Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè hay nhất năm 2022 cho các bạn học viên ngành đang làm khóa luận tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm khóa luận thì với đề tài Khóa luận: Thực trạng và giải pháp khai thác lễ hội đền Nghè phục vụ du lịch tại thành phố Hải Phòng dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.

3.1. Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa Đền Nghè

3.1.1. Đề xuất định hướng và giải pháp bảo tồn, trùng tu, tôn tạo đối với các di tích thờ nữ tướng Lê Chân trên địa bàn Hải Phòng

Là các di tích lịch sử quan trọng đều đã được Nhà nước xếp hạng là Di tích lịch sử cấp quốc gia, các công trình thờ Nữ tướng Lê Chân trên địa bàn Hải Phòng như Đền Nghè, Đình An Biên và Tượng đài Lê Chân từ lâu đã trở thành niềm tự hào của người dân thành phố và cũng bước đầu được một số công ty du lịch quan tâm đưa vào khai thác trong các chương trình du lịch của họ, tiêu biểu là các chương trình City tour. Tuy nhiên, nhiều công trình đều đã ít nhiều bị xuống cấp, xâm hại. Đây là những công trình còn bảo lưu được nhiều giá trị về mặt kiến trúc nghệ thuật, đồng thời đặc biệt có nghĩa về mặt tâm linh do đó công tác tu bổ, tôn tạo và bảo vệ các di tích này cần phải được chú ý hơn hết. Chúng ta không thể khai thác tài nguyên mà không có sự bảo vệ đầu tư hay tôn tạo. Đây là một điều kiện tiên quyết để phát triển du lịch. Bởi vậy, những nguồn lợi thu được từ du lịch cần được trích một phần xây dựng quỹ để phục vụ cho vấn đề tôn tạo và tu bổ khu di tích. Để góp phần phát huy hơn nữa vai trò của việc bảo tồn, tôn tạo các di tích lịch sử văn hóa trong việc phát triển du lịch, có thể thực thi một số biện pháp sau: Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Việc đầu tiên cần làm là phải tuyên truyền và phát động nhân dân nơi có di tích chấp hành tốt Luật Di sản văn hóa và các văn bản dưới luật, yêu cầu họ có trách nhiệm tham gia gìn giữ, bảo vệ di tích đồng thời tập huấn cho họ kiến thức nhất định về du lịch, từ đó chính mỗi người dân có thể tham gia phục vụ khách từ việc giao tiếp, ứng xử đến hướng dẫn tham quan cũng như tham gia đầu tư các dịch vụ phục vụ khách nhằm huy động nguồn lực tại chỗ góp phần xây dựng thương hiệu du lịch của từng điểm đến. Riêng đối với khu di tích đình An Biên ban quản lí cần phối hợp với các ban ngành liên quan đưa khuôn viên di tích vào trong hồ sơ quy hoạch bảo tồn, ngăn chặn việc lấn chiếm diện tích của người dân địa phương làm đất thổ cư. Mặt khác tổ chức thương thuyết, bàn bạc với ban quản lí di tích Đền Nghè cũng như Bảo tàng Hải Phòng về việc nên chuyển các di vật vốn có của Đình trở lại Đình để bảo tồn quản lí.

Tuy nhiên, để khuyến khích sự tham gia của cộng đồng dân cư, thành phố cần xây dựng quy chế gắn với chế độ cho người trông coi, quản lý trực tiếp tại di tích, đồng thời hàng năm tăng thêm kinh phí hỗ trợ các di tích tu bổ, chống xuống cấp để khuyến khích toàn dân và các tổ chức xã hội tham gia vào việc trùng tu, tôn tạo bảo tồn di tích và tham gia đầu tư các dịch vụ phục vụ khách. Bên cạnh đó, cũng cần phải có các biện pháp tăng cường quản lý Nhà nước đối với bảo tồn di tích, kiên quyết xử lý các vi phạm làm tổn hại đến di tích.

Di tích Đền Nghè đã trải qua nhiều lần tu sửa, lần trùng tu đại qui mô là dưới thời vua Khải Định. Từ đó đến nay, một số công trình phụ trợ đã được xây dựng thêm như, tuy nhiên kết cấu và vật liệu của các công trình này ít nhiều có sự khác biệt với các công trình cũ. Do đó, để tránh tình trạng chắp vá, khi tiến hành tu bổ hay là xây mới các hạng mục di tích, cần nghiên cứu kỹ về vật liệu, chất liệu xây dựng của công trình trước đây để tìm ra các nguyên vật liệu thay thế có tính chất tương đương, tránh tình trạng chắp vá, ghép nối cũng như làm ảnh hưởng tới kết cấu và diện mạo của công trình. Hiện nay việc phục hồi và sử dụng vật liệu truyền thống đang dần trở thành xu hướng kiến trúc trong việc bảo tồn các công trình kiến trúc cổ. Nói cách khác, đối tượng kiến trúc được nghiên cứu để tôn tạo phục hồi phải tuân theo các tiêu chuẩn như tính lịch sử, tính văn hóa, nghệ thuật, kĩ thuật, xã hội, tiện nghi, kinh tế, tính cá biệt và tương quan đô thị.

Bên cạnh việc tu bổ, tôn tạo các hạng mục công trình cũ, cũng có thể xem xét xây dựng các công trình phụ trợ để phù hợp với yêu cầu của thời đại như: nhà trưng bày di tích, nhà ban quản lí di tích, trạm điện, nơi đảnh lễ, nhà tiếp khách, hay hệ thống thu gom rác thải phải được bố trí ngoài khu vực bảo vệ di tích. Các công trình phụ như quầy lưu niệm, trông giữ xe, công trình vệ sinh công cộng, phải tách biệt với khu di tích, tránh gây ô nhiễm, không phù hợp với cảnh quan khu di tích, bố trí thêm các thùng rác trong khu vực khu di tích…

Có thể nói, điều quan trọng trong việc tu bổ, tôn tạo và phục hồi di tích nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan du lịch và các nhu cầu về nghiên cứu, bảo tồn di sản là phải lưu giữ, bảo quản hồ sơ tu bổ, tôn tạo và phục hồi di tích ở cơ quan chuyên môn, đồng thời tại mỗi di tích được tu bổ, phục dựng phải có những hình thức giới thiệu rộng rãi cho công chúng và khách tham quan du lịch những vấn đề: di tích và hiện vật nguyên gốc; những thành phần được gia cố, tôn tạo; những công trình được phục hồi, làm mới; những tài liệu hiện vật được cho phép bổ sung… hầu hết những di tích lịch sử văn hóa, người xưa đã làm khá tốt về những vấn đề trên qua việc ghi chép trên bia đá, hoành phi câu đối, sắc phong, thần tích và cả trên các bộ phận kiến trúc. Làm như vậy khiến người đời sau và nhất là khách tham quan du lịch và người nghiên cứu không bị nhầm lẫn, tránh được những phản ứng tiêu cực khi phát hiện việc tu bổ, tôn tạo ở một số di tích thực hiện một cách cẩu thả, tùy tiện, thiếu tôn trọng khách tham quan du lịch.

Ngoài ra, việc tu bổ, tôn tạo di tích phải tuân thủ quy trình sau: nghiên cứu tư liệu và khảo sát hiện trạng – xây dựng dự án và thiết kế kỹ thuật – dự toán – thẩm định – phê duyệt – thi công dưới sự giám sát của nhà chuyên môn và duy trì nhật ký công trình – nghiệm thu – hoàn chỉnh hồ sơ tu bổ.

Làm tốt công tác tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử – văn hóa sẽ góp phần tạo ra các sản phẩm du lịch, ngược lại hoạt động du lịch góp phần thu hút đông đảo công chúng tiếp cận và hưởng thụ các giá trị di sản văn hóa trên cơ sở đó, khích lệ việc sáng tạo các giá trị văn hóa mới, đồng thời đóng góp trí tuệ, công sức và kinh phí cho việc bảo tồn di sản văn hóa của Hải Phòng nói chung, các công trình di tích thờ nữ tướng Lê Chân nói riêng.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ:

===>>> Dịch Vụ Khóa Luận Ngành Du Lịch

3.1.2. Giải pháp về khôi phục lễ hội cổ truyền và qui hoạch không gian Lễ hội thờ nữ tướng Lê Chân Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Như chúng ta đã biết, di tích Đền Nghè, Đình An Biên và Tượng đài nữ tướng Lê Chân nằm trên ba trục đường khác nhau là đường Mê Linh (và phố Lê Chân) – đường Hai Bà Trưng và đường Nguyễn Đức Cảnh, đồng thời về mặt tính chất, mỗi một công trình cũng mang một giá trị tâm linh và tưởng niệm khác nhau. Chẳng hạn như Đền Nghè là nơi thờ Thánh Mẫu Lê Chân (việc thờ tự trong đền mang nhiều đặc điểm của tín ngưỡng thờ Mẫu), Đình An Biên là nơi thờ vị thần thành hoàng của trang An Biên xưa, còn Tượng đài Lê Chân – công trình mới được tạo dựng gần đây là công trình tưởng niệm một vị nữ tướng anh thư của dân tộc. Do đó, có thể nói, ngoài việc thờ chung một nhân vật đã hiển thánh trong lòng dân, ba công trình này không hề có liên quan với nhau. Tuy nhiên, không biết từ bao giờ, trong lễ hội cổ truyền của Đền Nghè đều có bóng dáng của Đình An Biên và ngược lại. Thời gian tổ chức lễ hội và hoạt động thờ cúng của hai di tích đều trùng khớp nhau là vào các dịp Thánh đản, dịp nữ tướng thắng trận, các dịp lễ tết trong năm… Đặc biệt vào hai dịp lễ hội lớn, chúng ta đều bắt gặp hình ảnh đám rước sẽ rước long kiệu và long án của nữ tướng Lê Chân từ đền Nghè ra đình An Biên và sau khi kết thúc lễ hội thì lại tổ chức rước về. Đến ngày nay, mặc dù nhiều hoạt động trong lễ hội cổ truyền đã bị mất đi, song nghi thức rước và tế này vẫn được giữ nguyên, có chăng là có thêm sự xuất hiện của điểm tưởng niệm thứ ba. Cả hai đoàn rước sẽ đều rước qua tượng đài của nữ tướng như một hình thức báo công. Đặc biệt, trong năm 2011 – năm kỉ niệm 1070 năm nữ tướng Lê Chân thắng trận và năm 2013 – năm du lịch quốc gia đồng bằng sông Hồng – Hải Phòng, quảng trường trước mặt tượng đài nữ tướng đã trở thành nơi diễn ra các nghi thức tế lễ trang trọng nhất. Sở dĩ có thể thực hiện được điều đó, vì mặc dù nằm trên 3 tuyến đường riêng biệt song khoảng cách giữa các tuyến phố là rất gần nhau, hơn nữa đều nằm ở khu vực trung tâm của thành phố. Đây chính là tiền đề quan trọng cho phép qui hoạch một không gian chung cho việc tổ chức một lễ hội qui mô kết nối tất cả các công trình và di tích thờ nữ tướng Lê Chân trong khu vực nội thành Hải Phòng. Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Những năm vừa qua, lễ hội Đền Nghè do Bảo tàng Hải Phòng chịu trách nhiệm chính trong việc tổ chức, còn lễ hội Đình An Biên là một lễ hội trong khuôn khổ của một phường – phường An Biên, nhưng có năm lại được nâng lên thành cấp quận, do có kết nối với đền Nghè. Thiết nghĩ, nữ tướng Lê Chân là người có công lao to lớn với thành phố Hải Phòng. Trong tâm thức của tất cả con dân Hải Phòng, Bà là người đã khai phá nên mảnh đất biên phòng nơi đầu sóng ngọn gió này, người Hải Phòng đều hướng về Bà với một sự kính ngưỡng vô biên. Hiện nay có hai lễ hội chính được tổ chức hàng năm, một lễ hội tưởng niệm ngày sinh của nữ tướng vào ngày 8/2 âm lịch và một lễ hội tổ chức vào ngày 15/8 âm lịch nhân dịp mừng nữ tướng thắng trận. Lễ hội trên là lễ thánh đản thường diễn ra vào dịp đầu xuân năm mới, vì vậy theo em không nên lựa chọn lễ hội này vì trong cùng thời điểm đó có quá nhiều lễ hội xuân cổ truyền khác cũng đang diễn ra trên khắp các vùng miền của cả nước nên khó thu hút được sự quan tâm của du khách. Như vậy lễ hội thứ hai được tổ chức vào mùa thu, lại trùng với Tết trung thu là khoảng thời gian thích hợp nhất để tổ chức thật qui mô, nhằm giới thiệu cho bạn bè gần xa biết về công tích của một vị nữ tướng anh hùng cũng như hệ thống các công trình di tích thờ Bà – nơi còn bảo lưu nhiều giá trị kiến trúc, nghệ thuật độc đáo. Thu hút khách du lịch đến với thành phố Hải Phòng trong thời gian này thông qua lễ hội thờ Lê Chân cũng là một biện pháp nhằm khắc phục tính mùa vụ trong du lịch của một thành phố từ trước đến nay vẫn phát triển về du lịch biển là chủ yếu.

