Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Chia sẻ chuyên mục Đề tài Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm khóa luận tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm khóa luận thì với đề tài Khóa luận: Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại là hiện tượng thường gặp trong nền kinh tế thị trường. Hoạt động này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình sản xuất, kinh doanh trong nước, gây thất thu ngân sách, thiệt hại đối với doanh nghiệp chân chính. Nguy hại hơn, nhiều trường hợp còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng con người, an ninh trật tự và tiềm ẩn nguy cơ tiêu cực, tham nhũng… Hiện nay, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng mở rộng, đã và đang mở ra nhiều cơ hội phát triển kinh tế cũng khiến cho tình trạng buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trở nên hết sức phức tạp cả quy mô và tính chất.Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Lào Cai là tỉnh miền núi, biên giới, nằm ở vùng Tây Bắc của Việt Nam, có 182,086km đường biên giới giáp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Vị trí địa lý thuận lợi, có cửa khẩu quốc tế Lào Cai – Hà Khẩu đóng vai trò trung tâm trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh, là cầu nối, cửa ngõ không chỉ của Việt Nam mà còn cả các nước ASEAN với thị trường tỉnh Vân Nam và miền Tây Nam (Trung Quốc), hệ thống giao thông liên vùng, liên quốc tế; Lào Cai đã tập trung xây dựng khu kinh tế cửa khẩu, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng, dịch vụ, tạo môi trường thúc đẩy xuất nhập khẩu hàng hóa chính ngạch. Điều kiện địa lý tạo thuận lợi cho giao thương hàng hóa, cùng với dân số 801.345 người, Lào Cai vừa là thị trường tiêu thụ hàng hóa, vừa là trung tâm trung chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu của cả nước. Với lợi thế đó, thị trường Lào Cai luôn sôi động, hàng hóa đa dạng, phong phú nhưng tiềm ẩn sau đó là vấn nạn về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại luôn là bài toán khó đối với các nhà quản lý. Những năm qua, song hành với sự phát triển về kinh tế của cả nước nói chung và tỉnh Lào Cai nói riêng, là vấn nạn về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại đang trở nên ngày càng phức tạp. Năm 2019, lực lượng quản lý thị trường tỉnh Lào Cai đã tiến hành kiểm tra 1.427 vụ; phát hiện và xử lý 490 vụ (chiếm 34,3% tổng số vụ), với tổng giá trị xử phạt 5.266.800.000 đồng. Năm 2020, tổng số vụ kiểm tra: 1.333 lượt/vụ. Tổng giá trị xử lý hơn 288 tỷ đồng, tăng 6,3% so với cùng kỳ, trong đó: Xử phạt vi phạm hành chính 1.042 vụ, với số tiền gần 204 tỷ đồng; xử phạt bổ sung, truy thu thuế hơn 77 tỷ đồng; trị giá hàng hóa vi phạm là hơn 7 tỷ đồng.

Công tác quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh đã đạt những kết quả nhất định tuy nhiên kết quả xử lý chưa phản ánh được hết thực tế vi phạm trên thị trường. Nhìn chung, công tác chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế và khó khăn. Nguyên nhân là do một số văn bản, chính sách pháp luật về đấu tranh buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại chưa đồng bộ, còn chồng chéo, quy định còn chưa cụ thể, công tác phối hợp kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm trên địa bàn còn chưa nhịp nhàng, lĩnh vực còn chưa kiểm tra như bán hàng qua Facebook, Zalo, trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ, công chức Quản lý thị trường chưa đồng đều, còn thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước đối với hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Chính bởi vậy, đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại cũng được coi là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, nhằm đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh, thúc đẩy tăng trưởng và đầu tư phát triển kinh tế tại địa phương. Xuất phát từ đó, việc nghiên cứu đề tài: “Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai” là hết sức cấp thiết.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>>  Dịch Vụ Viết Thuê Khóa Luận Tốt Nghiệp Ngành Kinh Tế

2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Trong những năm gần đây, có rất nhiều đề tài nghiên cứu về quản lý nhà nước nói chung và quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại nói riêng, có thể kể đến các công trình nghiên cứu như:

Ngô Minh Hoàn (2014), “Tăng cường quản lý nhằm chống gian lận thương mại tại cục hải quan Quảng Ninh”, Luận văn Thạc sỹ, Đại học Thương mại. Đề tài nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý nhằm phòng, chống gian lận thương mại trong lĩnh vực hải quan. Thực trạng quản lý và các giải pháp nhằm tăng cường quản lý chống gian lận thương mại tại Cục Hải quan Quảng Ninh.

Nguyễn Trung Tiến (2017), “Quản lý nhà nước về phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Kiên Giang”, Luận văn Thạc sỹ, Học viện hành chính quốc gia. Luận văn đã tiến hành phân tích về thực trạng công tác quản lý nhà nước về phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại tại tỉnh Kiên Giang. Từ đó đưa ra các giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước về phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.

Đào Anh Tuấn (2019), “Giải pháp chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh Hà Nam”, Luận văn Thạc sỹ, Đại học Thương mại. Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; thực tiễn hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nói chung và trên địa bản tỉnh Hà Nam nói riêng. Từ đó đề xuất những giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh Hà Nam.

Phạm Xuân Tú (2020), “Phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại của Cục Quản lý Thị trường tỉnh Sơn La”, Luận văn Thạc sỹ, Đại học Thương mại. Luận văn đi vào nghiên cứu cơ sở lý luận về buôn lậu và gian lận thương mại; thực trạng phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại của Cục Quản lý Thị trường tỉnh Sơn La. Nêu phương hướng và đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Sơn La. Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Phạm Văn Bừng (2020), “Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Bắc Giang”, Luận văn Thạc Sỹ, Đại học Thái Nguyên. Luận văn tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; thực trạng công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh Bắc Giang. Từ đó, đề xuất giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh. Đề tài mang tính chất tham khảo, cơ sở lý luận về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả làm cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu “Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai”.

