có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, bổ sung, hỗ trợ cho nhau để tạo ra một chu trình quản lý có hiệu quả. Quá trình quản lý không thể không đề cập đến thông tin quản lý, bởi thông tin quản lý là những dữ liệu về tình hình thực hiện các nhiệm vụ đã được xử lý giúp người quản lý hiểu đúng về đối tượng quản lý mà họ đang quan tâm để phục vụ cho việc đưa ra các quyết định quản lý cần thiết. Thông tin quản lý không chỉ là tiền đề của quản lý mà còn là huyết mạch quan trọng để duy trì quá trình quản lý. Thông tin quản lý là cơ sở quan trọng để người quản lý đưa ra những quyết định đúng đắn, kịp thời và hiệu quả.

Như vậy, về hình thức quá trình quản lý được diễn ra tuần tự từ chức năng kế hoạch đến các chức năng tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra. Song, trong thực tế các chức năng đan xen, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình thực hiện. Chất xúc tác và liên kết giữa chức năng cơ bản này là thông tin quản lý và các quyết định quản lý.

1.2.5. Quản lý giáo dục

Quản lý giáo dục là một khoa học quản lý chuyên ngành, người ta nghiên cứu trên nền tảng của khoa học quản lý nói chung. Cũng giống như khái niệm quản lý, khái niệm quản lý giáo dục cũng có nhiều cách tiếp cận khác nhau. Ở đây chúng tôi chỉ đề cập tới khái niệm giáo dục trong phạm vi quản lý một hệ thống giáo dục nói chung mà hạt nhân của hệ thống là các cơ sở trường học. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Về khái niệm quản lý giáo dục các nhà nghiên cứu đã có nhiều cách diễn đạt khác nhau:

Theo Harold Koonts: “ Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo phối hợp những nỗ lực cá nhân nhằm đạt được những mục đích của nhóm. Mục tiêu của nhà quản lý là hình thành một môi trường mà con người có thể đạt được các mục đích của nó với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn cá nhân ít nhất. Với tư cách thực hành thì quản lý là một nghệ thuật, còn với kiến thức thì quản lý là một khoa học” [ 24, tr.33].

Ở Việt Nam, quản lý giáo dục cũng là lĩnh vực được quan tâm, nghiên cứu: Trong cuốn sách ” Lý luận quản lý giáo dục và quản lý nhà trường” tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc đã viết: Hoạt động quản lý là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích đề ra. [8, tr.19].

Theo Phan Văn Kha, khái niệm quản lý trong hoạt động giáo dục được hiểu: “Quản lý là quá trình lập kế hoạch, tổ chức lãnh đạo và kiểm tra công việc của các thành viên thuộc một hệ thống đơn vị và việc sử dụng các nguồn lực phù hợp để đạt được các mục đích đã định “.[ 25, tr. 6 ]

Theo Đặng Quốc Bảo thì: Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quát là hoạt động điều hành phối hợp của các lực lượng xã hội nhằm thúc đẩy công tác đào tạo thế hệ trẻ theo yêu cầu xã hội.

Theo Nguyễn Ngọc Quang“ Quản lý là tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến những người lao động nói chung là khách thể quản lý nhằm thực hiện được những mục tiêu dự kiến” [ 35, tr.18 ]

Theo tác giả Trần Khánh Đức “Quản lý là công việc của nhà quản lý nhằm thiết lập và duy trì một khung cảnh nội bộ trong đó con người làm việc chung theo tập thể có thể thực hiện công việc một cách hữu hiệu để đạt được các mục tiêu ” [ 19, tr. 88].

Những khái niệm về quản lý giáo dục nêu trên tuy có những cách diễn đạt khác nhau nhưng nhìn chung lại có thể là sự tác động có tổ chức, có định hướng phù hợp với quy luật khách quan của chủ thể quản lý ở các cấp lên đối tượng quản lý nhằm đưa hoạt động giáo dục của từng cơ sở và của toàn bộ hệ thống giáo dục đạt tới mục tiêu đã định.

Trong quản lý giáo dục chủ thể quản lý ở các cấp chính là bộ máy quản lý giáo dục từ Trung ương đến địa phương, còn đối tượng quản lý chính là nguồn nhân lực, cơ sở vật chất kỹ thuật và các hoạt động thực hiện chức năng của giáo dục đào tạo. Hiểu một cách cụ thể là:

• Quản lý giáo dục là hệ thống tác động có kế hoạch, có ý tưởng, có mục đích của chủ thể quản lý đến đối tượng bị quản lý.
• Quản lý giáo dục là sự tác động lên tập thể giáo viên, học viên và các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, nhằm huy động họ cùng phối hợp tác động tham gia các hoạt động giáo dục của nhà trường để đạt mục đích đã định.

1.2.6. Quản lý nhà trường Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Trường học nằm trong hệ thống giáo dục và hệ thống xã hội, vì vậy nó luôn có mối quan hệ, tác động qua lại với môi trường xã hội. Cần phải phân biệt rõ quản lí giáo dục và quản lí nhà trường. Quản lí giáo dục là quản lí một hoạt động, còn quản lí nhà trường là quản lí một thiết chế của hệ thống giáo dục. Quản lí nhà trường có liên quan mật thiết với quản lí giáo dục.

Quản lí nhà trường là hệ thống những tác động có hướng đích của hiệu trưởng đến con người (giáo viên, cán bộ nhân viên và học sinh), đến các nguồn lực (cơ sở vật chất, tài chính, thông tin…), hợp quy luật (quy luật quản lí, quy luật giáo dục, quy luật tâm lí, quy luật kinh tế, quy luật xã hội…) nhằm đạt mục tiêu giáo dục”. [ 27, tr. 39]

Quản lí trường học là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lí giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và đối với từng học sinh”.

Theo Từ điển giáo dục: “ Quản lí nhà trường là thực hiện hoạt động quản lí giáo dục trong tổ chức nhà trường. Hoạt động quản lí nhà trường do chủ thể quản lí nhà trường thực hiện, bao gồm các hoạt động quản lí bên trong nhà trường như:

• Quản lí giáo viên; Quản lí học viên;
• Quản lí quá trình dạy học, giáo dục;
• Quản lí cơ sở vật chất, trang thiết bị trường học;
• Quản lí tài chính trường học;
• Quản lí lớp học như nhiệm vụ của giáo viên; quản lí quan hệ nhà trường và cộng đồng xã hội.