Bên cạnh việc xem xét nâng cấp Lễ hội thờ Nữ tướng Lê Chân lên thành lễ hội qui mô cấp thành phố, cũng cần có giải pháp đồng bộ trong việc qui hoạch không gian tổ chức lễ hội tránh tình trạng lộn xộn như hiện nay. Điều này đòi hỏi cần có sự vào cuộc nghiêm túc của các cơ quan chức năng cũng như các nhà nghiên cứu để đề ra được một chương trình lễ hội hợp lý, phân định rõ các nghi thức tế lễ nào sẽ được diễn ra tại Đền Nghè, nghi thức nào sẽ được tổ chức tại đình An Biên và nghi thức nào sẽ được thực hiện ở tượng đài nữ tướng, không để tình trạng cùng một thời gian tại hai di tích đều có hai đoàn tế nữ quan cùng thực hiện những động tác tế lễ như nhau. Điều này một là sẽ buộc du khách hoặc chỉ tham dự được tại Đền Nghè, hoặc chỉ có thể có mặt tại đình An Biên. Nếu như có một chương trình lễ hội hợp lý với các nghi thức được tiến hành một cách tuần tự, sẽ buộc du khách phải di chuyển để tham dự tại tất cả các di tích, đó cũng là dịp để họ được tham quan, trải nghiệm và chiêm bái về cuộc đời của nữ tướng, cũng như được nghe hướng dẫn viên giới thiệu về các giá trị khác của khu di tích.

Mặt khác, thành phố cũng cần chỉ đạo để khôi phục lại các yếu tố cổ truyền trong các lễ hội diễn ra tại đền Nghè, đình An Biên như trước đây. Để khôi phục bản sắc văn hóa truyền thống của các lễ hội nói trên, đề tài xin được đưa ra một số giải pháp sau:

• Các lễ hội phải thành lập Ban Tổ Chức, đồng thời chuẩn bị tốt nội dung và các điều kiện đảm bảo an toàn tuyệt đối về người, tài sản, trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường và biện pháp phòng chống cháy nổ. Bên cạnh đó, cần xây dựng một quy hoạch tổng thể về không gian tổ chức lễ hội bao gồm khu vực hành lễ (khu vực trung tâm của lễ hội), sân đền và một số vùng phụ cận xung quanh di tích, khu vực tổ chức trò chơi (hội) và các khu dịch vụ (trông giữ phương tiện vận chuyển, ăn uống, bán hàng lưu niệm và các dịch vụ bổ sung khác).
• Trong lễ hội cần giữ gìn và nâng cao những sinh hoạt văn hóa truyền thống có ý nghĩa tích cực, phù hợp với giá trị văn hóa xã hội chủ nghĩa như những hoạt động văn nghệ dân gian có ý thức nhân đạo và tiến bộ, có tác dụng tạo nên tâm lý tập thể, những hoạt động, nghi thức có ý nghĩa nhớ ơn tổ tiên, yêu nước, yêu quê hương, yêu lao động.
• Tiến hành rà soát, tăng cường công tác quản lý, nghiên cứu và có các bước thử nghiệm để định hình các nghi thức lễ và các hoạt động hội. Trước khi mở hội, phải có sự tính toán cân nhắc kỹ lưỡng, có kế hoạch chi tiết, cụ thể, bên cạnh đó phục hồi những trò chơi dân gian truyền thống để minh họa cho phần hội thêm phong phú. Lễ hội cần phải được tổ chức quy củ và hài hòa cả phần lễ và phần hội. Hơn nữa cần hạn chế những mặt trái của lễ hội như các hủ tục lạc hậu, hạn chế đốt vàng mã, hương hoa; không để các trò chơi trá hình diễn ra nhằm lừa du khách thập phương khi đến lễ hội, chống mọi biểu hiện thương mại hóa lễ hội bằng việc đặt hòm công đức bừa bãi cũng như cần có quy định về việc sử dụng nguồn thu từ lễ hội đúng mục đích, phục vụ tốt công tác bảo tồn di tích và hoạt động lễ hội.
• Hiện nay đi lễ hội nhiều người không hiểu hết ý nghĩa của lễ hội, thiếu sự hiểu biết về lễ hội truyền thống do vậy mà tạo nên sự hỗn loạn: cúng thuê, khấn thuê, đốt vàng mã… Không ít người đã đồng nhất đi lễ đầu năm với việc cúng bái đã làm mất ý nghĩa của cuộc hành hương về với cội nguồn. Để khắc phục sự thiếu hiểu biết này về lễ hội, Ban Tổ Chức lễ hội cần chú trọng tới việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức, hiểu biết về lễ hội cổ truyền để mọi người dân tham gia lễ hội đều có thể am hiểu giá trị văn hóa của nó từ nhân vật phụng thờ đến nghi lễ, từ trò diễn đến trò chơi, từ vật dâng cúng đến diễn biến của lễ hội. Tại các lễ hội nên có bảng lược thuật lịch sử, sự tích của di tích và lễ hội, những tờ gấp, tập sách mỏng, những bài thuyết trình của hướng dẫn viên giúp cho mọi người hiểu hơn về ý nghĩa của lễ hội. Các phương tiện thông tin đại chúng cũng nên mở các chuyên mục để giáo dục văn hóa truyền thống, góp phần để các lễ hội diễn ra theo đúng nội dung, đúng tinh thần.

Trên đây là những định hướng chung nhằm khôi phục lại bản sắc văn hóa truyền thống của các lễ hội gắn với di tích thờ nữ tướng Lê Chân. Để việc khôi phục này thực sự hiệu quả và có ý nghĩa, Ban quản lý di tích và Ban tổ chức lễ hội có thể xem xét đưa vào thực hiện các biện pháp cụ thể sau: Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Chẳng hạn như, cần khôi phục lại hội thi hoa thủy tiên trong dịp Lễ thánh đản, bởi đây có thể xem là một trong những nét đặc sắc nhất, đẹp nhất và có khả năng thu hút sự quan tâm của nhiều người dân cũng như của du khách trong và ngoài nước. Đó không chỉ là một hội thi hoa, mà qua đó còn thể hiện tài năng, sự khéo léo và nhất là ước vọng của con người nơi đây mỗi dịp Tết đến xuân về.

Việc qui hoạch không gian tổ chức lễ hội cũng gắn liền với việc qui hoạch không gian dành riêng cho phần Lễ và phần Hội. Phần Lễ vẫn nên duy trì ngay trong sân đình, sân đền và khu vực nội điện, còn phần Hội một là tiếp tục duy trì tại khu vực sân và vườn của đình An Biên, hai là xem xét đưa ra khu vực quảng trường nơi đặt tượng đài nữ tướng. Trong các lễ hội truyền thống của Đền Nghè và Đình An Biên trước đây, các trò chơi vẫn được tổ chức là đấu vật, cờ người, bơi trải, đánh phết, chọi gà. Hiện nay vẫn có thể khôi phục và duy trì trò cờ người và đánh phết vì những trò chơi này thứ nhất không đòi hỏi không gian rộng, thứ hai lại có thể lôi cuốn sự tham gia của du khách và người dân tham dự lễ hội. Về trò đấu vật, có thể nghiên cứu, xem xét thay thế bởi các trò chơi hay môn thể thao khác cũng mang tinh thần thượng võ và thể hiện ước vọng rèn luyện sức khỏe giống như xưa kia nữ tướng cho rèn quân tập trận như thi biểu diễn thể dục dưỡng sinh của hội người cao tuổi trên địa bàn thành phố, hay biểu diễn võ thuật cổ truyền của dân tộc như Vovinam… Về cuộc thi bơi trải, xưa kia được tổ chức trên sông Tam Bạc, hiện nay lòng sông đã bị thu hẹp lại và trở thành hồ Tam Bạc. Mặc dù vậy, vẫn có thể nghiên cứu để phục dựng lại hội thi bơi trải truyền thống vì hồ Tam Bạc rất gần với khu vực Tượng đài nữ tướng và Đền Nghè, gần với không gian tổ chức lễ hội. Việc phục dựng nên xem xét đến yếu tố thu nhỏ qui mô của cuộc thi trên các phương diện: kích thước của trải (thuyền), số lượng vận động viên tham gia thi, số lượng đội thi. Nếu như hội thi này có thể được phôi phục và xuất hiện lại trong các lễ hội Đền Nghè và Đình An Biên, tin rằng sẽ tạo nên một không gian lễ hội vô cùng hào hứng và sôi nổi, thu hút được sự quan tâm của đông đảo du khách, đồng thời để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng của những người tham dự.

Về phía các trò diễn dân gian, trong lễ hội xưa vẫn thường xuyên có phần hát chầu văn và các giá đồng. Mấy năm gần đây, Ban Tổ Chức Lễ hội Đền Nghè và Đình An Biên cũng đã có nhiều cố gắng nhằm duy trì nghệ thuật diễn xướng này như buổi tối ngày chính lễ thường có các hoạt động hát ca trù hoặc mời các nghệ sĩ hát quan họ về biểu diễn. Ban ngày sau khi kết thúc nghi thức tế đại tế, vẫn có một số giá đồng do các ông đồng thực hiện với tư cách cá nhân để dâng lễ vật lên Thánh mẫu Lê Chân. Tuy nhiên, thiết nghĩ để tránh cho lễ hội rơi vào tình trạng mang màu sắc của sự mê tín, thay vì để cho các buổi hầu đồng được tổ chức tương đối tự do như hiện nay, Ban Tổ Chức có thể xem xét để tổ chức các cuộc thi trình diễn lên đồng, có kết hợp với nghệ thuật hát chầu văn. Nếu làm được như vậy, vừa giúp cho du khách có không gian hưởng thụ các giá trị văn hóa thiêng trong lễ hội, vừa tạo nên bản sắc của lễ hội, vừa đồng thời góp phần bảo tồn được vốn văn hóa cổ truyền của dân tộc. Ngoài ra, để lễ hội thêm phần sôi nổi, cần đẩy mạnh hoạt động sáng tạo văn học nghệ thuật chào mừng tưởng nhớ công ơn Nữ tướng Lê Chân, có thể thông qua hình thức hội thơ, hoặc sáng tác và biểu diễn các vở diễn tái hiện lại cuộc đời và sự nghiệp của nữ tướng.

Có thể nói, việc tổ chức lễ hội hằng năm và khôi phục lại những phong tục, nghi lễ, trò chơi, văn hóa – ẩm thực… giúp cho bản sắc văn hóa tại các địa phương nơi có di tích được củng cố,giữ gìn và phát huy bền vững hơn qua thời gian.

3.2. Giải pháp phát triển du lịch

3.2.1. Xây dựng hình ảnh điểm đến Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Điểm đến du lịch là một trong những khái niệm rất rộng và đa dạng để chỉ một địa điểm du lịch có sức hút đối với du khách cụ thể cao hơn so với những địa điểm cùng cấp so sánh xung quanh bởi tính đa dạng tài nguyên, chất lượng và một loạt các tiện nghi và hoạt động cung cấp cho du khách. Điểm đến có thể hiểu đơn giản là các địa điểm du lịch như các di tích kiến trúc, các công trình văn hóa lịch sử, các công viên chủ đề, các câu lạc bộ, khách sạn và các làng du lịch. Những nơi này có thể là một điểm đến cho một chuyến đi trong ngày, một kì nghỉ ngắn hoặc dài ngày. Ở một khía cạnh khác thì các quốc gia, các lục địa cũng được xem xét và chào bán như là các điểm du lịch.