Những công trình nghiên cứu kể trên đều rất tỉ mỉ, chi tiết tuy nhiên chỉ đề cập đến một trong những nội dung, hoặc là gian lận thương mại hoặc là buôn lậu và gian lận thương mại. Có ít đề tài nghiên cứu tổng quát cả 3 nội dung buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại đặc biệt là đối với phạm vi tỉnh Lào Cai trong những năm gần đây – một trong những điểm nóng về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên cả nước. Trên cơ sở tự nghiên cứu và kế thừa những kết quả nghiên cứu về lý luận buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại và quản lý nhà nước về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, đề tài nghiên cứu “Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai” đưa ra khái niệm đầy đủ về cả 3 vấn đề: buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại; cũng như phân tích thực trạng quản lý nhà nước đối với buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Từ đó, đề xuất giải pháp tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh.

3. Đối tượng, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

3.2. Mục tiêu nghiên cứu

Trên cơ sở phân tích thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Từ đó, đề xuất giải pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại tại tỉnh Lào Cai trong thời gian tới. Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

3.3. Nhiệm vụ nghiên cứu

Hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

Phân tích và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại tại tỉnh Lào Cai giai đoạn 2018 – tháng 8 năm 2021.

Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại tại tỉnh Lào Cai.

Đề xuất quan điểm, định hướng và giải pháp nhằm phát triển, nâng cao năng lực quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại tại tỉnh Lào Cai trong giai đoạn 2022 – 2025.

4. Phạm vi nghiên cứu

4.1. Về nội dung

Khóa luận tập trung nghiên cứu phân tích và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai, theo những nội dung như: ban hành các chính sách, thanh tra, kiểm tra, giám sát,… đối với các hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

4.2. Về không gian

Nội dung đề tài được giới hạn nghiên cứu trong phạm vi tỉnh Lào Cai, có tham khảo thêm kinh nghiệm công tác của một số địa phương khác trong nước.

4.3. Về thời gian

Số liệu thu thập và phân tích trong giai đoạn từ năm 2018 – đến tháng 8 năm 2021. Từ đó đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2022 – 2025.

5. Phương pháp nghiên cứu Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu

Phương pháp thu thập số liệu là một việc rất cần thiết trong nghiên cứu khoa học. Mục đích của thu thập số liệu (từ những tài liệu nghiên cứu khoa học có trước, từ việc tra bảng niên giám thống kê trong tỉnh) là để làm cơ sơ lý luận khoa học hay luận cứ chứng minh giả thuyết hay các vấn đề mà nghiên cứu đã đặt ra.

Dữ liệu thứ cấp: được thu thập từ Báo cáo tình hình kinh tế – xã hội của Sở Công Thương tỉnh Lào Cai, Báo cáo thống kê, số liệu tổng hợp về kết quả công tác kiểm tra, xử lý vi phạm về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại tại địa phương nghiên cứu. Ngoài ra còn thu thập thông tin từ trang thông tin điện tử của Ban Chỉ đạo Chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả (BCĐ 389) Quốc gia, Cục Quản lý thị trường tỉnh Lào Cai, mạng Internet,… các số liệu sử dụng cho quá trình nghiên cứu được thu thập từ các cơ quan chuyên môn có thẩm quyền, số liệu chính thống, có trích dẫn nguồn rõ ràng.

Dữ liệu sơ cấp:

• Được thu thập thông qua điều tra phỏng vấn, tham khảo ý kiến qua các đối tượng bao gồm 50 cửa hàng, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
• Phương pháp này được sử dụng trong chương 2, phần “Thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai” – phân tích ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai thông qua thang đo Likert 5 mức độ: 1 – Rất không đồng ý, 2 – Không đồng ý, 3 – Bình thường, 4 – Đồng ý, 5 – Rất đồng ý, để đánh giá tác động của các yếu tố chủ quan và yếu tố khách quan đến công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Từ đó, thấy rõ mức xử phạt đang áp dụng đối với hành vi buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại vẫn còn rất nhẹ, chưa đảm bảo được tính răn đe với các đối tượng vi phạm. Chính vì vậy, hiện tượng buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại vẫn tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Bảng 5.1. Thang đo quãng Likert đo lường mức độ đồng ý

Nhóm các chỉ tiêu đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, các yếu tố khách quan như: Chủ trương; Chính sách pháp luật của nhà nước đối với đối với hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại; Trình độ dân trí; Sự phức tạp của các loại hàng hoá. Về các yếu tố chủ quan: Trang thiết bị, cơ sở hạ tầng; Trình độ quản lý của cán bộ; Cơ chế phối hợp trong công tác quản lý. Trên đây là những nhân tố có ảnh hưởng đến với hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Để đánh giá được mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này, nghiên cứu sử dụng thang đo Likert 5 mức độ (1 => 5) thông qua giá trị trung bình và độ lệch chuẩn.

5.2. Phương pháp phân tích và xử lý dữ liệu

Phương pháp phân tích – tổng hợp: Được sử dụng trong toàn bộ bài khóa luận. Tuy nhiên, phương pháp này được sử dụng chủ yếu ở chương 2 – Phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Từ các thông tin được thu thập, tiến hành phân tích những thách thức và khó khăn của hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Đề tài sử dụng 2 phương pháp xử lý dữ liệu chính như sau:

• Phương pháp mô hình hoá: sử dụng bảng và biểu đồ giúp cho hệ thống hoá dữ liệu sinh động và logic.
• Phương pháp lượng hoá: sử dụng phần mềm Excel, Word để tổng hợp, phân tích các dữ liệu thu thập được.

6. Kết cấu khoá luận tốt nghiệp

Ngoài phần mở đầu, danh mục bảng biểu, danh mục sơ đồ hình vẽ, danh mục từ viết tắt và danh mục tài liệu tham khảo, kết cấu khóa luận gồm 3 chương:

Chương 1: Một số lý luận cơ bản về quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai

Chương 3. Các đề xuất giải pháp và kiến nghị quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CHỐNG BUÔN LẬU, HÀNG GIẢ VÀ GIAN LẬN THƯƠNG MẠI

1.1. Một số vấn đề về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

1.1.1. Khái niệm về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

1.1.1.1. Buôn lậu

Theo Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đưa ra khái niệm:

Buôn lậu là hành vi buôn bán trái phép hàng cấm qua biên giới hoặc buôn bán hàng hoá nói chung qua biên giới mà trốn thuế, chưa qua sự kiểm tra của hải quan. Trong đó, “hàng cấm” gồm hàng hóa cấm kinh doanh; hàng hóa cấm lưu hành, sử dụng; hàng hóa chưa được phép lưu hành, sử dụng tại Việt Nam.