Hoạt động quản lí nhà trường chịu tác động của những chủ thể quản lí bên trên nhà trường (các cơ quan quản lí giáo dục cấp trên) nhằm hướng dẫn và tạo điều kiện cho hoạt động của nhà trường và bên ngoài nhà trường, các thực thể bên ngoài nhà trường, cộng đồng nhằm xây dựng những định hướng về sự phát triển của nhà trường và hỗ trợ, tạo điều kiện cho nhà trường phát triển.

Căn cứ vào 9 nội dung về nhiệm vụ và quyền hạn của nhà trường quy định tại điều 58 Luật giáo dục của Nước Cộng Hoà XHCN Việt Nam năm 2005 (sửa đổi năm 2009) thì quản lý trường học trước hết và chủ yếu là quản lý dạy và học, quản lý các hoạt động giáo dục trong nhà trường, đồng thời phải bao gồm cả quản lý các quan hệ, các hoạt động phối kết hợp giữa nhà trường và các tổ chức, các lực lượng giáo dục xã hội. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Như vậy, quản lý trường học về bản chất là quản lý con người (tập thể cán bộ, giáo viên và học sinh) điều đó tạo cho các chủ thể quản lý (người dạy và người học) có một sự liên kết chặt chẽ bởi cơ chế hoạt động có tính quy luật khách quan của một tổ chức xã hội (nhà trường). Bên cạnh đó nó còn ảnh hưởng bỏi những yếu tố chủ quan của chính giáo viên và học sinh. Trong nhà trường giáo viên và học sinh vừa là đối tượng vừa là chủ thể quản lý. Quản lý nhà trường không chỉ là trách nhiệm của Hiệu trưởng mà là trách nhiệm chung của các thành viên trong nhà trường.

• Quản lý nhà trường có 2 cấp độ: vĩ mô và vi mô.
• Vĩ mô; là quản lý của các chủ thể đứng trên và đứng ngoài nhà trường (Ví dụ: Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT).
• Vi mô: Là quản lý của những nhà quản lý trong nhà trường (Ví dụ:
• Hiệu trưởng, các Phó Hiệu trưởng…)
• Quản lý nhà trường gồm các yếu tố: Chủ thể quản lý, đối tượng quản lý, mục tiêu quản lý.

Theo sơ đồ trên ta thấy trong nhà trường thì giáo viên và học sinh vừa là đối tượng bị quản lý, nhưng cũng là chủ thể quản lý. Quản lý nhà trường thực chất là việc xác định vị trí của mỗi người trong hệ thống xã hội, là qui định chức năng, quyền hạn, nghĩa vụ, quan hệ cùng vai trò xã hội của họ trong phạm vi nhà trường với tư cách là một tổ chức xã hội.

1.2.7. Bồi dưỡng

Bồi dưỡng theo từ điển giáo dục học: Bồi dưỡng là quá trình giáo dục đào tạo nhằm hình thành nhân cách và phẩm chất riêng biệt của cá nhân theo định hướng đã chọn.

Bồi dưỡng theo từ điển Tiếng Việt: Làm cho tăng thêm năng lực hoặc phẩm chất. Bồi dưỡng là một trong ba quá trình giáo dục nối tiếp và xen kẽ nhau gồm đào tạo, bồi dưỡng và đào tạo lại. Bồi dưỡng là quá trình cập nhật bổ sung kiến thức, kỹ năng, thái độ để nâng cao năng lực, trình độ phẩm chất của người lao động về một lĩnh vực hoạt động mà người lao động đã có một trình độ năng lực chuyên môn nhất định qua một hình thức đào tạo trước đó.

Bồi dưỡng là quá trình cập nhật, bổ sung kiến thức với ý nghĩa nâng cao kiến thức, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ cá nhân đáp ứng yêu cầu phân công lao động của xã hội.

Bồi dưỡng thường diễn ra trong khoảng thời gian ngắn có thể là vài ngày, thường là bồi dưỡng theo chuyên đề. Có thể diễn ra trong thời gian một vài tháng để thực hiện chương trình để góp phần nâng cao trình độ về chuyên môn và nghiệp vụ phục vụ cho công việc cụ thể của mỗi người và giúp họ có điều kiện làm tốt công việc mà họ đang đảm nhân. Kết thúc khoá học, tuỳ vào điều kiện cụ thể học viên có thể được cấp giấy chứng nhận (chứng chỉ) công nhận kết quả bồi dưỡng.

1.2.8 Quản lý hoạt động bồi dưỡng Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Quản lý hoạt động bồi dưỡng là quản lý việc triển khai, tổ chức thực hiện các chương trình bồi dưỡng một cách có hiệu quả nhằm đáp ứng yêu cầu mục tiêu chương trình đã đề ra.

Trong phạm vi đề tài quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non ở Trường Bồi dưỡng Nhà Giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ bao gồm các yếu tố sau

• Chủ thể quản lý: Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ (Lãnh đạo nhà trường)
• Đối tượng quản lý: Hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non.

Mục tiêu quản lý: Nâng cao chất lượng hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới của ngành.

1.3. Hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non

1.3.1. Loại hình trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục.

Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục Tỉnh Phú Thọ là cơ sở giáo dục công lập trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo Tỉnh Phú Thọ, tiền thân là Trường Bồi dưỡng giáo viên Tỉnh Phú Thọ, thành lập ngày 22/7/1965 được Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh tin cậy giao nhiệm vụ đào tạo bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục của tỉnh. Đến nay hơn nửa thế kỷ xây dựng và trưởng thành ngày 07/7/2010 Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ ra Quyết định số 2027/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ về việc “ Đổi tên và ban hành chức năng, nhiệm vụ Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ” trường có nhiệm vụ:

Tổ chức các lớp học bồi dưỡng cập nhật kiến thức chuyên môn nghiệp vụ và kiến thức bổ trợ có liên quan nhằm nâng cao cho đội ngũ nhà giáo, nhân viên các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông.

Tổ chức các lớp học bồi dưỡng về lý luận và nghiệp vụ quản lý giáo dục theo chương trình của Bộ giáo dục cho Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, Tổ trưởng chuyên môn, cán bộ nguồn các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông.

Tổ chức các hoạt động nghiên cứu khoa học về công tác quản lý giáo dục, công tác bồi dưỡng kiến thức cho CBQL, giáo viên đáp ứng chủ trương của ngành về nâng cao chất lượng giáo dục

Liên kết với các cơ sở giáo dục trong nước để tổ chức các lớp bồi dưỡng, đào tạo lại đội ngũ giáo viên, nhân viên trường học và góp phần đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu giáo dục trong từng giai đoạn và đáp ứng đủ nhân lực cho tỉnh.