Bất cứ điểm đến du lịch nào cũng muốn có một hình ảnh đẹp, ấn tượng tốt trong lòng du khách. Hình ảnh của một điểm đến là sự đánh giá của khách du lịch về điểm đến dựa trên niềm tin, thái độ và quan điểm của họ. Hình ảnh của điểm đến được tạo ra từ những tác động trực tiếp và gián tiếp như: Marketing trực tiếp, các phương thức giao tiếp Marketing khác và quan điểm của du khách về các yếu tố như tính an toàn, khả năng chi trả, khả năng tiếp cận và các đặc điểm hấp dẫn. Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Hải Phòng, thành phố bên bờ biển Đông giữ vị trí chiến lược trọng yếu, là đô thị trung tâm cấp quốc gia, đầu mối giao thông quan trọng, cửa chính ra biển của các tỉnh phía Bắc, là một cực tăng trưởng quan trọng của tam giác kinh tế Hà Nội – Hải Phòng Quảng Ninh và cũng là đầu mối tiếp cận với thị trường khu vực Tây Nam rộng lớn của Trung Quốc. Lợi thế về vị trí địa lí đã tạo cho Hải Phòng những điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, văn hóa xã hội và du lịch. Nhìn chung đến nay, thành phố đã phát huy lợi thế của mình và đang triển khai, khai thác các tiềm năng du lịch nhân văn và cảnh quan thiên nhiên ban tặng. Tuy nhiên, sản phẩm du lịch còn đơn điệu, hạn chế, chất lượng các dịch vụ còn yếu kém.

Để khắc phục điều này, một trong những biện pháp cần làm ngay là thúc đẩy việc xây dựng hình ảnh điểm đến du lịch Hải Phòng thành điểm đến hấp dẫn của du lịch quốc gia trong thời gian tới. Một số giải pháp có thể thực hiện là:

• Nâng cao hiệu quả công tác qui hoạch phát triển du lịch của thành phố, xây dựng điểm đến cho du lịch Hải Phòng trở thành điểm đến quốc gia có sức cạch tranh cao.
• Tập trung xây dựng các sản phẩm du lịch đặc thù của thành phố.
• Để nâng cao sức thuyết phục đối với du khách, trước hết, thành phố phải hoàn thiện điều kiện sẵn sàng đón tiếp như đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, kĩ thuật; hệ thống cơ sở lưu trú, cơ sở phục vụ ăn uống, các điểm vui chơi, mua sắm… đồng thời nâng cao chất lượng của các nhà hàng, khách sạn đặc biệt là chất lượng phục vụ của nhân lực trong ngành du lịch.
• Xây dựng mối liên kết với các vùng, địa phương.
• Nâng cao nhận thức về du lịch ở các cấp, các ngành và nhân dân, tạo lập và nâng cao hình ảnh của du lịch Hải Phòng.
• Cần có chính sách đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực du lịch cho địa phương, đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch.

Riêng đối với tài nguyên du lịch là các công trình kiến trúc di tích lịch sử văn hóa như các di tích thờ nữ tướng Lê Chân trên địa bàn Hải Phòng, cũng cần phải tăng cường quảng bá, qua đó góp phần vào việc xây dựng hình ảnh điểm đến của du lịch Hải Phòng. Một số biện pháp cụ thể có thể thực thi là:

• Biên soạn các ấn phẩm, cái tài liệu nghiên cứu chuyên sâu về các công trình di tích thờ nữ tướng Lê Chân ở Hải Phòng, từ lịch sử hình thành, đến đặc điểm, giá trị nghệ thuật…để giới thiệu và quảng bá cho du khách.
• Đưa thông tin về các công trình đó lên các website của thành phố và ngành du lịch của thành phố, với những bài nghiên cứu chi tiết hơn nữa và sâu sắc hơn nữa, đồng thời với tần suất thường xuyên hơn.
• Một biện pháp nữa là cần tăng cường phối hợp với đài phát thanh và truyền hình Hải Phòng xây dựng các chuyên mục giới thiệu các tour du lịch tại các khu di tích; cung cấp thông tin về du lịch di tích thông qua mạng internet, trên website của ngành, ở đó thường xuyên cập nhật, bổ sung dữ liệu điểm đến, thời gian lễ hội, nội dung lễ hội, bản đồ du lịch, phương tiện vận chuyển, lưu trú… Tích cực, mạnh dạn tham gia các chương trình xúc tiến du lịch và định kì tổ chức hội thảo chuyên đề về di tích nhằm tranh thủ bổ sung kho dữ liệu cũng là một trong những biện pháp quảng bá hữu hiệu cho các khu du lịch nói riêng, Hải Phòng nói chung.
• Bên cạnh đó, cũng cần phát triển thương hiệu thông qua các hãng lữ hành. Các hoạt động truyền thông này tập trung vào kênh trung gian như công ty du lịch, đại lý lữ hành để thông tin kích thích, hấp dẫn, thuyết phục các du khách và từ kênh trung gian sẽ thông tin đến khách hàng hình ảnh du lịch của thành phố.

Xây dựng và phát triển hình ảnh điểm đến du lịch là một hoạt động vô cùng cần thiết, có ý nghĩa hết sức to lớn không chỉ riêng đối với các di tích, bên cạnh đó là các doanh nghiệp, các tổ chức khác có thêm điều kiện cơ hội mới để hội nhập và phát triển. Với những tiềm năng về tài nguyên du lịch hấp dẫn như vậy, thành phố cần có những định hướng xác địch xây dựng thành điểm đến du lịch hấp dẫn không chỉ với nhân dân địa phương mà còn hướng tới các du khách từ những địa phương và vùng miền khác.

3.2.2. Xây dựng chương trình tham quan di tích trong ngày Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Các công trình kiến trúc tưởng niệm nữ tướng Lê Chân tại Hải Phòng như Đình An Biên, Đền Nghè, tượng đài nữ tướng Lê Chân đều đã bước đầu được các công ty du lịch đưa vào khai thác trong các chương trình du lịch City tour Hải Phòng, hay trong tuyến Du khảo đồng quê. Loại hình du lịch được khai thác chủ yếu là du lịch tham quan, du lịch văn hóa.Mặc dù hầu hết các di tích nay đều có lễ hội gắn liền nhưng cho đến nay du lịch lễ hội vẫn chưa được chú trọng.Vào dịp diễn ra lễ hội tại các di tích, vẫn là hoạt động du lịch tự phát của người dân địa phương hoặc các vùng miền lân cận, hoặc là khách vãng lai.Đây quả là một sự lãng phí lớn đối với nguồn tài nguyên du lịch này. Với vị thế của nữ tướng Lê Chân trong tâm thức của người dân Hải Phòng, Quảng Ninh, Hà Nam cũng như dựa trên những giá trị tiêu biểu của các khu di tích trên các phương diện lịch sử, kiến trúc, văn hóa, có thể coi các di tích có liên quan đến cuộc đời sự nghiệp của Nữ tướng Lê Chân ở đây là một sản phẩm du lịch độc đáo. Việc đưa các di tích này vào trong một chương trình du lịch chuyên đề nhằm kết nối các điểm đến này với nhau cũng là một cách để tạo dựng nên một sản phẩm du lịch mới, nhằm đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch của thành phố. Trước khi xây dựng nội dung của tour du lịch chuyên đề này, em xin đưa ra một số định hướng:

• Các chương trình cần phù hợp với quy hoạch các tuyến du lịch, phù hợp với định hướng sản phẩm du lịch chủ đạo nhằm mang đến lợi thế đặc thù cho sản phẩm.
• Bên cạnh đó, các chương trình du lịch nên thiết kế là các chương trình mở (open tour). Ngoài chương trình khung, ở mỗi thời điểm thích hợp nên có các hoạt động bổ sung (thời điểm lễ hội, sự kiện, sản phẩm, dịch vụ mới…) nhằm mang lại sự linh hoạt phong phú cho chương trình du lịch.
• Các chương trình du lịch tại các điểm di tích trên nên thiết kế dưới dạng chương trình du lịch địa phương (Local tour) để phù hợp với điều kiện thực tiễn, xây dựng các chương trình du lịch ngắn ngày (không quá 2 ngày). Trong tương lai, khi các sản phẩm du lịch được đầu tư nhiều hơn, sẽ có các chương trình du lịch với thời gian kéo dài hơn.

Trên cơ sở những định hướng trên, em xin đề xuất một số chương trình du lịch như sau:

Chương trình tham quan di tích 1:“Tìm về với nữ tướng Lê Chân – người khai phá đất Hải Phòng” – Thời gian 1/2 ngày

Trung tâm Thành phố – Đền Nghè – Đình An Biên – Tượng đài Nữ tướng Lê Chân

• Trung tâm Thành phố.
• 07h00: HDV đón Quý khách tại điểm hẹn trước quảng trường Nhà hát lớn Thành phố. Đoàn ăn sáng thưởng thức đặc sản bánh đa cua Hải Phòng.
• 07h30: HDV đưa đoàn vào thăm Đền Nghè – công trình tiêu biểu nhất trong hệ thống kiến trúc tưởng niệm Nữ tướng Lê Chân.

Du khách tiến hành dâng hương tại Đền. Nghe HDV giới thiệu về cuộc đời sự nghiệp anh hùng của vị Nữ tướng. Thăm quan từng hạng mục Tiền tế, Thiêu hương, Hậu cung, Tứ phủ công đồng… và ngắm các di vật cổ còn được lưu giữ như di vật bàn đá trong truyền thuyết trôi trên sông được dân làng mang về phụng thờ, Bia thần tích cùng với voi đá, ngựa đá.

9h30: Đoàn di chuyển tới thăm di tích Đình An Biên – nơi thờ Thành hoàng Lê Thánh Công chúa – Tiền tổ khai canh. Du khách dâng hương và vãn cảnh đình, khuôn viên di tích, nghe HDV giới thiệu về lịch sử xây dựng đền, giá trị nghệ thuật của kiến trúc.

10h30: Đoàn trở lại trung tâm thành phố, thăm tượng đài Nữ tướng Lê Chân – công trình tưởng niệm bằng đồng và chụp ảnh kỉ niệm.

11h00: Quý khách quay lại điểm đón. Kết thúc chuyến đi.

Chương trình tham quan di tích 2:“Tìm về với di tích thờ nữ tướng Lê Chân – vị nữ tướng anh hùng của khởi nghĩa Hai Bà Trưng ” – Thời gian 1 ngày.

Tượng đài nữ tướng Lê Chân – Đền Nghè – Đình An Biên – Đền Hang – Trung tâm Thành phố.

07h00: HDV đón Quý khách tại khách sạn hoặc điểm hẹn trước quảng trường Nhà hát lớn Thành phố. Đoàn ăn sáng thưởng thức đặc sản bánh đa cua Hải Phòng.

07h30: HDV đưa đoàn ghé thăm tượng đài Nữ tướng Lê Chân – công trình tưởng niệm bằng đồng và chụp ảnh kỉ niệm tại dải vườn hoa trung tâm.

8h00: HDV đưa đoànvào thăm Đền Nghè – công trình tiêu biểu nhất trong hệ thống kiến trúc tưởng niệm Nữ tướng Lê Chân.

Du khách tiến hành dâng hương tại Đền. Nghe HDV giới thiệu về cuộc đời sự nghiệp anh hùng của vị Nữ tướng. Thăm quan từng hạng mục Tiền tế, thiêu hương, Hậu cung, Tứ phủ công đồng… và ngắm các di vật cổ còn được lưu giữ như di vật bàn đá trong truyền thuyết trôi trên sông được dân làng mang về phụng thờ, Bia thần tích cùng với voi đá, ngựa đá. Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

10h00: Đoàn di chuyển tới thăm di tích Đình An Biên – nơi thờ Thành hoàng Lê Thánh Công chúa – Tiền tổ khai canh. Du khách dâng hương và vãn cảnh đình, khuôn viên di tích, nghe HDV giới thiệu về lịch sử xây dựng đền, giá trị nghệ thuật của kiến trúc.

11h00: Quí khách nghỉ ngơi, ăn trưa.