Theo quy định tại khoản 7 Điều 3 Nghị định 185/2013/NĐ-CP, “Hàng hóa nhập lậu” gồm:

• Hàng hóa cấm nhập khẩu hoặc tạm ngừng nhập khẩu theo quy định của pháp luật;
• Hàng hóa nhập khẩu thuộc danh mục hàng hóa nhập khẩu có điều kiện mà không có giấy phép nhập khẩu hoặc giấy tờ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp theo quy định kèm theo hàng hóa khi lưu thông trên thị trường;
• Hàng hóa nhập khẩu không đi qua cửa khẩu quy định, không làm thủ tục hải quan theo quy định của pháp luật hoặc gian lận số lượng, chủng loại hàng hóa khi làm thủ tục hải quan;
• Hàng hóa nhập khẩu lưu thông trên thị trường không có hóa đơn, chứng từ kèm theo theo quy định của pháp luật hoặc có hóa đơn, chứng từ nhưng hóa đơn, chứng từ là không hợp pháp theo quy định của pháp luật về quản lý hóa đơn;
• Hàng hóa nhập khẩu theo quy định của pháp luật phải dán tem nhập khẩu nhưng không có tem dán vào hàng hóa theo quy định của pháp luật hoặc có tem dán nhưng là tem giả, tem đã qua sử dụng.

1.1.1.2. Hàng giả Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Hàng giả, hàng giả hiệu hay hàng nhái là hàng tiêu dùng vi phạm luật bản quyền giả hiệu chính tông với mẫu mã giống những thương hiệu có tiếng rồi bán ra thị trường để gạt người tiêu thụ bằng cách bán giá cao để có lợi nhuận tốt.

Khái niệm hàng giả theo quy định của pháp luật Việt Nam được quy định tại khoản 8 Điều 3 Nghị định 185/2013/NĐ-CP, gồm các loại sau:

• Hàng hóa không có giá trị sử dụng, công dụng; có giá trị sử dụng, công dụng không đúng với nguồn gốc bản chất tự nhiên, tên gọi của hàng hóa; có giá trị sử dụng, công dụng không đúng với giá trị sử dụng, công dụng đã công bố hoặc đăng ký;
• Hàng hóa có ít nhất một trong các chỉ tiêu chất lượng hoặc đặc tính kỹ thuật cơ bản tạo nên giá trị sử dụng, công dụng của hàng hóa chỉ đạt mức từ 70% trở xuống so với tiêu chuẩn chất lượng hoặc quy chuẩn kỹ thuật đã đăng ký, công bố áp dụng hoặc ghi trên nhãn, bao bì hàng hóa;
• Thuốc phòng bệnh, chữa bệnh cho người, vật nuôi không có dược chất; có dược chất nhưng không đúng với hàm lượng đã đăng ký; không đủ loại dược chất đã đăng ký; có dược chất khác với dược chất ghi trên nhãn, bao bì hàng hóa;
• Thuốc bảo vệ thực vật không có hoạt chất; hàm lượng hoạt chất chỉ đạt từ 70% trở xuống so với tiêu chuẩn chất lượng, quy chuẩn kỹ thuật đã đăng ký, công bố áp dụng; không đủ loại hoạt chất đã đăng ký; có hoạt chất khác với hoạt chất ghi trên nhãn, bao bì hàng hóa; Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai
• Hàng hóa có nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa giả mạo tên thương nhân, địa chỉ của thương nhân khác; giả mạo tên thương mại hoặc tên thương phẩm hàng hóa; giả mạo mã số đăng ký lưu hành, mã vạch hoặc giả mạo bao bì hàng hóa của thương nhân khác;
• Hàng hóa có nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa ghi chỉ dẫn giả mạo về nguồn gốc hàng hóa, nơi sản xuất, đóng gói, lắp ráp hàng hóa;
• Hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ quy định tại Điều 213 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005;
• Tem, nhãn, bao bì giả.

1.1.1.3. Gian lận thương mại

Trong Việt Nam hiện nay, chưa có một văn bản pháp luật nào đề cập một cách tổng quát và đầy đủ nhất khái niệm về gian lận thương mại. Tại một số văn bản pháp quy, gian lận thương mại là một thuật ngữ được sử dụng rộng rãi ở các Bộ, ngành, các nhà quản lý khác nhau với mục đích phục vụ cho yêu cầu quản lý; nhận diện những hành vi khác nhau của gian lận thương mại cụ thể trên từng lĩnh vực như: trong lĩnh vực Hải quan, tài chính, bảo hiểm,… với những chế tài xử phạt khác nhau.

Căn cứ khoản 2, Điều 71, Mục 2, Chương II của Luật thương mại số 36/2005/QH11 ngày 14 tháng 6 năm 2006 về hoạt động mua bán hàng hoá qua Sở giao dịch hàng hoá không được thực hiện các hành vi sau:

• Gian lận, lừa dối về khối lượng hàng hóa trong các hợp đồng kỳ hạn hoặc hợp đồng quyền chọn được giao dịch hoặc có thể được giao dịch và gian lận, lừa dối về giá thực tế của loại hàng hoá trong các hợp đồng kỳ hạn hoặc hợp đồng quyền chọn;
• Đưa tin sai lệch về các giao dịch, thị trường hoặc giá hàng hoá mua bán qua Sở giao dịch hàng hóa;
• Dùng các biện pháp bất hợp pháp để gây rối loạn thị trường hàng hóa tại Sở giao dịch hàng hoá;
• Các hành vi bị cấm khác theo quy định của pháp luật.