1.3.2. Chương trình bồi dưỡng Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Đối với cán bộ quản lý trường học nói chung và Hiệu trưởng trường mầm non nói riêng hàng năm được bồi dưỡng những kiến thức về quản lý nhà nước, quản lý giáo dục, Quản lý trường mầm non để có điều kiện nâng cao năng lực quản lý hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Chính vì lẽ đó Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ đẵ căn cứ vào Quyết định 382 ngày 20/1/2012 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành chương trình Bồi dưỡng cho cán bộ quản lý trường học. Để xây dựng chương trình bồi dưỡng cho Hiệu trưởng các trường mầm non trong toàn tỉnh phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Chương trình bồi dưỡng gồm những nội dung chính sau: Đường lối phát triển giáo dục đào tạo ; Quản lý hành chính nhà nước về giáo dục đào tạo ; Quản lý nhà trường ; Các kỹ năng quản lý trường mầm non…

1.3.3. Hình thức bồi dưỡng

Tổ chức, thực hiện bồi dưỡng về kiến thức, kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ cho Hiệu trưởng trường mầm non trong các cơ sở giáo dục và đào tạo của tỉnh Phú Thọ, theo các hình thức bồi dưỡng dài hạn theo chương trình quy định, ngắn hạn hoặc theo chuyên đề;

Tổ chức và tham gia các hoạt động NCKH về QLGD; triển khai những tiến bộ KHGD tới Hiệu trưởng trường mầm non; thực hiện xây dựng chương trình, viết giáo trình, tài liệu phục vụ cho các chuyên đề bồi dưỡng;

Tổ chức cho Học viên đi Nghiên cứu thực tế công tác quản lý ở các cơ sở giáo dục, những điển hình về công tác quản lý, tạo điều kiện cho Học viên là CBQL tham gia học hỏi, trao đổi kinh nghiệm trong công tác quản lý để làm tốt hơn nữa ở đơn vị mình.

Tiếp tục đổi mới phương pháp giảng dạy, hình thức tổ chức học tập, cập nhật nội dung bồi dưỡng nhằm đáp ứng tốt nhu cầu của người học và yêu cầu đào tạo bồi dưỡng của ngành giáo dục Phú Thọ.

1.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường mầm non Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ

1.4.1. Chức năng quản lý của Hiệu trưởng trường Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ

Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ là đơn vị sự nghiệp công lập, trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo Phú Thọ, có chức năng tổ chức bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên làm công tác quản lý, giảng dạy và phục vụ giáo dục trong các cơ sở giáo dục và đào tạo của tỉnh. trường có tư cách pháp nhân, có con dấu, có tài khoản tại Ngân hàng và Kho bạc nhà nước để giao dịch.

1.4.2. Nội dung của quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng mầm non

Quản lý hoạt động bồi dưỡng là quá trình tác động của nhà quản lý đến hoạt động bồi dưỡng CBQL. Nội dung của quản lý hoạt động bồi dưỡng gồm: Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

1.4.2.1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng

Xây dựng kế hoạch và xác định mục tiêu chương trình bồi dưỡng trên cơ sở yêu cầu chung của công tác giáo dục và yêu cầu riêng của từng chương trình bồi dưỡng, căn cứ vào nhiệm vụ năm học, tình hình cụ thể của nhà trường, của từng địa phương, nhu cầu của người học đề ra kế hoạch phù hợp.

Hiệu trưởng chỉ đạo các phòng chức năng, các khoa chuyên môn, giáo viên phụ trách công tác tuyển sinh tại các huyện, thi, thành thực hiện đúng quy trình xây dựng kế hoạch, giúp nhà trường xác định chỉ tiêu đúng đắn và biết tìm ra các biện pháp để thực hiện các chỉ tiêu đó.

Đầu năm học hiệu trưởng duyệt kế hoạch cá nhân, kế hoạch các khoa phòng chuyên môn để làm căn cứ cùng với tình hình thực tế để xây dựng kế hoạch cho phù hợp trình Sở Giáo dục và Đào tạo giao chỉ tiêu pháp lệnh để chủ động trong quá trình thực hiện.

1.4.2.2. Chỉ đạo và tổ chức thực hiện chương trình bồi dưỡng theo kế hoạch

• Quản lý việc phân công giảng viên:

Phân công việc giảng dạy cho giảng viên thực chất là công tác tổ chức cán bộ và công tác chuyên môn. Nếu hiệu trưởng nắm vững chất lượng đội ngũ, hiểu được mặt mạnh, mặt yếu, sở trường, nguyện vọng, hoàn cảnh gia đình… thì giáo viên khi được phân công thực hiện nhiệm vụ họ sẽ tự tin, có trách nhiệm hơn, có sự cố gắng để khẳng định mình trong tập thể sư phạm nhà trường.

Phân công giảng viên đúng với khả năng sẽ đem lại kết quả tốt, chính vì vậy, hiệu trưởng nhà trường phải biết lắng nghe nguyện vọng của giảng viên và lựa chọn cân nhắc kỹ lưỡng trước khi phân công nhiệm vụ để phát huy hết khả năng của đội ngũ giảng viên. Việc phân công giảng dạy còn xuất phát từ quyền lợi học tập của học viên, việc phân công giảng dạy cần chú ý tới khối lượng công việc của từng cá nhân sao cho hợp lý nhất là đối với những giảng viên làm công tác kiêm nhiệm.

Quản lý việc thực hiện chương trình dạy học. Chương trình dạy học là pháp lệnh của Nhà nước do Bộ giáo dục và Đào tạo ban hành, người giảng viên phải thực hiện nghiêm chỉnh, không cắt xén, thêm bớt làm sai lệch chương trình dạy học.

Ngay từ đầu năm học, hiệu trưởng cùng với các phó hiệu trưởng xây dựng các kế hoacḥ để quản lý theo dõi việc thực hiện chương trình dạy của giảng viên thông qua các loại hồ sơ, sổ đầu bài của các lớp, lịch kiểm tra hàng tháng, lịch thi cuối học kỳ, sổ dự giờ thăm lớp. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Theo dõi giảng viên thực hiện thời khóa biểu, xây dựng các biểu mẫu báo cáo hàng tuần, tháng, học kỳ và việc thực hiện ngày giờ công, dạy thay, của giáo viên trong việc thực hiện tiến độ chương trình theo phân phối chương trình qui định.

