Chia sẻ chuyên mục Đề tài Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây hay nhất năm 2022 cho các bạn học viên ngành đang làm khóa luận tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm khóa luận thì với đề tài Khóa luận: Tìm hiểu thực trạng và đề xuất giải pháp khai thác phát triển du lịch đối với Tháp Bà – Lễ hội Tháp Bà ở Nha Trang, Khánh Hòa dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.
2.2. Thực trạng khai thác Tháp Bà và Lễ hội Tháp Bà những năm gần đây
2.2.1. Khai thác trong dịp lễ hội Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Thời gian tổ chức
Lễ hội Tháp Bà Ponagar còn được gọi là lễ hội Bà Mẹ Xứ Sở hay Vía Bà, được tổ chức hàng năm từ 21 -23/3 âm lịch.
Địa điểm tổ chức
Lễ hội này thường được tổ chức tại quần thể di tích Tháp Bà Ponagar, trên đồi Cù Lao, thuộc phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Ban tổ chức:
Trước đây, Lễ hội Tháp Bà thường do các nhóm cộng đồng Chăm cùng nhau tổ chức, nhưng những năm gần đây, vai trò tổ chức thuộc về các ban ngành văn hóa và du lịch trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa: Ban tổ chức lễ hội là sự kết hợp của các ban ngành sau:
- Ban dân tộc
- Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa
Đối tượng khai thác
Ngoài người dân Khánh Hòa và người Chăm ở Ninh Thuận, Bình Thuận về tham gia lễ hội, còn có sự tham gia của người dân một số tỉnh thuộc khu vực miền Trung và Tây Nguyên, như: Đà Nẵng, Quảng Nam, Phú Yên, Đắc Lắc, Gia Lai, Lâm Đồng, Thừa Thiên – Huế, thành phố Hồ Chí Minh… Lễ hội Tháp Bà là nơi hội tụ của các tộc người Kinh, Chăm, Raglai và các cộng đồng tộc người khác ở miền Trung và Tây Nguyên và các du khách thập phương… Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Nội dung khai thác
Khoảng 15 năm gần đây người Chăm tập trung về dự lễ hội Tháp Bà đông đảo, do được Ban tổ chức lễ hội thông báo, còn ngày trước họ tự về hành lễ Mẹ khi có điều kiện hoặc có sự việc cần cầu xin hay tạ ơn. Trong dịp lễ hội Tháp Bà, họ tham gia trẩy hội đông vui, nhộn nhịp với mong muốn được về bên Mẹ lâu hơn và gần gũi Mẹ nhiều hơn, được nằm dưới chân Mẹ để hưởng lộc. Do đó, họ dâng lễ và ăn nghỉ xung quanh các chân tháp, nhất là tháp Chính. Ngoài ra, lễ hội Tháp Bà cũng thu hút một lượng lớn đông đảo du khách là người Việt trong cả nước cũng như là khách nước ngoài du lịch đến Nha Trang. Trong phạm vi của bài khóa luận, phần dưới đây sẽ trình bày về thực trạng khai thác lễ hội Tháp Bà từ năm 2013 – 2018.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ:
2.2.1.1. Năm 2013
Thời gian tổ chức: từ ngày 29/4 – 2/5 dương lịch
Cơ quan tổ chức: Sở văn hóa thể thao và du lịch, khu du lịch ChamPa Island
Không gian tổ chức: tại khu di tích Tháp Bà
Diễn ra từ ngày 21-23/3 âm lịch hằng năm, lễ hội Tháp Bà Ponagar nhằm tưởng nhớ công ơn của Thiên Y Ana Thánh Mẫu, người mẹ xứ sở đã có công dạy người dân cách làm ăn, sinh sống.
Với các nghi lễ như: lễ mộc dục, lễ cầu siêu và thả hoa đăng, lễ tế cổ truyền, lễ cầu quốc thái dân an… Năm 2013 lễ hội diễn ra trang trọng hơn bởi nhân dịp này, tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức đón nhận bằng công nhận Lễ hội Tháp Bà Ponagar là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Các hoạt động bổ trợ: tổ chức Lễ hội Hoa Đăng vào tối ngày 29/4 bên dòng sông Cái Nha Trang. Hoa đăng ược thả tại Khu vực ChamPa Terrace (khu vực ven sông) của khu du lịch ChamPa Island, từ lúc 18h đến 21h. Tổng cộng có 10.000 hoa đăng nhỏ và 20 hoa đăng lớn. Nhân dịp này, Khu du lịch ChamPa Island cũng đã hỗ trợ thuyền vịt cho khách ngắm và thả hoa đăng. Hoạt động này mang một ý nghĩa to lớn về tâm linh của người dân nhằm tưởng vọng anh linh của các anh hùng liệt sỹ, cảm tử quân đã ngã xuống dưới dòng sông Cái.
Trong thời gian trên, ngoài việc ngắm nhìn hàng ngàn hoa đăng lung linh, du khách cũng có thể tham gia thả hoa đăng, gửi gắm những lời chúc, lời cầu nguyện tốt đẹp cho bản thân và gia đình[28].
2.2.1.2. Năm 2014 Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Thời gian tổ chức: từ 20 – 22/4 dương lịch
Cơ quan tổ chức: Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa
Không gian tổ chức: Lễ hội Tháp Bà Ponagar đã được tổ chức tại Tháp Bà, trên đồi Cù Lao, thuộc phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang
Các hoạt động: Lễ hội năm 2014 có nhiều hoạt động như: Lễ thay y Thánh mẫu, lễ cầu quốc thái dân an, thả hoa đăng trên dòng sông Cái, lễ hoàn kinh, lễ tế cổ truyền, cúng Ngọ, lễ Khai Diên, lễ Tôn Vương, múa Chăm, múa dâng cúng Mẫu, biểu diễn tuồng… Bên cạnh đó, lễ hội diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật nhằm tôn vinh những giá trị tinh thần trong đời sống các đồng bào dân tộc vùng Nam Trung bộ. Vào những ngày diễn ra lễ, các đoàn nghệ thuật từ các tỉnh đến biểu diễn phục vụ người dân. Nhiều chương trình thu hút khách như viết câu đối, nặn gốm Chăm, dệt thổ cẩm cũng diễn ra
Lượt khách và lượng khách tham gia Lễ hội: 50 đoàn người Chăm ở Ninh Thuận, Bình Thuận và các tỉnh thuộc khu vực miền Trung và Tây Nguyên: Đà Nẵng, Quảng Nam, Phú Yên, Đắc Lắc, Gia Lai, Lâm Đồng, Thừa Thiên – Huế… cùng gần 3 ngàn người đến tham dự.