13h00: Xe ô tô của công ty đưa quí khách đến núi Voi, An Lão – nơi xưa kia nữ tướng Lê Chân rèn quân tập trận chờ khởi nghĩa. Hành trình thăm quần thể di tích Núi Voi, bắt đầu từ hang chân núi, nơi thờ nữ tướng Lê Chân, người có công khai phá vùng đất An Biên xưa, Hải Phòng ngày nay. Ngôi đền nay được tu bổ, tôn tạo khang trang, bề thế, tạo điểm đến lịch sử ấn tượng với mỗi du khách. Tới thăm đền Hang trước khi leo dốc lên đỉnh núi theo đường mòn nhà Mạc. Con đường nay được khôi phục, lát đá thành bậc để du khách đi lại thuận tiện hơn. Cũng trên đỉnh núi ấy thời kháng chiến chống Mỹ làm nên “Huyền thoại Núi Voi” với chiến tích 29 cô gái năm xưa hạ gục máy bay phản lực Mỹ. Đặc biệt, hang Thành Ủy là một bằng chứng hùng hồn về điểm tựa Núi Voi để ông cha ta trụ vững chiến đấu trong thời chiến gian khổ, ác liệt. Bên cạnh đó còn có đình chùa Chi Lai ở sườn phía Bắc với tán cây cổ thụ và vườn chè nổi tiếng Chi Lai, bảo tàng truyền thống ở phía nam là nơi lưu giữ những hình ảnh, hiện vật vô cùng quý giá của Núi Voi từ xưa đến nay. Hoặc bàn cờ tiên trên đỉnh núi đưa du khách đến với câu chuyện ngày xưa các nàng tiên xuống chơi cờ ở đỉnh Núi Voi rồi xuống hang Họng Voi để tắm giếng ngọc.

17h00: Quý khách quay lại điểm đón. Kết thúc chuyến đi.

3.2.3. Kết hợp với các loại hình du lịch khác

Với tính chất là các di tích văn hóa kiến trúc tâm linh, các công trình tưởng niệm Nữ tướng Lê Chân mang tính mùa vụ rõ rệt.Nhân dân và du khách thập phương thường đến với các di tích trên vào dịp Đại lễ, đầu năm…, ngày thường rất ít người đến thăm quan gây lãng phí lớn về nguồn tài nguyên.

Mặt khác, Hải Phòng ngoài các di tích văn hóa tâm linh còn được thiên nhiên ưu đãi với cảnh quan thiên nhiên đẹp, ẩm thực biển phong phú và một số lễ hội địa phương tiêu biểu, các trung tâm vui chơi giải trí thu hút hàng nghìn lượt khách du lịch trong nước và ngoài nước… Những thế mạnh tiềm năng đó đã tạo điều kiện giúp Hải Phòng phát triển nhiều loại hình du lịch chất lượng cao như du lịch văn hóa, du lịch biển, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng… Dựa trên những tiềm năng to lớn và cũng là điều kiện để có thể phát triển nhiều loại hình du lịch khác nhau, sau đây em xin đề ra một số Tour du lịch kết hợp khai thác các giá trị văn hóa của các công trình thờ nữ tướng Lê Chân với các tài nguyên du lịch khác của thành phố, nhằm phát huy tối đa tiềm năng của du lịch Hải Phòng, góp phần phát triển du lịch của cả nước nói chung, của thành phố nói riêng.

3.2.3.1. Kết hợp với du lịch biển Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Hải Phòng từ xưa tới nay vẫn nổi tiếng là một thương cảng biển nổi tiếng. Thiên nhiên ban tặng cho Hải Phòng tài nguyên biển phong phú cùng với những bãi biển đẹp Đồ Sơn, Cát Bà… Đó là điều kiện tuyệt vời cho Hải Phòng phát triển du lịch biển. Tuy nhiên, du khách hoàn toàn có thể kết hợp loại hình du lịch biển với việc tham quan các di tích khác trong thành phố để có trải nghiệm đầy đủ hơn về Hải Phòng thông qua Tour du lịch kết hợp du lịch văn hóa tại Đền Nghè với du lịch biển tại Đồ Sơn trong thời gian 1 ngày. Buổi sáng du khách ghé thăm quan Đền Nghè – công trình tiêu biểu tưởng niệm Nữ tướng Lê Chân, thăm quan tượng đài Nữ tướng trong vườn hoa thành phố, nghe giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của nữ tướng, huyền tích và lịch sử. Buổi chiều xe đưa quý khách ra Đồ Sơn đầy nắng gió cùng thưởng thức hương vị hải sản và tắm biển.

3.2.3.2. Kết hợp với chương trình du khảo đồng quê

“Du khảo đồng quê “là một chương trình thăm quan du lịch mới lạ, rất hấp dẫn du khách bởi nét độc đáo, chân quê mộc mạc. Để tìm hiểu rõ hơn về quê hương, đất nước con người Việt Nam, đặc biệt là con người và văn hóa của Hải Phòng, tham gia Tour “du khảo đồng quê “, quý khách không chỉ được thăm quan những phong cảnh đẹp hữu tình nơi chốn quê, mà quý khách còn được thưởng thức những món ăn ngon mang đậm hương đồng gió nội.

Dọc theo đường 10, về hướng Tây Nam của thành phố là vùng nông thôn có phong cảnh thiên nhiên đẹp, những cánh đồng bát ngát với những làng quê cổ kính vùng Bắc Bộ, những nét văn hóa truyền thống đặc sắc, những vùng đất có lịch sử hình thành lâu đời, nơi lưu giữ nhiều di tích lịch sử và truyền thống văn hóa tập tục của người xưa. Vì thế, chúng ta hoàn toàn có thể nghiên cứu và đưa vào khai thác tuyến du khảo đồng quê với hành trình Kiến An – An Lão – Tiên Lãng – Vĩnh Bảo:

Ngày thứ nhất đến với An Lão, là đến với Đền Hang – nơi thờ vị nữ tướng khai sinh ra mảnh đất Hải Phòng, cũng là đến với một địa danh gắn liền với nhiều huyền thoại về vương triều Mạc, về Phạm Bá Vành, về nghĩa quân Cử Bình, về đội du kích núi Voi nổi tiếng với nhiều hang động kỳ ảo Karst như hang: Cá Trắm, Cá Chép, hang Dơi, hang Chiêng, hang Trống, có động Họng Voi, động Bạch Tuyết, động Nam Tào, cung Bắc Đẩu.. cùng các di tích lịch sử văn hóa, đền chùa, miếu mạo như chùa Hoa Long, chùa Lã Vọng và nhiều cảnh quan du lịch hấp dẫn….mỗi nơi có một vẻ đẹp kỳ thú với một điển tích riêng càng làm phong phú hấp dẫn cho khu di tích lịch sử danh thắng núi Voi. Ngoài ra, nơi đây còn có làng xã có cấu trúc mang đậm bản sắc châu thổ sông Hồng. Trong hành trình, du khách có thể thú vị hơn khi được thưởng thức “Chè Chi Lai, khoai Tiên Hội” hay mía ngon nổi tiếng ở khu Kênh Mía thuộc khu vực ven sông Văn Úc để kết thúc một chuyến đi còn nhiều điều chưa khám phá hết và mong một lần trở lại lần sau.

Chia tay đền Hang và núi Voi, ngày thứ hai du khách có thể đến với huyện Vĩnh Bảo, nơi có Khu di tích Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, nơi có phong cảnh thiên nhiên đẹp, là miền quê giàu truyền thống lịch sử văn hóa với những ngôi nhà cổ lợp bằng loại ngói mũi đặc trưng, những ngôi đình rất tiêu biểu cho phong cách Việt như đình An Quý, Nhân Mục, Quán Khái… Du khách có thể nghỉ lại ở nhà dân, khám phá cuộc sống của cư dân nông nghiệp và xem biểu diễn múa rối nước.

3.2.3.3. Kết hợp với du lịch mua sắm Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Hải Phòng là một trong những trung tâm văn hóa, chính trị, kinh tế…lớn của miền Bắc, một trong những đầu tàu về công thương nghiệp, dịch vụ mua sắm. Đã từ lâu những cái tên Chợ Đổ, Chợ Sắt, Chợ Hàng, Chợ Cát Bi, Chợ Lũng, Chợ Ga… đã trở thành những cái tên bất hủ ăn sâu vào tiềm thức của người dân Hải Phòng.

Trong thời gian một ngày du khách vừa có thể kết hợp tham quan Đền Nghè – Đình An Biên và mua sắm đồ điện tử tại Chợ Sắt hay đồ hải sản về làm quà cho người thân tại Chợ Ga. Đó đều là những điểm đến hấp dẫn, có vị trí gần nhau và đều nằm ở khu vực trung tâm thành phố. Nếu vào dịp cuối tuần du khách có thể thăm quan Chợ Hàng – một chợ phiên nổi tiếng của Hải Phòng chỉ họp vào sáng chủ nhật, chuyên bán về sinh vật cảnh.

3.2.3.4. Kết hợp với du lịch MICE

Những năm gần đây, loại hình du lịch kết hợp hội nghị, hội thảo (MICE) đang được các công ty du lịch khai thác và bước đầu cho thấy những tín hiệu khả quan.Đây cũng là một trong những mục tiêu chiến lược của du lịch Việt Nam trong thời gian tới. MICE là loại hình du lịch kết hợp hội nghị, hội thảo, triển lãm, tổ chức sự kiện, khen thưởng nên các đoàn khách MICE thường rất đông và đặc biệt mức chi tiêu cao hơn khách đi tour bình thường. Du lịch MICE đang có bước phát triển khá mạnh mẽ ở Việt Nam bởi ngoài việc được đánh giá là một điểm đến an toàn và thân thiện, Việt Nam còn là điểm đầu tư hấp dẫn, đánh giá tiềm năng phát triển MICE ở nước ta, nhiều chuyên gia cho rằng Việt Nam có tiềm năng rất lớn và nếu phát triển nó thì Việt Nam sẽ trở thành đối trọng của Singapore tại khu vực Đông Nam Á.

Đền Nghè, Đình An Biên, tượng đài Nữ tướng Lê Chân đều có vị trí vô cùng thuận lợi nằm trên trục di tích thắng cảnh trung tâm thành phố. Nằm ngay tại trung tâm thành phố vì vậy việc khai thác kết hợp loại hình du lịch MICE hoàn toàn có khả năng.Trung tâm thành phố là nơi tập trung các trụ sở cơ quan đầu não, ban ngành đoàn thể, tổ chức xã hội… là nơi thường xuyên tổ chức, diễn ra các sự kiện lớn.Hệ thống cơ sở phục vụ du lịch như khách sạn, nhà hàng, phòng hội nghị, hội thảo đảm bảo. Do đó việc lên kế hoạch kết hợp tour du lịch MICE với du lịch tham quan tìm hiểu văn hóa lịch sử, tìm hiểu về cuộc đời sự nghiệp Nữ tướng Lê Chân tại Đền Nghè hay Đình An Biên là hoàn toàn có tiềm năng. Du khách tham dự du lịch MICE trong giờ nghỉ, có thể ghé qua thăm quan các khu di tích này.