Gian lận thương mại là hành vi dối trá, sử dụng mánh khóe, lừa đảo trong lĩnh vực thương mại thông qua hoạt động mua, bán, kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ nhằm mục đích thu lợi bất chính. Chủ thể tham gia hành vi lừa đảo, gian lận thương mại bao gồm: người mua, người bán, hoặc cả người mua và người bán thông qua đối tượng là hàng hóa, dịch vụ. Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Nói tóm lại, từ các khái niệm trên, hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại được hiểu là hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá trái phép. Từ những sản phẩm hàng hoá sản xuất ra giống với những sản phẩm nhà nước công nhận và cho phép sản xuất, nhập khẩu, tiêu thụ trên thị trường không có nguồn gốc rõ ràng hoặc giả mạo các thương hiệu hàng hoá trên thị trường với mục đích lợi nhuận bất chính sẽ mang lại những tổn thất lớn cho nền kinh tế. Vì vậy, việc này đòi hỏi các Bộ, cơ quan về luật pháp cần có những bộ luật, nghị định, các văn bản quy phạm pháp luật để đi sâu trong việc phát hiện và xử phạt đối với những hành vi vi phạm này.

1.1.2. Đặc điểm về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

Hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại luôn tồn tại trong mọi nền kinh tế. Khi nền kinh càng mở cửa thì hoạt động này diễn ra ngày càng tinh vi với nhiều hình thức khác nhau. Tuy nhiên, những hoạt động về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại đều có những đặc điểm chung như sau:

• Hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại thường diễn ra lén lút nhằm qua mặt các cơ quan quản lý Nhà nước. Vì hoạt động này là một hoạt động phi pháp do mọi đối tượng sản xuất, kinh doanh hàng lậu đều tiến hành ở những nơi có ít sự quản lý của các cơ quan chức năng, hoặc những nơi thưa dân, giao thông đi lại khó khăn nhằm hạn chế sự rà soát, kiểm soát của cơ quan quản lý Nhà nước nói chung và Sở Công Thương cùng các cơ quan ban ngành liên quan khác nói riêng.
• Hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại diễn ra sôi nổi vào thời điểm cuối năm, đặc biệt trong giai đoạn Tết nguyên đán. Nguyên nhân do tại thời điểm này, nhu cầu tiêu dùng hàng hoá của người dân tăng cao bởi vậy dẫn đến tình trạng khan hiếm hàng hoá. Lợi dụng tình hình hoạt động mua bán sôi nổi trên thị trường các đối tượng xấu nhanh chóng tăng cường hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.
• Cùng với sự phát triển của công nghệ, hoạt động sản xuất và buôn bán hàng lậu, hàng giả và gian lận thương mại cũng trở nên ngày càng nhiều hơn. Rất khó để phân biệt hàng thật, hàng giả từ những mặt hàng tiêu dùng thông thường cho đến mặt hàng tiêu dùng cao cấp. Hàng lậu, hàng giả không chỉ đa dạng hoá về mặt mẫu mã, chủng loại, công nghệ sản xuất mà còn cả về mã vạch giống hệt các loại hàng hoá thật trên thị trường mà mắt thường khó phát hiện được.
• Các hàng hoá buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại phần lớn là những hàng hoá kém chất lượng, không đảm bảo các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn,… sau đó được làm giả các đặc điểm, tính chất giống như hàng thật có thương hiệu và chất lượng tốt. Hoặc cá biệt cũng có thể là hàng hoá chất lượng tốt nhưng vì không muốn tốn kém chi phí và thời gian quảng bá thương hiệu, xúc tiến thương mại để sản phẩm ngày được tin dùng và tồn tại lâu dài nên chủ kinh doanh đã tìm cách để sản phẩm của mình ẩn náu, núp dưới nhãn hiệu nổi tiếng của hàng hoá cùng loại. Nhờ những thủ đoạn như vậy mà chủ kinh doanh đốt cháy được giai đoạn tiêu thụ sản phẩm một cách nhanh chóng và thu về lợi nhuận bất chính từ hoạt động này.

Nhìn chung, các mặt hàng buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại đều được mô phỏng giống hàng thật nên rất dễ có sự nhầm lẫn. Chính vì vậy, các cơ quan quản lý Nhà nước cần có biện pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng trong việc phân biệt hàng lậu và hàng giả từ đó bảo vệ quyền lợi và lợi ích cho nhà sản xuất và người tiêu dùng.

1.2. Tổng quan quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

Khái niệm quản lý nhà nước về thương mại:

Quản lý nhà nước về thương mại là một bộ phận hợp thành của quản lý nhà nước về kinh tế, đó là sự tác động có hướng đích, có tổ chức của các cơ quan quản lý nhà nước về thương mại đến các đối tượng quản lý là thương nhân và chủ thể kinh tế khác cùng với hoạt động trao đổi mua bán của họ thông qua việc sử dụng các công cụ, chính sách và phương pháp quản lý nhằm đạt mục tiêu đã đặt ra trong từng giai đoạn phát triển.

Khái niệm quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại:

Trên cơ sở khái niệm quản lý nhà nước về thương mại ở trên, ta có thể xem xét khái niệm quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại như sau:

Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại là một bộ phận hợp thành của quản lý nhà nước về thương mại, đó là sự tác động có hướng đích, có tổ chức của các cơ quan quản lý nhà nước trên tầm vĩ mô về hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại các cấp đến hệ thống bị quản lý thông qua việc sử dụng các công cụ, chính sách và phương pháp quản lý nhằm đạt mục tiêu kinh tế – xã hội trong giai đoạn lịch sử nhất định của quốc gia.

1.2.2. Vai trò của quản lý nhà đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

Khi nền kinh tế Việt Nam hội nhập ngày càng sâu, rộng thì hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại diễn ra ngày càng nhiều và tinh vi hơn trên quy mô toàn cầu. Bởi vậy, để chống chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại đòi hỏi công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động này cần được tiến hành thường xuyên, liên tục nhằm hạn chế tối đa các hành vi vi phạm, từ đó bảo hộ cho nhà sản xuất và kinh doanh chân chính trong nước. Bởi vậy, vai trò chính của quản lý nhà nước đối với hoạt động chống chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại như sau: Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Thứ nhất, bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp cho nhà sản xuất và kinh doanh trong nước. Khi hàng giả được nhập lậu hoặc được sản xuất với giá rẻ, sau đó được gắn bao bì giống hệt hàng hóa chính hãng và được trà trộn vào thị trường sẽ làm mất sự uy tín của các doanh nghiệp sản xuất trong nước hoặc những nhà sản xuất có uy tín trên thị trường. Từ đó, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà sản xuất và làm thất thu nguồn ngân sách nhà nước.