2.2.1.3. Năm 2015
Thời gian tổ chức: từ 8 – 11/5 dương lịch
Cơ quan tổ chức: Sở văn hóa thể thao và du lịch, Uỷ ban nhân dân, Uỷ ban mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Không gian tổ chức: sông Cái – khu vực cầu Xóm Bóng và Tháp Bà Ponagar
Các hoạt động: tối 8-5, ban tổ chức lễ hội đã tổ chức thả hơn 12.000 chiếc đèn hoa đăng xuống sông Cái – khu vực cầu Xóm Bóng và Tháp Bà Ponagar cùng với lễ cầu siêu cầu quốc thái dân an. Bên cạnh đó là các nghi lễ thờ cúng do đồng bào người Chăm dâng lễ, lễ cúng thí thực, tế lễ cổ truyền, lễ Khai Diên…
Lượt khách và lượng khách tham gia: Có trên 120 đoàn từ các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Gia Lai, Đắk Lắk, Bình Định, Khánh Hòa, Thừa Thiên Huế, TP.HCM… về dâng hương tại tháp. Do năm nay lễ hội Tháp Bà trùng với lễ đầu năm của người Chăm nên lượng bà con và du khách về dự lễ đông hơn năm ngoái. Theo thống kê ước lượng có hơn 100.000 lượt người về dự lễ[37].
2.2.1.4. Năm 2016 Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Thời gian tổ chức: từ 26 – 29/4 dương lịch
Cơ quan tổ chức: Uỷ ban nhân dân tình Khánh Hòa
Không gian tổ chức: Tháp Bà Po Nagar
Các hoạt động: Lễ hội gồm các nghi thức như lễ thay y, lễ cầu siêu và thả hoa đăng, lễ cầu “quốc thái, dân an,” lễ tế cổ truyền, lễ dâng hương tạ Mẫu, lễ hoàn kinh… Bên cạnh các nghi thức tín ngưỡng, tại lễ hội còn diễn ra nhiều hoạt động văn hóa như: diễn tuồng, múa Chăm, biểu diễn làm gốm, dệt vải… nhằm tôn vinh những giá trị trong đời sống tinh thần của đồng bào dân tộc Chăm nói riêng và đồng bào các dân tộc vùng Nam Trung Bộ nói chung; đồng thời tưởng nhớ, tri ân công đức của Mẹ xứ sở Thiên Y Thánh Mẫu Ana.
Lượt khách và lượng khách tham quan: Ông Trần Văn Bình, Trưởng ban quản lý Tháp Bà Ponagar Nha Trang, cho biết, trong dịp lễ hội, lượng khách đến tháp tham quan tăng đột biến so với các tháng trước đó. Theo đó, trước kia một ngày Tháp Bà Ponagar Nha Trang đón 2.000-2.500 khách/ngày, dịp tháng 6 là mùa du lịch biển Nha Trang thì đón 4.500-5.000 khách/ngày; riêng dịp lễ hội thì hàng ngày có 10.000 – 20.000 người về dự lễ và dâng lễ.
Theo Sở Du lịch tỉnh Khánh Hòa, trong 5 tháng đầu năm 2016, tổng lượng khách đến Nha Trang – Khánh Hòa đạt hơn 1,6 triệu lượt, tăng hơn 14% so với cùng kỳ, doanh thu du lịch đạt hơn 2.750 tỷ đồng, tăng hơn 21%. Về khách quốc tế, cùng thời điểm trên, Nha Trang – Khánh Hòa đã đón 175.000 lượt khách Trung Quốc, tăng gấp 4,8 lần so với cùng kỳ năm ngoái[38].Điều đó cho thấy sức hút của du lịch Nha Trang, trong đó có sự đóng góp không hề nhỏ của Tháp Bà và lễ hội Tháp Bà.
2.2.1.5. Năm 2017
Thời gian tổ chức: từ 16 – 19/4 dương lịch
Cơ quan tổ chức: Sở văn hóa – thể thao và du lịch, Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa
Không gian tổ chức: tại khu di tích Tháp Bà Ponagar
Các hoạt động: Lễ hội được diễn ra với nhiều nghi thức như: lễ mộc dục (thay xiêm y cho tượng), lễ cầu siêu và thả hoa đăng, lễ cầu “quốc thái, dân an”, lễ tế cổ truyền, dâng hương lễ Mẫu, lễ hoàn kinh, cúng ngọ… Bên cạnh đó, lễ hội còn có nhiều hoạt động mang đậm nét văn hóa truyền thống như: múa bóng, hát văn, diễn tuồng.
Lượt khách và luợng khách tham gia: khoảng 100 đoàn khách hành hương đến từ nhiều tỉnh, thành trong cả nước.
2.2.1.6. Năm 2018 Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Thời gian tổ chức: từ 5 – 8/5 dương lịch
Cơ quan tổ chức: Sở văn hóa – thể thao và du lịch tỉnh Khánh Hòa
Không gian tổ chức: tại Tháp Bà Po Nagar
Các hoạt động: gồm các nghi lễ chính như: Lễ hội năm nay sẽ diễn ra với các hoạt động như: lễ thay y Mẫu; lễ thả hoa đăng trên sông Cái với nghi thức rước kiệu đi qua khu dân cư; lễ cầu Quốc thái dân an; khai mạc lễ hội; lễ cúng Ngọ; lễ dâng hương Mẫu; lễ tế cổ truyền; lễ khai diên và lễ tôn vương…
Cùng với đó là các hoạt động: dâng hương, hát văn, múa bóng lễ Mẫu của các đoàn hành hương; biểu diễn hát bội, các trò chơi dân gian, trình diễn kỹ thuật dệt vải, làm gốm của đồng bào Chăm… Với những sự chuẩn bị chu đáo, lễ hội năm nay đã mang đến cho người dân và du khách những khoảng thời gian trẩy hội thật ý nghĩa.