Chỉ đạo tổ chuyên môn thảo luận, bàn bạc về những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn giảng dạy những năm học trước và những vấn đề đổi mới, cập nhật theo nội dung, chương trình để thống nhất thực hiện trong năm học, đảm bảo cân đối những hoạt động để cho giáo viên thực hiện hết chương trình dạy học.

Hiệu trưởng quản lý công tác chuẩn bị giờ lên lớp của giảng viên: hướng dẫn giảng viên lập kế hoạch soạn bài, phổ biến những yêu cầu của việc chuẩn bị bài giảng, qui định chất lượng một bài soạn đối với từng thể loại bài. Tổ chức bồi dưỡng giáo viên về đổi mới phương pháp dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.

Có kế hoạch mua sắm đồ dùng dạy học, tài liệu tham khảo, các phương tiện kỹ thuật phục vụ giảng dạy cho giảng viên. Thường xuyên kiểm tra công tác chuẩn bị bài của giáo viên thông qua việc soạn giáo án trước khi giảng viên bước lên lớp giảng dạy.

Thường xuyên cùng tổ chuyên môn kiểm tra bài soạn của giảng viên, nhất là những giảng viên trẻ để nắm được thông tin về việc thực hiện chương trình, nội dung bài soạn và thông qua việc dự giờ trên lớp để đánh giá kết quả của việc chuẩn bị. Sau khi kiểm tra phải tổ chức rút kinh nghiệm trong tổ chuyên môn để cải tiến việc soạn bài, lên lớp có kết quả.

• Quản lý giờ dạy trên lớp của giảng viên:

Giờ lên lớp của giảng viên giữ vai trò quyết định đến chất lượng dạy học. Việc soạn bài và chuẩn bị những thiết bị cần thiết cho giờ lên lớp của giảng viên chỉ đem lại hiệu quả cao khi giảng viên thực hiện thành công trên lớp. Ngoài việc thực hiện những ý đồ đã chuẩn bị, giảng viên còn phải linh hoạt giải quyết những tình huống xảy ra sao cho hoàn tất những công việc đã chuẩn bị.

Thông qua kế hoạch dự giờ thăm lớp, hiệu trưởng nắm bắt được thông tin giảng dạy của giảng viên và thông tin phản hồi của học viên trong học tập. Vì vậy để quản lý giờ dạy của giảng viên trên lớp đạt hiệu quả, hiệu trưởng tổ chức công tác dự giờ và phân tích giờ dạy của giáo viên cùng với các lực lượng chuyên môn khác trong nhà trường tham gia với nhiều hình thức khác nhau: tổ chức dự giờ rút kinh nghiệm, tổ chức các giờ dạy tốt, nhằm quản lý được chất lượng dạy học trên lớp của giảng viên.

Quản lý các loại hồ sơ chuyên môn, tổ chức các chuyên đề, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho giảng viên với các nội dung:

• Dự giờ, thăm lớp, hướng dẫn soạn bài.
• Tổ chức các chuyên đề đổi mới phương pháp, sinh hoạt tổ.
• Tổ chức các buổi thảo luận, hội thảo, phổ biến áp dụng SKKN.
• Phân công giảng viên giúp đỡ giáo viên mới, giáo viên trẻ.

Tạo mọi điều kiện về tinh thần và vật chất cho giảng viên tự học, dự các lớp bồi dưỡng thường xuyên, bồi dưỡng chuyên đề chuẩn hoá và trên chuẩn. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Quản lý việc giảng viên kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học viên, qui định giảng viên thực hiện đúng việc ghi điểm theo quy định, chế độ bảo quản, lưu trữ sổ điểm lớp, việc ghi điểm, ghi nhận xét quá trình bồi dưỡng của học viên. Đây là công việc đòi hỏi chính xác và nghiêm túc, cần qui định trách nhiệm rõ ràng.

Như vậy, quản lý các hoạt động của giảng viên để thực hiện tốt nhiệm vụ dạy học, xây dựng tập thể sư phạm thành một tập thể vững mạnh, đoàn kết, gương mẫu và hợp tác, tương trợ, tạo thành một phong trào thi đua phấn đấu liên tục trong nhà trường để hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng dạy học. Quản lý quá trình dạy học bao gồm rất nhiều những nội dung khác nhau

nhưng chúng ta nhận thức rõ được rằng: quản lý quá trình dạy học là quá trình người hiệu trưởng hoạch định, tổ chức, điều khiển, kiểm tra hoạt động dạy học của giảng viên nhằm đạt được mục tiêu đề ra. Trong công tác quản lý nhà trường quản lý hoạt động dạy học của người hiệu trưởng là hoạt động cơ bản, nó chiếm rất nhiều thời gian và công sức của người hiệu trưởng.

Quản lý hoạt động học của học viên:

Học tập là một hoạt động nhận thức, chỉ khi có nhu cầu hiểu biết học viên mới tích cực học tập. Nhu cầu hiểu biết đó chính là động cơ nhận thức của học viên trong học tập. Học viên vừa là đối tượng vừa là chủ thể trong hoạt động dạy học, vì vậy, quản lý hoạt động học của học viên là khâu quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường.

Quản lí hoạt động của học viên là quản lí việc học tập, tu dưỡng theo các quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tổ chức các hoạt động giáo dục để học viên yên tâm học tập, phấn đấu. Quản lí hoạt động của học viên bao hàm quản lí thời gian, quản lí hoạt động, đổi mới phương pháp học tập, quản lí tinh thần, thái độ, ý thức tham gia các hoạt động giáo dục trong nhà trường.

Vấn đề quản lý hoạt động học tập của học viên ở trường Cán bộ quản lý Giáo dục và Đào tạo không phải chỉ trên bình diện khoa học giáo dục mà còn là một đòi hỏi có ý nghĩa về tinh thần trách nhiệm của nhà quản lý giáo dục đối với sự nghiệp giáo dục và đào tạo. Thể hiện qua một số công việc sau đây:

• Quản lý hoạt động học của học viên trên lớp về thực hiện giờ giấc, các buổi thảo luận, hội thảo, thực hành,…Quản lý các hoạt động ngoài giờ lên lớp, tham quan học tập, tự học của học viên…
• Tổ chức xây dựng và thực hiện nội quy học tập của học viên.
• Chỉ đạo phòng giáo vụ, các khoa phòng, giáo viên chủ nhiệm lớp xây dựng kế hoạch học tập, các hình thức học tập phù hợp. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.
• Chỉ đạo công tác phối hợp giữa phòng giáo vụ và nhà trường để quản lý hoạt động học của học viên.
• Tổ chức kiểm tra, đánh giá hoạt động học tập của học viên. Đảm bảo tính khách quan, đảm bảo tính toàn diện, đảm bảo tính thường xuyên có hệ thống và đảm bảo tính phát triển đáp ứng được nhu cầu của mục tiêu giáo dục.