Thứ hai, bảo vệ lợi ích cho người tiêu dùng: Hiện nay, việc phân biệt hàng giả, hàng nhập lậu là vô cùng khó khăn đối với người tiêu dùng. Hiện nay, khi công nghệ phát triển, việc làm giả mã vạch, giả bao bì,… diễn ra hết sức tinh vi làm cho người tiêu dùng bằng mắt thường không thể phân biệt được hàng thật, hàng nhái…. Người tiêu dùng mua hàng thật nhưng lại bị mua phải hàng giả có chất lượng kém dẫn tới mất niềm tin vào nhà sản xuất, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe,… Do đó, quản lý nhà nước đối với hoạt động chống chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại giúp bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng, từ đó bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.

Thứ ba, đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Việc kinh doanh hàng giả và buôn lậu với mục tiêu là trốn thuế và thu lợi bất chính cho các đối tượng xấu, gây tồn thất cho các doanh nghiệp làm ăn chân chính. Do đó gây thất thoát nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Chính vì vậy, quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại không chỉ bảo vệ quyền và lợi ích cho người tiêu dùng và nhà sản xuất mà còn đảm bảo nguồn thu từ các hoạt động sản xuất kinh doanh cho ngân sách nhà nước, từ đó nhà nước có nguồn ngân sách để đảm bảo tái đầu tư cho toàn xã hội.

1.3. Nội dung và nguyên lý quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

1.3.1. Nội dung quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

1.1.3.1. Ban hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

Hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại từ lâu đã được đưa vào trong các Nghị quyết của Đảng, văn bản pháp luật của Nhà nước. Đây là một trong những hoạt động cần thực hiện thường xuyên, liên tục, lâu dài, hơn nữa cần sự góp ý của các Bộ, ban ngành, từ Trung ương đến địa phương. Để có thể tổ chức tốt cuộc đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, yêu cầu tất cả chúng ta phải kiên trì, kiên quyết, kết hợp đồng bộ nhiều giải pháp và phát huy sức mạnh tổng thể của cả nước. Chính vì vậy, quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại tại địa phương cũng phải dựa vào hệ thống văn bản pháp luật Nhà nước xây dựng.

Các cơ quan chức năng thuộc Trung ương có trách nhiệm soạn thảo các văn bản pháp luật, Nghị quyết đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Trong công tác phòng chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, điển hình là Nghị quyết 41/NQ-CP Về việc đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới. Nghị quyết căn cứ Luật Tổ chức Chính phủ ngày 25 tháng 12 năm 2001; Căn cứ Nghị định số 08/2012/NĐ-CP ngày 16 tháng 02 năm 2012 của Chính phủ ban hành Quy chế làm việc của Chính phủ; Trên cơ sở ý kiến của các Thành viên Chính phủ và Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5 năm 2015. Ngoài ra, Quyết định số 08/QĐ-BCĐ389 của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả: Sửa đổi, bổ sung Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả ban hành kèm theo Quyết định số 264/QĐ-BCĐ ngày 24 tháng 4 năm 2017 của Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Quyết định căn cứ vào Quyết định số 34/2007/QĐ-TTg ngày 12 tháng 3 năm 2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế thành lập, tổ chức và hoạt động của tổ chức phối hợp liên ngành; Căn cứ Quyết định số 389/QĐ-TTg ngày 19 tháng 3 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; Quyết định số 09/QĐ-TTg ngày 06 tháng 01 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung Quyết định số 389/QĐ-TTg ngày 19 tháng 3 năm 2014; Quyết định số 73/QĐ-TTg ngày 16 tháng 01 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung Quyết định số 09/QĐ-TTg ngày 06 tháng 01 năm 2017; Theo đề nghị của phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả – Bộ trưởng Bộ Tài Chính.

Các văn bản quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại do địa phương soạn thảo chủ yếu tập trung vào cụ thể hóa và hướng dẫn các Nghị định, quyết định của Chính phủ, chỉ thị của Thủ tướng, các quyết định, thông tư của Bộ máy quản lý ngành thương mại (Bộ Công thương) nói chung và Bộ máy quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại nói riêng và các Bộ ngành khác có liên quan như Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường,…

Nội dung của các văn bản quản lý hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại chủ yếu liên quan đến quy trình xử lý vi phạm hành chính, xử lý các khiếu kiện, văn bản tổ chức chỉ đạo, điều hành, phân công quản lý, phân cấp quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

1.1.3.2. Xây dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch nhằm chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Chính quyền cấp tỉnh/thành phố chịu trách nhiệm chính về xây dựng và quản lý các kế hoạch nhằm phòng chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn phù hợp với quy hoạch, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội ở địa phương và Quốc gia. Nội dung kế hoạch phòng chống buôn lậu, hàng giả và gian lận ở địa phương có thể là kế hoạch tổng thể nhưng cũng có thể là kế hoạch riêng đối với từng lĩnh vực mà buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại xuất hiện.

Để thực hiện hóa kế hoạch phòng chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, chính quyền và các cơ quan chức năng cần phải cụ thể hóa chính sách của Chính phủ, xây dựng cơ chế chính sách đặc thù cho hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại của địa phương, các chương trình, mục tiêu và dự án, kế hoạch cụ thể cho từng thời gian.