Lượt khách và lượng khách tham gia: có hơn 100 đoàn hành hương đăng ký về dự lễ hội và hàng trăm nghìn lượt người dân và du khách thập phương về chiêm bái, hành lễ.
2.2.1.7. Nhận xét chung
Giống nhau: qua từng năm thì các khâu chuẩn bị cho lễ hội đều giống nhau về phần thực hiện nghi lễ. Đây là phần không thể thiếu hoặc cắt bớt được trong nghi thức cúng tế vì như vậy sẽ làm mất đi tính thiêng liêng của lễ hội với không chỉ cộng đồng người Chăm mà với lễ hội nói chung.
Khác nhau:
Năm 2013: đây là năm đánh dấu việc Tháp Bà được Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia (năm 2012) nên Lễ hội được tổ chức rất quy mô và hoành tráng. Năm này, phần thả đèn hoa đăng cũng được tổ chức hoành tráng hơn các năm khác. Hoa đăng được thả tại Khu vực ChamPa Terrace (khu vực ven sông) của KDL ChamPa Island. Tổng cộng có 10.000 hoa đăng nhỏ và 20 hoa đăng lớn. Đồng thời, Khu du lịch ChamPa Island cũng trợ thuyền vịt cho khách ngắm và thả hoa đăng nên đã tạo điều kiện và thu hút một lượng lớn du khách tham gia, qua đó góp phần làm sáng lên hình ảnh của Lễ hội Tháp Bà.
Năm 2014: những năm trước Lễ hội Tháp Bà thu hút được nhiều khách hành hương tham gia nhưng chủ yếu là đến từ miền Nam Trung Bộ và một số ít đồng bào người Chăm tham dự nhưng năm 2014 đã có 50 đoàn người Chăm Ninh Thuận, Bình Thuận và các tỉnh thuộc khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Lễ hội Tháp Bà Ponagar năm này cũng thu hút đuợc hàng chục ngàn lượt khách đến tham quan và hành hương, bên cạnh đó Lễ hội cũng đổi mới hơn bằng việc tổ chức những hoạt động của người Việt nhưviết câu đối, tranh chữ…
Năm 2015: Lễ hội năm 2015 về quy mô tổ chức thì lớn hơn nhiều so với năm trước do lượt khách đột ngột tăng cao hơn nên Ban tổ chức đã chuẩn bị sẵn hơn 12.000 chiếc đèn hoa đăng để thả xuống sông Cái. Về phần lễ nghi thì không có gì khác biệt so với các năm khác.
Năm 2016: vẫn như mọi năm Lễ hội năm 2016 vẫn đuợc tổ chức quy mô và các phần lễ và phần hội cũng vẫn được tổ chức như mọi năm, không thấy có gì đổi mới hơn ngoài việc lượng khách du lịch bỗng tăng đột biến trong đó hơn 50% là khách nội địa. Điều đó chứng tỏ Tháp Bà và cả Lễ hội Tháp Bà đang ngày càng được nhiều người quan tâm và biết đến.
Năm 2017: do lượng khách du lịch ngày một tăng cao nên lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa đã thực hiện Nghị quyết HĐND tỉnh về việc thu phí đối với khu di tích Tháp Bà Ponagar, từ ngày 1-1-2017, Ban Quản lý di tích Tháp Bà Ponagar đã áp dụng việc miễn phí vé tham quan đối với người dân Khánh Hòa.
Năm 2018: Vì lượng du khách ngày một tăng cao, dự kiến có hơn 100 đoàn khách nên Ban tổ chức còn lắp đặt 1.000m2 nhà tiền chế trong khuôn viên khu di tích để người dân, nhất là đồng bào Chăm có thể thực hiện lễ cúng bái theo tập tục truyền thống. Trong 3 ngày diễn ra lễ hội, khách hành hương và người dân có thể đến khu vực nhà ăn để dùng bữa miễn phí. Ngoài các hoạt động chính diễn ra như mọi năm thì năm 2018 còn có các hoạt động khác của các khách hành hương như: dâng hương, hát văn, múa bóng lễ Mẫu; biểu diễn hát bội…
2.2.2. Khai thác ngoài dịp Lễ hội Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Du lịch văn hóa đang được xem là một trong những sản phẩm của du lịch Khánh Hòa. Đối với du lịch văn hóa, việc giới thiệu cho du khách trong và ngoài nước những di tích lịch sử, di tích cách mạng, di tích danh lam thắng cảnh của địa phương được xem là hoạt động mang nhiều ý nghĩa. Lâu nay, việc làm này đã được thực hiện nhưng hiệu quả mang lại còn nhiều hạn chế.
Khánh Hòa là vùng đất có bề dày văn hóa, lịch sử và danh lam thắng cảnh. Hiện trên địa toàn tỉnh có 13 di tích được xếp hạng di tích cấp quốc gia cùng hàng trăm di tích cấp tỉnh khác. Trong số các di tích đó, có nhiều di tích có nét độc đáo và mang tính đặc trưng vùng miền sâu sắc với giá trị lớn về văn hóa, lịch sử, tôn giáo, tín ngưỡng, kiến trúc, nghệ thuật…, thực sự là những địa chỉ đỏ cho du lịch Khánh Hòa. Tuy nhiên, lâu nay việc phát huy giá trị của các di tích vào việc khai thác du lịch còn nhiều hạn chế. Số lượng các di tích có nhiều khách đến tham quan hàng ngày chỉ đếm trên đầu ngón tay. Trong thực tế, các di tích thường xuyên được du khách đến tham quan và có trong chương trình của các tour du lịch chỉ có khu di tích Tháp Bà Ponagar và danh thắng Hòn Chồng. Đây cũng là điều dễ hiểu, bởi bên cạnh những giá trị độc đáo của di tích, cả hai địa điểm đều có vị trí thuận lợi, nằm ở trung tâm thành phố, du khách dễ dàng tham quan. Hiện tại, ở hai di tích này, bên cạnh sản phẩm chính là hiện trạng của di tích chính thì Trung tâm Quản lí di tích và danh lam thắng cảnh tỉnh cũng đã mở một số sản phẩm phụ để tạo tính hấp dẫn, thu hút du khách nhiều hơn. Chẳng hạn, ở khu di tích Tháp Bà Ponagar, từ năm 2006 đến nay, đội múa Chăm từ Mỹ Nghiệp (huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) thường xuyên đến biểu diễn phục vụ du khách. Ngoài ra, tại đây còn có các gian hàng trưng bày, bán các sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống; có các nghệ nhân biểu diễn làm các sản phẩm gốm, dệt thổ cẩm của người Chăm, làm tranh cát… Những sản phẩm phụ đó đã tạo sự thích thú cho du khách khi đến với di tích. Bởi đến đó họ không chỉ được xem các di tích chính mà còn được biết thêm các công đoạn thực hiện một sản phẩm thủ công truyền thống của người Chăm; nghe các làn điệu dân ca được chơi từ nhạc cụ dân tộc. Những ấn tượng của du khách về di tích cũng vì thế mà sâu đậm hơn.