3.2.3.5. Kết hợp với di tích văn hóa khác Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Ngoài các di tích Đình, Đền, Hải Phòng còn là một trong những thành phố có nhiều cơ sở tôn giáo tín ngưỡng khác nhất trong cả nước. Hải Phòng đã từng là trung tâm Phật giáo xứ Đông với sự hiện diện của hơn 530 ngôi chùa và tự viện, trong đó có những ngôi chùa cổ đã trở nên nổi tiếng từ rất lâu như Chùa Hàng, chùa Vẽ, chùa Trà Phương…Hải Phòng cũng nổi tiếng với các công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn kiến trúc của phương Tây, tiêu biểu là kiến trúc Pháp như nhà hát thành phố, Bảo tàng Hải Phòng, Nhà thờ chính tòa, Quán hoa… Vì vậy để mang lại cảm xúc đa dạng cho du khách trong chuyến hành trình tìm hiểu về thành phố cửa biển Hải Phòng cũng như giúp cho du khách có thể hiểu rõ hơn, sâu hơn về một thành phố có bề dày lịch sử và văn hóa, có thể xem xét tới việc kết hợp tham quan các di tích tưởng niệm nữ tướng Lê Chân trong địa bàn Hải Phòng với các di tích và kiến trúc văn hóa khác. Du khách có thể lựa chọn tham quan Đền Nghè, Đình An Biên kết hợp với tìm hiểu về Chùa Hàng hoặc Nhà hát Thành phố, Bảo tàng Hải Phòng…

3.2.4. Khai thác trong “Lễ hội Hoa phượng đỏ Hải Phòng”

“Lễ hội Hoa phượng đỏ Hải Phòng” là một trong những lễ hội hiện đại của thành phố bắt đầu được tổ chức từ năm 2012 và dự kiến sẽ được tổ chức thường niên. Đến nay đã trải qua tám kỳ lễ hội, kỳ sau qui mô hơn kỳ trước. Lễ hội “Hoa phượng đỏ” diễn ra không chỉ đơn thuần là một sự kiện nghệ thuật đa dạng sắc màu, mà còn là sự độc đáo, mới lạ về một lễ hội gắn liền với loài hoa biểu trưng của thành phố – Hoa phượng đỏ. Tám năm qua, lễ hội đều thu hút hàng vạn lượt khách du lịch tới tham quan thành phố trong dịp này. Lễ hội để lại nhiều dấu ấn trong công tác tổ chức sự kiện, là một dịp tốt để quảng bá giới thiệu về mảnh đất, con người, văn hóa, danh lam thắng cảnh của Hải Phòng. Đặc biệt đối với ngành Du lịch, sự kiện này có vai trò quan trọng thúc đẩy hoạt động du lịch. Đây cũng là dịp tốt để thu hút lượng khách du lịch đến với thành phố trong thời gian diễn ra lễ hội ghé chân tham quan các công trình di tích tưởng niệm nữ tướng Lê Chân. Tuy nhiên để tăng thêm phần hấp dẫn, có thể dựng các vở sân khấu biểu diễn về cuộc đời sự nghiệp của nữ tướng Lê Chân ngay tại các di tích Đền Nghè, Đình An Biên trong những ngày lễ hội này như diễn lại quá trình khai hoang lập ấp và chiêu mộ quân sĩ của nữ tướng Lê Chân cho đến khi giành được thắng lợi trong cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Hoặc cũng có thể tổ chức sân khấu múa rối nước về lịch sử ra đời thành phố Hải Phòng gắn liền với công trạng của nữ tướng Lê Chân trên mặt hồ Tam Bạc hay kết hợp triển lãm về Lê Chân tại nhà triển lãm thành phố ở Tượng đài Lê Chân… Nếu tổ chức được những hoạt động như vậy, một mặt có thể giữ chân du khách trong thời gian tham dự lễ hội Hoa phượng đỏ, vừa góp phần quảng bá cho hình ảnh du lịch của Hải Phòng. Những hoạt động diễn xướng nghệ thuật như vậy cũng thổi hồn cho các di tích để khi đến thăm các công trình này, trong lòng mỗi du khách đều sẽ cảm nhận được cái thiêng liêng và giá trị tâm linh của chúng, và rất có thể sẽ quay trở lại trong lần sau.

3.3. Giải pháp nâng cao hiệu gủa công tác quản lí lễ hội Nữ tướng Lễ Chân , quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng

3.3.1. Định hướng công tác quản lý lễ hội truyền thống hiện nay Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

3.3.1.1. Định hướng chung

Từ bao đời nay, lễ hội truyền thống luôn giữ vai trò như sợi dây gắn kết cộng đồng, tạo dựng không gian văn hóa vừa trang trọng, linh thiêng, vừa tưng bừng, náo nức. Lễ hội truyền thống trở thành nơi công chúng đến với lịch sử cha ông, trở về với cội nguồn dân tộc, tưởng nhớ công ơn người đi trước, cầu mong những điều tốt lành. Ðồng thời là nơi người dân được vui chơi, giải tỏa, bù đắp về tinh thần. Tuy nhiên thời gian qua, từ thực trạng của hoạt động lễ hội, dường như ý nghĩa thiêng liêng đó đã ít nhiều suy giảm trước sự xâm lấn của yếu tố xã hội hóa, thương mại hóa và các hiện tượng tiêu cực khác, điều này thể hiện ở một số mặt sau:

Người dân đến tham dự lễ hội nhưng không nhiều người hiểu được thần tích, không gian văn hóa và giá trị riêng của lễ hội họ tham gia.

Một số người đi lễ hội mà không hiểu đối tượng hành lễ là ai, ý nghĩa của lễ hội là gì, cần phải ứng xử ra sao, đó là nguyên nhân khiến cảnh chen lấn trong việc xin lộc hay có quan niệm lệch lạc đã dự lễ hội là phải quyên tiền công đức, bằng không sẽ mắc tội với thánh thần.

Do nhận thức chưa đúng nên nhiều người đi đến không gian tâm linh với trang phục và hành vi chưa phù hợp. Một số người sẵn sàng dắt tiền vào tay tượng theo kiểu “đưa tiền tận tay” “mua chuộc thần linh”, hay trong đền, đình thì xin những điều tốt đẹp đến với gia đình mình nhưng ra ngoài thì toan tính, vụ lợi, thậm chí là tranh giành, chen lấn để có lợi nhất cho bản thân, hành vi vứt rác bừa bãi ở chốn thờ tự cũng không phải là ít mà đã đến tình trạng báo động về lối ứng xử thiếu văn hóa này.

Cơ quan quản lý văn hóa cũng chưa rõ ràng trong mục đích, ý nghĩa và phân loại lễ hội, dẫn đến tình trạng sử dụng chung một kịch bản cho các lễ hội. Do đó, yếu tố bản sắc riêng trong từng lễ hội bị mai một, những trò diễn trong lễ hội mang ý nghĩa văn hóa riêng cũng không được quan tâm đúng mức. Trên thực tế, lễ hội khó có thể phát huy được bản sắc nguyên gốc khi ngay bản thân người tổ chức còn chưa (không) nắm vững ý nghĩa và giá trị đích thực của lễ hội. Việc tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân phải có nét riêng, mô phỏng lại những hoạt động, trò chơi dân gian gắn liền với nghĩa của lễ hội chứ không thể đưa những tiết mục không liên quan đến như tấu hài, biểu diễn dưỡng sinh, thậm chí có người còn đề xuất biểu diễn erobic trong lễ hội.

Khi xây dựng đề án tổ chức lễ hội thì các địa phương khẳng định khai thác kinh phí từ nguồn xã hội hóa, nhưng khi kế hoạch được duyệt, đến phút cuối không huy động đủ kinh phí lại đành sử dụng ngân sách địa phương, gây tốn kém, thất thoát.

Có nhiều lễ hội vốn chỉ mang quy mô rất nhỏ, sau đó được nâng tầm, tổ chức lại và đưa thêm vào các sự kiện khác, làm lu mờ hạt nhân là phần lễ hội của cộng đồng. Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Việc tổ chức, quản lý lễ hội hiện đang đứng trước mâu thuẫn: người được đào tạo về chuyên môn tổ chức thì thiếu hiểu biết kỹ lưỡng về lễ hội, người am hiểu văn hóa lễ hội thì lại ít tham gia vào khâu phục dựng và tổ chức, dẫn đến lễ hội vẫn diễn ra nhưng càng lúc càng xa rời ý nghĩa và giá trị lịch sử.

Do đó, để khắc phục những biểu hiện chưa đúng trong công tác tổ chức lễ hội truyền thống trong thời gian tới cần phải thực hiện tốt, đồng bộ một số định hướng sau:

Cần kiểm kê và nhận diện cho được lễ hội nào thật sự cần thiết, thật sự gắn bó mật thiết với người dân để tiến hành gìn giữ và thực hành lễ hội sao cho vừa văn hóa, vừa hiệu quả, tiết kiệm.

Diện mạo văn hóa của lễ hội truyền thống chỉ có thể trở nên gần gũi với giá trị đích thực khi người tổ chức, quản lý lễ hội và người tham gia lễ hội thật sự am hiểu về giá trị, ý nghĩa của lễ hội, từ đó điều chỉnh hành vi và có ứng xử văn hóa khi tham gia lễ hội.

Để giữ gìn tính nguyên gốc của lễ hội, các cơ quan chức năng cần điều phối, ủy nhiệm và phân công các nhà nghiên cứu có tri thức về văn hóa lễ hội, những người có chuyên môn làm việc với ban tổ chức, giúp khẳng định đâu là giá trị cốt lõi của lễ hội địa phương mình, ai sẽ là người thực hành các giá trị đó và thực hành như thế nào để lễ hội gìn giữ, phát huy được nét đẹp văn hóa vốn có.

Để bảo đảm giá trị nhân văn sâu sắc và yếu tố tâm linh của lễ hội, cơ quan tổ chức lễ hội nên tuân thủ nghiêm ngặt về thời gian, địa điểm, nghi thức hành lễ, đạo cụ, trang phục, nội dung lễ hội. Khi phục dựng lễ hội, nhất thiết phải xác định các giá trị gốc, tiêu chí nhận dạng cũng như những biểu hiện đặc trưng của lễ hội.

Cần đầu tư ngay cho việc đào tạo những người làm công tác quản lý, tổ chức văn hóa nói chung, cũng như những người hoạt động trong lĩnh vực quản lý lễ hội nói riêng.

Cần tập trung nhiều thời gian cho việc đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục cộng đồng. Bởi chỉ giáo dục, đào tạo lâu dài trên diện rộng mới có thể làm thay đổi căn bản nhận thức và hành vi của người tổ chức và người tham dự lễ hội. Có thế, lễ hội mới được trả lại và phát huy bản sắc văn hóa vốn có.

3.3.1.2. Định hướng trong công tác quản lý lễ hội Nữ tướng Lê Chân

Sau những lần tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân trong những năm gần đây, cũng như sức ảnh hưởng, lan tỏa của lễ hội đối với cộng đồng tại địa phương, ngày 10/3/2016, Lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân chính thức được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Có thể nói, từ năm 2016 đến nay là 2019, trải qua 4 năm lễ hội Nữ tướng Lê Chân ngày càng có được sự quan tâm của đông đảo mọi người và mang một ý nghĩa quan trọng đối với người dân và các cấp lãnh đạo thành phố Hải Phòng. Đây được xem là một định hướng rõ ràng trong công tác tổ chức, quản lý lễ hội này trong thời gian tới, sự công nhận này tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa trong công tác quản lý lễ hội Nữ tướng Lê Chân từ việc mở rộng quy mô, hoạt động đến việc huy động tốt hơn các nguồn kinh phí từ việc xã hội hóa và có điều kiện để phục dựng những trò, tích cổ đã bị mai một do các yếu tố lịch sử để lại.

3.3.2. Giải pháp nâng cao công tác quản lý lễ hội Nữ tướng Lê Chân

3.3.2.1. Hoàn thiện cơ chế chính sách Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Có cơ chế hỗ trợ hoạt động xã hội hóa để thực hiện hiệu quả trong việc tổ chức, quản lý lễ hội Nữ tướng Lê Chân

Những năm qua, ngành văn hóa quận Lê Chân đã đẩy mạnh công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa trên địa bàn theo phương thức xã hội hóa, trong đó có việc tổ chức các lễ hội truyền thống. Nhiều hoạt động được triển khai, huy động nguồn lực và sự hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân, doanh nghiệp trên địa bàn. Hiệu quả của công tác này thể hiện bằng việc huy động khoảng 3 tỉ đồng vào năm 2016 đã lên đến 6 tỷ đồng vào năm 2019. Có thể nói, với cơ chế hiện nay thì nguồn đóng góp từ xã hội hóa đã lên tới hàng chục tỷ đồng. Điều này giảm áp lực đáng kể trong việc phân bổ ngân sách trong hoạt động tổ chức lễ hội. Với việc tham gia tích cực, hiệu quả bằng chính nguồn lực và khả năng của cộng đồng mà không phải dựa hoàn toàn vào kinh phí hỗ trợ của Nhà nước nên nhiều hoạt động trước đây của lễ hội cần được phục dựng lại như “dâng hoa Thủy tiên” vào năm 2016 có thể phục dựng lại. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, công tác xã hội hóa trong hoạt động tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân cũng bộc lộ nhiều hạn chế và tiêu cực, chưa thể hiện được vai trò định hướng, quản lý của Nhà nước. Do đó, để phát huy được hết lợi thế của hình thức này thì cơ quan quản lý văn hóa cần sớm xây dựng cơ chế, quy chế tiếp nhận và sử dụng những hình thức đóng góp, huy động tài chính trong bảo tồn, phát huy giá trị di sản nói chung và tổ chức lễ hội, lễ hội Nữ tướng Lê Chân nói riêng, sao cho có thể quy tụ được nhiều hơn nữa vật lực, tiến tới không sử dụng tiền ngân sách trong việc tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân. Như vậy, giải pháp này cần hướng đến mục tiêu mở rộng các nguồn đầu tư, để khai thác và sử dụng hiệu quả tiềm năng xã hội, thực hiện xã hội hóa trong bảo tồn, phát huy các giá trị di sản cần phải gắn liền việc nghiên cứu và đề xuất ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, phù hợp bối cảnh kinh tế – xã hội của quận Lê Chân. Để làm được tốt giải pháp này rất cần tiếp tục đổi mới bộ máy quản lý văn hóa; đào tạo nâng cao trình độ cán bộ, công chức; đổi mới hoạt động, đáp ứng yêu cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng cao của nhân dân. Thực tiễn cho thấy, xã hội hóa không đồng nghĩa với việc tự do hóa và tư nhân hóa mọi hoạt động. Trong quá trình này, cơ quan quản lý văn hóa phải giữ vai trò quan trọng, đó là vai trò quản lý và hướng dẫn theo đúng định hướng và chủ trương của Ðảng, Nhà nước, trong đó các tổ chức, cá nhân được tham gia vận động tài trợ, đóng góp, quảng bá sản phẩm trong lễ hội nhưng phải tuân thủ các quy định của pháp luật có liên quan. Có thể nói, công tác tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân chỉ thật sự có hiệu quả một cách bền vững khi Nhà nước và nhân dân cùng chung tay, góp sức.