1.1.3.3. Tổ chức bộ máy quản lý, phân công trách nhiệm và phối hợp thực thi chính sách, pháp luật đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

• Cấp Trung ương chủ yếu tập trung vào việc soạn thảo và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, chỉ đạo tổ chức, điều hành các ngành, các cấp triển khai và phối hợp thực hiện chính sách pháp luật đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.
• Cấp địa phương, để thực thi quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương phải phân công trách nhiệm rõ ràng cho các Sở quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, UBND cấp quận/huyện, cấp xã/phường và quy định trách nhiệm phối hợp hoạt động quản lý. Một mặt các sở quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại của tỉnh phải phối hợp theo chiều dọc với Bộ quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại ở Trung ương về chuyên môn nghiệp vụ, mặt khác cũng phải phối hợp với các ngành theo chiều ngang trên tinh thần có quy định rõ ràng chức năng và nhiệm vụ của từ ngành để tránh chồng chéo hoạt động. Có như vậy mới có thể phát huy tốt mọi nguồn lực trong quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

Các lực lượng chức năng hiện nay được giao trọng trách trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại gồm Sở Công Thương, Quản lý thị trường, Công an, Hải quan, Thuế . Trong đó lực lượng Công an, Quản lý thị trường và Hải quan thường xuyên trực tiếp đấu tranh với các đối tượng vi phạm. Tuy nhiên, với thực tế các đối tượng vi phạm hoạt động một cách ngày càng tinh vi, sử dụng nhiều hình thức, tuyến đường, phương tiện hiện đại để thực hiện hành vi vi phạm, thì số vụ việc phức tạp, cần đến sự phối hợp của nhiều lực lượng chức năng ngày càng tăng lên. Do vậy, công tác chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại hiện nay không chỉ là việc thực hiện những nhiệm vụ riêng lẻ của từng cơ quan mà còn là trách nhiệm phối hợp với các lực lượng khác nhau, trong và ngoài địa bàn, để giải quyết một cách triệt để, toàn diện nhất những vụ việc phức tạp, xử lý những đối tượng vi phạm đúng quy định của pháp luật.

1.1.3.4. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại và xử lý vi phạm các hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Đây là nội dung bắt buộc của quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại từ Trung ương đến địa phương. Kiểm tra, kiểm soát thị trường bao gồm từ trinh sát địa bàn, nắm bắt thông tin, phát hiện các đối tượng phạm, đề xuất kiểm tra đối tượng, tổ chức lực lượng, tiến hành nhiệm vụ, đấu tranh với đối tượng và thực hiện xử lý vi phạm. Trong tình hình thực tế hiện nay, khi các đối tượng vi phạm ngày càng có xu hướng tăng với những phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi thì việc tăng cường phát hiện và kiểm soát, kiểm tra ngày càng trở nên cấp thiết. Các kế hoạch kiểm tra thị trường phải được lập ra một cách định kỳ và liên tục, sát và phù hợp với tình hình thị trường và thực tế vi phạm, gồm các Kế hoạch theo tháng, quý, năm, dịp nghỉ lễ khi tình hình thương mại cao điểm; hoặc Kế hoạch kiểm tra tập trung vào từng mặt hàng buôn lậu trọng điểm như mỹ phẩm, dược phẩm, rượu bia, thuốc lá, quần áo, đồ điện tử,… Ngoài ra, cần tăng cường quản lý giá tính thuế, kiểm tra sau thông quan, hoàn thuế giá trị gia tăng, chính sách thương mại biên giới, khu kinh tế cửa khẩu, khu thương mại, thị trường nội địa, các loại hình kinh doanh, dịch vụ dễ dẫn đến buôn lậu, gian lận thương mại như xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, gửi kho ngoại quan, bán hàng miễn thuế, sản xuất xuất khẩu, gia công, vận chuyển hàng hóa từ biên giới vào nội địa. Đẩy mạnh các hoạt động kiểm tra, thanh tra về tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa, điều kiện sản xuất, kinh doanh các mặt hàng thuộc diện quản lý chuyên ngành. Song song với việc lập ra kế hoạch, các cơ quan chức năng cần chuẩn bị lực lượng, phương án thực hiện cho các kế hoạch đề ra, quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Bên cạnh việc thanh tra, kiểm tra, thì công tác xử lý vi phạm phải được thực hiện thật nhanh chóng, nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật khi phát hiện ra phạm. Tránh vì nể nang, hoặc có cán bộ tha hóa biến chất bị bọn tội phạm mua chuộc nên bỏ qua hành vi vi phạm, xử lý không nghiêm túc dẫn đến việc coi thường pháp luật của các đối tượng, việc tiếp diễn hành vi vi phạm sau này là không tránh khỏi. Hiện nay, công tác xử lý vi phạm các lĩnh vực về thương mại trên địa bàn tỉnh chủ yếu là việc xử phạt vi phạm hành chính đối với các cá nhân, doanh nghiệp vi phạm (được thực hiện bởi các lực lượng Quản lý thị trường) hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự (lực lượng công an, tòa án, viện kiểm soát nhân dân). Tuy nhiên, đối với những vụ việc phải truy cứu trách nhiệm hình sự, giá trị vi phạm lớn, lực lượng chức năng sẽ chuyển vụ việc lên cấp trung ương để xử lý vụ việc theo quy định. Do vậy, đối với việc xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh, đòi hỏi các lực lượng chức năng phải thật nghiêm túc trong việc xử lý, việc xử phạt phải có tính chất răn đe để các đối tượng không tiếp tục tái diễn, thường xuyên thay đổi cán bộ phụ trách địa bàn để tránh các hiện thượng tiêu cực trong công tác xử lý.

1.3.2. Các chỉ tiêu đánh giá quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

Trong công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại thì việc đánh giá quản lý nhà nước có vai trò quan trọng, góp phần kiểm soát hoạt động quản lý, phân tích kết quả đã đạt được, những tồn tại, hạn chế để có giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Việc đánh giá quản lý nhà nước dựa trên các tiêu chí trong thời điểm hiện nay, đảm bảo tính khoa học và hiệu quả trong công tác quản lý hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Tuy nhiên việc xây dựng tiêu chí đánh giá quản lý nhà nước đối với hoạt động này vẫn chưa được áp dụng một cách thống nhất. Tùy vào đặc điểm tình hình phát triển kinh tế mỗi địa phương quản lý để đảm bảo tính khách quan, phù hợp tình hình thực tế, từ đó có các biện pháp phát huy kết quả tích cực đồng thời đề xuất giải pháp khắc phục tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Nhìn chung việc đánh giá sẽ tập trung vào hai nhóm tiêu chí sau: Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Thứ nhất, hiệu lực quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