Năm 2016: Ông Trần Văn Bình, Trưởng ban quản lý Tháp Bà Ponagar Nha Trang, cho biết, từ đầu tháng 6 đến nay, lượng khách đến tháp tham quan tăng đột biến so với các tháng trước đó. Theo đó, trước kia một ngày Tháp Bà Ponagar Nha Trang đón 2.000-2.500 khách/ngày, thì hiện nay đón 4.500-5.000 khách/ngày. “Bắt đầu vào tháng 6 chúng tôi đón một lượng lớn du khách đến tham quan Tháp Bà Ponagar Nha Trang, trong đó khách nội địa chiếm hơn 50%. Bao nhiêu chúng tôi cũng phục vụ được hết, chứ không hề quá tải”, ông Bình tiết lộ[23].
Ông Lê Phú Điệp, đảo trưởng đảo khỉ Nha Trang, cho biết, hiện nay mỗi ngày đảo khỉ đón hơn 1.000 khách/ngày và lượng khách tăng lên 1.500-1.700 khách vào các ngày Thứ 7 và Chủ Nhật. “Một ngày bình thường của các tháng trước, chúng tôi chỉ đón 500-600 khách. Hiện dòng khách nội địa đang đến tham quan đông, chiếm 60-65% lượng khách đến đảo”, ông Điệp cho hay. “Dòng khách nội địa tăng mạnh kể từ đầu tháng 6 và dự kiến kéo dài đến giữa tháng 8, trong khi dòng khách quốc tế đến Nha Trang đang ổn định”, ông nói thêm[27].
Theo Sở Du lịch tỉnh Khánh Hòa, trong 5 tháng đầu năm 2016, tổng lượng khách đến Nha Trang – Khánh Hòa đạt hơn 1,6 triệu lượt, tăng hơn 14% so với cùng kỳ, doanh thu du lịch đạt hơn 2.750 tỷ đồng, tăng hơn 21%. Về khách quốc tế, cùng thời điểm trên, Nha Trang – Khánh Hòa đã đón 175.000 lượt khách Trung Quốc, tăng gấp 4,8 lần so với cùng kỳ năm ngoái[27].
Theo ông Nguyễn Tuấn Dũng – Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh, những ngày đầu năm Đinh Dậu 2017, lượng khách du lịch và khách hành hương đến khu di tích Tháp Bà Ponagar tăng cao. Cụ thể, từ ngày mùng 1 đến 15 tháng Giêng, có tổng cộng hơn 163.000 lượt khách đến tham quan di tích Tháp Bà, tăng hơn 20% so với cùng kỳ. Danh thắng Hòn Chồng đón khoảng 76.000 lượt khách. Thực hiện Nghị quyết HĐND tỉnh về việc thu phí đối với khu di tích Tháp Bà Ponagar, từ ngày 1-1-2017, Ban Quản lý di tích Tháp Bà Ponagar đã áp dụng việc miễn phí vé tham quan đối với người dân Khánh Hòa. Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân đến lễ Mẫu [29].
Qua các số liệu trên có thể thấy sự đóng góp của Tháp Bà đối với ngân sách du lịch của Nha Trang bởi vì hầu như khách du lịch nào khi đặt chân đến Nha Trang cũng đều dành thời gian ghé thăm Tháp Bà, xem đó như một phần không thể thiếu trong chương trình du lịch đến với thành phố biển xinh đẹp này.
Về các Dịch vụ bổ trợ ở Tháp Bà:
Tham gia triển lãm gốm
Ngoài dịp Lễ hội, thì khi đến với Tháp Bà Po Inư Nagar du khách còn được tham dự Triển lãm và biểu diễn làm gốm Chăm. Triển lãm trưng bày hơn 1.000 sản phẩm gốm từ làng gốm Bàu Trúc (huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận), gồm các loại: bình, ché, tượng Chăm, mô hình tháp Chăm….
Bên cạnh đó, trung tâm triển lãm còn tổ chức trình diễn các văn hóa độc đáo của dân tộc Chăm: dệt thổ cẩm, nghệ nhân làm gốm thủ công trực tiếp, để phục vụ khách tham quan du lịch khám phá và tìm hiểu. Đồng thời sau đó, du khách có thể mua những sản phẩm lưu niệm này về làm quà cho người thân nếu có nhu cầu.
Biểu diễn múa Chăm
Luôn có một đội múa Chăm biểu diễn hàng ngày để phục vụ du khách. Không sử dụng “sân khấu hóa”, các thiếu nữ được tuyển chọn từ cộng đồng dân tộc Chăm trên nền nhạc truyền thống đã thể hiện tâm tư tình cảm của mình, tình yêu lứa đôi nam nữ, ca ngợi tinh thần lao động… khiến cho không khí ở Tháp Bà thêm nhộn nhịp, vui tươi, tạo ấn tượng đẹp trong lòng du khách.
2.3. Đánh giá nhận xét
2.3.1. Tích cực Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Tháp Bà Po Inư Nagar là một trong những di tích có tiềm năng du lịch vô cùng lớn, chính vì thế mà đã tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người dân nơi đây. Cùng với việc thu lợi từ các hoạt động du lịch như: thu phí vào cửa, cho thuê các gian hàng bên trong khu di tích và lợi ích từ bên ngoài khu di tích như: dịch vụ ăn uống, lưu trú, tham quan…đã góp phần không nhỏ vào việc phát triển du lịch địa phương cũng như của thành phố Nha Trang.