Quản lý chương trình:

Chương trình giáo dục là bản thiết kế tổng thể kế hoạch giáo dục ở nhà trường, trong đó xác định rõ mục tiêu, nội dung, quy trình, phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục và đánh giá các kết quả giáo dục.

Chương trình đào tạo, bồi dưỡng được thực hiện trên cơ sở chương trình chung của các trường quản lý giáo dục nhưng đây chỉ là chương trình có tính chất khung không áp đặt, để có thể chỉ đạo một cách linh hoạt cho các vùng, miền và cho các đối tượng người học khác nhau có các năng lực khác nhau.

Do đặc điểm chương trình bồi dưỡng không ổn định, vì vậy việc quản lý thực hiện giờ dạy của giáo viên đúng, đủ chương trình, không được cắt xén, không được mở rộng một cách tuỳ tiện, có bổ sung, phát triển cho phù hợp với tình hình địa phương là một yêu cầu cần thiết trong quản lý chương trình.

Tổ chức, chỉ đạo các tổ chuyên môn thực hiện chương trình giáo dục một cách nghiêm túc. Trong quản lí giáo dục hai nội dung quan trọng nhất là quản lí chuyên môn giảng dạy và quản lí các hoạt động giáo dục của học viên. Quản lí giảng dạy là quản lí việc thực hiện nội dung, chương trình, kế hoạch dạy học, thời khoá biểu. Biện pháp quản lí là theo dõi sát sao mọi công việc, kiểm tra, đánh giá để uốn nắn đưa vào nề nếp, kỷ cương.

Hiệu trưởng nhà trường quản lý việc thực hiện đúng chương trình đào tạo, bồi duỡng, đảm bảo tính hệ thống, chỉnh thể của chương trình, đảm bảo giữ vững và tiếp tục nâng cao chất lượng dạy học.

Quản lý việc phân phối thời gian dạy học, học tập, các giờ lên lớp, thảo luận, hội thảo và nghiên cứu thực tế giáo dục đúng theo chương trình kế hoạch đã đề ra.

Chuẩn bị các điều kiện vật chất cần thiết để chương trình thực hiện đạt hiệu quả, mục tiêu đề ra.

1.4.2.3.Kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng

Kiểm tra là một trong những chức năng cơ bản của quản lý. Đó là công việc hoạt động nghiệp vụ mà người quản lý nào cũng phải thực hiện để biết rõ những kế hoạch, mục tiêu đề ra thực tế đã đạt được đến đâu và như thế nào. Từ đó tìm ra những biện pháp động viên, giúp đỡ, uốn nắn và điều chỉnh cho phù hợp đảm bảo hoàn thành mục tiêu đề ra.

Hiệu trưởng nhà trường tổ chức, chỉ đạo việc kiểm tra – đánh giá hoạt động bồi dưỡng bao gồm các nội dung:

• Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.
• Kiểm tra kế hoạch tuyển sinh các lớp bồi dưỡng theo chỉ tiêu pháp lệnh nhà nước giao, đơn vị nào thực hiện đúng đủ thành phần theo quy định.
• Kiểm tra kế hoạch giảng dạy các lớp bồi dưỡng hiệu trưởng có được thực hiện nghiêm túc không,

Kiểm tra hoạt động giảng dạy của giảng viên:

• Kiểm tra hoạt động giảng dạy trên lớp của giảng viên, từ khâu chuẩn bị, lên lớp, dự giờ, đánh giá kết quả giảng dạy, xếp loại giờ dạy theo quy định.
• Kiểm tra hoạt động sư phạm của tổ, nhóm chuyên môn về công tác quản lí, hồ sơ, nền nếp chuyên môn, chất lượng dạy học của tổ, nhóm chuyên môn và công tác chỉ đạo các hoạt động học tập của học viên.
• Kiểm tra hoạt động học tập của học viên về nền nếp, tinh thần, thái độ học tập trong và ngoài nhà trường.
• Kiểm tra cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.
• Kiểm tra tài chính trong nhà trường nhằm điều tiết các nguồn ngân sách, sử dụng đúng các nguồn vốn, chống tham ô, lãng phí, lạm dụng của công.

Trong việc phát triển và xây dựng kết hoạch đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường thì công tác bồi dưỡng được coi là công tác trọng tâm của nhà trường, công tác này đã được quán triệt tới toàn thể cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong toàn trường.

Hoạt động bồi dưỡng là hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò: hoạt động giảng dạy của thầy là các giảng viên trong và ngoài trường; trò là các học viên với những đối tượng khác nhau từ các trường, các cơ sở giáo dục trong toàn tỉnh tham gia học tập.

Vì vậy để quản lý hoạt động bồi dưỡng có hiệu quả, nhà trường phải giám sát toàn bộ việc xây dựng kế hoạch, chương trình giảng dạy của giảng viên và ý thức tham gia học tập của học viên.

Nhà trường tổ chức việc bồi dưỡng theo chương trình cụ thể để nâng cao chất lượng các bài dạy. Bên cạnh đó, trường còn thường xuyên mời các nhà giáo có trình độ, có kinh nghiệm, có tâm huyết trực tiếp giảng dạy các lớp chuyên đề cho đội ngũ CBQL, GV, nhân viên các nhà trường nói chung và Hiệu trưởng các trường mầm non nói riêng.

Hoạt động bồi dưỡng là một hoạt động có tính phức tạp, đa dạng. Chương trình, chuyên đề bồi dưỡng, đối tượng và số lượng học viên luôn biến động. Trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo và quán triệt tới cán bộ giảng viên về công tác bồi dưỡng là công tác trọng tâm của nhà trường.

Lãnh đạo nhà trường thường xuyên kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng của giảng viên.