Hiệu lực QLNN nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại chỉ mức độ tuân thủ pháp luật, chấp hành mọi chỉ đạo từ các cơ quan QLNN; đồng thời, biểu hiện mức độ hiện thực quyền lực Nhà nước của các cơ quan QLNN và uy tín của các cơ quan QLNN đối với các tổ chức, doanh nghiệp trong công tác QLNN về hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Do vậy, việc đánh giá hiệu lực QLNN đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại có thể dựa trên tiêu chí sau:

• Đánh giá hiệu lực QLNN qua mức độ tuân thủ các quy định pháp luật; Xem xét mức độ tuân thủ các quy định pháp luật về hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại; Đánh giá việc tuân thủ các quy định theo các tiêu chí, chỉ tiêu chính đối với quá trình điều tiết, kiểm tra, giám sát hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.
• Đánh giá hiệu lực QLNN qua mức độ hiện thực quyền lực nhà nước. Mức độ thực hiện tổ chức xây dựng và triển khai định hướng, chính sách phát triển đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại; Mức độ ban hành pháp luật đầy đủ, đồng bộ, kịp thời để đảm bảo phát huy vai trò và tạo điều kiện pháp lý cho hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại; Mức độ điều tiết, can thiệp của Nhà nước, can thiệp quá mức hay thiếu sự điều tiết phù hợp trong quá trình quản lý; Mức độ thực hiện kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

Thứ hai, hiệu quả quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

Hiệu quả là chỉ tiêu phản ánh quá trình thực hiện và từ đó đưa ra kết quả hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Hiệu quả QLNN trong công tác chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại được đánh giá bằng các tiêu chí như sau:

• Mức độ hợp lý cho chi phí bỏ ra phục vụ cho công tác quản lý hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.
• Mức độ đạt được của các nội dung QLNN so với các mục tiêu QLNN đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại đã đặt ra. Cụ thể là: sự tăng giảm của tổng số vụ kiểm tra, tổng số vụ xử lý, tổng giá trị xử lý,… qua các năm.
• Kết quả của hoạt động ban hành pháp luật, điều tiết và kiểm tra, thanh tra, giám sát của Nhà nước so với các mục tiêu QLNN đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Thể hiện qua sự gia tăng hay giảm sút về số lượng cơ sở vi phạm pháp luật, mức độ chấp hành nghiêm ngặt về giấy phép, các quyền kinh doanh của các cơ sở, doanh nghiệp trong hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

1.3.3. Các nguyên tắc quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Dựa trên các nguyên tắc quản lý nhà nước về thương mại nói chung thì quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại có những nguyên tắc sau:

1.3.3.1. Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại phải đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ

Đây là nguyên tắc cơ bản trong tổ chức và hoạt động của nhà nước nên quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại cũng phải tuân theo nguyên tắc này. Nguyên tắc tập trung dân chủ bao hàm sự kết hợp giữa hai yếu tố tập trung và dân chủ, vừa đảm bảo sự lãnh đạo tập trung trên cơ sở dân chủ, vừa đảm bảo mở rộng dân chủ dưới sự lãnh đạo tập trung. Tập trung dân chủ thể hiện quan hệ trực thuộc, chịu trách nhiệm và báo cáo của cơ quan quản lý trước cơ quan dân chủ; phân định chức năng, thẩm quyền giữa cơ quan quản lý các cấp, bảo đảm sự lãnh đạo tập trung của cấp trên của trung ương và quyền chủ động của cấp dưới. Sự phân quyền cho từng cấp là cần thiết nhưng phải đồng thời được kết hợp với việc xác định vai trò của từng cấp và mỗi cấp lại có vai trò quản lý riêng đặc thù.

Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, nhân dân sử dụng quyền lực nhà nước thông qua các cơ quan quyền lực nhà nước do chính họ bầu ra để thay mặt mình trực tiếp thực hiện những quyền lực đó. Nghĩa là các cơ quan như chính phủ, sở công thương, sở y tế, cục thuế,… đều hoạt động dựa trên lợi ích của người dân, bảo vệ các doanh nghiệp kinh doanh làm ăn chân chính, nói không với buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Tập trung hoạt động theo một hệ thống thống nhất, nhưng mỗi cấp vẫn có vai trò và đặc trưng quản lý riêng. Có sự phục tùng của cấp dưới đối với cấp trên, của địa phương đối với trung ương. Cấp trên và trung ương mới tập trung quyền lực nhà nước để chỉ đạo, giám sát hoạt động của cấp dưới và của địa phương .

1.3.3.2. Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại phải đảm bảo kết hợp hài hoà theo ngành và lãnh thổ Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Tăng cường bộ máy của nhà nước từ trung ương đến địa phương và cở sở thành một hệ thống nhất; có sự phân định rành mạch nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm từng cấp theo nguyên tắc tập trung dân chủ, kết hợp quản lý theo ngành với quản lý theo lãnh thổ, phân biệt chức năng quản lý hành chính – kinh tế với quản lý sản xuất – kinh doanh. Do đó mà quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại cần tuân theo nguyên tắc kết hợp giữa quản lý theo ngành và quản lý theo lãnh thổ.

Quản lý theo ngành là hoạt động quản lý ở các đơn vị, các tổ chức đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại như Sở công thương, Sở y tế, cục thuế, Sở tài chính, Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn, Viện kiểm soát,… bên cạnh đó quản lý theo ngành cũng làm cho hoạt động của các tổ chức, đơn vị này phát triển một cách đồng bộ, nhịp nhàng, đáp ứng được yêu cầu quản lý của nhà nước và xã hội. Hoạt động quản lý theo ngành được thực hiện với hình thức, quy mô khác nhau, có thể trên phạm vi toàn quốc, trên từng địa điểm hay một vùng lãnh thổ.

Quản lý theo lãnh thổ là quản lý trên một phạm vi địa bàn nhất định theo sự phân vạch lãnh thổ của nhà nước. Tuy nhiên hoạt động buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại thường diễn biến phức tạp. Các cá nhân, tổ chức thường vận chuyển hàng hóa qua lại giữa các địa phương nên quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại không chỉ là hoạt động của một địa phương mà cần phải có sự liên kết giữa các địa phương khác nhau.