Theo số liệu của Sở Du lịch Khánh Hòa, chỉ trong vòng 5 năm từ 2012-2017, lượng khách du lịch đã tăng trưởng cấp số nhân từ 2,3 triệu lượt khách vào năm 2012 lên 5,5 triệu lượt khách vào năm 2017. Sáu tháng đầu năm 2018, Khánh Hòa đã đón 3,2 triệu lượt khách lưu trú (trong đó khách quốc tế đạt 1,7 triệu lượt), tăng gần 60% so với cùng kỳ năm 2017. Không thể phủ nhận sự đóng góp của di tích Tháp Bà cũng như lễ hội Tháp Bà tới việc thu hút khách du lịch tới Nha Trang và Khánh Hòa[27].
Ông Nguyễn Văn Thích, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý Di tích – Danh lam thắng cảnh Khánh Hòa cho biết công tác an ninh trật tự cũng được tăng cường nhằm hạn chế tối đa tình trạng trộm cắp, gây mất trật tự công cộng. Việc túc trực, theo dõi các đối tượng hành nghề bói toán, phát tán tài liệu văn hóa bất hợp pháp được phối hợp chặt chẽ với các ban ngành để ngăn chặn kịp thời[29].
Công tác giữ gìn vệ sinh môi trường, cảnh quan của khu di tích trong những ngày lễ hội được quan tâm. Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh tiến hành giám định sức khỏe cho nhân viên phục vụ ăn uống, bộ phận y tế túc trực thường xuyên để khám chữa bệnh, cấp phát thuốc cho người dân và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Tình trạng mặc trang phục không phù hợp khi đến tham quan các di tích văn hóa lịch sử diễn ra khá phổ biến trong khi các đơn vị quản lý di tích không phải lúc nào cũng có thể nhắc nhở.Hiện nay, các tour du lịch ở Nha Trang thường thiết kế để du khách có thể vừa đi tắm biển lại vừa tham quan các di tích trong cùng một ngày. Vì thế, du khách thường ăn mặc khá thoải mái dẫn đến tình tạng ăn mặc hở hang khi đến các địa điểm tâm linh. Tháp Bà Ponagar Nha Trang cũng không tránh khỏi được điều này. Tuy nhiên, để hạn chế tình trạng này thì Tháp Bà Ponagar Nha Trang đã có sáng kiến triển khai dịch vụ cho mượn áo dài miễn phí để du khách vào hành hương. Cụ thể Ban quản lý tại di tích Tháp Bà Ponagar đã chuẩn bị sẵn cho du khách những chiếc áo với kiểu dáng, màu sắc phù hợp cho việc lễ tháp. Bên cạnh tháp, ban quản lý di tích bố trí một chiếc tủ lớn, với 50 bộáo dài lam treo ngay ngắn, tạm thời đáp ứng đủ nhu cầu cho du khách hành hương. Đồng thời bên cạnh tủ cũng có dòng thông báo với đủ ngôn ngữ để du khách có thể nhìn thấy. Nhân viên người Chăm sẽ túc trực ở trước cửa Tháp, nếu ai ăn mặc phản cảm thì mời ra mặc áo dài rồi mới được vào bên trong tháp. Không ít du khách tự nhận thấy mình ăn mặc chưa phù hợp đã tìm tới tủ áo này để mượn một bộ áo dài.
Nguồn thu từ việc bán vé tham quan và công đức tại quần thể di tích Tháp Bà cũng đã đem lại một nguồn lợi vô cùng ý nghĩa cho công tác trùng tu tôn tạo các di tích khách trên địa bàn tỉnh khánh Hòa. Qua tìm hiểu được biết, từ tháng 7-2016, Sở VH-TT đã thực hiện việc trùng tu, tôn tạo di tích cấp tỉnh xuống cấp giai đoạn 2016 – 2020 từ nguồn thu công đức tại di tích Tháp Bà Ponagar. Theo đó, năm 2016, đã có 3 di tích cấp tỉnh bị xuống cấp được hỗ trợ kinh phí trùng tu với số tiền 503 triệu đồng. Năm 2017, có 21 di tích được đưa vào danh mục hỗ trợ trùng tu, tôn tạo. Trong đó, đã thực hiện hỗ trợ kinh phí tu bổ cho 8 di tích ở huyện Diên Khánh, Cam Lâm, thị xã Ninh Hòa, TP. Nha Trang với tổng kinh phí hơn 3,2 tỷ đồng. Đến thời điểm này, ngành VH-TT đang thực hiện cấp kinh phí hỗ trợ tu bổ 4 di tích cấp tỉnh[27].Đây là một đóng góp to lớn mà không phải công trình di tích có giá trị nào cũng làm được cho ngành văn hóa và du lịch những năm qua.