Xây dựng chương trình tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân gắn với phát triển kinh tế – xã hội, nhất là phát triển kinh tế du lịch

Cơ quan quản lý văn hóa cần tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đã ban hành theo hướng phù hợp với yêu cầu của thực tiễn của công tác tổ chức lễ hội trong tình hình hiện nay. Trên cơ sở đó, cơ quan quản lý văn hóa tại quận Lê Chân cần phân cấp và quy định trách nhiệm của các cấp trong tổ chức và quản lý lễ hội Nữ tướng Lê Chân. Qua đó xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ, thường xuyên và đồng bộ giữa các cấp, các ngành trong quản lý lễ hội. Cơ chế và phương thức quản lý này phải phù hợp với quy mô, tính chất, đặc điểm của lễ hội Nữ tướng Lê Chân. Giải pháp này chỉ có thể thực hiện được khi tăng cường công tác nghiên cứu khoa học về tổ chức, quản lý lễ hội truyền thống trên địa bàn thành phố Hải Phòng nói chung hay ở quận Lê Chân nói riêng.

Những hoạt động diễn ra trong lễ hội Nữ tướng Lê Chân cần gắn liền với không gian văn hóa và nhu cầu thật sự của cộng đồng. Vì vậy công tác tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân trong bối cảnh hiện nay là một thách thức lớn. Cách làm của quận Lê Chân hiện nay là kết hợp giữa hình thức tổ chức lễ hội truyền thống (ở phần lễ) và lễ hội văn hóa du lịch (ở phần hội) nên chưa phát huy hết lợi thế của từng loại hình lễ hội nói riêng. Mặc dù vậy, trong những lần tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân, em nhận thấy lễ hội Nữ tướng Lê Chân trong chừng mực nhất định cũng đã góp phần bảo tồn di sản trong không gian lễ hội nhằm mục đích phát triển du lịch. Ban Tổ Chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân luôn khuyến khích và ưu tiên dành thời gian để tuyên truyền cho du khách có cơ hội tìm hiểu hoạt động văn hóa truyền thống diễn ra trong lễ hội, cũng như những hoạt động vui chơi, văn nghệ diễn ra trong lễ hội.

Về bản chất, lễ hội là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại. Những câu chuyện dân gian gắn liền với sự tích lịch sử và nghi lễ không chỉ thể hiện niềm tin tín ngưỡng mà còn phản ánh đời sống văn hóa tinh thần một dân tộc, đồng thời có ý nghĩa giáo dục truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, tôn kính tổ tiên của người Việt Nam. Để công tác tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân phát triển bền vững rất cần tăng cường liên kết với Sở, ngành liên quan, các tổ chức xã hội, các doanh nghiệp lữ hành trong việc phát triển kinh tế du lịch. Trong giải pháp này cần đẩy mạnh liên kết vùng (đặc biệt là với các quận, huyện liền kề) trong việc thực hiện quảng bá, xúc tiến du lịch vùng. Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Tăng cường chăm lo, xây dựng phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực văn hóa, cũng như đào tạo cán bộ quản lý văn hóa các cấp

Giải pháp này nhằm nâng cao chất lượng quản lý lễ hội Nữ tướng Lê Chân với phương án đào tạo các cán bộ quản lý văn hóa có trình độ và khả năng quản lý lễ hội, xử lý đúng các tình huống xảy ra trong công tác quản lý ở địa phương. Trong thực tiễn tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân đã chỉ rõ vấn đề tổ chức lễ hội thành công hay không, hạn chế được những tiêu cực hay không đều phụ thuộc phần lớn ở Ban Tổ Chức và sự chủ động tham gia của cộng đồng. Ban Tổ Chức lễ hội đóng một vai trò rất quan trọng, không thể thiếu được trong tổ chức lễ hội. Những cán bộ quản lí văn hóa cấp cơ sở tham gia trực tiếp trong ban tổ chức lễ hội có năng lực góp phần không nhỏ cho việc tổ chức lễ hội được bài bản, đúng với truyền thống mà không lai căng, sai lệch thậm chí vi phạm những quy định của pháp luật về thuần phong, mỹ tục. Tuy nhiên, những cán bộ quản lý văn hóa tham gia vào Ban Tổ Chức cũng cần đề cao vai trò tự quản của người dân, tôn trọng cộng đồng, thu hút được toàn dân tham gia vào việc tổ chức, quản lý lễ hội. Tránh tình trạng coi việc tổ chức lễ hội là nhiệm vụ của các cấp chính quyền hoặc nhiệm vụ của Ban Tổ Chức mà quên mất vai trò chủ chốt của người dân địa phương.

Những cán bộ quản lý văn hóa chính là những nhân tố quan trọng trong việc quy hoạch, sắp xếp các hoạt động dịch vụ, vui chơi giải trí hợp lý diễn ra trong lễ hội. Họ giúp Ban Tổ Chức giải quyết tốt mối quan hệ giữa văn hóa và kinh tế trong tổ chức lễ hội, tạo điều kiện để nhân dân địa phương tham gia dịch vụ, có thêm thu nhập nhưng vẫn bảo đảm tính văn hoá trong giao tiếp ứng xử, không vì khai thác nguồn lợi kinh tế mà làm sai lệch bản chất và nội dung, đánh mất bản sắc văn hoá và ý nghĩa tốt đẹp của lễ hội truyền thống. Các chương trình phục vụ lễ hội phải có sự tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng, có kế hoạch chi tiết, cụ thể. Tổ chức lễ hội trang trọng, lành mạnh, tiết kiệm, gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc, khuyến khích các trò chơi dân gian truyền thống, tăng cường các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao quần chúng lành mạnh. Chính những đặc điểm nổi bật, góp phần thành công của lễ hội Nữ tướng Lê Chân nên công tác củng cố, kiện toàn các ban chỉ đạo, Ban Tổ Chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân luôn thực hiện theo đúng quy trình, thủ tục.

Ban Tổ Chức lễ hội phải thực hiện nghiêm túc các quy định hiện hành của Nhà nước. Việc cán bộ văn hóa tham gia vào ban Tổ Chức cũng giúp chính bản thân cán bộ văn hóa được trải nghiệm, phát huy được khả năng của mình. Hơn nữa, nếu không tham dự thực tế để hiểu rõ những đặc trưng của lễ hội Nữ tướng Lê Chân thì không thể có những can thiệp nhanh chóng và có hiệu quả đối với những hành động lợi dụng trục lợi, gây tổn hại đến giá trị văn hóa đích thực của lễ hội.

Bên cạnh đó, Ban Tổ Chức lễ hội cần chú trọng hơn nữa đến công tác xã hội hóa trong tổ chức các hoạt động trong lễ hội, tiến tới việc tổ chức lễ hội không sử dụng kinh phí từ ngân sách.

Xây dựng các tour du lịch liên kết vùng, cũng như giới thiệu những cảnh quan, di tích tiêu biểu trên địa bàn.

Chủ động xây dựng các phương an đảm bảo an toàn cho người dân đến tham dự lễ hội, cũng như an ninh tại các địa điểm diễn ra lễ hội.

3.3.3. Nâng cao nhận thức, tuyên truyền giáo dục

3.3.3.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn quận Lê Chân về vai trò của cộng đồng trong việc tổ chức, tham gia quản lý lễ hội Nữ tướng Lê Chân

Như đã trình bày ở trên, sự nghiệp bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa lễ hội Nữ tướng Lê Chân chỉ có thể được đẩy mạnh và đạt hiệu quả khi người dân tự giác tham gia. Do đó, việc giáo dục để nâng cao ý thức tự giác của người dân, khơi dậy ở họ lòng tự hào đối với di sản văn hóa của cộng đồng là công việc có ý nghĩa quan trọng để hướng người dân chủ động tìm tòi, sưu tầm và bảo tồn các loại hình di sản văn hóa phi vật thể. Đây được xem là giải pháp thiết thực nhất bởi chỉ có nhận thức đúng mới có được những hành xử phù hợp với di sản. Việc nhận thức sự biến đổi trong công tác tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân là một yếu tố khách quan trong đời sống văn hóa hiện nay. Vì thế không nên có quan điểm cứng nhắc khi lấy các nguyên lý tổ chức lễ hội truyền thống từ trước đến nay làm khuôn mẫu cho việc tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân. Ở lĩnh vực này cần bám sát thực tiễn, tổng kết thực tiễn trên cơ sở lý luận về quản lý văn hóa. Trong đó cần đặc biệt nhấn mạnh vai trò chủ thể của cộng đồng người dân của những người làm tham gia tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân. Điều quan trọng là người dân phải được tham gia các quá trình tổ chức lễ hội, phải được trao quyền tổ chức lễ hội hiệu quả nhưng đồng thời không coi nhẹ việc quản lý của nhà nước đối với lễ hội tại địa bàn. Cần nhận thức được người dân là chủ thể sáng tạo, trao truyền và kế thừa những sáng tạo văn hóa phi vật thể hay chính là chủ nhân chân chính của di sản quý giá này. Để từ đó, cần nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp về vai trò trực tiếp của cộng đồng trong hoạt động bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể và rất cần gắn với lợi ích của chính họ. Cộng đồng – chủ thể văn hóa là người đóng vai trò quyết định trong việc bảo tồn một cách bền vững di sản văn hóa phi vật thể. Cho nên, cộng đồng được quyền lựa chọn đồng thời được quyền không lựa chọn phương thức bảo tồn, phát huy những giá trị của di sản, bởi với vai trò là chủ thể sáng tạo và cũng là đối tượng thụ hưởng chính những sáng tạo đó. Thực tế đã cho thấy mọi hoạt động bảo tồn di sản nói chung, trong đó có công tác tổ chức lễ hội nói riêng, chỉ có thể mang lại hiệu quả và thành công khi có sự tham gia tự nguyện của người dân. Chỉ với sự tham gia tích cực, tự giác của người dân mới có thể huy động và thu hút tối đa mọi nguồn lực của chủ thể văn hóa. Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Giải pháp này còn giúp mọi người (trực tiếp hoặc gián tiếp) có thể nhận thức một cách đầy đủ và có cơ sở khi đặt hoạt động tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân trong mối quan hệ của sự phát triển. Nhận thức đúng về việc bảo tồn, phát huy di sản văn hóa có mục đích không chỉ lưu giữ để không mất đi các giá trị văn hóa mà còn phải biết lựa chọn các hiện tượng đang có nguy cơ mất đi hay khơi dậy những yếu tố, khả năng tiềm ẩn để làm chúng tồn tại với sự phát triển đi lên của cuộc sống. Mục đích sâu xa của việc này là đưa giá trị văn hóa của lễ hội Nữ tướng Lê Chân vào cuộc sống. Việc tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân luôn gắn liền với khai thác, phát huy giá trị của di sản văn hóa phi vật thể trong đời sống. Mặt khác, việc tổ chức, quản lý lễ hội cũng cần quan tâm đến những đặc điểm xã hội trong từng thời điểm cụ thể để có những điều chỉnh phù hợp, hay nói cách khác là lựa chọn để bảo tồn những gì phù hợp với thời đại.