Bên cạnh đó lãnh đạo nhà trường còn chỉ đạo Phòng Giáo vụ phối hợp với các phòng, khoa:

• Xây dựng các biểu mẫu cho các hoạt động chuyên môn
• Mở các lớp bồi dưỡng: chiêu sinh, lập kế hoạch dạy và học, giám sát các hoạt động dạy và học, xét hoàn thành chương trình bồi dưỡng..
• Thực hiện tốt mục tiêu, nội dung, kế hoạch đã đề ra.
• Quản lý các loại hồ sơ chuyên môn (giảng dạy, nghiên cứu khoa học, thanh tra và các hoạt động có liên quan trực tiếp) của nhà trường.
• Quản lý hồ sơ các lớp bồi dưỡng, quản lý nhà nước và quản lý ngành giáo dục.
• Quản lý và theo dõi hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của học viên
• Quản lý việc xây dựng, sử dụng và bảo quản cơ sở vật chất.
• Điều hành chuyên môn, phối hợp với các phòng/khoa để kiểm tra, đánh giá theo học kỳ/năm.

1.5. Bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non trong bối cảnh đổi mới giáo dục Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

1.5.1. Bối cảnh đổi mới

Trong những năm qua, giáo dục Việt Nam có những bước phát triển và đạt những thành tựu đáng ghi nhận, góp phần quan trong vào nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực cho công cuộc đổi mới đất nước. Tuy nhiên nền giáo dục cũng còn ẩn chứa những bất cập, hạn chế đó là:

Chất lượng giáo dục chưa đáp ứng được yêu cầu của xã hội trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa; giáo dục còn quan tâm nhiều đến việc dạy chữ mà chưa coi trọng việc dạy người và dạy nghề dẫn đến tình trạng “ thừa thầy thiếu thợ”, giáo dục đạo đức lối sống, kỹ năng sống chưa được quan tâm đầy đủ, quan tâm nhiều đến việc phát triển số lượng song việc nâng cao chất lượng giáo dục còn hạn chế.

Nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục đổi mới song chưa đồng bộ, chưa gắn với đời sống xã hội và lao động nghề nghiệp.

Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục chưa đồng bộ, cân đối, hợp lý (có nơi thừa, nơi thiếu, chế độ đãi ngộ còn thấp..), năng lực và đạo đức của một bộ phận chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới.

Bước sang giai đoạn mới, đất nước ta đứng trước những cơ hội lớn và thách thức đều rất lớn, đó là: Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa để cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng tiên tiến, hiện đại. Chuyển đổi mô hình kinh tế từ chủ yếu dựa vào đất đai, tài nguyên và lao động giá rẻ sang phát triển theo chiều sâu dựa vào tri thức, khoa học và công nghệ.

Đẩy mạnh quá trình hội nhập quốc tế; nâng cao năng lực hợp tác và cạnh tranh quốc gia trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hơn. Nâng cao mọi mặt đời sống của nhân dân; xây dựng xã hội ngày càng dân chủ, công bằng, văn minh hơn. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, độc lập, chủ quyền và an ninh quốc gia. Những vấn đề trên đã và đang đặt ra những yêu cầu cao về nguồn lực con người với những tiêu chí mới về phẩm chất và năng lực của mỗi con người và cả cộng đồng (như năng lực hợp tác, cạnh tranh, đấu tranh trên trường quốc tế; năng lực làm chủ – ứng dụng và sáng tạo khoa học và công nghệ cao; văn hóa lao động, lối sống hiện đại, văn minh và mang đậm bản sắc dân tộc. Những giá trị mới nêu trên tất yếu đặt ra những yêu cầu mới về nhận thức, quan điểm, mục tiêu, cơ chế phát triển giáo dục; về nội dung, chương trình và phương pháp giáo dục; đòi hỏi phải đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục của đất nước.

Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục không phải là những sửa đổi, điều chỉnh nhỏ, đơn lẻ, cục bộ, mang tính bề mặt. Đổi mới căn bản được hiểu là đổi mới những vấn đề cốt lõi nhất để làm thay đổi và nâng cao về chất hệ thống giáo dục, nhằm đáp ứng với đòi hỏi của đất nước trong giai đoạn mới.

Đổi mới toàn diện nền giáo dục được hiểu là đổi mới về tất cả các mặt, các yếu tố cấu thành hệ thống giáo dục và các quá trình giáo dục như:

Đổi mới và hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc gia và đổi mới ở tất cả các cấp, bậc học, các hình thức giáo dục, đào tạo.

Đổi mới về nội dung, chương trình và phương pháp giáo dục, đào tạo. Đổi mới và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên. Có chế độ đãi ngộ – tôn vinh gắn liền với nâng cao trách nhiệm xã hội của các nhà giáo.

Tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật của các cơ sở giáo dục, đào tạo đáp ứng yêu cầu đổi mới. Đẩy mạnh xã hội hoá giáo dục và xây dựng xã hội học tập.

Đổi mới cơ chế hoạt động, cơ chế quản lý của các cơ sở giáo dục, đào tạo. Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh gồm môi trường nhà trường, môi trường gia đình và môi trường xã hội. Định hướng cơ bản của quá trình đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục đã được nêu trong Văn kiện Đại hội XI của Đảng là “chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hoá và hội nhập quốc tế”

Có thể nói rằng quá trình đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục có tầm quan trọng đặc biệt, liên quan trực tiếp đến vận mệnh của đất nước, của dân tộc trong giai đoạn mới. Bởi vì, sức mạnh của một dân tộc, năng lực cạnh tranh của một quốc gia đang chuyển mạnh từ nguồn lực tài nguyên, vốn, lao động sang tri thức, trí tuệ, nguồn nhân lực chất lượng cao. Và đó phải là sản phẩm của một nền giáo dục tiên tiến, hiện đại. Đây là sự nghiệp lớn lao của cả Đảng, Nhà nước và toàn xã hội. Vì vậy cần có chỉ đạo trực tiếp, quyết liệt của Trung ương Đảng và Nhà nước, với sự tham gia của đông đảo các nhà khoa học, quản lý nhà nước, quản lý doanh nghiệp và những người am hiểu sâu sắc về giáo dục…, trong đó ngành giáo dục đặc biệt Hiệu trưởng nhà trường giữ vai trò nòng cốt.