2.3.2. Hạn chế Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Bên cạnh những lợi ích đã nêu trên thì cũng có không ít những tiêu cực vẫn còn tồn tại, len lỏi hàng ngày tạo ra sự mất cân bằng trong du lịch tại Tháp Bà nói riêng và Nha Trang – Khánh Hòa nói chung. Với sự ưu đãi của điều kiện tự nhiên cùng kho tàng di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp đã đem đến cho Khánh Hòa một tiềm năng lớn để phát triển du lịch, dịch vụ. Nha Trang – Khánh Hòa hiện được xác định là một trong 10 trung tâm du lịch – dịch vụ lớn của cả nước. Tuy nhiên trong những năm qua việc phát triển du lịch ở tỉnh Khánh Hòa còn tồn tại một số bất cập. Đó là hoạt động du lịch mới chỉ tập trung khai thác nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên như: biển, đảo, các rạn san hô, nguồn suối khoáng, bùn khoáng. Việc khai thác nguồn tài nguyên thế mạnh này đã đem lại cho tỉnh Khánh Hòa những thuận lợi nhất định trong quá trình phát triển du lịch nhưng cũng kéo theo một số hệ quả tiêu cực. Do khai thác quá mức nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên; kèm theo là các hoạt động như: xây dựng các công trình, cơ sở hạ tầng – kỹ thuật phục vụ du lịch đã làm thay đổi cảnh quan thiên nhiên và môi trường tự nhiên có nguy cơ bị ô nhiễm, các hệ sinh thái biển tại khu vực các đảo, rạn san hô đứng trước nguy cơ bị suy thoái hoặc huỷ diệt do hoạt động du lịch. Trong khi đó với lịch sử hơn 350 năm khai phá và phát triển, Khánh Hoà là mảnh đất giàu tài nguyên du lịch nhân văn với nhiều giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể có khả năng khai thác phục vụ cho hoạt động du lịch như: các công trình kiến trúc, các phong tục tập quán, các tín ngưỡng, các lễ hội truyền thống, làng nghề thủ công, văn hóa ẩm thực; nhiều di tích và danh thắng đang được khai thác khá hiệu quả như Tháp Bà Ponagar, chùa Long Sơn, Hòn Chồng, vịnh Nha Trang, Đầm Nha Phu… Tuy nhiên hoạt động du lịch gần đây gây ra một số tác động tiêu cực đến giá trị của di tích và danh thắng. Nếu tỉnh thực hiện tốt công tác nghiên cứu, bảo tồn kết hợp với khai thác nguồn tài nguyên du lịch văn hóa này không chỉ góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội địa phương mà nó còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá quí báu, đem lại sự phát triển bền vững cho ngành du lịch của tỉnh nói riêng và cho cộng đồng nói chung. Cùng với những giá trị tư liệu lịch sử – văn hóa, các di sản văn hóa phi vật thể cũng là nguồn hấp dẫn với du khách, làm tăng lượng khách tới địa phương tìm hiểu, chiêm ngưỡng, thưởng thức. Nhưng, để bảo tồn và phát huy giá trị, để duy trì sức hấp dẫn cho các di sản văn hóa phi vật thể – như “nguồn nuôi” du lịch lễ hội, du lịch văn hóa, du lịch tâm linh… – vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp: Làm thế nào để bảo tồn được di sản văn hóa tinh thần – không phải bằng cách đóng băng, bảo tồn nguyên trạng mà phải để nó “sống”, bảo tồn trong sự phát triển? Làm thế nào để lễ hội không mất đi sự thiêng liêng trong tâm thức bởi những điều tầm thường, để cái “thiêng” không bị cái “phàm” lấn át, che khuất? Làm thế nào để gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa của lễ hội trong vòng xoay vần của kinh tế thị trường vẫn quen lấy lợi nhuận làm thước đo?
Trước đây, nghi lễ ở các lễ hội do người dân sở tại tổ chức theo phong tục từ năm này qua năm khác và trở thành nền nếp mà không cần phải có “đạo diễn”, đại diện chính quyền chỉ đến dự lễ. Ngày nay khi di sản, lễ hội được công nhận, được nâng cấp, tình trạng phổ biến là hoạt động “lồng ghép” lai tạp chen vào bên cạnh lễ thức cổ truyền với những mục đích không phải lúc nào cũng trong sáng.
Hiện tượng khá phổ biến là một số lễ hội (thường mang tính nông nghiệp) ở cấp địa phương sau khi được nâng cấp, được chính quy hóa đã trở thành “lễ trình diễn” với một số ý nghĩa mới, làm thay đổi nguồn gốc, bản chất của mỗi di sản lễ – hội từ nội dung, ý nghĩa đến phương thức tiến hành. Việc sân khấu hóa và sáng tạo truyền thống gần như đã tách “cộng đồng chủ nhân” khỏi di tích, di sản, thậm chí làm cho họ coi di tích, di sản đó không còn là của mình mà là… của Nhà nước. Bên cạnh đó, việc mở rộng khu di tích, tăng dịch vụ, xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ khách du lịch cũng gây nhiều tranh cãi ngay từ nội bộ cộng đồng nơi có di tích, di sản. Ở nhiều nơi, việc quy hoạch, bảo tồn, trùng tu vô hình chung tách “cộng đồng chủ nhân” của các di sản ra khỏi di sản của họ – không chỉ về mặt địa lý (di dời, giải tỏa), mà còn tách khỏi việc chia sẻ lợi ích (tổ chức đấu thầu rộng rãi các loại dịch vụ). Với các tình huống không mong muốn đó, “cộng đồng chủ nhân” không còn coi di sản là một phần trong đời sống văn hóa của mình. Và với họ, di sản đã mất tính “thiêng”.
Xét về khía cạnh bảo tồn văn hóa Chăm, thì lễ hội Tháp Bà Ponagar, ở một chừng mực nào đó, đã xâm hại nặng nề nền văn hóa ChamPa được lưu truyền từ bao đời nay. Vì cho đến nay, lễ hội Tháp Bà Ponagar được tổ chức hàng năm hoàn toàn không liên hệ gì đến tín ngưỡng thờ cúng của người Chăm trên đền tháp ChamPa.
Nói đến lễ tục của người Chăm trên đền tháp thì thường mang sắc màu của Bàlamôn giáo bản địa hóa. Tức là để tiến hành lễ tục thì phải có mặt của Sư cả (Po Adhia) cùng các Basaih (Tu sĩ Ahier) và các vị chức sắc khác. Nội dung các lễ tục trên đền tháp thường nói lên công trạng của các vị vua có công với đất nước, nhân dân ChamPa và được tiến hành trong không gian linh thánh, không ồn ào, náo nhiệt, hương khói nghi ngút như chúng ta thường thấy trong lễ hội tháp Ponagar hiện nay.
Trong quá khứ, vì chiến tranh liên miên, người Chăm không có điều kiện thực hiện lễ tục (trong đó có lễ Katé, Cambur) trên quần thể tháp Po Ina Nagar (Nha Trang) nên họ đã xin thần linh cho rước vong linh của Po Ina Nagar về vùng đất Panduranga (Ninh Thuận) để dễ dàng cho việc cúng tế. Kể từ đó, tháp Po Ina Nagar (Nha Trang) vắng mặt người Chăm, vì họ đã tổ chức lễ tục trên đền Po Ina Nagar (Danaok Po Ina Nagar) ở tại Hữu Đức (Ninh Thuận). Điều này cho chúng ta thấy, ngày xưa quần thể tháp Po Ina Nagar tại Nha Trang vẫn có vai trò như hai đền tháp Po Klaong Girai, Po Rome ở Ninh Thuận, tức là nơi để tiến hành các lễ tục liên quan đến tôn giáo người Chăm Ahier.