Cần quán triệt rằng lễ hội Nữ tướng Lê Chân là sản phẩm của một môi trường nhất định, nên nếu tách ra khỏi không gian tâm linh, môi trường văn hóa của nó thì lễ hội sẽ mất đi sức sống. Do đó, việc nâng cao nhận thức trong công tác tổ chức và quản lý lễ hội này rất cần lấy bảo vệ chỉnh thể làm nguyên tắc, trong đó cần chú ý đến bảo vệ chỉnh thể đối với môi trường văn hóa sinh thái truyền thống. Nếu chúng ta làm thay đổi môi trường nhân văn theo ý muốn chủ quan thì chắc chắn sẽ mang lại ảnh hưởng tiêu cực đối với những giá trị vốn có của lễ hội. Điều này đặt ra bởi nếu hoạt động tế, lễ, rước được tổ chức ở bên ngoài không gian thờ tự, không gian tâm linh của đền Nghè, đình An Biên thì đều ảnh hưởng đến sự nguyên vẹn của toàn bộ các hoạt động liên quan. Việc tổ chức tại không gian tượng đài Nữ tướng Lê Chân chỉ nên tổ chức các hoạt động liên quan đến yếu tố “hội”, hay quảng bá văn hóa du lịch một cách thuần túy.

UBND thành phố Hải Phòng có kế hoạch hỗ trợ kinh phí tôn tạo, tu bổ các hạng mục di tích có liên quan đến công tác tổ chức lễ hội. Ví dụ như trang hoàng tượng Nữ tướng Lê Chân luôn sáng, đẹp, làm tôn thêm giá trị của lễ hội, cũng như xứng tầm một biểu tượng của thành phố.

UBND thành phố chỉ đạo các đơn vị có liên quan chỉnh trang lại các địa điểm tổ chức lễ hội cho khang trang, chống xuống cấp và lấn chiếm. Đặc biệt khu vực tượng đài Nữ tướng Lê Chân đang bị 2 bồn cây làm che mất tầm nhìn, vỉa hè 2 bên tượng đài (đường Nguyễn Đức Cảnh và đường Quang Trung) đang bị chia cắt, rất cần được nối thông tạo cảnh quan liên thông với khu vực tượng đài.

UBND thành phố có kế hoạch tuyên truyền cho nhân dân được biết rõ hơn về ý nghĩa, giá trị của lễ hội trên các phương tiện truyền thông của thành phố như báo hình, báo tiếng, báo điện tử, báo giấy… Hình thức tuyên truyền cần phong phú, đa dạng và đáp ứng được nhu cầu tìm hiểu thông tin của người dân.

3.3.3.2. Tăng cường các hoạt động tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của nhân dân về giá trị văn hóa lễ hội Nữ tướng Lê Chân

Công tác tuyên truyền, giáo dục về giá trị văn hóa, ý nghĩa của lễ hội Nữ tướng Lê Chân cần thực hiện một cách đồng bộ, thực chất với nhiều phương thức khác nhau, tránh làm ồ ạt trong một thời điểm theo phong trào trong thời điểm trước và trong lễ hội. Bên cạnh đa dạng hóa hơn nữa các nội dung chương trình, hình thức tuyên truyền, cần đưa vào nội dung chương trình những thông tin cụ thể, sát thực và gần gũi với đời sống sinh hoạt của người dân nhằm mang lại hiệu quả cao. Cùng với đó cần đẩy mạnh công tác thông tin, giáo dục, truyền thông về những quy định của pháp luật liên quan đến lễ hội truyền thống nói chung và lễ hội Nữ tướng Lê Chân nói riêng. Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Giải pháp này nhằm giúp người dân có tâm thức phù hợp khi tham gia lễ hội, tránh việc bị lợi dụng hay có hành vi sai lệch khi tham dự lễ hội (kể cả trong hành vi ứng xử cũng như trang phục). Để làm tốt giải pháp này rất cần việc đổi mới công tác tuyên truyền sao cho phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức, đặc biệt là lồng ghép nội dung này trong các hoạt động trải nghiệm, giáo dục lối sống trong nhà trường. Nội dung cần tuyên truyền phổ biến chính là nhằm nâng cao nhận thức của người dân về giá trị lịch sử, văn hoá của lễ hội Nữ tướng Lê Chân trong đời sống văn hoá tinh thần, từ đó có ý thức đề cao việc thực hiện pháp luật và tự giác thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội. Việc giáo dục tuyên truyền hiệu quả sẽ góp phần không nhỏ vào việc chấn chỉnh, kịp thời uốn nắn các biểu hiện lệch lạc (nếu có), làm cho lễ hội Nữ tướng Lê Chân ngày càng văn minh, thật sự trở thành ngày hội văn hóa của nhân dân, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế – văn hóa của quận Lê Chân. Kết quả của giải pháp này cần hướng đến:

Thông qua lễ hội Nữ tướng Lê Chân và các di sản văn hóa khác trên địa bàn quận Lê Chân để giới thiệu và trao truyền những giá trị của di sản văn hóa của dân tộc cho thế hệ trẻ.

Nâng cao năng lực và trình độ của cán bộ, giáo viên trong việc nghiên cứu, giáo dục, quản lý và truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể tại môi trường giáo dục học đường.

Thông qua giải pháp này giúp cho nhận thức của thế hệ trẻ hiểu biết đúng về những giá trị văn hóa qua giới thiệu những di sản văn hóa tiêu biểu của đất nước cũng như chính địa phương.

Tạo ra một số ấn phẩm, sản phẩm giới thiệu về di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn quận Lê Chân nói chung và lễ hội Nữ tướng Lê Chân nói riêng một cách có hệ thống, phục vụ cho mục đích giáo dục, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của địa phương.

Các trường học trên địa bàn chủ động mời các nhà nghiên cứu văn hóa đến nói chuyện chuyên đề với học sinh trên địa bàn về ý nghĩa, giá trị của lễ hội nói chung và lễ hội Nữ tướng Lê Chân nói riêng. Những buổi nói chuyện này có thể lồng ghép vào các tiết học ngoại khóa, ở tại di tích, hay khu vực tượng đài Nữ tướng Lê Chân.

3.3.4. Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu, sưu tầm, phục dựng các giá trị văn hóa trong lễ hội

Sau khi lễ hội Nữ tướng Lê Chân được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, UBND thành phố Hải Phòng cần bổ sung công tác tổ chức, quản lý lễ hội này vào chương trình, kế hoạch tổ chức hàng năm của thành phố và tham gia công tác tổ chức vào những năm chẵn theo Quy chế tổ chức lễ hội, trong đó chú trọng hơn nữa để hoạt động nghiên cứu, sưu tầm, phục dựng các giá trị văn hóa trong lễ hội. Theo đó, một số hoạt động trọng tâm, cụ thể cần triển khai trong thời gian tới là: Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

UBND thành phố nên bàn giao cho Bảo tàng Hải Phòng thực hiện đề tài nghiên cứu phục dựng các tích cổ, diễn xướng, trò diễn dân gian có liên quan đến lễ hội Nữ tướng Lê Chân như lễ rước bộ, đọc chúc văn theo nghi lễ cổ. Trên cơ sở những dữ liệu thu thập được tiến hành phục dựng các nghi lễ, trò chơi trong lễ hội để tạo nên bản sắc riêng trong công tác tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân.

UBND thành phố bàn giao cho Sở Văn hóa Thể thao chủ trì các hoạt động liên quan đến công tác xây dựng kịch bản, chuẩn bị và tổ chức lễ hội đúng quy định. Sở Văn hóa Thể thao cần mở thêm các lớp tập huấn về công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa nói chung và tổ chức, quản lý lễ hội nói riêng để nâng cao nhận thức, cung cấp kịp thời các kiến thức cho cán bộ văn hóa cơ sở, đặc biệt là những thành viên trong Ban tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân, có sự tham gia của đại diện cộng đồng, chủ thể văn hóa của các lễ hội.

UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan hữu quan phối kết hợp chặt chẽ với quận Lê Chân trong tổ chức lễ hội hàng năm, theo hướng phục dựng lại những giá trị văn hóa trong lễ hội.

UBND thành phố cần đặt hàng các đoàn nghệ thuật của thành phố trong việc xây dựng những tiết mục có liên quan đến Nữ tướng Lê Chân, từ huyền tích cho đến những ghi chép trong sử sách. Những tiết mục này cần được công diễn trước, trong lễ hội để tạo thêm các sản phẩm văn hóa hấp dẫn du khách, người dân trên địa bàn.

Giải pháp này rất có ý nghĩa bởi việc khôi phục tích trò, trò chơi dân gian trước đây của lễ hội Nữ tướng Lê Chân tạo nên sự hấp dẫn, đặc sắc và tạo nên đặc trưng của lễ hội. Sở Văn hóa và Thể thao Hải Phòng cần giao cho Bảo tàng Hải Phòng là đầu mối kết hợp với cộng đồng để tiếp tục tìm hiểu, nghiên cứu qua các tài liệu, thư tịch cổ để có cơ sở cho việc phục dựng lại những màn tế lễ, tích cổ, trò chơi dân gian liên quan đến lễ hội.

3.3.5. Tổ chức các hoạt động trong lễ hội

3.3.5.1. Bảo đảm việc tổ chức các hoạt động trong lễ hội Nữ tướng Lê Chân Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Thực hiện về chủ trương chung trong việc tổ chức lễ hội truyền thống trên địa bàn thành phố Hải Phòng, lễ hội Nữ tướng Lê Chân sẽ được xây dựng kịch bản sao cho phù hợp với truyền thống văn hóa, có đặc trưng riêng là một lễ hội tưởng nhớ đến một vị nữ tướng, một người có công mở mang vùng đất giúp người dân an cư lạc nghiệp. Tinh thần chung là những hoạt động được tổ chức đi vào thực chất, có ý nghĩa. Tuyệt đối không tổ chức những hoạt động mà việc tổ chức có cũng được mà không có cũng được, gây tốn kém không cần thiết.

Trong thời gian tới, Ban Tổ Chức lễ hội cần cân nhắc sử dụng các tiết mục có ý nghĩa gắn liền với chiến công của Nữ tướng Lê Chân của cộng đồng trên địa bàn quận Lê Chân và các quận, huyện trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Tiến tới giảm dần các tiết mục không liên quan đến lễ hội, phải trả tiền cho các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp ngoài tỉnh đến biểu diễn. Điều này góp phần tổ chức các hoạt động theo đúng bản chất của lễ hội là của người dân, dành cho người dân mà còn cắt giảm kinh phí cho việc tổ chức lễ hội. Ví dụ như những tiết mục quan họ của đoàn Quan họ Bắc Ninh không ăn nhập với nội dung và ý nghĩa của lễ hội một võ tướng ở một vùng ven biển, hay những tiết mục tấu hài của đoàn Chèo Hà Nội do NSƯT Xuân Hinh và Thanh Thanh Hiền cũng chỉ làm cho không khí ngày Xuân được vui vẻ mà không gắn liền với ý nghĩa cần tôn vinh của lễ hội. Do đó, cần nhiều hơn nữa những hoạt cảnh Chèo như “Bài ca mở đất” của đoàn Chèo Hải Phòng bởi nó nhắc nhở cho chúng ta những công trạng mà Nữ tướng Lê Chân đã đóng góp cho sự phồn vinh của Hải Phòng ngày hôm nay. Bên cạnh đó, cần giảm các môn thể thao hiện đại để tăng cường trò diễn, trò chơi dân gian… sẽ nhận được sự đồng thuận của cộng đồng người dân nơi đây cũng như cộng đồng khách thể tham quan và nghiên cứu.

3.3.5.2. Tổ chức các hoạt động hướng đến cộng đồng và gắn với việc tưởng nhớ đến Nữ tướng Lê Chân Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Ngày 10/3/2016, lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân chính thức được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Để lễ hội Nữ tướng Lê Chân phát huy được những giá trị văn hóa, lịch sử, gắn kết cộng đồng và trao truyền cho thế hệ sau những giá trị tốt đẹp, về tinh thần dũng cảm, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, trong thời gian tới, những hoạt động trong lễ hội Nữ tướng Lê Chân sẽ được tổ chức một lần trong năm vào mùa Xuân và lấy ngày sinh của Nữ tướng là ngày lễ hội chính. Thời gian diễn ra lễ hội là 03 ngày, từ ngày 7 đến ngày 9 tháng 2 (âm lịch) hàng năm. Trên tinh thần những hoạt động hiệu quả, tránh phô trương và hướng đến cộng đồng nên trong những lần tổ chức tới, Ban Tổ Chức lễ hội cần nghiên cứu trong việc xây dựng kịch bản sao cho có nhiều hơn nữa các hoạt động gắn kết cộng đồng, người dân được trực tiếp tham gia chứ không phải đi dự hội với tâm thế là khán giả (tiếp nhận những giá trị văn hóa một cách thụ động).