1.5.2 Những vấn đề cần đổi mới đối với hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

1.5.2.1. Đổi mới chương trình bồi dưỡng Hiệu trưởng

Đổi mới chương trình bồi dưỡng Hiệu trưởng cần căn cứ vào:

Vai trò ngày càng cao và đa chiều về phẩm chất, năng lực của Hiệu trưởng trường mầm non. Do vậy phát triển chương trình bồi dưỡng Hiệu trưởng cần dựa vào năng lực thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà trường trong từng giai đoạn cụ thể và dựa trên yêu cầu công việc thực tế của một hiệu trưởng.

Dựa vào chuẩn Hiệu trưởng trường mầm non, tùy theo tình hình, điều kiện cụ thể của mỗi địa phương nên các chương trình được xây dựng đều có sự kết hợp ở mức độ khác nhau giữa:

Cần hài hòa giữa lý luận, nghiên cứu khoa học và vận dụng thực hành giải quyết các tình huống trong quản lý giáo dục.

Tìm hiểu nhu cầu của xã hội, của người học để xây dựng chương trình bồi dưỡng cho phù hợp.

1.5.2.2. Đổi mới phương pháp dạy học

Áp dụng đổi mới phương pháp dạy học trong bồi dưỡng CBQLGD nói chung và hiệu trưởng trường mầm non nói riêng nhằm phát huy tính tích cực hoạt động học tập của học viên, khả năng độc lập, sáng tạo của họ, giúp học viên nắm được cách học, cách tự học. Theo dõi và giúp đỡ, gợi ý chung và riêng cho học viên

Giáo viên cần huy động được kinh nghiệm quản lý và vốn sống của học viên trong quá trình dạy học để biến quá trình bồi dưỡng thành quá trình tự bồi dưỡng. Đưa ra cho học viên vấn đề học tập (thường là tình huống quản lý giáo dục) và yêu cầu học viên giải quyết. Giáo viên hướng dẫn học viên tìm kiếm cách thức giải quyết vấn đề. Đổi mới phương pháp dạy học phải giúp học viên vận dụng tốt tri thức vào QLGD, thực hành các kỹ năng quản lý ở các mặt nghiệp vụ.

Đổi mới phương pháp dạy học trên cơ sở sử dụng và khai thác khả năng các phương tiện, thiết bị dạy học hiện đại.

Đổi mới cách thức kiểm tra – đánh giá trong thực hiện chương trình bồi dưỡng.

1.5.2.3. Đổi mới các hình thức tổ chức dạy học

• Cần xác định rõ công việc của giảng viên và học viên trong quá trình dạy học.
• Thực hiện các hình thức tổ chức dạy học phù hợp với nguyên tắc và phương pháp dạy học dành cho người lớn: tăng cường tính thực hành, hoạt động tương tác, hoạt động nhóm, giải quyết vấn đề, đánh giá tin cậy, học tập thực địa…

Áp dụng các các hình thức tổ chức dạy học trong điều kiện cụ thể cho phép như: thảo luận nhóm, sêmina, tạo điều kiện và không khí thuận lợi để học viên tranh luận với giảng viên với bạn và tự đánh giá cũng như đánh giá lẫn nhau; áp dụng các mô hình khác nhau trong học tập như: mô hình học theo tình huống đưa học viên vào các tình huống giả định mà học sẽ phải đương đầu mô hình học tập thực địa và tập sự. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non

1.6.1. Yếu tố khách quan

1.6.1.1. Cơ chế chính sách

Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ IX – Đại hội của sự tiếp tục công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, đưa nước ta vào kỷ nguyên trí tuệ.

Sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá mở ra bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử đất nước, đòi hỏi phải đổi mới mạnh mẽ sự nghiệp giáo dục và đào tạo, tạo nên những con người mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc, có tinh thần tự hào dân tộc, yêu quê hương đất nước, có sức khoẻ, trình độ, tư duy tốt, linh hoạt, có lối sống văn minh, làm việc có hiệu quả, có lập trường giai cấp vững vàng, hội nhập vào xu thế phát triển của thời đại.

Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung ương Đảng Khóa VII đã nêu rõ: ở tất cả các cấp học phải dạy tốt, học tốt ngôn ngữ, văn học, lịch sử và địa lý Việt Nam. Thực hiện đủ số giờ dạy của địa phương học để từ đó giáo dục lòng yêu quê hương đất nước nồng nàn…Nền giáo dục của chúng ta phải đào tạo nên những con người có bản lĩnh làm chủ đất nước mình, bản đảm vững chắc nền độc lập dân tộc và đưa đất nước phát triển lên Chủ nghĩa xã hội.

Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu lần thứ X của Đảng đã chỉ rõ: “Về giáo dục và đào tạo, chúng ta phấn đấu để lĩnh vực này cùng với khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu thông qua việc đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, chấn hưng nền giáo dục Việt Nam”.

1.6.1.2. Môi trường giáo dục bên ngoài nhà trường:

Các yếu tố khách quan là các yếu tố bên ngoài nhà trường ảnh hưởng tới công tác giáo dục trong nhà trường. Để tạo môi trường làm việc tốt điều quan trọng hơn là nhà quản lý phải phát huy năng lực của cán bộ, công chức là thực hiện các chế độ, chính sách theo đúng quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước và pháp luật về tiền lương, khen thưởng, kỷ luật, đào tạo, bồi dưỡng, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ, tạo ra môi trường thân thiện, hợp tác chia sẻ giữa các thành viên trong tổ chức, giúp cho mỗi thành viên tìm được niềm vui trong công việc, tự hào về tổ chức, nhà trường, mong muốn được làm việc và công hiến cho cơ quan, đơn vị. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

Như vậy, môi trường làm việc bên ngoài nhà trường là một khái niệm rộng bao gồm tất cả những gì có liên quan, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động và sự phát triển, nâng cao năng lực công tác của mỗi cá nhân, cán bộ, công chức. Môi trường làm việc tốt là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của cán bộ, công chức cũng như quyết định đến chất lượng, hiệu quả hoạt động của nhà trường.

1.6.1.3. Nhà quản lý

Xuất phát từ yêu cầu của xã hội, nhiệm vụ đặt ra ngày càng cao đối với đối với ngành giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nón riêng đòi hỏi người Hiệu trưởng phải có nhận thức sâu sắc về chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước, có trình độ chuyên môn sâu, có nghiệp vụ sư phạm tốt, có phẩm chất, có năng lực để đáp ứng yêu cầu công việc theo một tiêu chuẩn nhất định và có khả năng áp dụng linh hoạt trong các tình huống mới. Để khẳng định vai trò của người Hiệu trưởng trong thời kỳ đổi mới, những thách thức mới, hơn ai hết người hiệu trưởng phải “ Cách tân” đối với chính bản thân mình, phải có tầm nhìn, biết được chiều hướng phát triển và truyền đạt tầm nhìn đó một cách diễn cảm tới các thành viên cùng cam kết có trách nhiệm thực hiện tốt nhiệm vụ của nhà trường.

Phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Trước những yêu cầu mới của sự nghiệp giáo dục, công tác bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục giữ vai trò hết sức quan trọng nhằm mục tiêu xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo.

1.6.2. Yếu tố chủ quan

1.6.2.1.Môi trường giáo dục bên trong nhà trường

Môi trường giáo dục bên trong nhà trường là nơi diễn ra các hoạt động dạy học, giáo dục và hoạt động giao tiếp sư phạm giữa giáo viên và học viên, giữa các học viên với nhau. Môi trường giáo dục trong nhà trường là điều kiện và chất xúc tác ảnh hưởng đến việc hình thành nhận thức, thái độ, tình cảm và hành vi của học viên.

Hoạt động bồi dưỡng là một hoạt động có tính phức tạp, đa dạng. Nôị dung, chương trình bồi dưỡng, đối tượng và số lượng học viên luôn biến động. Trường Bồi dưỡng nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ đã quán triệt công tác bồi dưỡng là công tác trọng tâm của nhà trường. Để thực hiện và nâng cao chất lượng hoạt động bồi dưỡng đội ngũ Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục nhà trường đã thường xuyên mời các nhà giáo có trình độ, có kinh nghiệm, có tâm huyết trực tiếp giảng dạy các lớp chuyên đề cho đội ngũ CBQL, GV, nhân viên các nhà trường nói chung và hiệu trưởng các trường mầm non nói riêng. Còn đối với chương trình bồi dưỡng cho Hiệu trưởng trường mầm non do giáo viên nhà trường trực tiếp giảng dạy.

Môi trường giáo dục của trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ luôn thân thiện, lành mạnh với mối quan hệ sư phạm được xây dựng trên sự tôn trọng, hợp tác và thấu hiểu. Chính vì lẽ đó đã thúc đẩy các hành vi tích cực ở người học. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

1.6.2.2. Đội ngũ giảng viên của trường

Trong việc phát triển và xây dựng kết hoạch bồi dưỡng của nhà trường thì công tác bồi dưỡng đôị ngũ được coi là công tác trọng tâm của nhà trường, công tác này đã được quán trịêt tới toàn thể cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong toàn trường.

Hoạt động bồi dưỡng là hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò: hoạt động giảng dạy của thầy là các giảng viên trong và ngoài trường; trò là các học viên (Cán bộ quản lý) đến từ các trường, các cơ sở giáo dục trong toàn tỉnh tham gia học tập. Vì vậy để quản lý hoạt động bồi dưỡng có hiệu quả, Phòng Giáo vụ phải giám sát toàn bộ kế hoạch, chương trình giảng dạy của giảng viên và ý thức tham gia học tập của học viên theo kế hoạch của nhà trường.

1.6.2.3. Đội ngũ học viên

• Đội ngũ học viên của nhà trường là những Cán bộ quản lý ở các nhà trường có kinh nghiệm trong công tác quản lý trường hoc̣
• Họ chỉ thích học những gì họ cần, họ vừa là nhà lý thuyết và cũng là những CBQL có nhiều kinh nghiệm trong thực tiễn.
• Họ thích học những kiến thức về thực tế, những kỹ năng cơ bản trong công tác quản lý.

Chính vì những đặc điểm ấy mà phương pháp dạy học của giảng viên trường Bồi dưỡng nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ phải phù hợp với yêu cầu của người học.

Tiểu kết chương 1

Trong thời kỳ đổi mới hiện nay, để đáp ứng yêu cầu phát triển Giáo dục Đào tạo tỉnh Phú Thọ, công tác bồi dưỡng cho CBQL, GV, NV các nhà trường nói chung và cho đội ngũ Hiệu trưởng mầm non nói riêng là hết sức cần thiết, đòi hỏi từng bước phải hoàn thiện về nội dung, đổi mới phương pháp, hình thức bồi dưỡng phải đa dạng và phong phú, xây dựng kế hoạch bồi dưỡng hàng năm cần bám sát thực tế và nhu cầu của người học.

Để quản lý nhà trường hiệu quả Hiệu trưởng không chỉ cần người có phẩm chất đạo đức tốt, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ mà còn cần phải có năng lực quản lý trường học. Trên thực tế nhiều Hiệu trưởng được bổ nhiệm từ những giáo viên giỏi các cấp mà họ chưa được bồi dưỡng một cách đầy đủ, có hệ thống về nghiệp vụ quản lý trường học để họ có thể vận dụng vào công tác quản lý ở tại đơn vị mình.

Bồi dưỡng là quá trình cập nhật, bổ sung kiến thức, kỹ năng còn thiếu hoặc đã lạc hậu, lỗi thời nhằm nâng cao trình độ, năng lực đáp ứng yêu cầu công việc trong từng giai đoạn cụ thể.

Nội dung quan trọng trong quản lý trường mầm non là quản lý hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. Bên cạnh đó là quản lý tài chính, tài chính, tài sản, kiểm tra nội bộ trường học, quản lý phát triển nhân sự trong nhà trường, xây dựng trường mầm non đạt chuẩn Quốc gia…Đây chính là cơ sở để xác định nhu cầu bồi dưỡng Hiệu trưởng các trường mầm non trong giai đoạn hiện nay.

Trên cơ sở phân tích các tài liệu lý luận trong và ngoài nước về quản lý và quản lý hoạt động bồi dưỡng, đề tài đã hệ thống hoá được các khái niệm cơ bản như: quản lý, chức năng quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trường, cán bộ quản lý, bồi dưỡng, quản lý hoạt động bồi dưỡng, nội dung và hình thức bồi dưỡng, nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng, những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng trường mầm non…

Có thể nói những nội dung được trình bày ở chương 1 là những cơ sở lý luận cơ bản để chúng tôi làm căn cứ tiến hành điều tra, nghiên cứu, khảo sát thực trạng và đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng mầm non ở trường Bồi dưỡng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục tỉnh Phú Thọ. Luận văn: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Hiệu trưởng ở mầm non.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>> Luận văn: Quản lí hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở Tiểu học