Nhìn lại chương trình lễ hội Tháp Bà Ponagar được tổ chức trên tháp đã cho thấy thế nào là sự biến tướng văn hóa, một biến tướng khó chấp nhận. Các hoạt động của lễ hội không dính dáng gì đến tín ngưỡng, phong tục tập quán của người Chăm. Trong lễ hội, BTC sẽ cho tiến hành thay xiêm y, dâng hương, cùng các hoạt động văn hóa như múa lân, dân vũ Chăm, diễn tuồng. Xét về góc độ bảo tồn văn hóa, thì những hoạt động trên xâm thực nặng nề văn hóa của người Chăm, hoàn toàn không phù hợp với truyền thống của họ. Việc thay xiêm y cho Po Ina Nagar đáng lý ra phải do người Chăm, cụ thể là ông Camanei thực hiện. Trên đền tháp người Chăm không được tổ chức các hoạt động ca múa như múa lân, múa tuồng, hay múa lõa thể Apsara. Phía bên trong tháp thì hương khói nghi ngút, đây là điều cấm kị trong tín ngưỡng người Chăm. Vì trong đền tháp ChamPa không bao giờ được thắp hương, mà người Chăm chỉ dùng loại nến làm bằng sáp tổ ong để thắp dâng lễ.
Ngoài ra, việc bài trí bên trong Tháp cũng cần phải xem xét sao cho hợp lý, chẳng hạn như Tháp còn bảo tồn được pho tượng Nữ thần rất có giá trị. Nữ thần ngồi xếp bằng trên đài sen hai lớp cánh. Sau lưng tượng là một phiến đá lớn hình lá đề chạm kĩ cả hai mặt. GS. Trần Quốc Vượng cho biết, tuy là tượng nữ thần Mẹ của vương quốc, nhưng vì đặt trên một bệ Yoni nên tượng được thể hiện với dạng Uma (tức vừa là vợ và vừa là một cách thể hiện của thần Shiva). Với bốn đôi tay cầm các linh vật khác nhau (bên trong cái Uma) và đôi tay thứ 5 để xuôi trên đầu gối, bàn tay trái úp, bàn tay phải mở rộng, vuông góc với cổ tay trong một thế mudra: an ủi- ban phát. Vậy, có thể hiểu toàn bộ đài thờ này tượng trưng cho cặp Linga – Yoni. Điều đáng lưu ý nữa là tượng nữ thần được thể hiện rất khác với các Uma trinh nữ. Vì tượng có bộ ngực lớn, căng, nhưng hơi sệ; trên làn da bụng có những nếp nhăn của một người nữ đã nhiều lần sinh nở. Rất tiếc, hiện nay pho tượng đã được khoác xiêm y, mũ miện sặc sỡ, làm che khuất những đường nét và vóc dáng tràn trề sinh lạc mà mềm mại, dịu dàng của Bà Mẹ Xứ Sở, khiến cho người dân và du khách khi đến đây không còn được chiêm ngưỡng kiệt tác nghệ thuật này.
Không chỉ có vậy, thực tế cho thấy, lễ hội Tháp Bà Ponagar hiện nay được xem như một lễ hội với sự hỗn tạp tôn giáo tín ngưỡng, mặc dù phần lớn là các đoàn người Chăm về dâng lễ, nhưng mọi nghi thức chính lại do cán bộ văn hóa người Kinh đứng ra chỉ đạo và thực hiện, mà trong số đó có rất ít người thực sự có hiểu biết sâu sắc về đời sống văn hóa tín ngưỡng hay tập tục của người Chăm. Tại đây không chỉ có hoạt động Múa bóng của người Chăm mà đôi khi du khách cũng bắt gặp cả những nghi lễ hầu đồng của người Việt miền Bắc. Nói cách khác, có một phần linh hồn của lễ hội truyền thống đã bị mất đi khi ngày nay các đoàn người Chăm về dự lễ hầu như chỉ hành lễ mà ít tham gia Múa Bóng, còn các đoàn Múa Bóng trong và ngoài tỉnh Khánh Hòa ít nhiều đã có những sự thay đổi và ảnh hưởng của Hầu Đồng miền Trung và miền Bắc. Ngoià ra, cũng không hiếm cảnh trên đền tháp Chăm vào dịp lễ hội cũng như ngoài dịp lễ hội nhiều phái đoàn hoặc nhóm người là tín đồ của đạo Phật dâng hương, tụng kinh Phật và hành lễ ở đây. Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
Đối với người Chăm, Tháp là nơi linh thánh thờ cúng các vị thần linh theo tín ngưỡng riêng của họ. Sự biến tướng, tùy tiện áp đặt trong niềm tin tín ngưỡng trên đền tháp ChamPa là điều khó chấp nhận. Thiết nghĩ, các ban ngành chức năng có thẩm quyền cần nghiêm túc xem xét lại vấn đề này để lễ hội Tháp Bà thực sự mang tính truyền thống và sống mãi trong dòng chảy văn hóa của người Chăm cũng như mạch nguồn dân tộc Việt.
Không chỉ xâm hại về mặt tinh thần, ngay cả thực trạng di tích hiện nay cũng đang đối mặt với nguy cơ bị xâm thực về mặt cảnh quan. Vốn dĩ Tháp Ponagar Nha Trang từ lâu đã được công nhận là Di tích lịch sử, văn hóa cấp quốc gia, tọa lạc trên ngọn núi cao nổi bật giữa những xóm chài bên sông Cái phía dưới. Người dân và du khách từ Tháp Bà Ponagar có thể phóng tầm mắt nhìn ra vịnh Nha Trang trong xanh, những hòn đảo xinh đẹp hình ảnh tiêu biểu của vùng đất Nha Trang- Khánh Hòa. Thế nhưng, gần đây, chính quyền tỉnh Khánh Hòa đã cấp phép xây dựng nhiều tòa nhà cao tầng ở phía Đông khiến công trình nổi tiếng này bị che khuất tầm nhìn ra biển. Sắp tới, tình trạng này còn nghiêm trọng hơn khi công trình của Tập đoàn Mường Thanh lên đến hơn 40 tầng, cao hơn 100 mét và hàng loạt công trình khác dự định sẽ được xây dựng phía trước.