Các nhà xây dựng kịch bản cần đưa nhiều hơn nữa những phần lễ, chương trình trong phần hội sao cho tạo nên đặc trưng của lễ hội một Nữ tướng bởi chỉ có điều này mới tạo nên được sự khác biệt với rất nhiều lễ hội được tổ chức trong dịp Xuân về. Qua khảo sát, chúng tôi được biết những chương trình như cắm tỉa hoa, biểu diễn dưỡng sinh, ngâm thơ hay một số đề xuất như tổ chức giải bóng đá, cầu lông, bóng bàn… trong dịp này là chưa phù hợp, làm mất đi những nét đặc sắc trong lễ hội Nữ tướng Lê Chân. Có lẽ, chúng ta cần nhiều hơn nữa những màn diễn võ dân tộc, cờ người, pháo đất hay tổ chức những màn tái hiện lại chiến công của Nữ tướng Lê Chân, có thể là một trận đánh hay việc khai hoang lập ấp giúp người dân an cư lạc nghiệp.

Ban Tổ Chức cần nắm vững và tuyên truyền để mọi người có sự phân biệt giữa nghi thức khai mạc và nghi thức tế lễ truyền thống. Trong đó, các nghi thức tế lễ truyền thống của lễ hội vẫn do cộng đồng thực hiện theo đúng quy trình, đại diện cơ quan nhà nước không nên làm thay dân, ngay cả với nghi lễ thiêng liêng (dâng hương) trong ngày khai hội. Sau nghi thức tế lễ truyền thống, đại diện cơ quan nhà nước và du khách có thể thực hiện các nghi thức khai mạc mà không làm ảnh hưởng đến quy trình và “tính thiêng” của lễ hội. Bên cạnh đó, việc tổ chức các hoạt động cần xuất phát từ ý tưởng sáng tạo của cộng đồng mà không làm ảnh hưởng tới cấu trúc và giá trị của lễ hội.

3.3.6. Tăng cường kiểm tra giám sát thi đua khen thưởng và sự phối hợp giữa các đơn vị có liên quan

Qua phân tích, chúng ta thống nhất rằng chủ thể văn hóa trong lễ hội Nữ tướng Lê Chân phải là cộng đồng cư dân sinh sống ở quận Lê Chân và các quận, huyện lân cận. Nhóm cộng đồng này cần có đại diện trực tiếp tham gia tổ chức, điều hành lễ hội. Cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực văn hóa, an ninh, tài chính trên địa bàn quận Lê Chân chỉ lo công tác bảo vệ an ninh, trật tự, kiểm tra và xử lý vi phạm. Thực tiễn trong 8 lần phục dựng lễ hội Nữ tướng Lê Chân cho thấy khi nào mô hình quản lý có sự kết hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước (các ban, ngành liên quan của quận Lê Chân) với cộng đồng cư dân địa phương, để cộng đồng phát huy vai trò là chủ thể văn hóa thực sự trong hoạt động lễ hội, chính quyền quản lý các dịch vụ, an ninh trật tự, an toàn cháy nổ và vệ sinh môi trường… sẽ hạn chế được nhiều mặt tiêu cực, yếu kém đang tồn tại trong lễ hội. Trên tinh thần này, nhóm giải pháp này cần chú ý đến một số vấn đề: Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Ban Tổ Chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân cần hướng dẫn nhân dân đặt tiền lễ đúng nơi quy định, có thể bằng hình thức cử người đứng trực trong các dịp lễ hội hay có bảng hướng dẫn ở địa điểm dễ nhìn.

Tại Đền Nghè, Đình An Biên, Ban quản lý di tích cần bố trí, sắp xếp các hàng quán, dịch vụ, nơi trông giữ phương tiện giao thông gọn gàng, thuận tiện cho nhân dân, tránh gây ùn tắc, mất an ninh trật tự; đảm bảo vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ. Công an quận Lê Chân, phối hợp với các đơn vị chức năng khác có kế hoạch đảm bảo an toàn tuyệt đối cho nhân dân tham gia lễ hội.

Cơ quan quản lý văn hóa nghiêm cấm các hoạt động thương mại hóa lễ hội, lợi dụng lễ hội để kinh doanh những dịch vụ không phù hợp; loại bỏ các hoạt động mê tín dị đoan, cờ bạc trá hình, đổi tiền lẻ trong lễ hội.

UBND thành phố Hải Phòng quán triệt chung đến cán bộ công chức, viên chức phải gương mẫu trong thực hiện nghiêm các quy định của Đảng và Nhà nước về quản lý, tổ chức lễ hội: không sử dụng thời gian làm việc, phương tiện xe công đi lễ hội (trừ trường hợp được phân công thực thi nhiệm vụ).

Khi xây dựng đề án tổ chức lễ hội cần hạn chế sử dụng ngân sách nhà nước để tổ chức lễ hội; thực hiện nghiêm các quy định về quản lý, sử dụng nguồn tiền xã hội hóa trong việc tổ chức lễ hội.

Sở Tài chính tăng cường hướng dẫn, kiểm tra chấn chỉnh việc thu, quản lý sử dụng tiền công đức, phí các dịch vụ phục vụ tại các lễ hội và các di tích lịch sử văn hóa đảm bảo đúng quy định.

Về phía UBND quận Lê Chân: Quán triệt và triển khai đúng theo các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo trong công tác tổ chức, quản lý lễ hội nói chung và lễ hội Nữ tướng Lê Chân nói riêng. Chủ động đề xuất và phối hợp với các đơn vị có liên quan, không để bị động trước các tình huống phát sinh trong công tác tổ chức lễ hội.

Như vậy, trong và sau quá trình tổ chức lễ hội thì tổ công tác cần phối hợp với các cơ quan quản lý văn hóa tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định trong công tác quản lý, tổ chức hoạt động lễ hội và các hoạt động dịch vụ, văn hóa trong lễ hội. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định, quy chế, trong tổ chức các hoạt động lễ hội. Đồng thời tuyên dương, khen thưởng kịp thời với đơn vị, tổ chức, cá nhân nào thực hiện nghiêm túc các quy định liên quan đến công tác quản lý lễ hội, đem lại hiệu quả cao, đạt được mục tiêu đề ra trong việc tổ chức lễ hội.

Tiểu kết chương 3

Hải Phòng là mảnh đất địa linh nhân kiệt, nơi hội tụ các giá trị văn hóa lịch sử, nơi ghi dấu ấn một thời hào hùng của Lê Chân – vị nữ tướng anh hùng, công thần khai quốc triều Trưng. Do đó những di tích thờ nữ tướng như Đền Nghè, Đình An Biên,

Đền Hang đều là những điểm du lịch tiềm năng phục vụ khai thác loại hình du lịch văn hóa tâm linh. Phát triển du lịch văn hóa tâm linh không chỉ đáp ứng được nhu cầu của du khách mà còn góp phần gìn giữ những dấu tích, giá trị văn hóa lịch sử đã được bảo lưu từ ngàn đời nay, đồng thời phát triển cộng đồng địa phương thông qua doanh lợi từ du lịch mang lại.

Hiện nay mối quan tâm hàng đầu của thành phố với các điểm di tích này là mở rộng và phát triển loại hình du lịch văn hóa tâm linh, đồng thời tăng cường kết hợp với các loại hình du lịch khác tạo nên những tour du lịch mới hấp dẫn gây ấn tượng đối với du khách. Để phát triển du lịch trong tương lai Ban quản lí các điểm di tích trên cần phải kết hợp với các ban ngành liên quan khắc phục các hạn chế về cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kĩ thuật, xem lại các yếu kém trong công tác quản lí, chú trọng công tác bảo tồn, tôn tạo các di tích, phải có các kế hoạch cụ thể dài hạn cho việc tu bổ các di tích… Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

Trên cơ sở của thực trạng công tác quản lý lễ hội Nữ tướng Lê Chân trong thời gian qua, kết quả nghiên cứu của luận văn đã đề ra một số nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý lễ hội trong thời gian tới, đó là các nhóm giải pháp về: cơ chế chính sách; nâng cao nhận thức, tuyên truyền giáo dục; tổ chức các hoạt động trong lễ hội; tăng cường kiểm tra giám sát, thi đua khen thưởng và sự phối hợp giữa các cơ quan đơn vị có liên quan. Những giải pháp nhằm quản lý hiệu quả cũng như phát huy những giá trị văn hóa của lễ hội Nữ tướng Lê Chân tựu chung cần xoay quanh chủ nhân đích thực của những di sản văn hóa, đó chính là cộng động. Mọi hoạt động quản lý văn hóa của nhà nước chỉ là những định hướng, góp phần giúp công tác tổ chức lễ hội được tốt hơn, người dân tham gia được an toàn, thoải mái, tiết kiệm,…

Những giải pháp đã đề cập chỉ hiệu quả khi có được những nhận thức đúng đắn của chính quyền quận Lê Chân, cũng như của cộng đồng người dân. Khi đó việc tổ chức lễ hội Nữ tướng Lê Chân mới diễn ra theo đúng bản chất của nó, đó là đề cao những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của ông cha ta trong quá trình dựng nước cũng như những khát vọng muôn đời của người dân về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Kết luận

Ngày nay,cùng với sự phát triển về kinh tế, xã hội, du lịch trở thành một nhu cầu không thể thiếu trong đời sống và hoạt động du lịch đang phát triển mạnh mẽ trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của nhiều nước trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Hải Phòng với vị trí thuận lợi là cửa ngõ giao thông của miền Bắc Việt Nam, là một trong 3 đỉnh của tam giác tăng trưởng kinh tế: Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh. Cùng với lợi thế về vị trí trong phát triển kinh tế nói chung, với tài nguyên du lịch phong phú cả về tự nhiên lẫn nhân văn như Đồ Sơn, quần đảo Cát Bà, các di tích lịch sử văn hóa như Đền Nghè, chùa Hàng, Đình Hàng Kênh, chùa Trà Phương, chùa Vẽ…đã tạo nên những nét đặc sắc cho Hải Phòng. Tuy nhiên hiện nay du lịch của thành phố Hải Phòng phát triển chưa tương xứng với tiềm năng ấy. Nguồn tài nguyên du lịch nhân văn, đặc biệt là hệ thống các công trình tưởng niệm Nữ tướng Lê Chân mới chỉ dừng mức đáp ứng nhu cầu hành hương của cộng đồng địa phương. Đền Nghè, Đình An Biên, Tượng đài Nữ tướng Lê Chân đều là những điểm đến tiềm năng chứa đựng những yếu tố mang giá trị về văn hóa, lịch sử, tín ngưỡng. Nhìn chung, các tiềm năng này đã được đánh thức, song mới chỉ khai thác và phát huy bước đầu. Để tiềm năng trở thành nguồn lực quan trọng phát triển kinh tế, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu và khám phá về lịch sử, văn hóa, danh thắng, thúc đẩy công cuộc hội nhập cần đẩy mạnh xã hội hóa đối với hoạt động văn hóa du lịch, xây dựng quy hoạch lại các di tích, khôi phục các lễ hội truyền thống, hoạt động văn nghệ dân gian, sản xuất các mặt hàng quà lưu niệm mang dấu ấn vùng miền… phục vụ du khách và tăng nguồn thu nhập cho người dân.

Để du lịch gặt hái được nhiều thành công và làm được điều này cần có sự quan tâm của các cấp chính quyền và ngành Văn hóa du lịch trong việc bảo tồn tôn tạo, phát triển các giá trị văn hóa của di tích và nhất là ý thức tham gia trong việc bảo vệ cũng như sử dụng các tài nguyên du lịch của người dân địa phương. Từ đó, có những định hướng lâu dài và kế hoạch khai thác hợp lí tiềm năng của khu di tích về quy mô nội dung phù hợp với điều kiện, giai đoạn cụ thể nhằm đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững đồng thời bảo tồn những giá trị văn hóa, giữ gìn kho tàng văn hóa dân tộc cho thế hệ mai sau. Khóa luận: Giải pháp khai thác di tích lịch sử văn hóa đền Nghè

XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY

===>>> Khóa luận: Khai thác lễ hội đền Nghè tại thành phố Hải Phòng