1.3.3.3. Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại phải đảm bảo nguyên tắc quản lý theo ngành kết hợp với quản lý theo chức năng

Khi thực hiện những hoạt động quản lý ngành, đòi hỏi các chủ thể quản lý phải thực hiện rất nhiều việc chuyên môn khác nhau như lập kế hoạch phát triển ngành, quản lý thực hiện các khoản thu chi, giám sát, kiểm tra việc thực hiện pháp luật,… Do khối lượng công việc quản lý ngày càng nhiều và mang tính chất phức tạp nên đòi hỏi tính chuyên môn hoá cao, vì thế nhu cầu quản lý theo chức năng luôn được đặt ra.

Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại là sự kết hợp của Sở Công thương, Bộ Công thương, Bộ Y tế,… nhằm đảm bảo việc thực hiện có hiệu quả từng chức năng quản lý riêng biệt của các đơn vị, tổ chức trong ngành, đồng thời bảo đảm mối quan hệ liên ngành, làm cho toàn bộ hoạt động của hệ thống ngành được phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả.

1.3.4. Các công cụ quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

1.3.4.1. Công cụ pháp luật

Pháp luật về kinh tế được hiểu là hệ thống văn bản có tính quy phạm pháp luật do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành để thể hiện ý chí, quyền lực của Nhà nước nhằm điều chỉnh các quan hệ trong nền kinh tế. Hệ thống văn bản pháp luật trong quản lý Nhà nước về kinh tế có hai loại văn bản: văn bản qui phạm pháp luật và văn bản áp dụng quy phạm pháp luật.

Văn bản quy phạm pháp luật gồm: (1) Văn bản do Quốc hội và Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành: Hiến pháp, luật, nghị quyết, pháp lệnh, (2) Văn bản do các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khác ở Trung ương ban hành để thi hành Việt Nam quy phạm pháp luật của Quốc hội và Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành: lệnh, quyết định, chỉ thị, nghị quyết, thông tư, (3) Văn bản do Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp ban hành để thi hành Việt Nam quy phạm pháp luật của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội và Việt Nam của cơ quan Nhà nước cấp trên.

Văn bản áp dụng quy phạm pháp luật trong quản lý Nhà nước về kinh tế là những văn bản quy phạm pháp luật được ban hành để giải quyết các nhiệm vụ cụ thể đối với đối tượng cụ thể như các quyết định bổ, miễn nhiệm, đề bạt, nâng lương, khen thưởng, kỷ luật, điều động công tác đối với cán bộ công chức Nhà nước.

Hệ thống pháp luật đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại cũng sẽ bao gồm văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại và văn bản áp dụng quy phạm pháp luật trong quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

1.3.4.2. Công cụ kế hoạch hoá Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

Để thể hiện mục tiêu quản lý của Nhà nước, quản lý nhà nước đối với thương mại sử dụng các công cụ: chiến lược phát triển thương mại, kế hoạch hóa, chương trình phát triển thương mại…

Chiến lược phát triển thương mại là một hệ thống các quan điểm cơ bản, các mục tiêu lớn và các giải pháp chủ yếu được lựa chọn nhằm đạt được một bước. Đường lối phát triển thương mại đất nước trong một chặng thời gian đủ dài. Thực chất chiến lược phát triển thương mại là sự cụ thể hóa đường lối phát triển doanh nghiệp trong mỗi chặng đường lịch sử của đất nước (thường là 10 năm, 15 năm, hoặc 20 năm) và cũng do Đảng cầm quyền chỉ đạo và xây dựng.

Kế hoạch là cụ thể hóa chiến lược dài hạn, gồm có kế hoạch dài hạn, kế hoạch trung hạn, kế hoạch hàng năm. Thực chất, kế hoạch là một hệ thống các mục tiêu kinh tế vĩ mô cơ bản được xác định như: tốc độ phát triển thương mại, tổng mức lưu chuyển hàng hóa, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu,…các chỉ tiêu kế hoạch này bao quát các ngành, các vùng, các lĩnh vực và thành phần kinh tế.

Chương trình phát triển thương mại là tổ hợp các mục tiêu, các nhiệm vụ, các thủ tục, các bước phải tiến hành, các nguồn lực và các yếu tố cần thiết để thực hiện một ý đồ lớn, một mục tiêu nhất định đã được xác định trong một thời kỳ nhất định.

Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại cũng sử dụng đầy đủ các công cụ nói trên. Nhà nước, UBND các tỉnh và thành phố đưa ra chiến lược dài hạn, kế hoạch cụ thể cho từng giai đoạn và những chương trình hạnh động chi tiết nằm thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

1.3.4.3. Công cụ chính sách

Chính sách thương mại nói chung và chính sách đối với buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại nói riêng là công cụ thể hiện tư tưởng, quan điểm của Nhà nước trong việc điều chỉnh các hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

Chính sách đối với buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại là một hệ thống phức tạp gồm nhiều loại:

• Chính sách phát triển thương nhân, thương quyền là những chính sách đảm bảo quyền lợi cho những thương nhân có hoạt động thương mại chân chính và chính sách xử lý vi phạm đối với những thương nhân có hành vi gian lận thương mại để đảm bảo sự công bằng trong môi trường kinh doanh.
• Chính sách phát triển hàng hóa là những chính sách liên đến xuất xứ, nguồn gốc, đảm bảo chất lượng sản phẩm. Đồng thời là những chính sách kiểm tra đối với hàng hóa nhằm loại bỏ những hàng hóa không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, hàng gian lận hóa đơn, hàng lậu trốn thuế.
• Chính sách hỗ trợ khác như chính sách bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn đối với cán bộ quản lý thị trường, chính sách khoa học công nghệ nhằm giúp kiểm tra, kiểm soát hoạt động gian lận thương mại dễ dàng hơn.

Quản lý nhà nước đối với hoạt động chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại cũng thiết lập một số hệ thống chính sách như chính sách liên quan đến hoạt động hải quan, chính sách khen thưởng đối với cá nhân, tập thể trong hoạt động phòng chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Khóa luận: Hoạt động chống buôn lậu trên tại tỉnh Lào Cai

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ: 

===>>> Khóa luận: Thực trạng chống buôn lậu tại địa bàn tỉnh Lào Cai