Ông Bùi Mau – Nguyên Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật tỉnh Khánh Hòa lo lắng: “Đứng trên Tháp Bà nhìn ra biển thấy vẻ đẹp của Nha Trang. Ngay xây dựng cầu Trần Phú cũng yêu cầu làm thấp hơn Tháp Bà, để bảo đảm cảnh quan hài hòa thiên nhiên. Mường Thanh đang xây một cái nhà cao bốn mươi mấy tầng che chắn tầm nhìn của Tháp Bà. Còn cái công trình gì đó của Ấn Độ mà làm cái nữa thôi còn gì cảnh quan đâu”[30].
Nhìn chung, vấn đề khai thác các di tích và danh lam thắng cảnh trong du lịch, cũng như vấn đề bảo tồn di tích, danh lam thắng cảnh trong du lịch cần phải thựuc hiện đồng bộ với nhau để tránh xảy ra việccó những di tích được trùng tu, tôn tạo theo hướng làm mới đã đánh mất đi giá trị thực tế và giảm sức hấp dẫn đối với khách du lịch, đặc biệt là khách du lịch quốc tế.
Gần đây, việc Nhà nước cùng cộng đồng tăng cường đầu tư trùng tu tôn tạo đã tạo ra nhiều biến đổi tích cực về diện mạo, không gian chung các di sản, di tích. Nhưng cũng có một số đổi thay theo hướng tiêu cực, như: thiếu nguyên tắc trùng tu, thiếu ý kiến đóng góp của chuyên gia mỹ thuật, tôn giáo, văn hóa và các nghệ nhân địa phương đã làm cho di tích bị “bỏ cũ, xây mới”. Việc trùng tu, tôn tạo và quy hoạch di tích, di sản trước hết cần sự thống nhất và khoa học trong nguyên tắc. Nếu không thực hiện điều đó sẽ làm biến mất một số giá trị nghệ thuật, tôn giáo vốn có của di sản, thí dụ:
Tháp Bà Pohnagar ở Nha Trang sau khi trùng tu đã không còn hình tượng tháp nhọn của một linga, những hốc lõm trên tường tháp là “nơi trú ngụ” của các vị thần Hinđu giáo bị trát phẳng lấp đi cho tháp vững chãi hơn. Thêm vào đó sau khi trùng tu thì trên đỉnh Tháp có hình hồ lôlà một biểu tượng thường thấy trong kiến trúc Đình, đền thờ Đạo giáo… Đây là điều không thể chấp nhận được vì trong tín ngưỡng của người Chăm không có điều này.
Về thực trạng khai thác du lịch – ngành du lịch Nha Trang hiện nay vẫn đang bất lực trong việc giải quyếttình trạng các “hướng dẫn viên chui” người Trung Quốc, họ hành nghề ở các địa điểm du lịch và các khu di tích như Tháp Bà nhưng không hề có giấy phép. Điều này sẽ gây thiệt hại cho du lịch của tỉnh Khánh Hòa cũng như du lịch của đất nước. Các du khách Trung Quốc khi sang Việt Nam không được các “hướng dẫn viên chui” phổ cập các quy định tại các điểm đến cũng như sẽ không thể hiểu hết văn hóa truyền thống con người cũng như lịch sử nơi đây bởi sự xuyên tạc không đúng sự thật. Điều này cũng gây nên sự xáo trộn trong cơ hội nghề nghiệp của các hướng dẫn viên nước nhà.
Cũng bởi tình trạng trên nên Khánh Hòa đang dần rơi vào tình trạng ô nhiễm do sự thiếu ý thức giữ gìn vệ sinh của du khách và nhất là các du khách đến từ Trung Quốc. Và mặc dù họ có hiểu quy định không được xả rác tại các điểm du lịch và các khu di tích thì họ cũng vẫn cố tình phớt lờ miễn là họ cảm thấy thoải mái là được.
Mỗi năm Khánh Hòa đón hàng triệu lượt khách tham quan cùng với đó chính quyền địa phương sẽ không thể nào kiểm soát chặt chẽ lượng khách đến tham quan cũng như tạo cơ hội cho kẻ xấu “xuyên tạc, phá hoại” gây mất ổn định an ninh cũng như cuộc sống của người dân.
Bên cạnh đó, có thể thấy du lịch đã mang lại nguồn thu nhập khổng lồ nhưng vẫn tồn tại những mặt trái đó là giá cả không được kiểm soát dẫn đến tình trạng chặt chém du khách. Chính quyền địa phương vẫn chưa có giải pháp để đẩy lùi tình trạng này nên nó vẫn gây ra nhức nhối cho du khách mỗi khi đến đây du lịch, đặc biệt là vào dịp lễ hội, hơn thế nữa điều này cũng sẽ tạo nên sự xấu xí của thành phố trong mắt bạn bè quốc tế.
2.4. Tiểu kết
Chương 2 của khóa luận đã nêu lên được thực trạng khai thác tại Tháp Bà và Lễ hội Tháp Bà để thấy được tiềm năng phát triển qua từng năm, từ năm 2013 cho đến năm 2018, những sự giống và khác nhau. Bên cạnh đó người viết cũng đã nêu được những điểm tích cực và hạn chế trong việc khai thác tại khu di tích Tháp Bà và trong Lễ hội Tháp Bà. Đó cũng chính là tiền đề để làm cơ sở đưa ra những giải pháp nâng cao hiệu quả khai thác và phát triển du lịch sẽ được đề cập ở chương 3. Khóa luận: Tổng quan lễ hội ở Thác Bà trong thời gian gần đây
XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY
===>>> Khóa luận: Giải pháp nâng cao phát triển du lịch Nha Trang

Dịch Vụ Viết Luận Văn Ngành Luật 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website: https://vietluanvanluat.com/ – Hoặc Gmail: vietluanvanluat@gmail.com
Pingback: Khóa luận: Thực trạng khai thác du lịch ở Cát Bà